s Gonfitetif:
1 confpc-’
; ftuDomi-v
i ni.
ï Edttionis,
•J illius mc|p
V minit Hie-
ironymus
n cacalör
gofuó. I
B 1
Co: nus alts.
.S CEUX
jChrifti. • i
j'Jtyacuc.j.
Matth. 3.
Lttc.^.
Matth.16.
loon, zo.
xüiumad orationem, vtfofcipiaturëius p ® riitenria. Vn-
dëriëc omnimodo facerdotes occidere prxcepit,ait é-
nim? 'T' ^ • . 5 '•
Occident eum inlocoin quo occiduntur holócauftotnata^)
Quia autem occidarit non addidit: licet enim in facti-
fido'pcenitehtix alternis vti adiutorijs,quod teftatur ïa-
! cóbus ïOtdie, dicens,fro alterutrimvtfaluem’mi. Sed mul-
to magis iuftorum vtamur adiutorio,ipfe enim fubdidit;
Multam Viilctoratio iitftiafidua. Vbiautem Occident ? S e*;'
cundumLXX.in confoedu Doriiini. Qjjare legislator
eXpIanatj ait enim: Peccatieft. Propeccato quippein
confpedu Dömini eonfiteri neCeflarium habemus, propter
quod & dixit Dauid: Vecc.itum mcum cognittm tibife-
ci, mm nonoperut: Dixi,pronunciabo aduerfum
me iniuftitidm me am Domino, &turemififti iniquitatem cordis
meï. Pröptereahic legislator intulit:
t toilet, &ponetfacerdosfanguinempeccatidigitofuper cornua
altar is bolocauftomatis. QuodHiero nymusfimili Iba-^
fit edidlt dicens ; T olletque facèrdós de fanguinedigi-
to foo tangens cornua altaris. Sanguincm autem pecca-
tiappellauit, qui propeccato offertur. Huius primitias
{^cerdosChriftusTuper corniiaal taris holocauftomatis
‘ offerer, videlicet fuper crucem foam: fi enim altare holocauftomatis
Domini corpus eft hui9 proculdubio cor-
] nua crux eritjde qua Abacuc dixit,: Cornuafunt in manibus
! «KJ.viOfferet foper foam crucem primitias neceflario foi
fangUinis,quipro peecato offertur:quia opus erucis&
cffe&us, perfe&a peccatorura noftrorum remiffio eft.
Quodautpm dicit.
F.eliquumfanguinemfundet ad bafim eius.']
Omnem pcenitentiam euangelicx tribuit pr^dicatio-
h i, quam eflè bafim al taris diximus. R ed e autem pceni-
tentiam ömneinapóftolicae praefticafioni tribuit: quia,
omrtiséiusintentio fixe effovt omnis homopcenitens fe
corrigendo faluetur ».propter quod & primam vbcem il-
lam D ora i nus prouidcc in eüangèlió dodoralem: Poeni-
tentiam ague, appropinquabit enim regnum ccelorum: quia etiam
ad hócïe véniffe dixit, ait enim. No» venivocare iu-
fios,fedpeccdtores ad pcenitentiam. Poft hxc quid facit fa-
cerdos ?
Omnem autem adtpemauferens,ficut auferftfolet deviftimis
pacificorum.ff
Vtpcenitentis omnedefiderium forfom refpiciat ,id
eft ccelum intendat /time enim potent pcenitentiam of-
ferentiin pacificorum facrificioreputati. Sed quis fit fi-
nishónim qux diëfo funt,addidit: *
VAgabtf^pro eoftcerdos,&dmfttetur «.]
Neqüe enim idonei'fomuspeccata nobifmetipfis di-
mittere , Chriftus autem nobis propitiationem perficit.
V nde & cius voce facerdotes in ecclefia,vtppte eius offi-
ciumfobeuntes, ordinatiftint, quibus in perfona Apo-
[iSólommWcèBat:ï^erumdiikilmeif^dea^imi^afiintt&
quorumretinueritis,reténüfunt.Ettmms:^UMünq3folueritis
fuper terrarhfóUita mint & in ceelo,& quacunque ligauéritisfu-
perierram, ligata erunt & iii coelo.
__ ■ Sin autem depecorikus obtulerit vifttmam propeccato, ouent
fcilicet imt^dculatam,ponet manum fuper caput eius,& immola-
biteam thlocavbifolént bolocauftorumcadihof'ufumetejjfacer-1
dos dèfanguinë eiüs &ïgito fuO& tangens cornua altaris hdlocau-
fii,reliquumfundetad bafmi cuts, omnem quotfeauferens ddipem,
fcut aufmifolet adepsarietisqut immolaturpro pacificis,&cre-
mabit fuper altare in ine'enfam Domini, rogabitqiiepro eo , &pro
peccato eius,&dimitteturilli^] *'
Semetipfom nuhe quóq^fèquens legislator obla io-
ni caprx'fiue chimxrx,quam diximus ab his, qifi foht de
populo,& qui nón occu^antur in mediratione legis, of-
rejêioüemquoque coniunxit: quoni'am ihpppuio & i-
dibtis pbffibileéft efle aliquos euam fimplices, quibus
copueniat ouis facrificiu m, q uo d ta m in holoccuftoma-
tis,qudm facrificijs hoftix pacificorum demOnftratur. A-
perte ergolegislator approbare cupiens,quia non folum
Princtps, id eft feientia foblimior, nèttantum popula-
riSjfed & fi quisbft in popularibus fimplex,fi forte pèccar
ueri't,quod öc hie ad redemptionem peccatorum debeat •
pcenitentiam, ouis focrificium intrpduxit. Ide^autem
nonarietem, fed oiiem id eft fcéminàm, dt non mafeu-:-
lum prxeepit offerri: quia popularibus feeminarum fa-
crificium deputauit; eos hic qui legem accipiunt euiden-
ter conteftans,vt quicunque principatum fortitus eft, &
ft alijs foblimior icientia, non folani exhibeat fimplici-
tatem,quumoporteat eum etiamprudentem effe ficut
ferpentem,quemadmodum Dominüs ait. Qui verb non
eft talis, id eft qui non abundat feientia, & proptereadn
populo deger, hie quamuis fit fimplex , fi contingat Vt
peccet,necipfipeccatumignofcetur,niGperoblationem
pcenitentix pcccatum diluerit.Quum ergo haecitafe ha-
beant,no n egent caetera expofitjohe : qutpu eriim facrifi-
cium pro peccato fit, fimulhie de capra, 6c de ou^pfa?cc-
pit. Vride needle non èft,quùm tenaamus ad fequentia,
diuin praefe ntibus immo tari.
G A P V T V.^
Slpeccauèrit anima ,& au^ierit vocem iurantis, tejlisquefue-
rit quodaut ipfevïdit,autconfcim est, nifi mdtitaucritporta^
; bit iniquitatemfuam. Anima quatetigerlt aliquidimmundum,
\ fiue quod occifum à beftia eft, attt per femortttum, vel quodlibet
aüüdreptile,&oblitafuerit tmmunditufu&,rea esl,& delin-
quit. Etfttetigerit quippiam de immmditia bominis, iuxta 0-
mnemmpuritatem,quapottui folet, oblitaquecognoueritpoftea,
fub'iacebitdelifto. Anima qu&iurauerit, &protuleritlabijsfuis,
vt vel male quid facere vellet, vel bene, & idipfum iuramento.&
fermonefirmauentjobliiatfepoftea intellexent delictumfuum > *-
gatpcenitentiampropeccato,&offeratagnamdegregihus,fiueca-
pramjrabitcfcproeofacerdos, & propeccato eius. Sty autem non
potuerit offerrepecus,offeratduos turtures velduospulloscolum-
barurn Domino, vnumpro peccato, & alt enim inholocauftum,
'dabttfyeos facerdoii.Quiprimumofferenspropeccatolretorquebit
caput eius adpenfiulastta vt collo bar eat, &non penitus abrumpa-
tur,&ajperget defanguine eiusparietem altaris.Quicqaid autem
reliquumfuerit,faciet dijlillare adfundamenta eius, quia propeccato
eft,alterum verb adolebit holocauftum,vtfierifolet,rogabitfo
pro eofacerdos, & propeccato eius,& dimitteturei. Quodfinon:
quiuerit maim eiusojferre duosturtures, vel duos pullos columkfy
! offeretpropeccatofimilam,partemephi decimam,nonmittet in e-
I am oleum,necthurisaliquid imponet,quia própeccato eft,tradet-
que earn facer dot's, qui plenum ex totopugilltim bauriens, ctema-
I bit fuper altare inmonumentum eius quiobtulit,rogansproilo &
expians.Reliquam verbpartem ipfebàbçbitjn munere.J 9
Num eadem legislator repetit : quum in prxteritis
quippe dixifiet iquod fi peccauerit de populo terra? per i-
^io rantiam,vt fociat quippiam ex his quae Dominiie-
ge prohibentur, arque delinquent, ,- Generaliter de o^
mni peccatopraeCipiens Sciubens quae deberent pfferri,
nunc quo que de eifdçm alijsquodammodo videturfan-
cire fermonibus/ Quamobremautem foperius quçdâm
pro peccato , & non omnia expofoit. Oportèbat quippe,
vt aut omnia per fingula exponeret, aut. penitus
nihil, quum generalis ei deriiqnftratio. pec.cati foffi-
ceret. Sed non ita fo habent verbaiegislatoris, ficut
quidam negligenter iegentes e^jftimant : Quando e-
ilim dixit. -
v Quodfipeccauerit- de populo, terraperignorantiam, vtfaciat
quippiam ex his' qua Domini lege prohibentur at que delinquatt]
Senfibilem Ifraelem oftendit, qui cognofceiis Dei
mandata non debuic quippiam legis tranfgredi. Tranf-
greffusautem , implere debuit ea qux ad, pcenitentiam
pertinent. In præfenti autem dicens,fipécçaueritanima,
nequàquam addidit de populo terræ& re óllifimp,
Dicit enim peeçata, à quibus neceffèfic fècundumquod
ait-Iacobusetiam hos quifont exgentibus abftinere, id
eftidolothytis & foffocatîs, & fanguine,& fornicatiorie.
In his enim inuenies fequentia connumeraca : deinde
foperius quod eft peccatum vniufcuiuique per fometir
pmm 4clinquentis, & quod per ife quis geffic jdpfigna1 .
tur. Hie autem eum qui alienis peccritis communicauit
demonftrat,hoc enimtadtus immundiSc morticini,6c
à beftiis captiinnuit, non per ænigmata,fed aperte expo-*
nens,quod quidam dcfoiciunt,ideft,alteriusin çrrotem
mitténtis non argüerè errorem, fed confenfompræbere.
N Une ergo oftendit : quia & in ho c Oblationeeamyide-
•■-.v.. - ^ f f i i a
[principes
pratdiros
eff: opor
tet iîmpli-
citatc,quiC .
tfir prüden,
tiacoadi-
Ta&us iin
mundi.ai
raorcicim. '
riaitthabeafous. , . . - ^ c..*
Si peccauerit anima, & audieritvocem tur antis, tefttstfefue-*
rit'ai^dampfividit,autconftiusfitfid eftft^X^uofurtumaut
dolum faciente,&iufiurandumproeis dante'svidmaliquisfurT
turn aut dolum quern fecit-,vel alïtetconfçius quodfalfeiunt non
I ifylth-VP
Pfdm. n.
Symma-
chus A-
j quila. I
----j
Et reótè. Nam cui licuit arguere peccatum, & te-
xjt K adiritor eius proculdubio fodfcus eft. Qui veto au-
xiliatus eft,in femetipfom peccatum traxit.: lNonfo^
lum autem prædifti peccati immunditiam euitandam
putauitjffedôcfi quis tetigeritomnemrëmimmundam,
autmorticinam, aut àbeftijs captam MM ôorporis,fed
rei immuridas adHonesoftender e cupiensynec ulasun-
munditias quas Iudæorum gens exiftimat.- :^Quae ftnt
autem a&iöriès qtiarum comiriunicatio ficut îmmunda-
rum euitanda eft ,S aluator Apöftolosdocfot,dicens;^-
buc& vos fine inteüeftueftül Méfcitis quiaomnequodmgredt-
tur inos, in ventrem vudit., &iiifeceffum emittitur : qua autem
emdiuntur de ore , de corde, exeunt hac.inquinant hoph
riem ? Utenim de corde exeunt cogttationes mala , homi(idia,
adulteria ,falfd teftimonia ,furta, b\aftbemia ,baç funt, qua
comqmnant hominem. Propter q u od& immimdaa rés,
vtpotepolluentes eosdquibustanguntur, idefteosqui
communicant eis , à legislatore intelledtæ font morti-
cirix. His fimiliseft in polluendo homo,qui;per pec-
catummortuuseft, dequalibus Dominusdi^bat : Dt-
mittemoriuosfepelire mortuosfps. A beftiis autem captus
eftiqüi opérante in eo Diabolo , tradius eft ad aliquam ,
aófcionem malam, quemadmodum Iud|s ad;tradenftrim ‘
Dominum, de quo Ióannes Euangelifta ait : Etfafta
coma , immittente Diabolo in cal’ eius, vt .trqderet eum ludas
. Simonis lfcariotis. Quia autem in L X X^tr^qslatione '
non dixit fimplicitet à beftia càptum , fed addidit im-
muridum , qui eft i beftia captus , putas non eftomqi- ;
modo & immundus ? Et diciipus. Nequaqq^m. Xn?- !
que enim omnis quidbeftia capitur ,iam omnimodo ab .
ea & occiditur. Eorfitan enim&fpoftquam capitur,l|^ |
berätur, ficut Petrus : incidit enim in Diaboli laquep,
ternpore negationis. Sed & refipifeen's- eufoitv& “ ic^t
cum Dauid. Anima meaficutpaffer erepta efi de laqueo
tium. Hicergo immundus non eft, fed quxdam difte-
rentix, id eft fecundum L X X . morticinorum pofitx
font. De quibus quxdam dixit effe pecora, quxdamye-
ro abominationes. Morticinum autem pecus, eft ho-'
mo perinfipientiam peccans , & pecudum contralegem
vitamducens, qualibus ait Dauid : Nofoefier 1ficutequus
famulus, in quibus noneftintelleftus.' Sed etiam ae,quau-
bris Hieremias ait : gui admiffarij fatti funt, vnufquifque
eorum ad vxorem proximi fui hinniebat. "* Abominationes
autem immundx, vëluti canes 0 & fimix, & quxeun-
quë talià font-, de animalibus appèllantur : qux etiam
ab infidelibus colebantur : vel quodlibet reptile , id
'eft quod foper ventrem foumtrahitur, qux mhilomi-
nus Symmachùs & Aguilareptiliaediderunc, LXX. au
terri abominationes. Ergo per h xctamidololatn^,f
pertiffime fignificat, quam in alio maio viuçntçs, id eit
in doliSjStin rapinis, hue in aliis cupiditatib9.His omnibus
fi quis taôtu communicauerit,& oblitus h ierit,vel
vt LXX. dicunt latuerit ilium : quoniam obliuiö animx,
& obfeuritasmentis, fiueaëbiomaladnquinatio eft,m
horum ta6fcu,id eft velin eoquodquishxc.operantibus
conniuentiam prxbetj yel in eo qüod placent talia ,mo-j
dis omnibus polluitur. Hic fenfus eo modo in prxfenti
quoqî translatione fi intendatur,venir.
• Sed & fi tetigerit quippiam de immunditia hominis.tuxtaq-
mnem impuritatem quapolluifolet, de omnt munditia emquam-
cunçu tangenspoüutusfuerit.] ’ >
Dicit autem feciïndum literameos qui feminis fluxum
patiuntur & menfl^uatas^& qubfdam alios,de quibus
fubtilius ipfe legislator paulo poft d ielten qiifops
hörum expofitionerii referuauimus : hocSolumniogo
nrincprocommeriioratione,porientes,quodno'nomnis
immunditia hominis polluit tangentem, ldeoqne enim
dixit : Iuxta omnem impuritaterri qua pollui folet , fecundum:
L X X. autem abrómrii immunditia eius, quam |
tangens pollutus foetit.Qux fint autem h x quum de eis
legislatorloquütüsfoérit,diceriius.
Anima qua iutauerit &protulerit labijsfuïs.y^
Ideft aperte prpmittens, quod L X X. dicunt, fepa-
ratis labris, vt vel m ile quid facére vellet, velbene,in'
quibus peccatum eft, qükndo is qüi bene promifit face-
foiuentitu^aut qui malaminatus eft, veritatèm dicit:
qüod &Herodes perpefTus.eft, qui pro eo quod iurauje-
Aerodiadi Ibannem Baptiftamcapitedetruncauit, ob-
litaqj po ftea intellexerit cfoliëlum fiiurn. O mniahxc videlicet
quxdidtafont ,vnufqtiifqj quuniferiferit ÜC cb-
griouerit, confiteatur peccajtum quod fecit ,&offefat a-
griam degregibus fine capramfouiade aliquo^qui dé populo
éft,videlicet de vul go loquitur hoe loco;tnterquos
pófiïbile eft fimplicëm qfompiarii iriueniri ag^am de
gregibus, vtpote apcam fimplici, quèmadmodum fope-
ririsdiximus in hoc,de quo nuric fef m oeft, facrificio fiue
pceniteritiare«5le cuftodiuitofferri,finem adij ciens. ;
forabitcf3proeofacerdos,&propeccatoeius.~]
Coafoetisvtitutverbis, in membriam nbftramreuo-
! cans , ea qux foperius in deprecatione pro peccatis prx-
I cepit peragi, quxiterum dicere,vtpotefcmel dióianc-
1 ceffarium.non habemusi; Soluinmodp fotqm hóe a<L-
iiejamus, vtfi quidhofum Princeps peccauerit jhircutn
d,e caj>ns offerat oblatiónem fibi dignam & pcenitentiam.
I'Per hoe enim quod multitudinem ,& irihis de
quibus nune dixit , id eft facrificium offeree prxcépir,
manifeftum efteuïmétiam de Principe finïilia vpluiflè.
Vt autem & aliter dicatur j.eum qui m fcientia excelfo-'
batnecipfom pcccarë oportuerat, necalterius cprümu-
h nicare peccatis. Nón enim ad virtutem, fèd ad iniqui-
taterh xmulantes fe, inueriitur pfoducere ,^fiue prpuq-
care fobiedos. Propter quodïUucf, quafi quod nèe eneniredeberet,
indifi:uffomreliquit.Sed6cliocnptandum
eft,quiadelidum aliqriando quidem fpecialerri iniquitatem,
j Delias ir
j Icii pcuri-;
jgçauiu.
Ipidcaco li-
jgnificat.
qux contra forumj)fxforfoturDeum,quahs.eftj
quxiri fandos, aut qux in iufiuforid um commicritur. A-
liquando autem omne peccatum quod ad fcientiam per-
uenitlegislator appéllar, & proptëfèa'ab ëo vfoque co-
gnitiqpeccati'^.fiue anteponatur ? fiue fobinferatur mo-
.disqmnibus ,delidum'dicitar,vcöfteridat, qniaomne
peccatum ppftquam ebgriofcitur i n ‘Jpfo rndelin quit ut
Deum, & ideo appellatur delidum ,id e ft
no^enimfinecaufo legislator hóe fofmoné frequenter
Vtitur.Narii & quèmadmodum dïfferentes'eqnuerfatio-
nes hominumin exordiis libri per hqlocauftbmata& far I
crificiafafotariadefignanSjlegislatornonfruftrapropofoit
fied vias multas , & ianuas aperite cupieriè?: fié &
modo non vnam fpeciem, fcd multas de oblatipnibus
pro péccatp fanciüii:, Vt pluriotès modps pcenitentix
S" oneret: quü nee omnes homines ornries mqdó’s
ere. poffont, nee omnis mo.dus pcenitencix^in o-.-
mni peccato conuenit. Quando.enim pcériitentia,fac-
cum ,& ieiuniutn, & lachrymas , 8c orationem conti
nuam:,&vigilias exigit, aliaqj fifoflia, quornodo verb.i-
gratia fënediite, aut aliter cprpore.infirmustaiëm agè-
re pcenitentiam prxualebit ? N unqriid ergo hie prop ter
innrmitatëm aut fimilem xtatem re pellitur;a pcenite n-
tia ? N ullö iriodo, habetenim alium modum ad impe-
trandam remfffiónem peccatoruin. Sed quis hiefit,fequentia
demonftrant,aic enim:
Si autem nonpotuer# offerrepeciü.y .
Quod^LXX. intprpretati font: Si autem nqn valueri5
manuiteius ad ouem, yoléntès perouem capfum v e l^ -
pram intclligi, quafi commoge elfet genus caprarum 8c
ouium,ficut;diximus, hoe hic planius edidit... Qgi vt
^omniahxQjComprehendèretypecus pofoltr Vndedc.alii
inrerpretum in höc.loeo pro oue i hi quidem pafcua-
,lia: alij autem exgregeiyólentes per h °c^ c&pras Sgni-
fiéare, ëdiderunt. Siergqhicnönpocuerit offereepé-
qïis, offerer pro peccato foo quod pebcauit duos turtures
yauèdups pullos colümbarum Domino. Quamob-
rpm rieceflaiium nimisèïf reminifci iio s, quiaconfcm-
platiuam vitam 8c in meditatione conuerfantem , 8c
I
Biblioth.Vet.Patr.Tom.7.
I I