ïoa/in«Saresb.
I s K
prærogàçiua Sedis habitant^ in yobiSiaUquomcndarii
foco circumuenirepræfumit, præfercim cüm in difpen-
> dium iuri®,ôeaicerius læfibnem mendax ptecatorinUigi- •
let. Porrolàtotprxlencium Nicolau's à Venerabili fratre
noftro Dunelmenfi EpifcOpo, Àrchidiaconatu, quem
Canotiricè hâbebat, contra omné reucrentiam iuris ab-
fens fppliatqs,inâudicus,nbn conuentus»occafione litcrarum
, DominóPapa. E p i s t . C X IL > j
CLerieus quidam defamilia XC^ilclmi bon« memo-
ri* Êboracenfis Aiçhiepifcopi, nomineSymphoria-
nus,inpr*fentia Regis, Yh e .& Epifcpporum,«: Bà^pv
nam Angliæ, in qüodam Cohuctitu celcbri psberçu^n
Éboraceiifem Archidiaconumirüpetiuit fuper crirai-
ne yeneficii, qüo prasdidum Arehiepifcopum dicebat
e'itinânm, veneno fibipér Àtchidiaconum in menia
Domini propinato, promittensconftantcr fe hoc ferri
candentis,aût aquæferuCntis,aüt monomacbiç.aut alio
iudicioprpbaturum. 0»vero fionftantiffirae crimen in-
ficiatusipriuilegio dignitatis &ordinis fe non laicojrum,
fed Ecclefiafticötàntumiudiciolubiacere, Ôcfeilli per
omniaparatum ftârerefpondit. Datisergo ab ytrifq; n-
deiufforib. de lite exeque.nda i*ixta confietudiné'gentis
noftræ in manu Régis, qui nobis & fratribus noftris reclamantibus&
renitentibusjcaufam hanc proptèf atrocitàteiri
crirnitiis, & quia eo præfëriteïriitiata ei'at,ad.ro-
rum fuum pertineré dicebat,inOttauas Epihapi* dilata
eftcpntroüerfia.Interca Régi S. SeremifirnusDominus
nofter Rex Henricusfiicceflit,, de cuias manib A’ix curn
fummadifficultate, in manu vaiidavcUniindignattoné <
Regis,& omnium procerü »iamdiÛâ'caiifam atl examen
Ecclefiafticum reuocauimus.Cunrérgo interuenientib.
multisdilâtiomb. quæftio ex neceffuateprôtra&a effet,
& a£tor, S. lcilicet|ecundurn lubülitatem legum ô£ Gâ-
nontimiccufatipnem non poffetimpîere, infpeôtis fa-
cris Canobibus de pdnfilio yenerabilium harrumno-
ftrorum Rie. LÔnd. Hil. Ciceft.Iofel. Rar Rodb.Exop.
Epifeopomm, & aliorum fepienfum, quia^e.rânt,qnia
yerbümiftudperrotamlnfüiamdivmlgabàtür,iamdi(ffo
- ArcbiHiacbàb purgatiobém indiximusin manu Arçhi-
dlacoKorum , adhibitis fecura àltis quatuor Diacoms,
di©n- praefiandje pmgatiônispràftnientes, qüa îmrm- -
nente-âçce’flit ad nos meriioratus Archidiàconus,dicens
(c malle innocenriam fuam demon ftrare in facie Eccle-
üx Roman*,adqaamverbu m foire penreneratffeôco- j
mnïa fua veftræ proteftioni fubijfiens,aùthqritaceApo-
ftolicamhibens,neinIçïidnem eius ouipoüm ab-ahquo j
ftatuërètur. Adiécitetiam quddin oôtau.Epiphan. fe no- J
ftro confpeâuipr«fenta6it.Nô«ë£gq,ytqportüit,Apo-1
ftolicæ Maieftati deferentes' definnicmem negocii ve-^ j
ftr* referqauimus San âritati.
Domino Papa Alexandro. E p i s t . C X X 111.
AD hocEcclefiam veftram capiriomnium Ecelefia-
rum difpofitiq dituna præfccit, vtexterminatisyi-
tiis de domoDomini virtus iucündum eapiatincremencum,&
vtimperfeâùratotius.humahitatis,yeftræMaieftatisfuppleatconfummataperfeâio.
Gaufaquæ vertb j
turinferdile&os noftros Rad.Dunelmenfem, &Mor
nachos Cantuar. Ecclelîæ, appellations auxinonuper
ad examen Âpoftolieum ànoftris mânibus eüoftfuit,ea
efthuiufmodi. Memóratus R . reditus lx . Abra. quos
- in Ecclefia Dourenfi habuèrat, offiqio noftro reftitui
poftulàbat,autaliorum reditutfm sequam recompenfa-
tioncm fibi reponderari ydicens eosadhæctencriexiu-
ramento, qüod Abr.Cancellarius nomine ex roandaro
, Conüentus praeftitit,quàndo Rad,ceffit,vt in Eccleîiam
DouræMonachi ihgrederentur. Hpc quoquefelegiti-
mis teftîb. promifit probaturum.Pnôr vero & Monachi
hanceiùs petitioneminanem elfe dicebant,eó quodnbi
lemper prædiéla paôïione inaffignatO redditufuerit fa-
tisfaâum:adijcientes feparatos effead calculirationem
accedere, vtfüppleantpro arbitrio boniylri, fi quid ci
vlterius competitrit. Ad h,aec R . fe citra audientiam Veftràtnriiihimèfuperhaîclitigaturum
refpondit,inuitans
Priorem fpecialiter, & Hug. fratrem eius fuper contçin-
ptu veftro, eô qu'od in Parrochia illiüs ptote^ioiiis yc-
ftræ præfidio gaudentis, meiôüitocontrâ iurjs reueren-
tiamCapellam conftruXerint,prçfixitq} terttiinrfm Dominicain
in Ramis Palriîarum.
' Domino Papa Alexandro, E P i s t . C X A Ï V. ,
TNfçipfum, tefte Anania prouocat lententiàm mortis,
Xqui^piritumS» meritô Yirtutum fuccdfibnis gratia,^
quas quidanvlord. fortevobis incognitus., falfis
precib.nonfineadmiratione torius Ecclefia Anglorum
à veftra dementia impetrauit. Hic eft, Pater optime, hic
eft ilic publiée periurushomieidii ex prçcedenti infimu-
latione pqbfica réfperfusinfâftiia,qücm ob crimen falfi
in Apoftqlieis apicibus comrbi ffi,fanâ:as decelïbrvefter
Eugcniusbffipiç Scbenèficio Écclefiaftieo condemna-
uit,:quiàilleprôftratùs.lentenria, èxquifiris ignotaruW
géntium angulis latuicfdonecpjt£Edi(ftum Patrem rebus
humanis cognouit exemptum.Supplicâmus itaqjMaieftäti
yeftr*,qùatenuslatqris prçfentium infpedta iuftitia
&milèrabiiipaupertate quod in eum enormiter fa£tum
e ft, mifëlicorditer corr igatis, &.co reftituto caufam iü-
beatisperlegitirbos tramites fuo'martedifeutere,fita-
; mendecefforis vcftri fententiapi euacuandam effe de-
cèrnitis}^ Hnminmm damnato adtronem potius debe-
ri quàm pûbnanf. . '
Domino Papa Alexandro. Ê p i Sï . C X X V.
GVm omnes fidcles fan&æRomana: Ecclcfi* pfæfi-
dio gau dear t , ad finum milèYicordiæ ciusfiduria-
lius in neceflitate confiigiunt,quorum defideriismftitia
fuffragatur, qui fan â:* conuerfationis iheitajnentof Vir-
tütcs promouent proximorum. T a^cs effefratres , qui
apudTheochesbiaroDomino deuotilfimèfàmiilamur,
publico præconantisfamæ teftimonio didb:imus. Pro
eis ergo tam fiheeras, quam lecuras preces.veftræ porri-
gimus Maieftati , quanta polfiurius deuotiônc.fuppli-
cantes. vteoruro iuftadefideriacôrtipleatis,vt exitu ne-,
gociorum faciU &
fus y obis prçcordialius ftudeant ab Altimmo prqmereri.
Inter castéra miles quidam Ècclefîam» q u a m x l.an d is in-
con eu flbrenuerünc je ism ojijçiir aufer re.fub prätextu ad-
uocationis quamaduerïusEcclefiamDomini laiçi apud
nos pei;nicioûlfime vendicKhriT ranuritilrad ledern Ar
pqftolicam^cfi poffeqtiftdeiniuriariirivfepo^are mo-
leftiam, vbi iura riafeutmir. Sed Dohilnô authbre, San-
(Sborum dec^brumyefttprum^ve.ftigiis inhærendq i ita
-ynius temeritaté retufidetis, vréiûse!xemplp alii.infttu-
£ti ad fimiliâ nequaquâtfi audèànti'à^îtàte.
Domino Papa Alexandro^ E p i ^ t . C X X V l i
T Vxta San&itatis veftræ mandatum , nobilem yirüm
■ ÏHugonem de Douera diligenter commonuimlis, yt
Monachis fanâi Berrini EÉleûam de Çilleham, quam
ad ius mona fterii fui, Vcdicebant, pertinentem, fibi viq-
lenrer,Sc abfqueiudiçioquecebantur ablatam, re'ftitue-
ret. Il le aiucm fe mand^tis-Ap'óftólicis» Stitivi proraifit.
per omnia paritùrum : verüm falfitatem preçunj., quas
vobis Moôachi pbrrexerant.in multisarguebat. Primo
quidc iamduftar^Eccleflam ad/ius Mqnafterfi nonper-
tinereafièruitjquamqunquâm ïpfhls, & alicüius ptæde-
cefforùm fuorum affenfu habuerant’, præfçrtim cum
non affentic d te,nedum te 1 u à a nte fu nda tore ftàtus Ec-
cTcfiæ mutari non polïit, autfiibijci lèruituri. Deinde
Monachos nunquam fuo nptnine poftçdiffe dieebat ,
fedcuiufdam Odonis, quemfamûfiffimus.ille Tyran-
nus & Ecclefiæ noftr*grauiffimuspérlecutqr,>5^ilhel- J
mus de Hipra ,jcxhsredato Domino fundi, vtctimqi
in poffeffionem admittiiimpetraumt. Fraude veto collufionis
interuenienris,yt çiiprae^atam Ëcçlëfiam çedèrent,
Monachos ptæfatoÔdôni certqs tedditus affignaf-
fé,ôchocetiam nocuéflè publiée aflerebat.âc ita médian
teSimoniadetentioriém Ecclelîæ quàlenicunq;habui|'-
lé venerabili fratre rkofttoRogeroEbbraciqttinunceftj
tancCaiJtuarienfi Àrcbidiacono. Hocipfum Apoftbli-
caauchoritate inhibente,poftremb Abbatem & Mona-
ch'oslànÂi Berrini, quia ffoeranr, cüm fupradi&usïy-
rannus à LegnpAngli» exterminaretur *liti ßcdetcntiqni
quam
LS
EpiJtôU. . . _____$ 4k
ftræ quatenus ea m oderati one qnod placebit fuper hoc
præcipiatis, vcMonadii, fi quidiurisnabètit.idita con-
îèqtiantur,ne nos indignationem Domini Rtgis,ô$per-
fequutionem omniumProcerum » qui fcandalizati funt
inh oc ver bb,incurramus,pre camut V t fi delem ve ft ru m,
dile&uth filium, veftrum loanhem ThclaurariumEbo-
ract eui vitiofa Mongchorum fuggeftiqne aliquâtenus
lætitiam excufliftis, debitæ confolatipnis bsneficio ex*
hilaceris. . . . . . . .....................
PpifçopoNorvvicenfi. E p' i s t . C X X V I I I .
NVncios veftrôs-à Domino Rege redeuntes fanos
recepimus, 'prpmittentes in adjicntu Regis,opta*
cüm petifionibüs rioftris effeÆtum. • îh bmnibus eriim
cpnfîlio Domini Archïepifcopi àdquiefcer, & honorii
& vtilitati Ecciefise tota mentis inrentione ftudiofius m-
uigilabit. Verum intérim fcutagiüm remittere non. po-
tefti & à quibufdam exaétionibus abftinere, quoniam
frapis gratia male farta nequicquam ^ coëgit> lcd bb
hqç pejnicipfilfimelcifl^eft, quod Domino Régi fraK
totam haeredjtatem paternam , nomihatim.tèriam i ^'
cuiüs èi pôlïMfionemyis maior âbftulit,nbluit abiurafe,
eunvtamen munitibries & Régi cederej & obfides daté
pararüs cflèt, vt terram, quam âono patris habuèrat, re-
Cupcraret. Prôfeâns ergoadRegem Francorum Cd-
rtiris Theobaldi fretus àuxilib,vFraricbs iollicitarè in
difpendia nbftra, & ebrùm diuitiis noftrisi viribiis'j
St poteftati tenrat opponere. Agit forte vt fic ibrtùna
polïit gràuius promereri, quomodb Regem & gentem
Francorum, fauente iuftïria Dei,in hiabibüs npftrisjim-
pleuïmusin eomenfurampaitrumhbftrorum j fitàmen
corum forte voluerirous effe conitchti, Sed profeûd
maïus eft quod nobis reftituto Verhoné fortuha pro-
mittit^pératum colloquium nobis lubiraxerutu:Fràpcf
confilio Comi'tis Theobaldi. Dominus Rex ab Ande-
gàui&Pi<Stauïa rediens ad nostrahfmittct,qüi fùmroam
reruthgerant,& ablèntesipfius damnacqhilniuàfibi â
virisadminiftrarib.üe compénfenti . .. v .,
Domino Papa Alexandro. E p i s t . C X X TX .
HAbentàcapite.mçmbravtyigeaht, 5c lànéfa Ro-
mana Ecclefia Domino [aurore, fal éft omniùm
Ecclefiarum. Vnde necelïè eft , omnes ad vos rëcürrere,
incumbente necelïiratis articdib,quem per fé nequeunr
expedire. Eftautem apud nos caufa difficilisincer vene-
cabilem fratrem nôfttu m Michaelem Laudaiienfem E-
pifeopum & Rodt?ertum filium aritecefl'otisfüi, quam
nifiAppftolicaauthbritasintcrueniatifinemdiebusno-
ftris non ccedimushabituram- Vexati fümüsin eadiu-
tius, fed temeritatem praefaçi R. nullo. correâionii généré
potùimus coercere,quin nouilïimaeius, prout
nobisreferebarttur, lèmper elïènt détériora prioribus.
Vt enim.de corporis immunditià taccamus j -incendia,
rapinas, & varias figuras criminum eius a,d nos plurimi
perferebant. Quptiens inter eum & âduerlàrios fuos
mulcoftùdio multoquelabore reforiiiaùimus pàcemj
totiens ab'eo pax fciffa & reformata recelîit.tandehi ex-
communicatus ab Epifcopo fuo veftram adiic Maieftâr
tem jfed an.abfoluttonis veftræ merüerir gf-ariatti igriora-
must Apoftolicas tameri literas retu lit, quibüs venerabi-
lis;frater nofter Wigorri.Epifcopus prXcipiebatiirilli,
& quibufdam complicibuslijis ,& Epifcopo Laiidà-
uenfi, & Rad. Archidiacorïo fuo iufticiam exhibere:
Deinde paucis diebus el.aplisadiierfarii eius nobis veftrç
béaiitudinis apices attuierunqpræcipientes caufam fine
debitoi'fineàppellatibnis fubterfugiQ terminari, ftori
obftante refçripto , quo Rodb. auram manfuetudinis
per fübrepribhejn obeinuit. Partibus itaque in üqftræ
pr*fen.tia iuxta rniridâtum Apoftolieum conuocatis,
prædidti Rodberti peririotiibus aduerfarii eius crimïni
jnulta in modum eXceptionis, qppofuerunt, in quibus
etiam éontieniebânr eum fuper crimine îæfæ Maieftàtis,
rdicentes euin cofiimififfe talfuin in litéris Vcftris qüas
proferèbat. Vôb;is quidem ,ëè ftâtribüs VeliriS quiadel'
1 kSk n.: • • fe lîfwjè hWoc nf innllquart
»hîbuerant j in perpetuum renunciafle dicebat, vt :
rruâusfuptadidæEcclclîæpermjttenteDominqvlice-
retalportare. Hæcquidemo m'a i a pr o m i (itl efu ffic i e n-
tilïîme probaturum,Præterea fe ad Maieftatèm,veftram j
vt ffaude m & malitiatn Modaçhorum detegeret, îam j
nuncios deftinalfe dicebat: nihilominjus in noftrâ aii- ;
dientiafuam paratus inüocentiam &iuftitiam demon-
ftrare. Cùm ergo de veritate precum, y t oportebat, çognofcerevolentcs,
Monachispraefigereiriqsdie^n,ipfife
nonfubituros caufam , nifi&itra çognitipnem reftitue-
rcntur,reiponderunt. Nos érgo in præiudicium rei,&
fubüerfionem juris proCedére hoteiftés-, mandacun»'
eXpeiftamuSjVobisinomnibüSjper.omniapaiiluri.
Domino Papa Alexandro. 'EVi s.f. C X 'X V l ï.
Icec in,ore nunciorjjm noftrorum, quibus merito;
horieftatis&^dei fidem haberi pportetigofuerirpus
veftra noftrai literaruro tamen indicio paternitàti ve-
ftræfiônificarqçurauimus, quàliterin, pvæfentianoftra
procéffum fit in caufa Monacboium famfti Berrini fu
perÈcclefiadé Çilleham. Nobilisvir Hugo de Douera
i hobis ex-mahdato veftro co.mmonitus, v c præfaiam
Ecclefiam cum ablatorum integritate reftitiietet Mona-
chisiqui le ab eo violenter Ipoliaros eflè conquereban-
tursrefpondit eis, hullo jure re ftirù t i c n ëm. ço m pe teie,
erna d eftitui non potueript ,q.ui n un quam fuerancin fti -
turf.^etentionem fiquidem rerum iam di£tæ,Ecclëliæ,
ex qua niti vidëbantur, non luo, fed,nomine âlienq ha-
buiflè dicebat, cuiuldam’fcilket Odonis, quem nos ipfi
fçimus memoratam Ecclefiam poflediffè: fed quod ei
renunciauerit , avjt earn alii çeirerit . penitus ignoramus.
Certum quoque habemus Archidiàçônum noftrùm,
qui nunc eft Èboracenfis Archiepifcopus, appellatione
intërpofitaprohibuilïe', né Monachi rebusilliusEçcle-
Cix feimmilcerent. Verùntamen quia dies mali erant,&
famofus ille Tytannus, & Ecclëfii rioftrae grauilfimus
perfequutor \^ilhelmuS de Hip. cui iam diâus Odo
adhxrebat, noftriscapjtibus imminebat, neceffehahui-
mus dilfimul,are,.quahdo patriqipnio \ffilclmi con
temra appellatione Monachi res Odpnis, quifibipro-
fpiciebat in pofterum, nomine eius contreftare ccepe-
runt.Præterea etiam fi çonftaret Monachos fùo nomine
pólïèdi {Te, petitionem eorum fubmouebat, dicens eos
polTe.ffioni & liti renunciafle, quàndo eis ftudfcus Ecole -
fiæafportarepcrmifit, offerens le hoft fufficientjflime
probatuvum. Cum ergo miles inftaret » vt Monaehi fui
rundarent inten tionem,au t exceptionisPiusadmitteré-
tur probatio, Monachi déclinâmes confliâum le contra
cognitionem caüfæ reftitui ppftulabant. A d hæc
Miles veftram Maieftatem non præcepiffe j y tilli infti-
tuerentur, led rçftitiierentur, & ex verbo reftitutionis,
aliisquæin làcrorefcripto .veftro continebatitur, caufæ
cognitionem nobis pleniflîme deïnandari : &quia re-
li gi on emve ftram, v td ice bat fal fa lu gge fti on c circum-
ucnerant, ijm probatio tie procedere nolebant, Hip.
omnia ad confultationem vefttam'dixit relaturum, &
vobis tanquam Patri & Domino in omnib. patiturum.
Procedente vero tempore antequam eius nuncius ad
vos peruenilïèt, mandatum veftrüdëjcqercendo Milite
iteraftis. Nos itaque mandatis veftfis îterato debiram
reuerenriam & obedientiamexhibenres , licet miles le
iufticiæ lèrriper offerret. ôc è contra Monachi euentum
iudicijfugerent, Ecclefiam cum omnibus percinentiis
luis, & çumpeticulonoftro fequeftrauimus* earn reti-
netïtes in manu noftra, donee yobis & rei veritas & np-
bis voluntas yeftraplenius innoréfeat. Si verpchartam
nomine noftro conceptam jllipromlierint . eamyt im-
perfeëtum noftrum fatëamur, à nobis vi & mctufupra
diétiTyranni fcjatis extortam. Hpc quocjuc. & veftram
noniatèat Maieftatem, quod deuotus ycfter.Iphannes
Thelaurarius Eboracenfis} quem Monachi,fxp.e nônij-,
natamiEcclefiam per manum Jaii am aflerunt occup^lïe
nùnqôàmadeammanumex,tendtç. Acc^ulàtpeipsfine , . ,
dcdeeôre & araicoram enorriii dajiwi.o.nor}potéraE in | tant
neeeffuate defererë. Supplicamus ergo dignàtio.pivVe-.j
BïbkotfhVeii Patr.Totn.-ij.
ftrbtfeciffe vifus eft,omnino fufpè&as : idèô, vtnobis |
-, '■ ~ ■ '[■ ' ’ “7 :v r. Ÿÿ j -, vifum 1