Ioâti. S arcs b.
n ß _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
ttanfmiflîs » quarum vobisfnfççmtumrpitto, inquibus
Rex nuncijs luis aduerfus Canuurienfem iturisRomâ,
condu&um petit, ÔCqua deuorionc Romanæ Eeçlcfix
facile iunotefcct. Ycruroin Iaq^fis fuis eomprehcnden-
tur ihiqui, & qui fratri foucä parat, incidet in eam prior.
Felix tarnen eft qui irr tantis infidijs mcretricis magnæ,
& impetubeftj^e confcienjisap («M^eporcft ôefamam,
alteratp Dtwnihp,dtéra^pjçi^wnp ,vtf^tnqj fibi. Nàm
qui ex iuftacauTaarguitUt afaerwius difpediumfaccre,
vnâèfôlâtiupi habeat, nifiyuçu^té4iRwtqbQ4 »mißt
omninQ non video.lade çA quq4jjouiflioao Ijtteiarum
veftrarum relbondeasarticnî©, preçor atten dus per in-
cffabilem chwitatem Domini, quatçnus fi de pa.ee mea,
fe per Atchid. veftr u«p,8c per aliuqa, quod quide m defij
derô,cçnfuei;ltisagcndü,eam in taji forma procuretis, q
famje, imôeonfcicntiçfamam intégra coniecuauds non
poflitafferre difpendium. Qjaid entra prodelfetmundü
hieran vniuérfum,& in his periclitarj î Et fi tpje videriris,
quod Dominus ^uertat .pronuad aliquid turpitudinis,
quod in mei fimiUbus, faspe ex infirmitate> femper auté
ex culpa contingit, fubleuet quæfo me dextera veftra.
Çgoaütepï nomine turpitudinis arbitror cotineriquic-
quid de induftria prxfumitur contra Dominum. Licet
St rei familiaris anguftia, Sc reftigefeens chantas amico-
rüm, me & fratré meum, qui mihi ex neccflîtate coexu-
dicb us noftris, fed quae neefunt....... fitn e e momentanea,
horum tarnen neutrumin vobis eft. Nam alter um
ab aduerfario, altcrura a Domino pendet. Quomodo
autem ille , cum quo vobis negotium geritur , amicos Sc
contrahcntesfecum beare confiieuerit,ex quo eiin omnibus
voluntatibusfuis, 8c cum diipendio fama 8c con-,
feienticE non acquiefcunt,multii pate t cxemplis.Ex quo
longe periculofius, quam inconfiderati homines opi-
nenturefle,arbitroraliquando ad promiffionesciusia-
ü ura ra facere conlciencix 8c honeftatis.qux fi femel las—
dantur, facile nequeunt tepatari. Nam quae in alterutro
fiuntvuhiera,fere lethalia fiint» vt tarnen feretnagis ex
infiemitate carnis duftum accipiatur, quam ex iiidicio
rationis. Hacenim iudiceperniciofiora{iint,quam ilia,
q ux corporis 8c animxconipagemfoluunt, Schuicne-
dum Chrifttano dicenci:
Summum crede nefa ammamprAftrrtpudor'u
Et propter vit*m,viuendi per der e caufa-
Vnde rota mentis aflc&ione de'pofco, vt fi de pace mea
a&um fueri t,ea prouideatur forma, in qua nö. ofl'enda-
cur De us 8c honeftas, quam nonaudeo dicere ego, led
Dens mihi ha&enus integram con femau it, illxfa quoq*,
in pofterum ad homines conferuetur; 8c fi forte taliter
pbtueritinueitiri,again gratias Domino SC yobis,8c om-
nibus,qui ad hoc operÄm dedetint. Siyero de iurametis
lat.acrius videatur vrgere.Domino tarnen vtgente nqn- adfcura merit,nouit Dominus meusEpiicopus, quafub-
dum cedo maüs, fed contra audeatior ibo, quoniam till reuerentia in talibus tenqar. Numquid ergo ftirare
mea me fortuna iuuat. Scio autem quod 4«. conßUove-! poiTem in ea pr*fcripuone, qua; ab alijs vt audio,exigiftronullamrecipiamconditiooem,
qua:velfpcciemha-, tur8c «..vbi nec Domini,nec legis,necor *nis a uai
bcauinhonefti. Dominus interim, qu* neceflTaria foe- licet fieri mentionem ?_ fed 8c de eonfuetudmib. repro-
tint, ficut fecit ha&enus, prouidebit. In rations 4aÜ& bis,8clegibus ignotisautrepugnantib. lcgiDommMeraccepti
pauciffimi«encor ,fed Abbati meo 8c vobisfur uandis ,quis facramentum prarftat, nifa alienus a tide ec
peromnes 8c fere folis.
Mjgijlro Raimndo pitimenfis EaUfut CmeRatio.
E pi s t. C L X X X I I I . (
PVer meus à vobis rediens, vnde finceritati veftre in-
numeras gratias ago, literas retulit,multa fidei, 8c
Icharitatis indicia pratfeteutes. Eo enim ....... videntut
eflè côceptæ,vt fingula verba 8c fere finguli apices fignis
fidelibus proteftentur, fe ad atnicum de fincetiffim? di-
leâionijadipe proceffiffè. Sed quia in illis, ficut in Domini
mei Epifcopi feripto plura continebaotur capita
negotiorum quae follicitudinem amantis angefepotc-
rant ; vtpote quod plena côualefcentia ipfius, quae non-
dumerat,fperabatur;& quod de pace inter ipium &Re-
gem reformanda conuenerat, 8c de me reconciliândo
mentio habita eft: 8c in hunc modum plura, in quibus
amico geffiftis morem. Latorem pi çfèntium ad vos vfq;
tranfinifi, vteo intermeante me depraediCfcis, 8c cæteris
qùa5ftatùmve ftmmconringunt,aurpjjblicant,per literas
veftras fi placet reddatis certiorem. Obtemperans a.
veftro confilio.de indufiria talem mifi,qui nulli fitapud
vos, aur paucis notus, 8c mihi 8c meis omnib. fidelis in-
uentuseft.Iniundtumeftilli.vtapudDn.Epifcopumge-
rat negotium M. Galteri Clerici Dn.Remcnfis,pto reçu-
perandislibris quosidèm G.Magiftto P. Hcliæ comme-
dauerat. De quibuSvobilcum locutus (urn apud Ande-
gauim, SC monitorium dedi. Ipfum itaq; tanquam pue-
rudedomoRemenfis Archiepifcopi traâare poteritis,
vt Epiicopus cxpofcetjfcd v t ci to remitratur,exigit con*
tinuaefollicitudinis ftimulus animæ meæ quietem dene-
ganSjdonecaliquid certius depramillis agnofeam. Si
vero,quod pluri mum defidero, ad honorem Dei 8c Ec-
clefias pax Dn.Epifcopo reformata eft Sc compléta, quæ
fperabatur implenda,qualiter in ele$ione Iuratorum
proceflurn fir,Sc in quibusfinibus caufa ftecerit, mihi diligent
ius rccurrentib us Uteris veftrisplaceat fignificare.
Nam quid timuerim, imo quid timeam,inomnib.arti-
culis oblatæçonditionis perfpicuum eftex literis, quas
Domino Epifcopo mifi.Neminem tamen arbitror lapi-
cntem,qui diifuadeat pacem, qua; fieri poteft in Domino,
8c ante hi merinum diem, honeftati non derpgat-.fiat
vtinam cum falute confcientiæ, &c integritate famte in
omnium Sacramcntotu contcmptor ? fane temerarium
nimis j& omninppr*cipicantem (e in mille damnatio*
niis laqueos reputarem.qui fe a'd-obferuantiam iacrorum
Canonü,aut certe ipfius Euahgelij cùftodiamiuramen-
tô præftito obligate t , nifi forte e o q u a e fiiae eonfeius
innr mitatis, 8c teftis rioftræ humiliter confi tetur, quia in
mulris offendimus omnes. Si de prseteritis agatur, non
nego,me Càntuarienfi Archiepi{copo,ficut Domino SC
Patri meo ,debitum8cdeuotom praeftitifle obfequium:
Sc vtinàm efficacius praeftitilîem, nec vnquam Domino
propofito ab hoc pro quacunqf vtilitatc Sc damnode-
ducar. Vtenim meum,quicunq; fic,abiurando ôcabnc-
gando,maculem vita mearo,imo8cmemoriam nominis
8c gentis meae coram Deo Sc hominibus. Csetcrum fic a
pluribusaecepi. Ad hocitaq*, profidat fi placet vigilan-
tia Domini Epifcopi, 8c veftra , vtfide réeonciliatione
meaaâum faerie, iniquae 8c periculof* conditioncs z-
moueantur: 8c ego in omnibus quae fine pericuk) ialu-
tis Scfamas fieri pofTunt, Domini Epifcopi, Sc veftrum.
quodab eo no difcrepat,confilium lequar : fed nec pro-
ficifeiveUemxdÇunampacem fa6turus,nifialiquatc-
nus praecogtiita forma eius.Nam rei familiaris anguftia,
& negotiatio Jiterarfi, quae mihi folatiumpariter, 8c fub*
fidium prxber, neemagnos furo ptus facere, nec diu ab-
eflè pa t i u ntu r. Facultas enim folito magis tenuis eft » fed
onera non decrefcunt. Rarefcunt autem auxilia,fiab
*inuito rariflima fuerint. In profeâione vetius Andc-
gauim.8c Pafchalibus colloquijs ad Regem,XII. libras
expendi,8c duas amifi equitaturus,yt de laboribus, mo-
le ftijj,8c curarum taedi js taceatur,quodque magispiger,
cunâa ceflerm.t in cafliim. Nam labor perijt 8c impen-
fii, nec fi fieri vellem.poflèt occupationum Sc return hu-
mile fubitc difpendium. Status meus vobis ex parte per
nundum innorefeet. Idem enim eft fere quçd fuir. De
cau(à Cantuar. non defpcro, quia ipfe poenitentiam a-
gens fuper commiflis in Curia, de Domino non deipe-
rat.ncc ponit,vt opinor carnem brachium fuum. Credo
autem quod Dominusadhucfupremum ^medium dif-
fert,quianondum eftonini humano auxilio deftitutus.
Vocat me îd.Gir. yt iâlua fidc Ecdefix Rom.Ecclefiam
tranfeatn,fçd authore pio lefu, pro nullo queftu ponam
cum fehifmaticisad fubuerfionédomusDomini,fehif-
matis portionem.; Ipfijm tamen G. ncquaquam fehiftnaticum
EpißoU.
maticum reputo» quia fidei eius perfpicuapatent indtbia
ex liter/s eius, quârurnrefcfiptü Domino Epifcopqmit-
tov fuppreifo ramen authoris nomine,neÔc illi,ÔCalijs
noceatjfi fueritdiuulgatü; Non dubico quin mihi com-
pateremini, fi côftarct, in quafollicictldine vemtur-animus
meus, nec,tantum Domino tefte pro me, licet apud
duricordés habitem, quâcumpro amicis follicitor, quia
mihi quod ad me fufficerer commercium literacum^ nifi
vigerent 8c alij quotum oportet me necefficudinibus
communicare. Sinefcicis,Belgicafecùnda,quæ modo
Remorùmdiçitur ,in an. iquis hiftorijs Prouincia Duri-
cordium appellâ tur, licet habita contemplationc quo-
rundam poflit 8c Mellicordium appellari. Neque enim
duricordiam Archiepifcopi 8c fuorum quifquam fàmi-
liarius accedens,probabil; ter arguere potucrit.Scd quis
quæio nofttatüm &veterum amicorum degenteDuri-
cordium non çQnuinçitut efle ? Dicam quod fortafle
non creditis, fed cette verum eft. Filius M. Gaufr. mihi
coèxülauic menfib. VIII. fed cumadeum nuntius meus
ab EpifcopoNorwic.êc Abbate SvÆdmundi diuertiflèc,
^pfeâo ne'c vanas ad me iiterulas potuit impetrare. Seit
tarnen Dominus, quia nihil ab aliquo epeum petij, in
coqjrmfii beneaäum eft, quod nondum ab initió pro- ;
fcriptionismeie erubefccntiam.fuftinui de repulfa. Ex
his Öc prçcedentibus patet via rationi.fedin literas ex a f
fectione to tus diffluerem, nifi modeftia Sc multiplicitas
occupationum,quibus id tantillum fubripUi,compel!e-
ren tv t dicam ex animo Valete.
M.IoanniSanaceno. Epi st. CLXXXIV.
■ Iterx diledlionis veftrae, fuper quibus, quoad vixe-
ro, gratix vobis habend* lunt &agendx, Philofo-
phum ScChnftianum pariter redolent, 8c multiplicia
pro teftan tur indicio, quod deabundanti virtutum Sc li-
terarum promptuario próceflèruht. Sed nec orator illis
cudendis defuit,aut cond endis, quæ quidé ratio Phi-
lofophi ca,8c Chriftianæ religiotjis pröfeffio fuggereba t,
efficaciflimêperfuafit. Vigdit enim per gtatiam diäio
appofita ad perfuafionem.&eatenus cepit Sc profecit in
mejVt dé cætero pigear, fi forte exinfirmitate contigerit
acerbitâtém éxilij nominare, 8comnino pudeatnomi.f
nafleNam licet exiüj quartus, 8c proferiptionis mex ter-
tius agatur annus,iamturbine fortunæ vnius indies có-
cutióraut moueördamnis,profe6tofciens numquam in
meis fuiflè bonis quæ tam facile inimicus extorfit:8c for-
taflè rcôkiufr amicum dixerim, qui oculos mebs phanta-
fticisfottuHæludibrijs prçftridtos'aperuit,8cexcùifis cu-
rialibus nugis, ÔC illccebris volupeatum, me in vitara
vittutis impulit, 8cphilofophantium cætibus aggrega-
uit. Longe ergo libetior, quam cum mundana fupelle--
<ftilc 8c farcinulisfortuitorum premerer. Læta quidem
condi tione,ne dicam paupertate, quod Philofpphradi-
dlatexperior, quiaomne folum forti patria eft, quod ad
animum m aduerfis erigendum, 8c Ghriftianomundus
tdtus exilium eft, dum peregrinatur à Domino, vt num-.
quam profperis extollatur. Ceflène ergo de ludibrijs
fortunæ quérelx : de reliquo.dum nos, quatenus licet à
quæftionibus Philofophicis nô ceflemus, indulgeamus
perfèquutoribus noftrisnefcientibus fortalT» quidfaci.
unt,8c Prælatis Ecclefiarum n pnve ftrati b us jfed noftra-
tibusdico,qui quod Çaio Caflio Cicero in Epiftola ad
eundem Caflium i m pr opérât,iam à multo tempère vir-
fûti 8c officiô fuo nuntium remilèxunt, nec cum eis a-
gaùt delinîti diuitijs 8c illeeebris voluptatum. Expe-
dfco àgratia veftra refiduum Hiéràrchiç cransférri v t ver
ro bèneficio vobis ad æternam gloriam, Francis fuis
Beatus Dionyfius plenius innotefeat. ’Vtinam dé-5
turmihilociisad pedes veftrosvtcumMaria-fèdente le-
cus pedes Chrifti . quem in corde veftro habitare confi-
do,coeleftis oraeuh verba edôcere^Phiiofogbiæ fenténr
tias èxcipiam ab ore veftro. Sed h oc defiderinm meum'
impedit indignatio Regis Anglorup, cui ille^quicorda
Regum dirigit;tribuatfi placet in telleâu . vt lâpiat quæ.
. ___ ■ ' ■ i- - If iß
«p lc fid , trandationc B,Dionyfifme . £ im i t a i
IncarnUtW > “ ' B-âmbtofijde
îocarnaEioneverbi °bftacillum repcri.quod nullus Ma-
giHrorum fioftrotü fefficitamoiiae.qaia Gricà'iinsui
expetttsfBnt.H ic autem funèvetba Ambtôiij fàdencia
f i “ ® “ “ H tadnbl interprétâtes eft ,v t
guidai,'jdfigmfieatmfiüöminbmfemferttöiQuod:
hoopft cum ltc.lèmpfcr,Ouflîa dititur.vnms litéræhiuta-
tooFdine proptet fonôm&ecmipetentiara <lbct»etn«i
fermpms.Ergo Ouffia.qndd fempet fttDomihus,figni-
ftcat.Sicqmdem Am te colligit,(cd ratio infer...„.vöbis
plenms liquet & Gram's i mihi véto Sc W e i r a j u B
beculofioteft.Hilatiùsa.inlib;deSyhod;fimiliterdeefentiatatiocmatut.
vtAmbt.deOufia.foitairequiaidé
efteißnoaquod Ouffia.Et quidê Verba Milarii hecVmit,
Eflenua eft res qmt veleft i vel ex quibus_eft, qui in eo a
maneat fnbiiftit. DKirut autem effentia, dc iiamra,&o*
nus,&m fnbftantia in.net.Cum ergoeflentiam diciMS
ligmflcarenaturam.&c.'Homm verboriimHiiariifub.
eiiiflîma^ecitlatioeft,difiteilisibreIligëtiaifedarbitrot
quodmÇracalmguaperitispfanioti funt.Nitn de B.
HiJario dicjtiânâiflîmas pater,& literariffimusDddlór
.Jer.qaodG3li1eano'cothutHoattoilititr,-&flotib tSex
cisadoraatnti&rptoculeftileiärbne ftmplitiuin fratiü
Alibiautem pntejpit, vt Hilarius&Athanafinsïbbfïèn-
fo carrantütpede. Quod fi apud Griecos expre/lkm ha-
beresdifterentiam, qua his qüo'tiensînculcàtafunt,cffentia,
naturà,genus,fubftanti^eamèxbedirës,oniniatn
arbitrorinterefle quamplurimum: Vndc vobis ad mefi-
tum & gloriam profeànrum eflè non dubito , 8c ptofi-
ciet ad viram,fi adpftium feripturar um pulfânti aperue-
ritis, Sc panes vobis a Chrifto çréditdsin^pultifiidinis v J
lumiregeritis, vt noftra follicitudine reficiàntur turbæ
quarum adeo, in via peregrinationis huius bonusmife-
>retur IelUs,.vtfeipfum illis quotidïe velitffrogarein ci-
bum. Nonne Dodóribusimproperabitur, quia paruu*
Il petieruntpanem,8c non fuit qui Frangeret illis i
MagtßoGirardo. Ef ÿs t.C L X X X V ;
pLenam deuotione ôc eruditione nuper à vobisrece-
A |iepiftoiatb;qu|.quodiiigentiusrelego,éofûaetatis
vefttæfolariBmnôbisfiibtfaaum'eflèacerbinsinge'mi-
fco. Cætenimcum tofaepiftolacumfiiiVeniiftateTcumi
afte<ftione&reuetentianomiaisvcftri plurimû mereac
tur.illud pr* c*terisplacetqa6d in caleê literatum ptudenter,&,
»tfpero,veiidterintuliftis,vosdïxiire>feciiB
m m p r o p e n iô tenore iiterarnm meatum, quicqùîd
dici,fcribi,&fieri opottebat. Mihi a.nunqnâperiuà^eri
potuitqnod in tanto falüris difcriminealiquidexcnn-
tingentibus omitteretis, & fordidam diurriariim eUanefccnriumcommufationemprôanimaie'eipiS)
dô,hS
modo phïloibphantisnomë vellerisamittéré^fédfqiîod
longe pcrniciofiuseft) abijceréebhfciéntîtm Chriftia-
nam. Abfit hoc,abfit (diletiiriitne difcrciiune Sc ho-
neftate vcftta, ytpro Epifcopali emolumemo pômuis
cûfehifmaticisportibnem,&quiçquamdelerieoBtinb i
anathematéimprudeririiis'6dim|idëtibshpiatis,qnód;
caftris Dominiexercituuin in tuin'am &pernfciem ebri-
uertatnr.Elquid vt iententiæ veftræ,imo CathoficçEcciefiæaudfeoritaticbnfenriam,
dumgrânâcnmpaieis,ôt
boni malis admixti fiant :Sc adimplêdis mandatis Moyfi,
Atpromouenifepr*deftinanrisgrariidifpofitidJié.laborar
Ierico, Ariathemain medio liraèl eft; dims ôccâ-
fione pereuot aiultisSc quiptïordinati funt pdft triiim-
phosgloriofius eoronantlit. Vnde aenaàisPetti qdatf
Dctainodormiente'fluâibuivarijsfepe’cblfiditar: fed
quia de Chrifto veS/ote cofiditifempetadtA tityuM M
gacportu-Necambigitis qnin &frei»cdiöVcftn, Cblba’
nienfEcd. dicbjoS earn lateat anathema, quafi alia Dei
.teuetentiâ & hominu vêreemjdM liabéns, quia Iniauiat
- 11 III ai I I m I : ■ * - - .& f e “ iuÇ>duetfusDeû&Ecelefi*vnùatc:prafcirimcS
Del nint, Interim quodpolïum dignationis veftraegeni-| totimundofèreiâ-innbmeritquaHtnseoôfemtdrFgéle-'