A
B
C
D
m
Ar N p » I V S,
A rMby.Aÿïr ...........
~ \ cemiisThoceft corpus noftrurnfandificemus ,vtcum
Aduerfarium quod dixie ,exteriorcm honfinem de-
mouftrat $hoceft cacnalcm, cum quo iter facimus. Viam
autem,trahfitum haters feculi demonftrat.Huic ergo ad-
uerfiuio fienignifimusiboceft, caftecum illo viqaoms,
ne fo b admifla illicita cradar nos iudicfihoc eftChrifto.
Et iudcx^inqu^miuiftti^id eftangelis: & angeliiqcar-
cercmnosrradantjhdceftinechennam. | | B j
flumina 8c vemusyenerinr,hoc eft, impetus perfecutio-
pis & procellæ, inapuïfi notf cadamus. Harena autem
rtqnaliud quam hâêrefcs intelligunttir, qui omni tem-
peftate valuunturCSuperigituthanc harenaro,hoccft
hærefim, quicuhque domum fuam ædifîcauerit, ftultus
eft^Mox cnii^ aduenerim flurpina, & vehttjl10c eft impetus
per{ècuci'onis,& illico cadet.
CAP. VII.
Nefciat,inquit finiftra tut, quidfaciat dextra tua : vtfit elee-
mofjna tua in abfconfd.
■ V • ARN.O B,I V S’. : ! ,V.;
Dextra nos futbus, quia Chtiftucqlimus>quiindex~
tra patris fedet.Siniftra autem Iudæiiunt, atq, hærctici»
Proinde nefciatfiniftra pars, quid faciat dextra.
Nonpojfunt,inquit,filijJponfi ieimare, quam diu cum iUisefi
Jponfiu.Ventent, autem dies, cum atiferetur ab tit jponfus, & tunc
ieiunabunt,illis diet us. Nemo autem mmittit-commijfurampan-
nirudistn veflimtntum pet us, to Hit bnim plenitudinem eius a ve-
ftimento, & mamfcijfurafit unique immittunt vinum nouum in
vires veteres,alioquin rumpit vinumvtres,&vinumpetit&vires.
Sed mit tunt vinum nouum tn vires nouos, & vtraque feruan-
tur.
A rnoblv^s. I a
CAP. VHU
Nolite vobiscondefe tbefaurosfuper terra, vbi tinea & come-
ftüra exterminant, & vbtfires effedtunt, & furantur.TheJauri-
fate autem vobis tbefauros in i celo.vbifures non effodmt, ntfyfu-
rantur,&c.
Arnobivs. ;
, Terrain quam dixit, habitaculum corporis noftrifi-
gnificat.Thefaurus vero,fides eft.Quod ergo dixit; Nq-
lice vobis e'ondere thefauros interra, hoc eft, nolite the-
laurare in Carne:vbi tinea (inquit ) comedit, hoc eft aua-
ricia,fiuelibido:& fares cfFodiunt hoc eft diabolus, qui
fidem furatur.fed condite,inquit,thefaurosin ccelo,hoc
eftdnipiritu,quicoelumintelIigitur:fîçutapoftolusPaUr
lus dixit,Quj feminäuerit in carne /de carne metet cor-
ruptionem: qui autem feminäuerit de fpiritu, de ipiritu
metet vitam seternam. *
m c a p . i x .
Qui vides fèfiucam in oculofratristui, tralem autem in oculo
tuo non confidents.
Sponfus »Chriftus eft : filij autem Iponfi, nos fumus.
Proinde fî qui ledioniperfiftit, non ieiunat, quiaipon-
fus cum illo eft,qui eft Chriftus:qui dixit,Ego fum panis
viræ,& tunc incipient ieiunare.Indumentum autem no-
uum,hominem nouum demonftrat : vetus autem indumentum,
veterem hominemfignificat,.Si quis ergo hominem
interiorem,hqccftüpirii;alem, coniunxentcum
exterioré,id eft,carnali.maiorem fcilfuramfacit. Vinum
fcilicet nouum,iàcramegtum eft. V tres autem vetères,
Iudæi funt. Ytres vero noui nosfimus, qui de hoemufto
potamus.
CAP. XIII. I
Ecce muiter fanguinis profluuium habebdtper annos duodecim,
&aciefiit retro, & tetigit veftimentum eius, dicebat enim intra
fe,Si tetigero tantum vejiimentum eius,falud era. Ille autem, di-
xitai difiipulosfuos, Quit me tetigit?fienfi enim d me ixtjfe virtu-
tem. At vbi vidit muher ilia qua tetigerat vefiimtntumeius, non
pojfe celariiprocidit ad pedes etus,duens ; Ego domine tetigi, quia
profluuiovexabar.llliautem dixit ei,pilia,fides tua te/aluam fecit.
Ar n o b iv s .,
Hoc ad haereticos dixit, qui audent cum Iudaeis alter.
cari,de quotumoculis eximere fe purant feftucam, hoc
eft corona: iilius fpineae feftucas , vt in ocufts fuis trabem
non fentiant,hoc eft cruets oftenfionem.
CAP. X.
NunquidcoUiguntdeJpinisvuas,aut de tribulisficus}ftcomnis
arbor bona bonds frufttu fai it, mala autem arbor males fruil us
facit:
Ar n o b i ysi
Fafta funt ifta omnia i led habent ipiritualem intelle-
£lum. Nam mulier in profluuium fanguinis conuerfa
Ecclefia, in cuius imaginem iamtunc Machabza iirgu-
labatur, cuius fanguis in imagine^cclefi® profluebac.
Veniens autem Chriftus,fanguis eius iam nonin proflu-
uium mortis,fcd ih manyciumglorix translatus eft. Veftimentum
awtem eius, quodretigriri corpus Chriftidfl:
quod & nos attingimus , 8c fanamur , duodecim autem
annds,apoftoloruranurocrumdemonftrat. '
. . c a p. x i v . < '
A RN O BIV S.
Spinas quas dixit, & tribulos ,hærefës intelliguntur,
de quibus frustum iuftitiæ nemo cblligitjhoceftj marty,-
resexhçretiers nemo meminit.Ârbor autem mala,vetus
homo eft,qui malbf feuâus facit,hoc eft,peçcata, libidines,^
stuaritiam, Arbor autem bona, crux eft, quæ fru-
âum vitæcrcdentibus attulit.
C A P. x i .
Omisquiauditverba mea bac,&facit ea?fimilabo eum viro
fapienti,qui ddificauit Aomtfm fuamfitptrpetfum, defienditplu-
uta,adueneruhtflumina yflauirunfventi ,&impegeruni in domum
illam, & non cecidit :fiundatd enim fuit fuptrpetram. Et o-
mnis qui audit Verba mea,& non facitea jmilabo eum viroftul-
to,qui adificauit domum fuam fuper amamflefceni.tplmiafla-
ueruntventi, impegermt in domum tllamt& lecïdity&fààa eft
ruina eius magna.
Ecce ego, inquit, suit to vos ficut oues in medio luporum. E-
ftote, inquit, prudentts ficut ferptntes, & flmpltus ficut co-
lumba.
Ar n o b iv s .
Lupos quos dixit, perfecutoresnoftri funt. Oues autem
nosfiimus.qui tempore perfecutionis a lupis coercemur.
Sed eftote,inqu)t,aftucifieut ferpentcs,& fimpli-
ces iicut columbx: hoc eft,ficutferpens in neceffitate
mortis caput fuum celat,corpus autem fuum morti tra-
dit:ita & nos cappt noftrum,hoc eft Ghriftum, colamus
confitendoicorpus autem riofttumlupis tradam us. Go-
lumba autem Ecclefiaeft, cuius fill j quotiensdb nomen
Chrifti occiduntur,gaudent, & exultant, r
CA P. XV.
Nome duo pttjftres afe vtneunt ? & vnus ex tilts non cadet
in terrdfine voluntate patris veftti,qui in i celis eft.
A r n o b iv s -.
Petralcilicet Chriftus eft,autor-apoftolprum.Domû
autérn quam dixit ^habitaculum corporis noftri eft. In
ri^e%im;petra,hóo.gft Chrifto, domum noftram ædifi-
Ar n o b iv s .
Duos pafteres quos dixjt,fprritus&anima Intelligun*
turificutinpfalmo dixit, Animanoftraficutpafter ere-
ptaeftde laqueo yenancium. Afie au tem quod dixit,de>
narium fidei eft, a quo cum venimus. Terra autem ho-
•' moipfe
tno ipièéft, qui fine patris voluntate necianiniam , nec|'
fpiritumpoteft.accipere.
• C d p .V i 'i .
Venitftnquit ,iefusinfpagogarn,&inuenit^
lentemnianum.aridam,^dixntlliMfw‘iExtendemanumtuam,
& extendtt manumi&faéiaefi fanaficut alter a. ?v, ; •
A'R n o b ï v's' . J t -
Fad»: fun t i fta om hïaÿïe d-haben tfpirituale ni in tfelle-'
dum. Nam aridam quod dixie manüm ,inffudupfi‘
hbminis often d it > perfbnam. Pcoipd^ff I!)jpmih^s,;d,i> '
xit ad eum', Extende roanum ruam flgeniplynafo>
cum mifcticordia,extcn fa manu^pauperis poreigamus.
.
CAP. 'XVII. ifi-
Simijeefi , inquit, ngnum calortwthfaurofdbfconfoM
quern qminuenerit homo dffionfim\ vadet& vendet omnia qita
habet,& emetagrurn illuifi. •>
A rno" b;i V- ’ -f-'
Ager hie , mundus ^ ^ h e iau ru s autem in agroab1
fGonlus , Chriftus , qui latine triduana i la paffiope,
fiqe quia ager paradifus eft : tpe&.urds y ttaae-
terha eft. Prbinde vendamus qhiequid; in fibç
culd habëmùs,vt ad ilium agruni peruehiamus.V :.r
'i.C A P . X V U I.
Et eoegit difiipplos, v t dfcehdMni nduetn^ & procédèrent
ïrçtnsmare,dontc'remUteretturbos. Ifiamldutemidfherat.in
medio mari flufttbus turbata,futt:enim Contran us vent its.Qu'dr-
ta autem vtgtlianoftis abqtadslloV$rfyîansfin martf.&lutnvi-
detent èumfiurbati fifntDïxtiaUtein ^ iÉ o ^ f^ u s fp S û fie fi iu
es\iubeme venireadtefifyeraquas. AtUdkitjVfnii&defcetftlins'
Petrus fuperaquam ambulant; vt vemret filiefitni.. Videns-autem
Petrus fiuâum validum vcnienteKadfi , umnn','& efifn
ccepjfct mergi , clam am dicens jjibomini jalUurn me^fac,
&c.
rU |U | jg j | g g A R N OB I V&wO
Mare fcilicetieculum eftjnauis' autem; in quamjapo.-
ftoli afeehderimt j Ecciêfia eft.' : Quod autem dixit/
fludibus turbata-eft'llih^ccft'i'quod'Ec'clcfia perie^ur;
tiohe pulfatur. Ventus^autem contraiiiis, diabolus eft,
qfui ,Ecclefiîe'.-contrarius‘cftI''Qiio'3 aanftrr4 ix-ir?^ al& i
ta vigili’a np.dis venir ad eos , ambulahs' idpet mare:-
hpc cft 'qupd lucenVËûâiigelij' nob is attulit, qui'in no-
dft xgftorantia iacebâmusvi^ijdaute'i^dixit,turbahAi
eft Pçcrus vilà tempeftate-:' Hoo/elt i-croodîitî^p'aifibhei
Ghrifti turbatuseftivt e^am negandq',fidefltius fiibmer*
gevethr/ -c
A p . ix r r ;
| | , lefius atitem dixit difcipulisfuis, fimefidïco ikbis^qitiâdiffiC’k
■Itèruptdkovobis, ffiCtltm eft;
camèlum per foramen acustranfim>, quamdtuitein in regnurn,
A r m o b i y s. ?
Diuitem populum Iudaicum. dixit /q'ui'Cum diuitirs:
de Ægypto exierunt de quo in Pfilmo dixît^îDiuitei e--
guerunt & efurierut.Gahielfisafitem fiosfaimus,quihi-
hil redum in nobishabuimusv qui nundïatcinàm j^ ^ j
catorum expqfifimus , 8c pet fqramen'aéusüntrpiifi^
'mùs.hoc eft, per ard'anVfeangiiftam'yiam ,qu&'duxit£
ad vitam. Nam Iudas Iftariotes diues fuitlde-pîecio
trahit. '
_ CAP. XX.
. Simile eft regnurnxcejorutn bominipatrifawlias ,quiphdijt
mane in foro % Conivcere ogérarios in vtneamfiiarn , & pKn «/f
illi cum operariis ,fingulis
I ramfextam& WÊÊ
ciniarn tgreffus eft, & tnuenit alios ft antes, & ait illis : Quid hie
ftatis octoft i I t illi rejponderunt, quia nemo noïcèndaxi:-, &
ait illis, Itt & vos,th vineam. vefftte awtm fatlo fdixit Domic.
pi ins a tiflttißifhis vjque ad-prim os. - Cùm^gd venijferit qui circa
yndeimdrnfùtrdntvocat’t,dfoeperuntfihgutosdenarios. Vene-
runt autem‘’ér priores ÏJpeïantis fe ampUus acctpturds^& qUu m-.
dccepifient fingulos denarioSyCoeperunt nmmurare adueifiit pa -
t fenfimlnû dicentesMnouißimi vha hora operatifunt , ^ pM
fes ilfissmbiifecifii^^fiifiiniimus laboreth tdtius diet. ,
S A iÇîJ ‘6 b I V s,'.
Paterfamilias Ghriftuseftj,qui operarios Conducit;
hoceft, qiii credentes côjÜgrt vtmerccdenfaccipianç..
Vipeaautem^culturaleglseft.Denar-iusauterôivitaæt’ér-
naeft-. ; Quqs autem dixit ad horam priiTjahi:cpetacos,
viegines funt^qui fè l%bofêm'Corpoiisv& c^alorem carnis
fu bltin us fie dicunt. • j^Eocum au tem ,mundusifteintelli->
gitut,qui autemletoaopus accefietUQt -, abllinentes■■
iunt.Qùod autem dixit,vefpere mercedem acceperunt:
hoc eft, quod in aduèntu Çhdftirecipiehtçaftimerçèl
siemïabóris .
; C A P . X X L ;
, Et adduxerunt afinapuUum,& fe-Stt fuper turn : & depohentes
vefiimentafudtnVia,alqautemcadebantraniosdearbortb.w,
\&pfoi]Ciebant ante turn. Et iurbaantecedebant cum, duentes,
VpfamafilioDauid. %
Afinæ quem dixit piillura ^populum nouellum de-
mönftrat:hócfiftnöftrumiqui^.pra:fepiut^Dqminiiui
cognoufi, hoccftaltare,,vbi cibaria eollrgimus. Tutba
autem quam dixit veftimen ta fua iadäces, hoc eft, quod
[ctédënuuhimuî!itudo;yeterêt%fidmrnem
I fe proficient. ArboresIaucerfivfidemhóminesfunt.'Ra-
mos vero de arboribus abfcindcntes,peccata funt quæ in
mqbis viréfcebafrî^I
CA p' s X x & .''I. \ v :
Aliam, inquit ,parabolatft au dite. Etatquidampaterfami-
pi,ts qui plantauityinefim^feptm^^^ foditm ea
Uacum?& adificauit purr em^cP^fauit earn côlonis, gr iffe ptr-
igre pfofeäus tft\ Çum autem appropjnqUajfet tempi#fruStaUm,:
mißt letups fuos ad cultorts tllos , Vt~acciperent de fruftibùs-,
miisci- Çotoni diäem apprehßfifos ferM^ cacidérunt , al
/u<m vero lapidaueruni, alimi decollocauertrat. Item nufitalw-
feruos,plurespmttbtUï&feterunt td^Jimtluer. t | oiufiinie^ an|
tofa m^ßn-ßifi^fuu^h^u^'^ie^^iffifÄufdum. weum'
Jverebuntur,qüem &-ipfum apprefrenfiimpdfidirutit1. |
’ J . A'Â’nob ï
Paterfamilias quem d ix it, patris fimilitudinem dè-
imofiftrat. Viheä 'c|üafii dixit,ribaellafle'^ le^ noua eft.
i Turris àutëtn^ficclefiaêlb Lactis, baptifmus eft.Colo-
ni autem, Iudæi hint, Sepes vero,fidejeft, fcnii q u ö sd l
, xic-ocçifos,P» ophet£E intelliguncur. Pbfteriorcs quos di-:
mtmiffbj^pqfrblifqJttt, M quibusy nus deCbli^tus;, Ios
'••â^%S'(^.-NpdiflMne.;autèmrôHtt^oç^detùi^çificpè
•-Ghfiftum.'’-l\
v Riddiîe, inquit, qua Cafirisfimt Cafari: &quà Dei funt,
- ilubetnur in perfccutio’ne reddeiequæ Cæfans funt
Cæfari ,'hoc eft corpus in qùo habér poteftaterfi: redde-
■ re quæ Dei funt»D.cô,fpintum fcilicet & fidem c
C A P .X X lV .
>: Fuerunt,mquit ,-apuà msfeptemfratres. Pritntss eorumvxofe
duéla,nofireltbisfil.u mórtiméft, & rèhqtat vxeremfuamf/a-'
mfuoTsmilner & fecundus. & tertius, &'quarm, vffy adfepti-
fhm,noUtßtme autem omnium & mulierdtfanßa eft tin, refurV
/epiione ergo cuius eorum erit vxorfham omnesfiptem bnbuctunt
Hlamyxoi em.: :
, ' ' A Ri6tplS-i v s.,
( : ' Sèptem qups dixit fratteS j pàtrTlrchas (eptem de-
I monfttant,qui flint feptem'libri Mbfi.V xór autem ebrfi