m 'W
Cögnófce
tcipium.
Hominis
origoab
omnibus
(jusefita.
r'Ægÿptia-
cum de ho-,
minis prib
cipio fen-
tentia. .
8tO lo&nnis Cdmpani
Mens 6'
mniura n
gfeaetiam
qui yberrimi fuerint Sc vbbalilfirtiijfi cifuerint co-
parati.ficciffimi & rauciffimjfuiffè vidcantur. Ita fit, vt
fï vbiuis alibi terraruhab eda fuilTet oratio, pQtùfffern me
vniu5atq>aiterius hominis mdiciaaceommodare,hicvv
quocûqfme verra» claridima vnaiq; obfidëntihgèhia,
quora aures capaci llim* hint, vtnunquâimplèaritur3&
orapiu principum, gen tiü, nationu, totius deniq; orbis
terrarnm oratoribus patuerunt. Hoc v.me recrear, quod
qua de rofutùra eftbratiq,eaitaéftinfitaomniummé-
bris, vt non verendufit,quominusquifq;Xacilem mihi
aeceptumqj fc præbeat in caufac0mmiini.fiL.es igitur no-
ftra, noftm hoc feftû, noltra fo'ennitas eft. Cæceri n.dies
Fefticelebiandi illi quidem, gc faç&e pie illçfeq; hâbédi,
fcdhic hbdietnùstàntoplus poftulat diligentiæ, quanto
nobis eft proprior. - Colimus ortum Saluatoris, aliéna
caulk id fàcimus , veneramur natales fanétorum, Sc hoc
quoq; câulàfacimusalicna, hunev. diem dum colimus,
non aliénas coifinüs c*remonias, fed ymufcuiufq; po-
ftru, fed totius humanigeneris commemoracioné quan-
da celebramus. Quidn.eftaliud, Memento horuo quia
puluis es,&in pulueré reuecteris, nili ftatus nacursq; .fuç
admoneri vnumquéq; noftriipqu o monicu quid melius,
quid Chriftiano generi falutarius inftitucum ? Quod ft-.
çantopefelaudaturillaThâletifMileûifententià, Qo-
gnofee teipfum, quam omnis ætas in coelum tu lie, aureis
expreflkmliteris,& proforibiis clariflyno inteplocollqr
cat^m. quanto eft ha?c noftra hodiema pjæclarior ? qua-
tolumrhaiaude^niorihdicanda?Âdmonétill%,vtcb-|
gnbfca^usvno^|os^hÆp quid fimusôfténdit» Ilia quæ-*
rit.hæcprofétf exhibe tq; quod quærirur.llla quid iubeàt’
ignoràtjhæc non foiii quidlirmis aperit, led vnde prçfer
;^r,'qt^rfuipxàrnus^in mèdîütn affertv- Vtcumdemum'
Habilita lit nobis vitæfatio, quu exitus noller hanc in luce
m reditulq; p’s tuer in t. V t Jeiti queat, quoin loco eol-
locariôporteat;fpes‘cogitatidnefq}noft,ras,vtfirmi>'iuti,y
AabiFes elfe vafeamus , opod, nififi'omiriis fine cognitpi, (
fieri non po teft. Y t qui pbrtn ignorât-,, huic nulla resfi-
niet errorem, nifi naiifragionniatur. Pico a.finem &in-
tcrioris hominis» qui eft â tiim iis»externi, quod corpus
dicicur. Vtrumq; enim his verbis expreflit Appftolus,
licet nolbgrhomo, quifonseft,corrumpatur,tamcnis
qui irons eft, de die in diem reno uatur. Nos a,vbi com*
Jno'He fieri poterit, quo brcuior futura fit oratio,fimul
de vtrpqj difteremus, priufq; ortum hominis, deindc vitae
cutlümaperiemus. Multi quafierunc priginem.hor
minis» nec fuir gens vllatam ignara rerum » & v-ièfcü bar-
bara, qu* non huiuwei cognofcendæ ftud; o rrahere tur.
DeploraruntaÜLyitænoftræbreunàtem » ÔC quuritafie-
tet.acti perferutau ftudio,lucl clarilfimam oculis noftris
reliquerunt. Nbsà.quo’niam re's afiqua ex pattc cpnfir-
metdr teftib tis eosafferemus fpios »qui ngqj abhbrreant
longe dfide vera» neque parurp per feipfi nominfejgç.do-
ëbrinavaluemnt. Ægyptii, gdorü’fekgna^iiit aU&oritas,
Sc feruntu^ntfquiffimkpriiniq jaU§duntperqairere at-
queinueftigarecoeleftia/hbîhine'm^rrènû affirmai ef-
fe animal,£ limo natum. Itaque cæteraanimantia fuam
qùaèq; fordtaregionera, alia' vplare, natatealia ,natura
ipfa didieiflçffolum ho miné e*|Erate|r3 incederenallo
modo pofl’e,nifi at te adiutih Earn ob rê quotes c.lftt ife-
gyptiis res diuina fatiédà, ^uam hetba paluftrehbmiui$.
decerptam manu, tejUis'afferebat, quod ea quoqj liffio
hataèflêt, & iungi quadam nobis affinitate.videretur.
Porro ignem tcrrenisèorporib.è coeîoinieduefte aiunt,
qui tamén aeq; dedentinitiü mouendi àçfeptiendi.NeG
elfe eum ignç, qualé Videmus in terris, feUfcoelefté&di-
uinû, partim àfoïe> quifenlus atiosincenderit, partftn d
Deo ,|vndë"profeâ:âeft mensuoAra pulcherrirnai'&re-
ginaomniû quæ iri tertisgigbutur animantiü. Eundçm
elfe^^aftiftiû^hqminis ihfoiummëbris,!præ4itüratipnp&
mçmoria,qûantu inipfoçiVimmorrali^la quidéScfem'
pitéena, lèd^ffici intetijü obliuione éc hébetari, terrena
maiîa obfitttâtq; rnçlufumrEt hune quidé conftaie&im-
mprtalé elfe, cornus a.diià|>r &redire ad internecionem;
Accedunt Ægj^riis fitu finitimi Æthtopes, qui inter pa-
trias laudes’hanci|[blentafferfépræcipu|,quod le primos |
omniû è tetra natos elle gloriantur.quod propter Vicïnf
tare orientis folis voluntèuenifle. Accedunt Bracmanæ '
at q-, Eflcni, q om n i corporis dura reieâa, t o t os an imorü |
ceçleftiü ftudiisîefe dedjderût. Accedut prophete the o- !
iogi,quotü eft fentétia.Deü immortalêinitioretûquum I
hp.ecoelûm vndiq; patés ifituemur creaflet,iiluftraflètq; |
fiderib.hbminé ètetrç limocôfecilïe. Côficiendicaulàs i
fuilfeduas. Altera vtinfinitaeius,atqjimméfa fua benefice
tiaexpâdi latius poftèt,propagariqi in hominé. Altéra,
vtfçdesillç cceleftcs côplereturhpminûcoetu,Vt qué-
adnrodû angeli ccelo nati, fuperbia præcipites oxciderât
in terrS, fie homiçes nati in terris^, ad caelum humilitate
fublimes euolarét. Eiiqj hominé'appellalle Ada, a> He-
braiçalingua terra natü inierpretatur.Erexilfeq; eius vul
tfi in ccelû ,ideo qj à Græcis i d eft, fürfum, Ipeétantc
appellatû, quod foins exomni généré ànimantiû
coelnm itçllalqi fulp iciatf'Su â deindei rnnreflîlle imaginé,
8c æthereo afflalfe fpiritu, qui eft iq nobis immortalis
&fempiternus.FormauitigiturDominus Deus hominé
de limp.terræ, ôtfpirauit in facié eius Ipiracuium vitæ, &
faôfcus eft^orap in anima viuentfiSed quu ille iuftis prï-
cipis Deigula impulfus né obiémperafl<?t,& mprtemul-
â;atuseft, Sf idiplum quod.viuerctjadlaboréfudôréque
perpe 1110 dara natus .Iratufqj Domi n us aie .In fudore vul-
tus tui véleeris pane tuo, donee redieris in terram vnde
fumptus es» quia puluis es,&in pulueréreuerteris. Sed
afferamns etiam alienos telles, agamufq; repetundarîi,
& fi quid quod ad rem pertineat poet* dixérint » extor-
queamusjta n quam à prædonib. vt fîtmius fit in càufa, q>
etiam a duerfaiiinoftrifareantu r. Hi fingu n t Pro metheâ
nefeio quê.ingenio fuiffe acerrimo, eum confeciflc fta-
tuam quandâ terrea, in hanc qua nunçfurhusiformam.
Qua quum vidiflet Mineruaiadmirata ingenii magnitu- |
di nc .artifice collaüdafie, ob tulifteqi fi quid vellet ècoe-
lo ad eius ftatuç ornamentu, le èbilaturf. Nec reeufafte
qdem Prortictheu, relpoqçiiffe?*nifi ceelu omneçirçû-
fpiceret»quid çligere poflet,np habere. Sublatu icaq;in
coeluàMinèrua,qûüoculiscun(ftaluftraftèt,nlhitvi<iif-
iè 1 deep itl eh rids, a tq-,ita ferula qua manu deferebat,cla
coeleftiflamm* adpotaVigné eue mffuratü. Delapfnth
deinde m te r râ j^ é ipfum terrenæ infpirallè ftatuæ, eâq;
extéplo cfl^anfmaf3,&quæ ante nô mouebarur.ccelefti
coataââ face, moucri ftatim fentireq|coepifle,&'cuafilfe
in viuü hominé. Superosa. huic furcofubiratoSjhomini
m_acié açfebtçintuliire,vetüifleqj diu viuçre.vt epdiftp-
rutb.ignisfurtofurrcptusrediretadcorîlüiftatuacaderet
in ter: â. Mira vanitas fabulai u. Sed quæ fi intrófiiieiamr,
videripoftpit non vanæ. Quod fi pqtere àpoetis 1 icerer,
,yt: paufülfidifcedqrèbcà nugis, remqj nobrs nudam.ape~
tirent, quid diifturos aliud exiftimamus, nifi Prometheû
opificé elfe omnium retu Deü?Mineruâ n ô Palladé louis
natam êercbro.vt nugari foirent, fed Dei fapientiam, eius
mentifita acq; in fixa, cuius du 6tu omnia fiunt,reguntur,
gubernan tur ? Tum ftatuâ corpus elle tetrehum ', ignem
cl^m coelb ferreptum, animum elfe noftrum è Dei fede
profe (Au m in corpus. Quad fi negabis mihi Pater Sade,
afFeramteiplum»quiidpeieleganter expreffiftivérfibus.
...C’ - Non eftanimismortalisorigo,
■ Spiritus ex alta cuilibec arce datur.
Illinc lape tides ignem ducente Minerua
T raxerat»ex ilia yiuimus vjiqjface.
Inde fudt quidudos arbittentur duos Hefaclides,Pon-
ticum atq; Phylîçum ^quorum alter animumjubftrum
fcintillam, alteHiice appeliauic, Muldatus itaqj é.ftho-
pio morte, vcç:orpus & ftatua, id eft puluis cadat in terra
fuam» & fpiritusredeatad Deum, qui deditillum; Quid
hocmanifêftiusî quid apertius ep, quodipfi hqxiinfi-
çiantur aduérfarfi? Quid, ver* fidei conueniçntius,
quam Deum figulo eflè comparatum ? Pater no fier es tu,
inquitEikiaSÿnosvero lutum. TuA do r nofter,no$o-
peràmanuumtuarumvSicFÉeremias inquit. Filii Sio»
in ely ti^m id i AU ro , quo m od o reputa^ liuntin vafâ te-
ftea, opus manuum figttli ? Quid quærjsiam?quidexpe-
da i ampliUs ? At hi »dieet aHquis,tide & bp|nione dudi
funt,y t i tafaterentur.Inlpiciamus etiarp philofbphos,&
^ ^ _ ? ■" ■’ quid
Ho®iois
c°nficiett
:« dó* V
jcaula:. '
Promethe
ftatua.
pium Sew
dom, po*
tificenl 5
H
Rom all*
(juituc.cf,
Mjs,funthi
^dculif
Philofo'
phoru d*
botnio>s .
orcufenK
m
Oritjö einer itia.
Parineai«
: des.
. ........... ............................. Si,
j^ d Jiliie e o n ffin ic a y fiw iM w ’fBrt-fenfeoht. v id a -trib iii, pâtis,
müftNaro &fünriRueftigacorcsnac-ilr* acVrrimi.&hihii citcüni^&m roamiiagnoiquodAthlahticum a Ocea-
q^ g^W jh - eipofifâ,adomncsfnnSuspaSios.adahitnaliàqu*.
CulaffcnfipriÇcigentiles .f^debanthumUàmrnabbu?, 'mw,tGttanti^;palchria&mirificlsrebusfuBfefe'îatitatcrramrahgebanf.
laudibusexrôllebant.^.attcmappel- : tit>bs.Hancq,uumitacïtcndifleïbatens6mniùnirerum
Jabanqfexaoscünuiti!feincctm,fccbânt,quo^ omnèsex, Ôcps.qüendam huiàsidfimiplagçvicariuibjb^cracb-
eanati.eademaiamur, fuftentemur, fepebafeur.incan- 1 rèm excogijafiè, qprfècuiq rânquam ïmp«iû pfaubcmr,
deravitafun&i^deanïus. .Grauelugum,inquitEcclc- , coelumq,ipfumhabpiflèfibi, tärähönjlni'dcdiftclncbßaltes.
orrum eftJuperfiliH Adam adieexirusdevtero lendamvçdmimperaroremappeilafleLvtMathertîaticis É S R dipm&pulrara mmatrem omn& i J S
I Peripateoi
^itoniei.
QuodidemDeuealioniexoraculorelatufifeft, magna
paren tem te tram ëflè. Nonmuhum aduerfamr Parmë-
nidi Democri tus,fed Leucippurn fequutus.conftareho-
mincmcenfëtfemhüsillis^tuhdifque CQrpulculis,qu*
folis radiisalpiciuntur euhtiaacredeantia, & promifcue
inter fefe fine fipa^occurrétiajacvbiitantia QtUequia mi-
nutiffimafunt,vt diuidi inpartesnequeahtaromiappél-
lantur. Etquidem atomos a folë conglobari Öc cohden-
fari etiam ex terra , & quem in locum concurrant , cor-r
pus elficere, nee ymjuam ceflkrc, fedefle fempiternos.
Pörro quicquid inde congéftiimeft^inceïra’m laxari o-
portere, yt plane & ipfe affirmarëDerbocritus'vidëatuf»
hominem è terra concretuni, iateuanidiflüni. AArero’
sratceum antecedens Anaxagoras , nori ^ui^ëm ex aio-1
misgigni hominescenlet yïèd tarnen exite^ftilftmismi-
nutiftimifque.corpufcülis concalefadis téfr*,&èx cöh-
curlu 8c tanquam aceruo partium niinuti'lïimarum, in
qtias difeufia corpora reuertantuc' Menterri vërö extra
rem elfe , & infiihdi ditiinitus. Sic ^enó^i>ficClcanti
principiumgign?ndi^terrapla1:e.t.SicMilefioAEchelao,
qui-primus eft P^yficus appèflatus.Sed nimis antiqua re-
uoluimuSiQuidquit^ceqtiores memorïa, & maioriep-
fenlu clamerunt,& Peripatetici hominantur fïiitriplici
inter fele acie conflixeie. Nam fuerc^ui Auicenna auce
contenderent, terram fólidam ai q; inregram, tanquam
manuacceptam, eaforma qua videcur, accedere.ad hoquoniam
maioreeuiusinftarhomo fadus eft, Deus ipfe
incoleret. EfEnxilfeiUumpartimfimilcfibi.partirndif-
Jjmilera. Cörpus^ terreiia,& mor tali dedilfe materia,
fiimumeca-loimmortalem.CorpusadfeniKfipertine-
re,Sfefle: commune ciim brutis,animum G i i limilimu ef-
fe, feil carcerem potius aut Ipolia, animum aurfgam, &
lntcriorem quendamopffiegrriquentem huncterf^glo
bum, quo fümus circufepti tanquaveftc quadam. Cor-
P^* itardu. a'tq;'hebes neq; möäcri atqj attblil nifi motu
violentOjähimüleupm atq-, expeditumefigi femperatq;
eleuari, S c vno MÖfecntp tefepotis ceel 11 m, terras, maria
C*tSrfihi corpusytvi-
liflimütfti efle,fic qd|c’quid ei io|fij»rgtet mentem diuina»
fiÄtnclTe dcdefiftSre op t^ re^ UimumVt iß^terris nä-
e^C* petfepte qrfies elä^(um>e cdflb, iraquicquidfn
tetris gignitur riornno^o vindere dignicate a^j
minis nexum ex tamäiuerfis rebus iimdum &colligatu»
haneqb remfecilfeDeuni,vte(fet mediümquoddama
nimalintermo^tafemdiuinäLq»natura. Mediü quidenö
tanquam circüfept| limite^eiugatiffnqi abiili^fetcon-
fedüvtraq; natura,^ S^co^m&tueri h^cterreria pöflet,
Sc fulpicere,cotdrriplari,adorareq;cceleftia. Xu vtanim"
lucid us atq; ^ternus cprpdrmominatetut&ortali & fee,
do.vtfere lolent qui nöbiliores.lunt hi^q rpinuslunt no-
bilesimperare. Etiam vth*c terrena ordiiiequodä &fcminis
maffam componendam , quaUtatibus dünraiat !
paululum rtpreffis atq; immmutiffc FucreiteB , qui hoc ; fydtóa & diesnoâefô; rii öcedunie'Spas igitur vilVabl
noncxtqtofatprcntur, (cdAUctroinirtqquti’,»icérenÇj'icâunmucfccille^y^tuifuilktlm;pffiVroMrctctarfiim
cqirequidem terramipfato ad eum glöbum.fed &ipfam; infliwiMfe-extbllftet aütinfolifceretÿiSfe; vultum
&qu*emïeirençqu^itatetretundtacreprimîsfieiique|eiupinc<ilüm,vtcog»Ktilloi^ttdeURdum.animarr-:
lapgutdiqtes.vt neque tam tetra effet qu* tetra in bomi- tibusa. dctériscàdéiaum ift fdrtam. a| m u m m i » -
nemvertemurJneq;tamanda(!çcitas.Sedvtramq;.opi- j curùanîur.étq^iydefnfe cQnfpfèàtùf'nitorei^i^^uxi's.'
. 0unt l’ o^H^5I”Po^ISP^llolqpl1lq iIileguu~ j rfdbdqbi^lib.Ôecadùèî'rïdbiaretrebus.quùamlucidas!1
tutoeiuntinmambus,-Qujbusautemrefellant niodis>1ranSc!ams(taid>ceimasintüetetuïrOpóW|eeum.eoei-
quia miDus ad tem pertinfet tranfeamus. Dicuncnoncóuatetamlolidi*
rebus homipweon^aginem,fedelemé-, 0?lp^it> lu.fpi;«entibusLquahtobiaidr,buuto prepibs
tapropterimpetusaffiduosappugnaiibuéfq;contraiias eritventû;obonetur,-Eâq';ïnalto^lertQ£flïvôlui(
taUfcete.&e0rrumpii|faauidem,nafciautemrnd,eterramquaudamfubftaunatamipraditamillis
ip.fi, quali- miaquÇda&his4uireaeviuetent,&tau«^
catjbiisconrecttsdcdebliitatis , indeq; hominem gigni. | p j ^ jM j g l 3^ |j|^ IftfaWaM ffilir t lIÏV lll
Netmgredrelethentaipfa quidem earn congétiemho. , pmniambleftain terti<;qu&fot€tp'oftea,que&nfincm-
mmisnnglobandi^dviminjicete&fimflitudipèm'm. | iisfutu^gtat&Ï. Nâvblu^
cludere, Ex qua hmilitudine fepciq m nobiVcalorc, fri- [ rebus, pragLifiatitipcuias quafdam dediilèfcefreitatis x -
gut; humetem , heenitern, &ea-tàmdmincôrpôribus tern*,quamampliffin^mincarfofumemis,eaqueroti
noltrisdepugnareÿcpnîertare.doneeextiggiiamur.re-- perfundemuratqueirn|ibimnr.Ideoaniibdmnoftttim
dcamufq;_inroat,em6mniuni,vqaamexOTeffiusGræçU.nullisbpibU&nuHisdiHmi»,rtullàrerumrerreba-tnmaut
quod in fpecies noriduni exeat, oAnp*. Ooftri- <^fu (îïis ma- | imperii aceeîîbne cbnténtnm;'e<Iè,& quô piuraaflcqSi;
teqamprimamappellatubt.Sed nèfempeÈtmmo|emut !ïat,hoeplura-appeiefè.Éiléc iid patrio, redêatTares;
teltibus.tantum Plàtonicos: audiamusjNymilÖ&Eyrha- ! & bbicdlum1 æquàbîle>Deunn . Quem vé élit iifcquu-
goram fequutiV&Ægyptiorijmcomplexiphiroiephiam, tusjt'umd'emumad.eptusomnia,nihil ampliusanpetitu.
maxime omnium claruemntïrfunt qui exillitnant.Pla- j rum', ifui quam diu eft in térris a'cSrpotflupprater
tonempertemporaClicmflct.aduenmmSaltiStoris, & :yim(bampareat,'eiqiiefededatatque dmïnçjat.turpii^
quæcunquefuntlcgftnoftra5,fu^ecreditVdm,atfeôçl!-'TfimtsdbféquumsilJeçbbrif,alienanffiÈMé!m.duedecuntur
ab co pçrmuitaChnftiana & iàmfta. Sedrepe- j nigrari'totum atque foidefcere jdenuum diircdcndunr
tunoalte Platbniçi.architeiftum rerum brftqium&hu. ^eftd-membriSi^a'gnocdmdrqciatuauellis &tanqutói
maharum& diuinarum IJeum , quum coeiurn hoccon- ! abrûmpi à foci^tarc corporea, ctù immerièrat ie tûcmb.
uexum atq; amplum, quo vndiq; tanquam teâoiquodâ jsibdeinde pïrmorari kl terrisobi'eperc hujni,& çireaéa
nrcumtegimur, tarn datum, ram apertum, tantaprædi- j loeaiadlab S^ibrariTordidû negleSumm t&tanijtfim
tumjuce, tôttantifqiiapftratumlydetibuscomféciflet,;petfufisacmadefeaisalisèrlgêtelefè,teditëq;adprifti-
nitoremafttis.fplapdo^iffMlis.'titbibuspuIchritudi-jhqmdomicilram.&adotbemiilûftéilarumcandidiÈ-.
nemimpreffiflct.deindebaricterram tam vàftelatôqjia- mum ilium euoiate non poflè. Sin vero dopiinetut&
tentemôfientiatqs oeeidenti foli adæquaifttj tSt mon- impe tet fremslibertatcfua *terna, Stîc dum eft in tetris
-■ ^ .................... . ;■ ___________ Y y y 4 . . quantum
Homo in;
fimçhuius
plagÇ vie*
trius Imperator.
anima auhga.
I l
l ï f s i i w i a i 1 u
Httjll