Dcfit hic,
fil'j alicni
mcntiti
funfmihi.
FjU.5.
Prou.yo.
Ephefi 4,
daciumfpem nofiram, & mendacioproteftifumus. Sed & Hie-
remias:qu ia niendacium &nonfidesinualuitfuper terrain: Da-
uidquoque: Eilijalieniinueteratifunt & claudicauerunt dfe\
mitisfuis. Siquidcm qui alienià veritâte (une ytiqueclàu-
dicant,nempeàrc6fcitudine via; (quseChriftus eft) tranf-
uerlî ac detorti : Ego enim via fut» & veritas : ait Dominus.
Etilludj InimiciDomini mentitifunt ei. Quapropterodio
habet pmnes qui operatur iniquitatem. Et iperdesomnes
! qui loquunturiHendacium.Ev.quta mentitatftiniquitasfibij la-
\ bia enim dolofa in corde&incordelocutafuntmendaciam.Quin
I fâpientiflîmus Salomon Deo ait : Duo funtquspeto,nedene-
gcsfiue auferas à me me priufquitm mor tar: fermonem vanum ac
tnendacem longéfacàme. Abomtnatiocnimapud Dominum labia
Inanis gloria
eft radix
concu-
pifccncix.
ifê D
Inanfsglo
ria eft malum
fubti
le.
Inanis gloria
in omni
négocier'
clam irrè
pic.
Glorixina
r is, artes
Tariz.
ntendaâa:quiautemfideltseU,acceptuseilapudDeum.Et:
qui nititur mendacijs, b'icpafcet ventos ; mendax enim lingua 0-
ditveritatem.Et : t-eftis mendax nô eritimpunitus j qui au-
tem defertàiiuftè,non faluabitur.Et:T eftis mendax per-
ibit: virautem obediensquifibitauetJoqueturveritatem.'Et : ne
fis tefiis mendax aduerfus conciüem tuum : hoc eft, aduerfus
1 confidelém: & ne dilater is labijs tuis. Alius item : R eprèbenfio
mala,mendacium in homine,quiautemfideliseHtefiis, ponmen-
titur.Item: Innocent credit omni verbo,veteratarem autem &aftutumpoemtebitiEv.
nonconuenïuntftulto labiafidelia^neifeiufio
verba mendacia. Inducit ; éligibilité quid eHfur, quant quiafiï-
duè mentitur.
Apoftolusitem Paulus : loquiminiveriratem vnufquiffy
cttmproximo fuo. In aâibus quoq-; Pëtru s Ànàniæ dixit :
Vt qùïdimpleuit Satanas cor tuum,mentiri te Spiritui fanäo,&
fiaudaredeprecio dgri ? Inducit : non es mentiius bominibus, fed
\Deo. Iacobus : Cùmamarumzelumhabeatisincordibus
vëftris;nülite gloriari & mentiri aduerfus veritatcm.Sed
& Dominus, deÀntichrifto : Quum enim loquitur men da?
cium,ex proprijs loquitur: quia mendaxeÜjn &patereius. Aü-
ditaigitur (chatifllmi) diabolici mendacij yituparabili
malignitatejquam longiflîmèab illo ftcedatnUs:ad ebm-
plexum vero veritatis ftudio omni contendamus pertin-
gerejqui Çhriftus eft Deus nofter verbs. Ipfigloria,in fe-*
cula,Amen.
De inani gloria.
H o m i l i a , X L I I I *
Aniglorius, te ipfa declarat exofatn fe habere Dei
glôriam î àb hominibus enim laudes câpratac ve-
naturperquamfuauiter. Hincadeasfecüm ambitibfiüs
fubfultatac prægeftit gloriofius quam vel coëpulonum
qtiancuslibet ccètusi Tails v t humani fauoris captàtor
iudicatur j ab hominibus enim fibi exhibitam gloriam,
præ gloria Deidiligtt,iuxta Euangeliftam Ioannem. Sane
vt funt hominibus apparata bona per afïliófcionum
tolerantiam,ita & per inanem glomm atque illecebram
vpluptaris condliantur mala.. Radix proindeobfccena;
ac turpis concupifcentiae eft ex hominibus aucupati lau-
demjnon quidem ipfo ftatim atticulo tentationis, fed
tunc quuni exceptas illam & perquam fuauiter admittis.
Plane malitiaeomnis artifex vanaèft gloria, fimul &?vo-
luptas. A ffedio proinde ambitiofior gloriae iftius inanis;
quàm eft multiformisfquàm eft maluth fubtile J Adeö
enim nequit plane internofei; vt ne âb eo vel qui rè&tatur,
deprehendi facile poÔintimpreflipnes illiûs ficinii-
diofe. AttaîricçL quæaduerfum leinftrui bellum, initio
ipfo nbuit anima: èiufimjdiincurfüsaicfaèilèremolitur
acdepellit, fl quidem ad afylumftiftugentórationis. Et
! quidem ifthæcnv’.litiaquum tot indtiat förnias; djci vix
pollit, quàm eft difficilis expugn atu.;Inq m ni prope ne-
göcio irrepit clamyin habita;, in elégantiaformx,m ipfo
inceflu, in voceacfermOneyin filéqtio, in opcre,in vigi-
lijs,in ieiunijSjin oratione,in led iön t, in quiète,in lon-
ganimitolerantia.Perhæcomnia hominem Dcimagno-
pereftudet gloria inanis fuis conficere telis. Si quarid.o
perlpexefit ,non potuifte le per vèftimentorum luxum
profufiorem hominem prolicere ad füi confenfum ; il-
lum adorîtur.i.vt tentet per veftisforditiem. Cuius ani-
mum nequiuérit ad confenfum dationjs defledeie ob-
Inanis glo
rizeupidi
perdit
rircutis
mcrccdcm
Pfal-$i,
VI
iedione honoris,hune eo toÜit,vt vel iam confentiat.
arrogantiæ, per hoc quod æquo fert animofe ignomi-
nia afpergi. Rurfus,fi quando perfuadere nequiuçrit,vt
quis magnificè glorietur quod fît eloquens; éundem ag-
gredkur quafî quirequietus fit & taciturnus ; ac prope-
modum inefeat & prôlicit ad confenfum per taciturni-
tatem. Quem non potuerit adambitionèm gloriae e-
mollire per edùliofum fumptus magnificos; hune dîf*
foluit laudi propriæ vt conlentiat per ieiuniùm & vita
frugalitatem. Vtque eompendio abfoluam, nuliam
non genus exercitationis Daemoni huic reprobo peca-
fionem fu'ggerit cou ciendi aduerfum nos belli. ^ Deni-
que monachus comperitur honorisefle ambitipfulusjvt
qui beneficus fît citra condignanvmercedem : Laborem
enim fuftinuit, neçrecipitfui mercedem laboris. IftKaec
gloria momento euanefeentis cupiditas, mifere perdit
mercedes débitas virtuti. Etquemàdmodumlapisin aéra
contortus, ad coeli vfque conucxa nunquam pertin-
gitjita nee hominis oratio humanos feuores cäptantis ad
auresDeivnquani confcend'et. Vir, prudens fï'eft,the-
faurum ,fuæq; virtutis laborem occulit açrecondit. Mo-
nachusintelligèhs ingeniofam 6c folèttem imitatur api-
culam.Quos extern èfelegerit flofçülos,defert in aiueà-
rium ; interne méllificium fauum'que operoftus conficit.
Ne labbrcs tuos hiimanæ ifti gloriolae exportas v.ehui neue
futuram gloriâm pro’das tamyiîi merfcediila,nempe ;
obqualefhçunquehominum fauorem. Humana glo- ;
riadeorfüm inpuluere fuumfigit tab e r n ac ulu mj-quare
eiuslaus momento extinguitur a t dépérit : qua autem
virtutidebeturgioria,nuUointercipieturauô. Nosigi-
tùr(chariflimi) huic anima pertutbationi lo cum ne ce*
damus, ne quando noftridomineturv ÇüW timoré eum
exaudiamus qui dicit : Deus dißipauitoffaeorum quibomini-
bus placent. Apoftôlicavn potmàamulatifententiamfyn-
cero, pedtère promanus : modo, enim bominibus fuadeo, an
Deo i an qus.ro bominibusplacere lfi enim adbuc bominibuspla*
cerem, Chrißi fer uns non ejfem. Rurfus ificloquimurnon quafi
bominibusplacentes , fed Deo quiprôbat corda nofira, neque enim
faiÿ'infermoneadulatiomfuwusapudvos,ficut & feitis -, neife
in occafioneauaritts ( Deus teftis ) neque qusrentesab hominibus
gloriam:. Non enim qui feipfum commendat,ille probatus
oft:; fed quem Dominus commendat, ' Iö huncetiam modum
lo quitur beatailla Sàmùelis mater Anna : Ne glorietur
prudens in prudèntia fia i& potens in potentia fua > & diues in
diuitijsfuù ifed in hoc glorietur , f i inteÏÏÏgtt &facït indicium &
iufiitiam. Rexenamnum Ezechias' hominum gloriam
quart q^dam venatiunculà captans, ac profufiore gaU- I
dio v iâu s, fuos, omnes thefauros Chaldàis, vifendos jSub^Co
expîicuit:&ecceinveftigiomifitDominusEfàiam,qui 1 roc*
diceret : Eue dies ventent & fument, qua viderunt omnia in j
Babylonem : ficut: nobis quo que nunt contigit. Dcde-
core atque ignominia perfurt fumus, & cçce rebellionis
calçcsobtrudimus. Tradidit Dominus fidei noftraro-
but-venerabilem de honore pracipuo dignam crucem.
Chaldais:Saniftuarianoftra in fblitudinem redadta funt.
Pulchrè îgitur Paroemiaftes .dicit : melior vir qui in igno*
ininia fua feruit ; quàm qui àfeiuit fibi alicundè honorem,
Scindiget pane. Rurfus : Laudetteproximus,&.non
os tùïïm ïalienus , & lion labia tua. P faites itemregius : Deus
dißipauit offa eorum qui hominibusplacent, confufifunt quoniat»
Deits jpfeuit eos. - Apoftolus : quid epim babes quod nonacce-
pifii? quidgloriaris, quafi non acceperis ? Coloflenfes item ad-
monen sinon adoculum feruientes quafibominibus placentes,fed
quodcunqjaciiis, ex animo operennm, quafi Domino & non ho-
minibus feruientes. v - ,,
Hæc inanis glorisé a ffeâio fanequam vehèmens &
perplexaeft, iuxta fuperiorem fententiam : nuliam enim
relinqüit virtutem quam operetur homo, cui nonimpu-
dentius oblu£letur,ieque obijciat. In hoc operam na-
üataccutatifiimam ; fruékus monachiinterçipere vtpof*
fit & reddere inutiles. Habet in fe hoc & caeteris péri-
culofius. Inter alias enim animi perturbationfes çonfti-
tuti fputain fornicatiorie, ôeixa) moerore conficimur;
neciniuria, lugemus quoque, oramüs initvper çximiea-
rumlaqueis: aduerfus mane gloriam ne laboramus quidemi
trou j 7
H
Coloff.y
I ïrSml
PcrfcAio/
icsoppugnatfapcibia.
Tollitur
n alct|m>
vc lapfa
gcauiorc
Horrcndx
infomnis
imagines
«fuperbia1
Superbia,
non eft à -
j natura fcè
adrraonc.
j ’totltf.ioif
ji,
demjriihii nos contriftant ptUaçes illiusillçcebræ; fed
nec Dcum obfecrairius j nos Vt liperet & fubdücat illiü^
iugô.. Sànè blapdifiicnam haiicfed&vetératoriarrtin.--
temperiem.gloriæ inanis oderimus ( quæfo ) fratres ; 0-
dio prorfüs perFeifto, vt ne per eàm quariti’cumque ho-
ftri la bores eant pefTum ; fintque V^cuiêc inaiies frugis
bonæ. Homihem ëninïipfit euocat àGhrifti fetuitu-
te : denique & à fide qüaiii Dëum c'r:edimus;transfugam^
reddit& dëfertôrem.j veltefte Dbthino. iQuomofa, iii-
quit ,poteftis credèfein me',quigloriam M.ofiiJipfëïapitis,& jfd-
rtam qusdfolo Déoeft , non qtisriiis ? Ipfi gloria in fecula, A-
men^
DeSuperbia.
H o m il ia X-LIV; -
SVperbiæ ægritiirib gràuitate màlitiæ cæteras aninii
turbulentas afïedtiones lbiigè exuperat, qüàm &
Deus bdit infenfiflimè ; nec vlli prbrfüs hominum eon-*
léntànea eftàüt congruens. Pülchrèillfcompetit & foli
quinoftræ eftæmulusfalutis :nempe Diabolo, âdfuàm
ipfius explendàtn malitiam, cum per earn deturbatus fit
regnocoelorum. Is cumglôribfiusfub.fùltàret,acbræge-
ftifens diceret : Ponamthronum meumfuperafiracàui mo-
mentbimiéntus eft notih^bens vllum tranquille qüife-
tis locum : fed quafi vnusàliqtiis manceps milerrimîe çà-
ptiuitatis, quouis locorura triu mp hatus oftentatur àd
gloriamfiimmi Dëi. Atque ita peculiarishic Dæmqn fu-
jférbiajeumpr«ter.çsterasaffediones animam miferri-
me àfflidtet & cruciet : eos tamen omnium maxime ira-
pugnat:ôc vt deturbet atq; éuertat,aggreditur, qui pro-
re&uvirtiitum aliquoufqueiam promouerunt. Super-
bia peri ride eft ac morbus quidanipeftilens & tabificusy
qui non vnumrpodo corporis membrum ; fedeorpuisi-
pfumdiràputrilâgine depafeitur,viciât, conficit. . Àliæ
enim quàntæcumque pafiionesfint: vnamaliquam ppr-
tionemanimæfuis offundunt tenebris, atqveamobcur-
bant: lupèrbiæ intempéries nuliam non animae vimhor- !
renda caligine circumfundit : inque non fimplicem rui-
nam agitpræcipitem. Anima enim fuperbiin præcclfum
àliquodac fublime faftigiumfinitur confcenaere, vnde
commodius decurbeturin fubieâamfoueam. Vt ra- j
mum copia fruétuumexübefaritem moles onerofa dif- ■
fringere lblet j fie animam generofam multiplicique fee- j
tu virtutum pràeferrilem plerumque fuperbia dei jcit*gra*-
du: Quemadmodum fruètùspiarcoreaut canëvitiatus
cultorifiib hihil adferc commodi, ita 8c fuperbi oratio,
nihil ex DeorelatiAa eft frugis bonæ. N e dederis fuper-
biæ animam tiiam , & imagines horrendas atque plenas
formidinisnonedgeris perfpicere : Anima;enim fuperbi
diuino deftituitur præfidio:quo fit,vtin DæmonumVet-
tàturludibrium acdèridiculam gratulationem. Mona-
chus fiiperbus arbor prorfus infrugiferaeft; quippe qu*
radicem nonhabet, éoque violentas imprefiiones ven-
torum affilientium nunquam feret. Quemadmodum
inuridantis aquæ bulla,moxvtrumpitur, mox euanefeit:
ita fuperbi memorjaà morte vel momento dépérit atq-,
ihtercipitur obliuione. Sicut modeftifiue humilis ora-
tibDei infleèfcit iram ; ita fuperbi deprecatio exacerbât
Deum. Quicunque turgentesfüperbiîetumorëacdifli-
dentes çurnfratribus detre£tantimpèrium;eandem eum
Diabolo eonferunt pugnam. Neque çnim naturalis eft
fuperbia, fed contumaciffimi Dxmonis fimulachrum,
atteftante Scriptura : nonconcreataeft hominifuperbia. Rurfus
'.fedesprincipiumfuper borum defiruxit Dominas. Princi-
pium enim fuperbi hominis eft recedere à Domino: quia
initiumpeccàtifuperbia:& qui tenuerit illam,inundabitinil-
lum abominatio, & infinefubuertetar. In lege item feriptum
eft : Anima qua quiduisfecerit in manu fuperbia, exteretur de
populo; InEfàia: dffperdam omnes fuperhos. Pfaltesregius
yldebtenuit eos fuper bid infimem, quia opertifunt iniquitàte
&impïetatefua. Et: defecerunt &perierunt propter impieta-
temfuam. Et : Sïiperpia eorum qui te odetunt afeendit fem-
ptr- Vnde & omni ftudio vfi funt, farfefcr tua vt de-
Eibliotb.Vet.Vatr.Tom.j.
: ! ' ■ ■ H
molirfentur, fàoâ:'tiària tua in folitudînem re^igerefit.
Cæterhm , tu alleüa m’anus tuüs iri fiiperbia.eorum ln
finèttt ,v t eonfiindântur lüperbr, qujia îSiuftè SC fniqul
egenlhtcontra tiósl Sëmper enim fopèfbi ifti, quem-
admqdüm patres eorum fil eremo, hîfiiifquâm pfæuari-
cati funt legem tuàml À tquîferuus tilus D auid lion de-’
clinauit àlegè tua, nec cuiù fiiperbo oçùlo &infatiâifiicor-
& fimul èdebàt, & ne dmiiino tàlis habitat ati» medio domus
illiûs çogit'aüq videficet vli| fefipiehs fuperBiàm.
Parcertiiaftes : .Timor Dbmini odit malitiam
meliamque, 8c fùperbiamlâc viàs prauas. Inducit: quàn-
to maiores, tanto humiliateipfümi&inuçnies gratiamin cofi-
JpciïuDomini., Et: ne exaltesteipfum ', ytnecadas, quiaodi-
bilis'antepoiîfirium & homines omnisfiiperbus. Iacobus :Do-
minusfuperbisrefiftit, bumüibttsautem datgràtïanï.. Infert :
bumiliamini igtuïfubpotèntî manu Déi,vtvoséxaltet. t i -
mêamus ità'que ( fratres). &bnini cuftodiacqr Kocjtio-
ftrùm liberumconferuëmps, aepurum exitiaïis Scnipr-
tiferi fpiritus fuperbiæ. Si quando enim illiûs tyr^n-
nis adiierfus miferabilem prorfusanirham iniialuit,haud
fecüs Facit âc fi tyriannus quifpiam fupra modum fetox
& immanisviiam aliqùam ciuitatem & àmplitudinè
Id a 6c fitus fublimitate celebrëmus veliitpermanus cà-
ptam àfundamentis totàm fubruit,æquàtam folo fuf-
fodit. Longé , hoc omni eoraplbratibrie dignifîl-
mum ! Execrabilis fiquidëm'Dæmqnfiic, yiroS ( vcmii
hldldumeft) inpetfeAionis euhnine iam coilfticutos i
ac maximè , qui fublimis theorii merito ad coelorum
Vfque faftigium ebrifeendiffe videbâtur : modiÿ omnibus
admolitür, vt fubruàt ac prafcdpitet. Sed nè illbs
quidem póft lâpfiinv finit ad poânitentiie portunj ëèu
pôftlimiriiorëuerti. Quo eriimpadtd iftiadpoenitudi-
nis ac refipifçentiæ finum fe conférant ; qui totum E)ia-
bolum in fê ëxcipienrespër fuperbiarii, Deum perfide
colludatprem fibiéonftituere & aduerfarium î Nbs |
igitur hupiilitatis præfidio fiibnixifprincipem hdncfuf
perbiæomnisànobis'quamlongifümè profligamüsÔë
amoliamur ; nobifeum taciti mumtântes illud Appftb-
li elogium, qûidpiam opens confecerimus virtutis nomine
dignum : No»ego autem, fedgratia E>ei meCum. Içe-
rum: nonvolentit,nequecurrentis,fedmiferentUDei: S cd&
illud à Domino diétum arcana cogitatione aduerfum
fuperbix tentationem admurmurandum vehit t fine me
njhilpotefiisfacere. Itaemm abeodemDomino p^omere-
bimuraudire & illud: Videbam Satanam tanquamfuigur.de
coelo cadentem : Eccededivobispotefiatem calcandifuperferpentes
&fcotpidnem & fuper omriem virtutem inimici: Clementem
& benignum Deum addecet gloria in fe cula feculorùm,
Amen.
Deffeciefuperbü, qua quis defe quam fit par,fentit
altiora.
H oMi l î a X L v *
BV I defe, quàm iquum fit,fentit altiora j complex
ytique fuperbi eft,& eodem confpifat. Advàfai-
glorium tamén collatus nonnihil euariat & abiç diuer-
ius. Et quidem vnius arborisquum firit rami ; fruètus v-
triufqùe, hâbént difeerniculi aliquid. Nam h ic;vtlie
yideatur ^prbpendct in terram decliuis : ille yerb vanæ
gloriæ ramusin coelum vfque ptofpedat. Hic, fidem vt
commodetvanis, miréalàcqçacéredulus : Ille,ad coii-
fpedanda gulaé irritamenta agilis admodum & exproni^
ptus.Visdicam? Planeinfrugi ifti fro^tus ôçinutiles>Qui'
enim animasnoftras infense oderunt Dæmones ; qui-,
bufdamiufufurratît atfuggerunt,.quafi gratiiiti benefi-
cij loco nobis earn inftillèht & conférant animimflatiö-
nem. Deinde vcindulgentius folito nosipfoslaxemus f
adhortantur. Quod fi animo præmolliti, locun^cefïèri-
mus ftultæiftide nobis exiftimationi; nihil eft quod de«
inceps inimici laborent, .vt nos in captiuitàtem abdu-
çant. Prouidendunîigitùrnével ternip.ore oràtionis no-
ftræ ipfi occafionem vllam infultandi nobisdemus irii-
hheo : quod fit dum extrahimur mente j per eorum
Prb ka
u*r,AX-
•ii.cxcxnp.
hâter,
ctdlKiav,
iniuiheia.
'lac. 4.
Superbi,
ad t