A
Ämicitix
q u a tu o r
adiun&a.
!f*i. jt.
G
Med. ta ri o
m ûicnrio.
Silentium
^erfeâum
orantis I.
dolofa. In i js énirh omnibus effugietaaiicus. Quatuor j uetevQiu^usr necvaleinus: & incurfiirotpharitafma.
autenffunt,quçvidenturadamicitiàmpertinere,<fi/etf», cum turbatum cordis fubiedum. Taceat etiam vis mémo
tffs&'tofinctritas & iocunditas. Adrdiledionem fpedatbe-
neficiorum exhibitio, ad affedibnem qu*dam interior
dilediojad finceritatem,fine timore 8i(ufpicioneom-
nium fecretorum & confiliorum reuelatio: ad i'ócóndi
tatem omnium qux continguntaut cogitantur, ant di-
cuntur quaedam dulcis & arnica coliatip. Si ergé q u idam
pnedidorum occurrunt ; in quo atnicus amicum
dffenderit/ubtrahiturillairitériora dele dado, qua amicus
ex amicipedore hauriebat; petit fecuritas, qua illt
fua confilia reuelabat ; tollitur iocunditas yqoam arnica
confabulatio pariebat. Familiaritasigitur aflueta qua
pnedida continet,efteineganda, non diledio fubtra-
nenda, & hoc cum moderatipne & reuerentia, vt veteris
amiciria quxdam videantur re manfilfe veftigia, non
dice familiaritatcm etiam iuhoc cafu rumpendam fubi-
to, fed difluendam paulilper,prp negocio, pro temppre,
re, & loco.
C a p. X X V .
Quod in fecreto cordis vtrapux inuenitur.
APpetifti, quafiuifti, noninuenifti, fidelis anima y
quara defiderauerasPacem euacuatanimis extra fi
nem tuis excuifibus, ingrtdere in requiem tuam, ibi dicit
Spiritus, vtrcquiefcasa labor/bustuis: Adcortuurosreuer-
tere claufo oftio feniuum deforis.. Quoniam claufo
oftio,dixit Dominusdifeipulisfuis, Pax. vobis. Pugnaui-
mus deforis, iniuimuscum vitijs iurgium. Contraha-
mus in cordis cubiculo cum pace commercium 6c erit
opus iuflttupsx, & cultus in ft iti a filentium. luftitiam exercen-
tes cum aduerfustitillantia viria nos ludamur; Pactm
vero tenemus, cum ad interiora noftrakegredimuryPa-
Cem dico,non pacis perfedionem, led illius perfedi paratiua,
à peccaterum in fëftatfone. Rebordàrio pèccato-
rûrh pr*teritorum fàtis eftVtiliter, incipientibusagere
pcenitentiam v t la'chr y marü im b re ex recordatioh'pcülp*
ptocedensexringuaccdncupifcenriarh.Sed,(’vtdiciturin
librode collocutionibusPatrum) cum viris fpiri-
tuaiibus rêcordario peccatorum præteriroriim occurrit
fie ab ea refiliendum ell: »jfictit honeftus & grains quif-
piam refogit,fi impudic*&prdcaris foemin* colloquiis
autamplexibus le mifcucrit ; forte reatum triminis rioh
I admittit,tamen infamiamàvidentibus noneuadit. Vi-
| dentes àutem Artgeli viros perfedos talibus imagina-
1 tionibus inuolutos, non dicùnt : BtntdittioDomini fuper
• vos. Namfinonadfit'cpnfehfusîn huiusimmundisep-
gitationibus, tamen necefïè eft tam diu qùempiam pr*-
focari viliflimo eloaeæ feetore, quamdiufuper earn flare
, vel coenum eïus voluérit commouere, Huius enim
recordatio feeditatis mentem à poritemplatione re trahit
puritatis j vnde potius appecitu virtutum Sc coeleftis
reghidefiderio. Quia noxiisvitiorumrecordatipnibus
eum prædidus occurrerit ftatus, nos.ipfos ad compun-
dionem prouocaredebemus. Taceat & quarto vis 'tn-
ttüettiua à ration uni collocutione,difcurriteriim'ratio à
conclufione in eonclufionem, & quia ratio mixta eft
phàntafmati & tempori, 6c fucceflîuam lecùm irigerit
nuitatem. Tranfeatigiturhunedifcurfuni,& purificet
per fîlentium mentis intuitum , erigatur ratio in Deum,
conuertatur in naturam ftmplicem, & inueniet verita-
tem, pacem 6c quietém. Locum fine ftrepitu vult dile-
dus, vbi illud gratiffimum canticum audi tur ,Lettulus no~
fterfloridus, non fordens (purcitia vitioriim,fed redolens
elegantia liliorum, aut rede rutilans amoenitate rofa-
ru Dilecius ehim cand dus rubicundus,perredionem,imus petrecci pa-q jru m. Dilectus entm canddus & rubtcuvdus,ccanbbiiccnnlm u mm qquuaæe--
cisimaginem. QuamdiuenimviriisrepUgnatur, &ficTritornatum rofis6cli\iis.Candidusenimeft qui peccatum
viuitur,plena pax non eft; quia'& ilia qux refiftunt.peri-1 non fecit, rubicuriduscQ:, quiproprio cruore nos lauit,
culolb debeUantur praeiio; & ilia qua vida funt, non- J Luce fiquidem fua noftrum ill uminat intel ledum ad in-
dum feeuro ttiumphantut ock>; fed hoc folicito pra- i relligenriam veritatis, & rub ore rofeo affedum inflammunturimperio.
Ingreffiis igitur cordis cubiculumte-
neat mge filentium: Vnde fine contradidipnis obfta-
euio (e exerceat in meditatione. »inquit,folitarm
&ucebit, quuleuabttfe fuprdfe. Sedet animafcrenatain fuis
ajfe&mnibus,/o/if4rM, feparataa cundis teraporalibusj
tacet atte n ta medi tationibus, Uuatfefupuje,per contem-
plationem eleuata in cceleftibus. Non eft enim anima
meditationibusidonea,nififuerittaciturna. Semper
enim viri fandi vt pacis gaudiumobtineant, filentium
Scfolitudinem fimt fedati. Sic Elias,vel Carmeli moa-
tem incolit, vel in fpelun ca latitat; 6c loan nes in deferto
habitat; &Domin us in filentio 6c or a none pern o dat. Si
enimanimo feriato, furrim&yelutin raptu pnelibare
poteris,&bibcre meditationis fpirituaiia gaudia, non
v redo quod aliquid vnquam.quiiquis es. ages libentius,
aut experiaris dulcius, aut appetas auidius. Tun c au tern
tenet filentiu m eus perfede, quoniam visftnjitiua ce fiat
afenfibiliumexterioru apprehenfione »visimaginata a
phantalmatumforrnatione, vismemoratiua apeccato-
rtim infeftantium recordatione; vis intelledma ab ora
tiohum collocutione. Apptchenfio enim fenfibiliurii
animam follicitat extra , nec permittit earn quiefeere
intra. Sic enim interius hebes ocuius mentis afflidus eft;
nec tacet,coqUod non eflet requies. Ingrediuntur enim
animam qualities rer u per adit us fqftrtwles.lngeritvifus
pctul a ntiam, audit us pturitum: gu ftus i nani rate, li ngua
prbcacitatc, vt: olfa dus odores, tadus perni ciolam mol
Ut-iE 6cex iis omnibus riimpitiir lilemium.Et eo fit mens
difttadaminus pacifica, quo plura acceperit obleda-
menta. Tcnezxtuz-vuimagmatiu/t filentiua formatione
phantafmatu, quiadifcurritimaginatio inter rationc6c
exteriore (clam, &quicquid hau ritur per fenfum carius
extrinfecUs, ipfa ration ejepraefentat i n terius, femperei-
dem affiftit, n.ec ab ea fe fubtrahit, adeo quod in tene-
bris conftituti Vix cohiberepoflirousj quod importune
per ftrEpitum cOidis haufimus'orieribUs. Dum enim
pulfa Urns, dum oram us, phantaliai cogitationum am omat,
per defiderium charitatis. Habeat igitur in nobispuritascandorem,&
pcenitenriavcraruborem.Cum
igitur, ficut didum eft, ab exteriOri ftrepim mens intra
fecretarium fuum fe receperit, & circumftrcpentiUm
turbas vanicatum effugerir, & claufo oftio fuo diuit ias
fuas fpirituales perluftrauerit,& nihil oceurrcric inquie-
tum, nihilinordinatum, mhilquod remordeat vel ob-
ledet, fed omnia iocunda, pacifica, 6c tranquilla, 6c ad
inftat ordinatifiimae 6c pacatiflimse cuiufdam famili®,
omnis cogitationum, fermonum 6c opum turba, ipfi a-
nimo quafi patrifamilias arriferit.orictur fiibito mirä fecuritas
, 6c iocunditas in modum cuiufdam iubilivvt di-
catingredienSipaxhutcDomui. Nullatenus autemin/e-
creto co nfeien tiæ tu* fuauiter paufare poteri$,quamdiu
nimis inhsferis rebus trau fi ton is & cerrenis. Sändi
enim viri , dum rerum pr*fentmm mutabilitatem a-
fpiciunr, continue omnia, qu* in hoc mundo pulçhra
videntur,eis in cognitione vilefcunt;& qüia reuertentes
ad arcam oliuam. in ore deferunt; Quoniam canto ar-
dentius conditorisfuifprciem concupifcunt, quo in rebus
conditis nihil quod deledâr,inueniunt. Dcledabi-
literintus ménspafeitur, quia deledabiliter forisnon"
tenetur, & quafi ad arc* fu* portnm columba reduda
iam fecuritripudiat, quiâin roündi fludtbus prius nau-
fragaerat. VbiaudisDbminum tecum colloquentem,
&illudPröpheticum aditnpknictniAudim quidloqumr
in me Dominiu, quoniam loquetutpacem, &inplebem fuam,
& fuper fanftosfuoSy &\n cos, qutconutrtunturadcor.
C a p . X X V I .
Quo pax inuenta mtritur.
EGo murus, &vberamcaturris, ex quofaftafum coram eo
pacem reperiens. Prius difeurfus varios,& diuerticulo*
rum difpendia, fidelis anima, tanquam fatigata diutius
in ferêiiertitiitjDeo fiftitur,& Pax.vt didum,inuenitur.
Qùidigituri^ipedimento eft.autquid reftat ,nifiqUod
pax inuenta nutriaf iir ? Nutritur autern dulcedine chari-
Cam. ƒ.
Gertiß-
Pfalt*-
Cunt. *•
v,io.
: j 2\
tJtij, ficut paruulus pendens ad vbeft nutriturpingue. tem fic de huiqs diledionis motibus diftinguatur,iu ta-
dine ladis.Dicat ergo qu* hqiuspodi cfl . Lab6raui,iu- • men fibrad inüicem conuettümur * vt d id * dilediones
go multiplid fatigata, proprium cubile repe tij, pacem ' firigul* in omnibus & oriines irifingulis habeantur ,ex-
& qtóé fèquuhtttriE^o j Ordiamuriprimo.TeipTumdiliges&pacemreperics.fi
murus^firrnum habenspro'poficnm fanditatisi mum, ex j ambules coram Deo in;C9hfcienti*puritate. Quoniam
arena ÖC calce fcilicét humilitate 6c feruenti charirate j fecundum beatum lob ;SimundUs & retlus tncefferts,Jlatim
confedus,»«ritó folidus ex viuislapidibus fpirituali c*- j ewgdabitad te,&pacatum reddet habita^ulum iufii.id tua: ficut
mentbcohsrentibuSjnpnmateriadifilpat.wÉcutfidilis I umemquid^^mq^dtmo^arrmamfum'^umzdxk^
murus & fiditius in Babylonia xdificariOne collapfus:: dinem.conuerfarur.Ita quifedatur.munditiatn,ieipfum
6c vbera mta tunis, dum pavuulos pro jego , 6c foueo yer- ddigit,& pacis dulcedinem ejtperiturr,& Dc um pet corf
kbïiis. rfa-liu-Htarriibku,S,,j ßficr ccvxAemmpn!!iisc. T«»r« dunvprpt'ego Vporri- dis .ihunditiam contemplaturpropter quod pacem 6c
gens vberamea.dum nutiio. T «rr^’enim.atuendo dici-
tur& vbertimlacab vberibusdiftiilatur; Paäafum cor am
eo pacem reperiens cor am eoMoc eft,ad dom i niôm 'refpiciens
‘fanditnoriiam Apoftolus coniungit in vrium) Pa-.em in-
quit 6c fan(limoniam fequimini,fine qua nemo rndebtt Dfùnii pP$& u -
Dilige fimiliterprôximumtüüm. fçilicet âmicuiù.fipa- j
ei placere contendens,mearn femper iné<) pacem qu*- j eem tuam nuttiré voluerisiSicutenim beflUterr* , fecum
quod
uerfa diuinam i m agi n e mi n,fc cognoicif, cognjitam d i , ! pacem babeat tabernaculumtUum , é ’,vifiiiinsjf>ectem tuamnon
Iigitjdilbdione folidatur,' ^ *“Égr“ ytmut .......i i s fel diabplicis l»/'efW«àfJ% impugna-fti*:terr*
pacific*eJlediS’fiunr,cutn homines
tionibus atietatarefiftit vt tumy, & in.dulcedine Üilc-
imp u gnati oii i bus1 fà n i o r u m nohreßftunt. i ndecu rffl
dionis,ficut in affluentia jadis, pi opriam pacem fouet
Deopax rqbuftior.oritur, vnde npbis pugna duiidr ge
& nutrit,femper habens iptentipnis oculum adiDómi-;
n era tur. Vtfitafautem fuam Jpeciem, i^ui habet ad proxi-
num maieftacis. Sic dileda ddedo iungttur,&.diledus j mum charitaterh.Spjecies enirn bovainis eft allierhornoi’
ad earn conuertitur per d d e d i o n d b ßecsesmßra^ät^tiie^i^wx^tss, quod in
Moyfi vcibû:ConucrtarDommüspuUtim'ft{urn'adt?,&dattibi
pacem.Ex.Ma. colliundtoue pacifica, velut tx^ofcplo pacis,
iam impletis vbcribUs.& amOris ladc flaentibus,
fponfus fponfam impinguat 6c dUlcedb..genïiri*^<1 i 1 c-
dionis,Dei Öcproximi, ftatim exuberat.- Ex^js amplexi-
bus 6c vberibus aliturfrudus pacis, manantjideliti* fpirituales
de vifeeribus charitatis. Qujcquid enim ;fpiri-
tualium deliçiarutti in nobis exiftit, de vera diledione
proccdet.Hocenim eft iugiim Domini quod fuper nos
iubemur cpllere, 6t inneniemusrequiemanimabuS no-
ftrisJw^ttwenimhocàiüngendodidum.drledioeftquç
iungit&:yngit,nondiuidit riecpùngit:pennashabefféd
pondeiis grauitate caret,&ideo leue eftvSconerofum nó
eft,hicinpaceq.uiefçitur^aboperibùs feruilibus animus
fèriacùr. Qmcquid antem fènrimUs^rauitatisJSc'
poen* de reliquiis cone upifeenti* refultat human* ,TeW
cundum verbum D a u i d f c u efi fomto«tncarne mea 'a
facie ira tue non eft pax ofiibus mets a facie peccatorum tutorum-,
vigetin carne concupifcentia, futgicfn mente nequiti*
corn i m usj&'ipfi fum usilmojpa itm fuam ille vifitat., qu i ad
eurq,quem fibi fimdem per naturam conlpiciri pafivbus
.amoris.teiïdir, vein alrero fuam' inErmitaterii^pnfide-
rans ,y c xfeipfocoll igar, qualit erinfirm i t2 ti alrerius cpnr
defeendar. Cumigiturquis ad diuerforium pedoris fui
‘:feçQntüferit,&animate- fuam cum ouihi'prbximorum
fuorum animabusglurino chatitatis'vniri fenferir^nuilis
*inuidiaeftimulis agitatus^nullis indignarionum *ftibus
innammàtus,nullisfufpicionibuSattntus,necèdacistri-
;ftiti* mo'tfibustutbülerituSjitaquod ad quendam tran-
■ quilfiffim* mentis fuæ'finum ortinem proximum ,ca-
piat:& dulciafteduomnes cömpledatur & fbùeat , 6c
jiecum vnum cor&vnàm ahupâtri omnisfaç^tomiiium
cupiditatum turhûltus,vicinorumftrepitùsC6nquiefcit,
intus.anima çèfTac ab omnibus noxijs 6c iucuhdifiî-
mus pacisfabbathifmis exurgit,& ficproxim.us dibgitür
cum Yclutex multisahimabus,ve!ufvnümcor&vnâa-
nima charitatisîguei conflatür. Diliges etiamproximum tu-
urn videliceti»iw;cttw,hôe:énim-ji D.omino.pr*cip'itür, 8c
quia dum làrens in çarne vitium tyrannicé dotnihatur,' j quîtimét præcèptumin pace' verfabi^ur. pi/igire,inqu:
virtutum virilitas eneruatur,pax animæpertui bat-ur.Sic
enim in noftris cptpprib- videmus accidere vt pro mçt-d
bointeriori Vel fanitate corporea, ea quæ ex'teriüsaccir
dunt molefta nbbisvidenturautgtaca, V enàtpres enim,
aucupeSjVel vanitatum talium fedatores^extcriuslabo-l
tant incorpore, tamen fecundum qualitatem affedio-
nis intrinfece videntur deledabilibus infecuitqf Cibus,
6c qpi morbum auget al terius, profiçir fàni ta ti al terius;
&folis fplendor,qui lippientibus oculis lumen éripitJ
fan is iucundi us illucefcit. 1 1 ficut eft in corporali bus, fi c
eftin fpiritualibus. Sic enim duobus ad càndem nlen-
fam refidentibusj&eifdem cibisappofitis,altermurmu-i
rat,alter exultat.Et duobuî paupettate laborantibus, alter
gratias agi t,alter bla (phemat, fie in fpiricualibüs nos
videmusiCaritasenim cum mêntem alipüiüspofi^dorit
no'n finit cam vllis perturbarionibus co mm o u e r i jfe d b-J
mnia contraria, qu*
perüenirê cômpèllit. Sed cônçupifcehtiadatitah^ in era,
fi fuerit ifidignatione qualibét excitata, mox de cordis
receflibus, quafi deéaôernisàbditiffimis beftfa f*ua pro-
rumpensjduriffimis paflionum moifibùs mifèram ani-’
mam lacecat 6c cruentat, adeo' ytnùllum tempus cidçm'
tranquillitatis &.pactsindulgèat; vr ab Hbç lade chari-
tatispax v.era nutriaturiu nobiSjdiliges.teipfup, diligesv
amicum,diliges inimicüm^jligesDe^ni^fic^tfcriptum
eft. Diliges Dominum Deumtuüm, & proximum ficut temet
pfum. In proximo in telligimus amie uni, 6c etiam inimicum.
Paxigicür cordis&tranqullicaiiinfufMilediohe fehti-
tur,& mdulcedihe fraternæ dïledib'rifs h aû r itu r& in
Dei dilediôn'e pl cnius exhiberur. Sed non habemus de
noftri diledione præceptum i effet ériim fuperiiacuumj
'Dfotpm\is,inipjißsVcftr.0i&benefacitee»>quivderuHtvos,&
orate pro perfeqttentibus & ealuninmntibus roj.Qupd quis im-
plercpotcrir.fiomneliominumgenusvnomentisamo-
rcrCompledens nullius inîuria- mpuèatür.-;Sed ficut in-
dulgentifiimus aliquis patererga chariffimum fibi fili-
u m ph renefi I a b o ran t é,i ta ille erga fhos-a fficiacûr inimi-
cos,vt quo magis ab cisiniuriatur, eo profundioris charitatis
affeduinferentibus fibi moleftiamcompatiatur.
Etfi implevte.-ypluetis.hoc.pr*Ceptüm , non folum ad-
uerfuscum.quiiniuriam facit,iniuriam panensnihilira-
cundi* moueas, fed etiam fi tibi quifptâm 'abflulerit &
aliquid tib i fue ri t r el idu m .non- fol u m ; non in diguerisj
fed-id eidem vltroneus largiaris feéundum çopfilium
perfédionisi 6clicétfit barbarus bonitatem tuamerii-
befcet, & à furpré fuo cöntimiotefipifcët : & ,vtdicit
Chryfoftomus:Hunc qui diripuerit qu* tùa funt,qui lç-
fêrit^q'uinocùcritjnohfolUmidor.islargioribuscumnla,
fçd dilige;& amicum habe to, & tota chàritateconftrin-
gein tantum ,v t OrespTo ipfo 6c preces prb anitnâ. eiuè
fundas:quod eft indicium fùmm*'&perfedæ diledio-
nis.Sed nos interim longe fumus à dil.'gendis inimicis,vc
nècamicisvicem charitatis&ris.reddamus,fed*-
,q'uo odiohabearnus, hosetianf diligentes. Qùærimus
aùtèm intra nos infanabile genus offçnf*. Chrtfius tloè
vult ira ignofeere deliriquentibus, Vt amemus eos , & o-
remuspro ipfis.'Namfi tantummôdpnonlçdas eum qüf
te l*fic, atiettà^ aucem te ab eo nec liDçntèr eum videas;
mahet fine dubio vulnus in pedore 6c augetur dolor in
cordeÆrgo needum impleùifti mandatum Chrifti. Nbri
enim vis Dominurïi ita tibi fieri pËopirium, vç non té
quidem l*dat,auertat fc tum abs te,&peccatotufntubcdm
fit nobis diligcre nos naturah ter infitum. Licet ail- ru m memoriam téneat,5£ videre tc n olit, ex pr*di da di-
Biblidtb, Vét.patr.foih. ƒ
Pilçditf,-
initoicorß,
P p p . . ledioré*_