
SfHiUegardù
bent vbera matern* mifericofdix qu* fugant. Quxhæc
non habcnr,deficiunr.'Pr*be ergo tuis iampadem régis,
ne alpericace di{pergantur., Sé furge viucns in lumine. •
Nunc 6 pater,ego paupercula ad vcruralumen profpexi,
6c fecund um quod ;bi in vibra Vifione vidiöcaudiui,quod
tibi exponipe. ifti,ita'çxpoiitum,non verbis inéis,fed veri
lumiiiisjCuinunquam vllus defeduseft, in hune mo-
dum rran îmitto.ln pitre manet xternicas, hoc eft ,aeter-
nirati patrisnecabfciridéndüm'necaddtndum.eft, quia
aeternitas manet in ftmilitudine rotx, quae nec incipit,
nec finem habet. Sicin pâtre eft æternitàsanrè omnem
creaturam, quia femper ÔC femper aeternitas fuit. Et quae
eft æternitas ? Deus eft. Æternitas autem non eftæter-
nitas, nifi in perfeda vira. Ideo Deus mine iri aeterni-
taté. Vita autem non procédât de mortalitàte. Sed vita
eftin vita. Aiborenim non floretnifideviriditate , nec
lapis eft fine hum ore,nec vlla créa tura fine vi (ua. Ipfa c-
mm viuensæternitas,noneftfinefloriditate.Quomodo
Verbum patris oirinem creaturam in officio fuö protulit,
Etjiic pater in forjtiflima vi fila, odofus non eft. Vnde
Deus pater nominarur.quoniam omniaab eo nafeuntur.
Et ideo etiam in pâtre manet æternitas, quia ipfe ante
principium paterfuit, ôcæternus anteinceptionem nil*
entiumoperum,lierDetficerépoffit.Mulierautëeftfonsfapientiæôcfons J ^M . quae omnHia inH prHæfc i|eHntiHa xHcernitatis
plenieaudïj.quaspariesviradpetfèftumciucic.He Hc, ; apparücrunr.Q^daUBm.npâtreraanat,hoç.ta do»
tcmpdshdcdccfngidum.neccalidumeft.fèdfqualidü. ch > ficut caufà mhon inc eft,quæaliquandodubiaeft ,
Poft hæcMfopus Venice,quod in màî-nispericù lis, in li U i^uandopriterltaiahqaandofutnta.allqiiândonoujj,
more,iniiimtia& ferocitace vitorurr^rftiles vires prtfc- ! ahquandoverus : Sed lernper ftabiIe, quodin pat.eelt.
ret Deinde error errantiüm errorum flabit,ficut quatuor f Pater clamas eft, & rlla damas fple^.orem habet i iir
vend “quiin magnis pericnlis famam foam cflundunt. ] fpiendor lUe Ignem, & vnum (mit, Quifqmshocin fi-
Nuncamem ô pîftôrandi.qniagrariaDei invanum'té N«non habet, Deum non v.dct,quia abeo abfönd-Me
honconftitaitïVndemftitiàmipftascontine.Cumbbna. ^ult quod eft,quoniam Deus diuidcndusnon eft. Ope-
onerïfacis ,ciio&rigarisicumveroàd.fymphoniam vo-1 f euam quæ Dcus condidit, mtegram propieca.iem
£aris ira quod ad qracionem côiiilis.ilico arclcis. Hé He, nomirium foornm non habent, quando homo llk, di-
qniin viceChrifti es.itemm andiiQuidam rex quandàm ! “ <*>'• Glatiras eft patermeas ,>ex qua omnia nafoun-
vtbem in inagnishonoribus habuir.quam mibusviris de I tur,6t qu* omma clrcondar, qma de vllpfiüs fdnr. l^am.
foishominibuscommendauit, iravrcnramillinsi eu- &'eadémv.shommem fecit, & in .pfongpiracahiita vi-
ftbdiahaberët.Primoauremrurrim,fecimdop!anicicm ! taimifit. Jed&homoineadem vi eftrcacem effeâuin
vrbU,Tertio muramlpfins cuiqnropngnacdl.s conTmi- i “ fc habet- Q àom° doî O r e de carne.& bonuiri de eo
.fir.Tu in turrim pofitus es.popâlus tuus in planitiëm vr- ' fluot^ bonum eft, inbona fama emitei tur, & in bon o exbis,
, oluptatisabundantia etiam jnhac vita mirabiliterine- \
briar is) guttasaliqüasadme peccatorcm ,pcr pnefcnti-
am4atorem,ftillarefcriptodigneris; tam propter eüm,
quitibipa pofle praeftitit.tum ca propter, vc veritatis'fex-
perientiacomprobet,quod quorundam auribus,de gra«
tia tibi caeÜtus infufajcumordilibitanter infert.il le igitur
qui caepitintebonum opus, confummetinvica viuen-
tmm.
Rejpon. Hildegard.
C Apientia fonat,dicens:Nünc fqualidum tempus mu-
k3 licbris form* eft,Qi, Oi, Adam nouiitn teftamenmm
omnisiuftitiae,i8cradixomnisfeminis4höminumfdir.Po-
ftea in génereipfius virilis animus furréxic, quiintertii^
mascxiit.velut arbor quae fein tres ramos extendic. Prima
turma talis erat.qnod filij Ad* elegerunt quicquid
poflibilitas eorum habuit. Secuhda, quod homines in
temericatehomicidij furrexerunt.Tercia vero, quod.fe-
cerunt quicquid in idolis Sc fimilibus erroribus volue-,
runtiNunc arborhxcaridaeft.öc murtcrüs in raultis pe-
ticulis cuerfus eft. Tempus cnim iftud.ad tépus iftucfre-
fpicitjquandq prima muliernutüm primo viro in dece-
ptione fecit.Scd tarnen vir plures vireshabec, quam mu.
clerus autem tuusfupermurumeius cum propugna- c'^ploinaliohomlnèaugetur. carn.aliter_&fpiriculis.
Quodfimurfis vrbis irapugnabitur, & planiiiese- ta^ccr‘n nomme lunr, quia1 aliud de allo ^rocedit. Hô-
ius dëprædabituntu auté turrim eius cuftodi,&calis efto,1 mo vciiia opera fua vàlde diligit,qûia de feientia fuain a-
ne to ta vrbs deftruatur,Sc non diflipabitur. Species co- 1 àafunt.Su &Densvulr,vt&fua vii per omnia genera
lumbæte docet , & verbum Dei noncarerïn teicientia.1 fua le oitendac, qma opus eiusfunr. Et fplëndor oculos
Nüncergo vigila, &in virgafertèa conftringe : doce, & dat>& ^pfehdor ille films eft,qui oculos dédit , cum dixit,
vuineratibi coramifforum vnge,& in æternum viucs. ' | Fiac-T une omma m viuenti oCulo corporaliter apparue-
E btrbardus BambergenßsEpißopus,H,ldtgardi.
rune. Et ignis haw: duo vocabula perictfat, qui Deus eft,
qùia poffibile nonefletjV't clarit as iplendore carcret.Et fi
ille ignis decilcr.clantas non clarefcerer,nec|plendor
T7 BerhardusDeigratiaBambcrgenfisEcclefiæ Epifco- ! fulgeret.In igheenin; flamma&lumcn Iatenr.-alioquin
i-^pus,licet indignus,Hildegardi venèrabili forori &c ! ignis nocflct.lnhlio çqualitas.Quomodo?Omnescrea-
magiftræde'S.Roberto, deuotæ deuotionis obfèquium ; tujçante çuum in patrë'fueiunt,ipfb easin (èmetipfo or-
& æternæbeatitudinis merituro.Supernafauente gracia, I dihante,quaspofteafiliuspëifècitin‘opere. Quomodo?
tuxlanâitatispræconium, circumquaq;auribuspopu- |Scilicet,ficùr homo quiinfemetipfofcicntiam magnio-
lorùm dulciterrefqnatjita vt vere poflimus dicere, quia ! peris habet,quod pofteain verbo fuo profert,ita vcillud
Chrifti bonus odor fumus DeorSed ôr, quoniam Domi- îirvbono rumore procedat.Pàter ordinat, filius aute ôpe-
nus de çoelo profpexit fiiper fiUos hominum, vt videat fi lratur. Nam pater ômniàin feräetipfo, ornniàordiriauit,
quisintèlligat.aüt for,tè habirantemiii te requirat.Huius ;& filius eà in opéré cópieuit.Et lumèneftde liuMinéante
bonæ opinionis tuæ flagrantiem odoràci, ad Dominum \ æuum in aetef nitare,quod erat in principio, & hoc eft fi*
quiinte vencratür&çonfulicur, ex toto corde occurri- I lius, qui ex pâtre ^lendet, ÔÇ per quem omnes creaturæ
mus.Quodenim multis præftitifti,vnimihi non dené- f.ufcæ (une. Ec cèiam filius tunicâm induit de homine,
gabis.Nam cum de cuiria imperatoris per te tranfiremus, | quém delimo formaucrat,qif* ante corporalitei no ap-
quiaSpiritufantftoimbutacs.tuæcharitati exponédum paruera't. Sic Deus omnia opera fua coram le, vc lumen
cômïnifinuis.1 h pâtre manet æternitas,in filio æqualitas. \ vidii.ôc quando Fiat dixit, vnumquodq; fccundü genus
nSpiritu fandioçternitatis çqualitatisq; connexio:quod ! iüum tunicam induit. T une Deus ad çpus fuum fe incli-
& nunc (ecunduin quod Deus tibi reuelaüit, expofitum
videre defiderarrius. Dominus tecuäi fit ,6c yc nosora-
cionibustuis admuemur.
Reßonßo Hildegard•
aVi eft, & quem nihil latet, dicit: O paftor, non ärefcasindulcifluento
odorisbaliami, quod eftvi-
.edo ,quas pratbenda eft ftulcis mentibus, qua:non hanauit.
Sc fic jn parte ifta xqualitas etia ad hornineni in n-
lio Dei manec, quor.iam ipfe humanicatem induit, ficut
& opera Dei cotpofa lua iriduerunt. Deus enim omnia
opera fua prxfciuir.qux patrauir,vnde in humilitate hu-
m.mirati ad hominem fe inclinauic, quia Diiiinitastam
perfedfa eft, quod nihilo in homine non parcerec, quod
contra bodurripugnat,nifi Humanitateminduiflet,quo-*
niam omnia per ipfum t 6ka funr , 8c fineibfo fadfcum.eft
nihil. Ohines enim res vlfibiles 6c palpabiles atque
gufta*
I ifeiMguftabiles,
per ipfum faftasfunt,& hasompcyihjaliqua i iubety fic critT l^ep omnia opera Dçi inanja ti^ fum .
i^r.
neceifitate hominis prçuidic,quafdam fciliçet ad ample-
xionem charitatis.quafdam ad timoi é , quafdam ad dil-
ciplinam.quafdam ad cautelam cuiufque caufie. Et fine,
ipio faeftum eft nihihhoc nihil,fuperbia eft. fila enim, P-
pinib eft,quæin ierefpicit,Ôc quætn nul lû con fidit. N am
ipia vult, qubd Deus non vult;^ femper hoc computat,
quod ipfa conftituit: 6c tenebrofà eft, quia lumen verita-
tïs deipexit, 8c incepit quod perflçere non potuit : vnde
nihiieft,quia à Deo nec faâa,nec creaiaeft. Ipfa in primo
angelo incepit, cum ille fulgorem fuuminfpexit, 6c
opinionem iniit, 6c non viditde qu o eun de m fulgorem,
hâ berei:féd in k ipfo dixic, Dominus eflevolo, ôc alium
nolo.Sic gloria eius ab ipfo euanuit, Ôc earn perdidit, 8c
princqps gehenæ fabtuseft-ïuncDeus alio nlio fuo glow,
riam iliius dédit,qui in tam robufta vi faâus eft,quod p-
mnes creaturæ ipfi a(Tunt;6c qui etiam in tam fptti yi có-
ftitutus eft,vt gloriâ illauLper omnia non per deret.In i lia
enim riialediâione qua Diabolus Deum nPluittftultitia
in homine,Dço in hPuote fimilis eflè defiderauir.fcilicct
vt Deus eft,Sed tarnen ilium amorem, quod DeuÉ eflè
fciuie,non amifit. Vnde materia Diaboli omnino tene-
brofacftiquiàlçjaritatemDeicflenoruit.Adamclaritati
Dei elle voluit,fed in focietare eius effe defiderauir.vnde
perfeâusin matcriafuaeft,quoniam aliquid lucidi, fed
tarnen plenus multis miieriis,eft.In Spiritu fan âo , æter-
nitatis æqualitatisq -, cónexi o .S pi ri tus fan dus igneus eft,
6c nonexcinguibihs ignis, quijnte^dum per flagranti am
apparcCjóCincerdumfxtinguitur.Ipfeenim Spiritus fan-1
dus æte rnitatem ÔC çqualicatem perfundit 6c connejdir,
ira vt vnum fint,ficut nbmp manipùlum tpftringiR quia
fi manipulus non conftringeretur, manipulus noneflèt,
fed difpergeretur ; 6c fi eu t Fa ber duas Vices æris cum igne
in vnum conidngit. Vnde eft ficut verfatflisenfis,quiyn-
diq; vibratory Spiritus fandus æternitàtem oftendit, æ-
qualitatem accendit.ita quod vnum funt. Spiritus fàn-
dus ignis ôc vita in æternitatc &æqualitate ifta eift, quia
Deus vi'uit.Solenim candiduseft, ôc lumen eius flagrat,
arque ignis in eo atderfqui totum mundum illuminât,ôc
vna cotaapparet.Sed quælibet caufa, in qua nulla vis eft,
mortua eft,ficut abieiflum lignum ab arbore aridum eft,
quia viriditatem non habet.Spiritus fandus enim eft fo-
lidamentumôc viuificatio.Nam æterniras non eflerçter-
niEasfineSpiritufimâo.Æqualitasquoq*, no eflet aequa-
litas fincSpiritufando.EtSpiri tus fa n dus in am bob,us eft
Namfiquifpiam vas plenumpecuniahab.eret,magnum
gaudium inde teuerè^ed fi in vafe nihil çfTct*pro rnipi-
moillud haberec.In prauis operibus ipanitaseft, 6c fugiuntignem
Spiritus fan,«^Tuncadcfteis deiedatip pcccandi,
de fuggeftione Diaboli. .Gurpautcm homo praua
opera fua-pro nihilo coraputat & cognofc,it,6c tamen ab
:eis rcuerfionc in facit, fimilis eft perpgrino filio vqui poft
famemfuan^pan^pa^fiii recordatùseft^ 6c dixicfPa-
ter,peccaui in coelum &corâm tciih coeldm, quia in ra-
tionalitate çoelefto&tn:ÔciCpr^ieVquia tePeupj feib^
Tunc diabolum repudiat,&^enuoDominumfuum cji-
®^“W?viria Diaboli confunduntiir, 6c omnes
câleftes harmoniæ mirantiir:quiaqupd in inutilitate Ju;
tumprius CQÇPUtabantdpprincipalFvtilitate.çpl^
^%^0^^e!Igunt»4UC)n^hxomniavûiaDiabpjipronihilo
c%pùtànt i ( in ijpfiscniW prauis operibusytiïicas non
fi“ ) ® “ -;vfilftatem m bopispperibus radunt’Hæç'funfp-
pera Spiïlitus fandi. Nünc o paftqir Ôc pater populprum
Deus tibi det,ytad lumen illud per uenias,vbi fçientiam
veræ beacicudinis accipias.
; . Epi/îopusspifenJtSiHildegariii.
Vntenis D.g. Spircnfîs Écclefiæ minifter Ôc Epifco
V Jp u s , Hildegardi.Magifttæ de monte S. Robertiin
Pingis.Sal.æter.in Çhrifto. Quodboriu&odor es càm re-
motisquam vicinis,6c dé Splritufamdofolamen omnibus
te quærentibus , Diuinæ piêtati gr^tiàs referimus.
V nde 6c ccrtum haberë diciturdiledip:tua,qûbd hbno-
rem 6c vtilitàtem Ecclefiæ tuæhbenti àhirtio videmus,
ôc modispmnibus quibus vpluntatem veftram in pror
uedum eiufdem Ecclefiæ tuæ effedui mancipare note-
rimusjliben ter faciemus.Rpgamus autem intime fCniftir
tatem tuam.quatenus pro dilediohe noftra Deum prb
nobis intéfpelleSjôcoratiônibus tuis cum nobis placabi-
lem facias, ôc feias omni ambiguitace ïêmota, quod fi
Deus yitam nobis, cohceflèrît, non carebis honefta re-
munerationc.Nam iüjftumeft vtorationum tuarum fuffragianobisimpendas,
ficut ôcnosdenece flîtatetuafo-
licitamuri Refpppta quoquetuà ad nps defideramus,
> ReJponJioHildegard. \ r
T Vx fummæinfpirationisiôhomp ,tibi dîcit:Admp-
H H | H H H j •l—'nitionèmSpiritus fandi,quiinteafceudic,ne abfcinôcvnuminDiùiniratevnusDeuseft.
Rationalitasetîam ,.dàs à te per malam confuetudinem operum tupruro
très vireshabetjCfbnumÿVerbùm.fiifflatùm.^In pâtre fi- 4 quia Deus requiritin te, quo^'ofim atttéd^perditam o*
lius cft,vt verbum ipfono , Spiritus fandus in vtroque,vt \ ue m redu cere,quando crim ina h ominum abfterfitl E t
fufflatusin fono ôc verbo. Ethæ tires perfonç ,vç præfa- i antiquus illufor confufus eft, cp.m eum fortiir. bellator
turn eft, vnus Deus funt. In pâtre æternitas, quia nullus j fuperauit, Deus per feneftras adlpicit ad te, quia pius 8c
ante ilium,Ôcçternitas non incepit,ficut opéra Dei pria-, milericors eft.Hoc nulluf homo derideat per vlJâm opi-
cipium habenr.In filio autem çqualiras,cum filius de pa-r ; nionem voluntatis fuæ. Audi, hanc caufàm admonitiPr,
tre nunquam abfceflît.necpater filio caruit.Sed in Spiri- J nisndli afifcipdere à te,nb Deus te percutiat perflageHa
tuûndocpnnexio,quiafiliusinpatrefempermanfit,6c i fua.1 Quopiam vultinzelofuo hancinimicabilém çau-
patercumfilio;quoniamSpiritus^ndusincis|gnea Vità i fan? profternere, quodl%dales ipfius perfbcips fuos i-
cfl^& vnum fiiht.tt fcriptum eft, Spiritus Domini repie- Dfüm in oftenfione fixa deridept, Vn^e arcurà adrh'o-
uit Prbem tetrarum.Hoc eft,omnes creaturæ quç Viden- J nitiohis fuæ vibrât,dempnftransqùia nullus ei refiftçre
tut 6c non vidchtur,fpiritali vita non carent, Ôcquàs hp- ; poffit. Vnde tu horno, qui multa nigrçdïne inubluèùs
mo non cpgnofcir. Nam de viriditate flores,1 de floribus j es, furgecitius ad ruinam, 6c ædifica in cælèftibus,vtnigri
frudus pomcurum funt,Nubes etiam curium habét.Lu-^t 6c fo,rdidi£rubefcant in tuaexultaciône, cum furg'is à ni*-
naquoqueôcftcllæ cum igne flagrant. Ligna per viridi--: gredinetua,quiaanimatuavix viuit proptèr opera tua.
tatem flores educunt,aqua renuitatem 8c venturn mud-
dando 8c riuuloseduccdo habedTerra etiam humidita-
win cu ludpre habetiNam omnes creature habenc quod
videtur,8c quod non yidetur. Qupd videtur,debile-eft:
3c quod non vide.tur,forte & Vitale eft. Hoc iutelledus
hominis .quaerit v c cognofcar, quopiam illudnonyiclqr.
Hs funt vires operum Spirftus fan^.Et hoequod corif i-
netomnia.Quidhpc cft?Homo continet omnia. Qaiq*
modo?Dominando,vtendo,iubendo. HdcDeusilli fecund
um fe,donauir. Scientiam habec vocis^ Hoe eft ra-
tiohalitas qu* cum yoce.fonat.Vox eft corpus, rati'diw
litas atlima,calor acris ignis, 6cvfiumfunt, ldeo qudndo
rationalicas didando creado per vjfcerti auditur, omnia
operaipfius perficiutpr,6c per hoc adeft eicreare:quia.v,t;
T u autem adfpicis quafi.per figuram ad aliam vitam.qu^
intentio fulget in teficutaurora.luds; Mens rna cribrac
6c excutit fe in miagnis rörmentis,vbrpinguis natura te
affligit in tortupfis.defideriis. H.unc numorem euade;
Audihomo: Vir.quidam terramhabuit,qu*magnam
vim in fe oftendit, quando arat-rurp ipfam-euefritjca
qupd multo germineprotulitquemquefirudum, quiin-
ipfefeminabatur.Tuncplacüitvirb nuiei'vEin terra lila
hortum arpmatum facerec, 6c in eoctefcefent a E om a ta
in fuauifl! odoreäd medidnam vulnerum.6c efeatrjeum.
Ec terrailla melioccfFedaeft, quam prius fuiMt.^NuriC
tn o homoelige,quidinhis duabuspartibus tibi vtilius
fit.Fundamencum enim caeleftis lerulälcjn pofitum eft
primu de iftis lapidibus.qui in magnis cafibus vulnerati