icb fu n ^m p lr fp û j^ tu r a l^ eft illi yenireinhpcmuri-t ta.quiaadhuçinttis vide bat txrinEcclefia.C um vero coepe- !
dofpjiis minorutuspaulo minus ab atmlis. NaturaleeftMivbi- 1 ritdifcipulià prædicare^&eos ad fua peruerfam fidéinfttue-
o Ï Ï e ® cumÿatirc. Naturale eftülilocalis effe folus fijius. 1 re,apparet hæreticusrTunefolium c ognofqcuf in firperfi-:
- çft'üUin.affiJSÎSs cfîfe-.c»m'.pjf|crc^
inuiiibilitereireiolus^fiusvN impaffibilis elle mus,remp®r hypocritevixic,4c laas humanaeurn pauit,cü'
Patre.Naturale e(Ülli folm,fih9M ditus paÏTioni.Na- a (achoUcisfuericrepiehenras.fixcgit in fuperbMefpe&ui
turalc eftilliimmor tali^iïe çjatn Pâtre. Nàtiiralceft illiio-
iusfiliiismori.S.oluiufîiiüdicp moti-, quîalolus fili9 lè exinaaiuit.
Ëxihamçiqèius#^
humanitas eius eft,quæ humaiiitas caro ciuseft,& animaxid
eft,tptus hojrnp perfêdus eft.'Èt îpfèhpmo fiUüsPçi,Deus
eft.Ëtfolüçfili9 eft hornp,quicumpatre> & Spîrftu fando
vnusçftpéuis.Nonçum Pâtre,4{5 piriha&ri«ftovnas eft liomOjied
cum totaeçclèija ynuseftnomo,q^
pus vnapeffonaèft Chriftus,.,^ ■
feffinerno dicÉifcjBr ops ypde
diçimur C]irifti,niliaGhriftp?. AChrifto.’Chriftiaiii/icut
abHebei; H«br^,Si,cdtâUçab.^itU^iis^é^Iibe^irraç-'
Ht*.^CùtàIuda Iudæif(juia
cipit,* « fe nqn^enàccïgitrVt pi|taiV«î/i^i.Re3t.gÿ;iy
mùftilodieab ipfo.£qmeh ftuium.u VuitmzJ.ni etiamtpauperes,
vt pernpmenâgnoftatur^pdde ftirpèregiafeftjbai
habet petiiile veniâjrequirit laudatoreslùos plülquimaxi-
'me («cularëSjVt ciim eislù| viüdicctpèruerlâm doârinam.
Et poftquâmaximam turbam imperitoru deceperlt,dirigit
per diuet&s prouincias épiftolas luas, v t quos potuerreirio-
pinatosprimus adfuam ridé infle(ftere,videatur quari eu o-
mni Ecclefia reélâïçntirç. Qui oés decçpti,filii eius lune no
legirimijftdadulterini^uiaadulterinpyerboeosgenera-
uit.Qupcl fi adu I tèri qum nô fui fiée, A poftol9 Paulus adCo-
rinthios non rcripfilfetuN'o« n.fumusjicutplurimi-, adu'terun-
tes verbum De'hfedex finceritate»fed[ficut ] ex Deo eor.m Deo in
Chriftoloqftmur. Adulter quippemcarnalicoirunóaccipit
vxorem,vnde filios liabeat, led per dmerlàs fæminas adul-
terando, nô filios,(èd voluptacéquæiic,ita^ h«ereticus,‘&
peiuerrus quilq}^ aquam Ecclefi&fauiem, redte adultérée
verbum Dei dici cur, quia per factum eloquium no Deo fi-
lios generate,fed fiiam lcieotiadefideratoftendere.Cum n. Igiorix &
libido gloriç ad loquendû trahit, voluptati magis,q genera-
tionibpera1imp,endit.^d«/f^renamqteftmi«/M.l3ci,aüta-
liter deillolèntireq eft,autnonipiritualesfi.u6t9, fed adul-
terinos quærerelaudis humanæ, quialyncetiter nô loquitur,
&]pfeTlex poruerat eftè,finomerp£dlfèc regem,SlcÇnri-
ftianus,nôeftinde£l^
ftianun^Ç^pdfiï$nienÇfèrfftian^
eft Gÿfttfàn9^ ^
ftiispd^eft,vnâ^quï^ Ç h ^ j^|cc|pit Spintun?, quido-
ceat éum,q>Iefuseftf^ non eft
! ^dèsvèra.I«/?«/4#reflîèA;ÿç yi«/t,£îgoqurfidemveran} nô
hatest,nohvmçtlftd mprîuus eft. ttqui'mprtppsert agn
, potèraî:ttare,quiambrtaüs iacet.Et qui niortuus eft', Deo
I viuolèruirenpn pbteft.î^on deii|isft*riiiseft,de qüib.Pro- I ^é^MdtjÈccenunfiie^iciteDomtnunhomnesfrutDcmini.
ffal sgflBI Qu>ftatii indouto Dominfm dtr'iis domus Dei nofift. Vtfècundü
quodakApoftolus il>onec, \}\<^t>v.emWtuyvtfciasyquomodo
difëonasdomumDefquaefl Ecclefia.. T a *
Xccfefia non parietib.noh lapîdib.confiftit, fèd dogma-
tiimvcricate.Sedqa & lpfa vifibUisdomus,quæ dici-
tu.rlqui Latihbîè'rrabne^^//owMfnaiftqpatur, nôædifi •
catur,nîfi lapidib.quadratis:&{apisportaiido JàpidéiiftâTto.
erigitur,quou(q;perficiatardomüs,dèr0risponuntürla-
pidesînaioresdplati,&intusl^pilUqüalelcunqj minutifli-
mi.Qgid fignificanthi lapides maiores,quiyrius âlterüpbr-
tat,mfi|i9S,qîn vnafide leâarunt,& vous altetionerapor-
tandQvCrefeîcin altüinçh^ritate vria,dQ.m us Ecclefîæ.Etfîc
perftçiVufLéxGhrifti.Lapilli verorninütifrupi bi funt qab
jpfîs fpuentürftagires,^: meure pilrutiti. Hoc totum per fi-
dèm'jScchanrâréncH chàrftârëftdêsnihil prodeft.
Nàip fi prodelîçv,Vt:rolafidesfiiive chàritacé (aluaret, pote-
çânt& dapmones fiilm èftè,quîàr(ecundû ïacobpm: Dmones
frÉé<w>5^^»f^w/j!ÎttBhftdcamenpon dili^nr.C^ habet
Çhaiitatê,&fidem,dircipuluseft Chrîfti.'Ecquinphabet
CHântate,& fi^enpdiftipulus eft Aritichrifti,4cperièquitur
Ë ccïefiam ,id eft5fëruôs Clirifti.QaiàVnde Chriftü nèfcic,
iodc.mfb'ra^ M Içrnpét difcipülus Antichfiftiftut.
Qüia qqabKrmànifeftaretu^ pccanpnéprîédiquærirn^&
malapablicare'jVt tafesâlï hqminib.eftè credâ-
hyrMtù§,duales fôns yidentur:Sed no'maipireftantutïn pa-
cdî^pôi%iâftirrexepr pugnâ perfidiæ,vtProphecaait:J«
T^^dl.tmtindabit Dotnmüs wifevconliafua!)!,* & in noclc d/tlarabjt.
Exf/nceritate vero lotfui eft,nihilineloquium,quaopor-
teat, qiKere re ,led hoc tantum cp d Deo inlËtutum eft. Sicut
ex Deo aûtloquituE^quilcitnoniea le habere, lèd ex Deo
acîcepille.quod dicit.Corâ Deo vere loquitur, qui inomifè"
quod dicit,uo humanos fauores appétit,fed omnipotentis
Dei prælciétiaintédit,nô fuam,lèd aueftoris gloria requirit.
Qui aü tfeit quidem ex Deo le accepilîe, quod dici t, & ta-
mendicendopropriam gloriamacquirit, iicutexDeolo-
quitur,&ubfi çorapeo;quiae.um,quem cordifùo non pro-
ponit,cum prædicat,quafi ablentem putat.Sed làndi viri &
Deplôquuntur,<3tçorâDep,quia&âb eo lèlè feinoe habe-
. re, quod diçunt,&ipium luis lermonib.adeftèiudicem,au-
'éfcoremq; cÔfiderant.Vnde fit,vt cum le à proximis deipici
agnofeunt, luaq; vita di^audientiu vitte non prode(Iè,ab -
feondunt quantæ virtutis iunt,ne fi fecretum cordis inuti-
liter lermo profiàtus aperiai, ad inanem gloriam prorum-
pat. Ab his nunç detrahitur Ecclefia, quia non cognolcit,
De quibiis DominUsinEuangeliq dixit: Si meperfecutifunt»
&vosperfiquentur.Etzlio locotSiinviridi hocfiet,qutd tri aridoï
Sed quia hoc fumus eft,non adhuc ipfe ignis oftéditur. Ve-
hiet tempus, quando catholica Eccleriatn npn folum iniu-
ftis vocib.lèd etiam crudelibüs piagis perleqùentur. Ab ad-
uerfariis namq; luis duobusipodis Ecciefiaperlècutionem
patitur.Scilicet,aut verbis, autglàdiis.Sed cum yerbisper-
lècutionerri lufti ne t, oftenditur 1er uor û Dei fiipientia.Cum
veroglâdiisjoftëditureorum patientia.Sedverborumper-
lecutiones ab hæretiçis nunc etiam quotidie toleramus,cû
ipfi hærétici nobis lubdolâ,& falla humilitate biàndiuntur.
P erfecu tiones vero gladiorumiuxtà finem mundi lecuturæ
fiint : Gtana cæleftibus horreis recondenda tanto veiius d
peccatordm paleis cxüuritur , quantoartftius aftliguntur.
Tunc cæleftesbmnes,quiin iliafuerint tribulationecom-
prehenfijtecordabuntur iuftum tempus,jntquo nuncEc-
clefia fidei pacem tenet,& lùperba hxreticorum colla cal*
cat nonpotentatu cutminis>lediugp rationis.
Hærçticus tamen fcripturarum* non facit rationemjfèd
cum potentibus &culi{Ecçlefiamyihçerequaîrit. Sgd v^ri-
tasfetigàripqteft,vincinon poteft. In raentem habebunt
lèruiDeituncinillo igné perlècutionis Antichrifti.qui nüc
in fumo ipfiustgnis,qupd fiint hærëtiçljn fide PatrumfuegiBtf.
Luc. i y jf
^ v u i g . e ê . - i j ! c p I ± y,_,r^w
^ ^ y anu|Hara\rturp^rfidé)^dmhçieticicæperinthærefesprçdicàrc, i riritplantati. Dequofümo, &ignein Appalypfidicitfir:
1 nnAnln'r bW/îcilîrr-i lirfli Vf nuitltut zinaelut t1lh/l rt tnit Pt -v'iAi ffûll/tnt rto r*ln r : rt/t. lia in
l.COT.il.19
Cathoiicus
Karcticus
Et iride Apoftolus^ttO/jarte/ ^ ^ Jh i^ âE c c Iç fiâ ^ f^ ^ .
bâti manifefiifiant.T ünccathôlici manifefti probantur,cum
ab e is vêra fi des défenditur.
' Quid eft cathoiicus: Qui nunquàm foitHæreticüs.Hae-
reticus tamen à parua infan tia , nunquam fuit cathoiicus,
quia nuquam fuit parus,fèd fiib noniiqe lânâitatis erafhy-
pQCrita réligîolusi Defiderabat n.coram homiirib. lànélus
vidën^nôn ëlTè.Nôhtan c dicebaturhæreticus,fèd Hÿpocri-
Et qüintus angelus tuba ee. tniti \Etytdifteüam de códo cêmjfem
terram,& datacHei clauuputeialyp.Etaperuit puteutn ubjfihEt
afcenditfutnus deputeoyquaJifumusmagntefornacif,^r obfcur.itus
fol &aer defumö putei. Ét éxfumoputei exierunt lócujiain ter-
ram >&data etteüpotefias, ficyt.balèntp'otejiatem f oiptiferra.
Stellatnfiuam dicit decfèlocecidilïe irt ter ram, Pr£edicato-
res lunt hteretici,qui exëunt deEcclèfia. Cxluni hoe loco
Ecclefia dicitur.Etquia hypocrit* erunc & lanélitatem fi-
Aptc.$.
mula-
Apoe.9. y
LocuftC
mukbunt,Stella nominântur.Et quiainter fe in prædicario-
neVnum fenfum habere honpoflunt, fèd omnes çontrâv-
nam Eçclefiam Deicon(j}iranr,vnaftelladicitur, qua; mul-
tas funr. De quibiis ftel lis per lob dicitur : Obfiurentur ftelL
c ifigwsmAà eft,hæretici,qui erunt hypperit*,& ante hu-
nianoS oculos quafi bonis operib. lplendent,malitia anti-
f c f f HoMÿ èblcura pr*ualeat,& hoc,quod ante humana iu-
i d:ciafulgebat,lumen laudis deponânt,caligine quippe no-
Gen. ]. 19.
Pf».uèï&9 c I
dbfaiiantur.cum-eorum praua dodrina aperto errore
^cpi)fûriditur,vt fine dubio taies etiàm forié iii aâioheap-
pateaat,qualesapudfemetiplbsintusdiuinoparereiudi-
|Cio^^nonfornaidah'tcr data eïi et elauisputei aty/t.
I AbyïTum dicimus puteum, vbi loris lumen nô Ipargitur.
:AbyJfijs eft lècretacordis eorum , vcquidqûidintuç lateat
;mjnimeçognôlcatur,nifiperianuàm hnguæ manifieftetur,
jb cynnib cathôlicis cognolcatulÆlaucs puceiabylficft
tipfèmanifeftatio,Et aperuitputeum abyfit, id eft, manifeftauiç
f'cot luum,&: fine vlla verecundia contm Ecclefiam^inluper^
Ibjain lûrgit,& prædicationem Ecclefiæ côtemnit,&oblcu-
racita,vt dicatur:Hpn eft rie,rieur ifti dicunt, lèd ricut nos.
Et ob'curattts eiïfol,&aerdefumoputei.Sol & aer Ecclefia.eft,
de quadiélum eft: Eleéfa vtfoliterribilis vtt cajlrorum actes ordi-
«rffrf.OBlcuratur fol de fumo putei,quâdo hi, qui de Eccîe-
fia recedunt,h*reticos defèndunt.Sir»r/«ww inquit,i»^«<e
fornacù.ÜumvLs mignéprqitEc quid eft ignis,nifi hômo pec-
catijfiliits perditionis, Antichriftus ?Et quidfumus, nifi hi
miniftri hæretiçifQuiaantequâ ignis ap pareat, fum9 tene-
brarùm eius mentes infirmorum hommumcæcat.Seci nûç
ex ipfo fumo iam aperte Foris aliquid yidemus exire’, ciî dicit:
Et exfitmoputeiexierunt locufia in nrmr.Locuftæ quid funt
________ _________ _ î f t
fthq^aB^mnib.Ghriftianis^omeditiirf&lüittciSmedi*-
tur,quando legi tur,& quando aiiditur. Et o es vno'nômine,
Chrjftiani dicuntur,qui Euangelium rccipiunc, & vno ôre
Chriftumlaudant,& Crucisems (ignunxin -fronce portât,
& tamen cibo,vel potu in lelia,le&o, ingiellli, regreflù,&:
cætera omnia figno crucis munium,& fe à Chrifto euftodt
ri,& faluaripetunt.& dicuntSftuanos lefiiChnfte,fili Dei.
Et ipfi in EccftfiaSacerdotes>&Leuits,fi cuilibec rranfeüti
viam, ingredïuntiiniEcdefiam|orationem,vel benedidio-
në dederintjcupi Côpleucrincoratione.ablbluuntj&dicüt;
In nominef)omininoftriIefu GhriüiyEamus cimpace.Etâ
in domo oraucric ita dicit.Siinyiaifimiliceri.Siin velpertinis
lucernarium ante altare ôbtuleric, non poteftaliter offerri,
nifidixerit.In nomine Dominihoftri iefiiGht1fti,L«woe»f«
pace.Si etiam côpleto officio non poteft egredifine hac fo-
lutione , nifi prius dixerit. In nomine Domini noftrt lefu
Chrifti eamus cum paec.Sicinvefpertinis.Sicinimatutinis.
Sic omnib.hpris.quibus necefîària officia, vei Ganonica in
Ecclefia peragitur.Sicin Milia nô, folum dorainicis dieb lèd
etiam quibufcumq;feftiuitatib.G/om in excelfisDeo,&in ter-
rapax lwwi«il».eonclamamUs.$ic,cum£uangeliura,â Leuita
fuper altare leuatur,à Leuita primùmdicitur.L««* ttbfdc ab
0mnib.relp0Aiderur.L4«« tiln.Domine left Chrifie, Rex aterna
gloria. Precedence Euangejium cereôrüm lumine in figno
gaudii,&læritiæ,eo quod cale nuncium Diaconus,id eft,E-
uangeliü Domini noftrilefu Ghrifti dara voce populo habet
intonate. T une filentium omnib.imperat.Sc dicit .Lellto
fanât E uaiigeliifeiu ndum M<ttbaumy atit quemlibet ex tribus.
Refponderurab pmni popùlo.s/om tibt Dominè.ln illo tem-
por^Domin9 nofterlefus Chriftus ambulauit.autdixit} aur
fecit illudj&illud q> lèqmtur. Q u operado, offer tur lacrifi-
cium fuper altare,quæ cotü IefusGhriftus filius Dei eftjplè
cumPacre,& Spiriculândo creatoromrtium Deusdplè 1b-
luè lècundum formam lèruifila,.4t Patrisj&Spiritus làndi
Qperationeformacus.Quod creator eft cômmuiiem habés,
naturalitercum Pâtre,& Spiritu làndo. Quôdaütcreatus
eft.lolus habens perlbnaliterin ïèipfo, cuius &natiuitatë
futuram lècundû carnem,& morte,&refurredionem,arq;
in cælos alcenrionem Lex & Prophetæ pronunciarenun-
qua ceiJàuerunc,proucipfe*prefcicbat & verbis, & fadis.
Nam & in kcrificiis carnalium vidimarum , quæ fibi iplà
lànda Trinitas,quæ vnus eft Deus^noui, & veterisTeftà-
menti à Patribus noftris * prelciebar ofterri facri ficii s ,Ierii
Chrifti filii fiiifignificabatur grarillîmum munus, quo pro
nobis lèipfinn Iblus Dei filius lècundum carné diet miferi-
cordicer pblarurus.Ipfè'n.fecundum Apoftoli à\€tü,obtulit
femetipfum pro no bu oblarione, & ho f iam Deo in odorefuauitatû.
Iplè verus Deus,& verusPontifcx,quipronobis,nôin lân-
l'anguine taurorum,& hircorum, lèd in iânguinefiio femel
intcoiuit infar.fta:Qupd tune Pontifex ille fignifica bat.xjui
lèmel ûndafèndorüpannosftngu!osintroibàt.Ifteigitur
eft,qui in lè vno totum exhibait. q> Iciebacnecelïarium elïè
ad redèmptionis noftre eftçdam.Ipfe,lcilicet,lacerdos,&
làcrificium.Ipfe Deus. & templum. Sàcerdos eft ipfe Chri-
ftus»i>erquem,fiunusréconcilia ti. Deus eft ipfo Chriftus,
qui nos réconciliât fibi &Pam, &Spiricui làndo.Solus ra-
men làcerdos làcrificium,& templum: qui hæc omnia Dé9
eftlècundum formamferai: non aurem lolusDeus : quia
hoc cum'Pacte, & Spiritu làndo lècundum formam Dei.
nifi multitudo populiilpfî dicuntur locuftæ ,' ipfi & terra.
Locuftæ pro mobilitate leuitatisaccipiendæfimt,tanquam
vaga:, & làlientes animæ in huius làeculi voluptatesJn terra
exterunt,quh terrena làpiunt.non c«leftia.Semper n.hære-
tici làeculi fecuritatëm promittunt,& inde terrena (àpmnt.
Ecclefia vero nulli lècuritatem promittit,cui çaput viam a-
maritudinis oftendit.qui præcelfit.Proinde cælum dicitur,
quia caeleftiaiapit,nonqùæ terrena fiint, lècundum Apo-
ftolum,qui dicit: Si confurrexifiü cum Chrifio.quafur [uni funt
fapite, non qutfuper t errant Mortui n.ejlis, & vita veftra abfcon-
ditaeficum Cbrifioin Deo. Non ficutpeccatori diélüeft.rerrrf
es,& interram ibts.Qÿ.od cælum Ecclefiaeft,Prophetaatte-J
ftante,qui ait:!« aternum Domine per manet Ver bum tuuntin carlo
jd eft,in Ecclefia in qùa permanet Verbuni Patris, quia
non perambulat,non pertranfit, lèd permanet, & habitat.
Quiaverbum caro fadum Icfiis Chriftus filius Dei vniçus,
5c yirginis Mariae eft.Vnde nunciritentio eft.Et quia ex v-
traq; Uxbftantia vniciis Dei Patris eltÈr Lex, & Euangelium,
dup eius teftamenta funt,cülegitur,&ab omnib.paeneau-
ditur,&ab omnib.Chriftuslaudatur,&diuerlàdeChrifto
fèntitur.Et hocdicunt elïè de Çhrifto, q» Chriftus non eft.
Iplè n.lè fèquentib.dixit : Ohî maducauertt carnem meamy&bi-
beritfanguinemmeumyinme manet,& egoinillo. Et alioloco
dicit: Egofum panis viuus,qui de calo defcendi.Siquit exipfoman-
ducautrtunon morieturm aternn.fed habebtt vitam aternt Et çü
ÿd^^gra^tnfu.icceidn’itmimét^fumfolum manet. -Si
aütipfefecUerit,multosfaluosfaciet.llôctQtamyideft.cato &
languis,& panis de cælo,& granü tritici ynum e ft, & vnus
panis eft. Et hunc panem maducat Ecclefia.Sedquia diucrfi
diuerlà làpiutjdiuerfos làpores habet,cum comeditur.Do-
minus nofterlefiis Chriftus granü tritici iq terram conci-
dit»&nos mulriplicauit.S ed iftud granum fruméti pinguifè
fimumeft. mçdullam habet,adipem habet, p.inguedinem
habet,habet intus,quod quæras.Medullam quære, q pin-
gÿis eft,& adipe frumenti làtiat te.Felix eft»quiin frumento
ifto adipem fnteUigit,medullamintuçtur,Legamus landas
^criptuç^s:Quid eft,afiud,nifi corpusfQuod lingualegitur,
quod iyllabis comprehenditur quod aurib.infonat,auditur
ab hominib. hoc totum corpus eft.Hoç totum liberoft. In-
^çftçdus verphuiu§ieôtionis medulla eft, pinguedo eft,a-
deps eft:Er nifi intellcxerb,quid fi t in litera , adipem fru-
menq nô manduças,Litera in luperficie iegis, &adipéfru-
menti n o intelligis.Rodes corticé, & foliu m, ficut Iudæa s
mandis.Quid eft hoc litera,quam in Euangelio legis,vel in
cæteris ieripturislàndis,nifi corpus Chrifti, nifi caro Chri- ronata in vtero ex vcero virginali/Etquidtamgratebfferri,
Reçoncihati igitur lumus per lolurn filium lècundum
carnem jièd non loli Filio lècundum diuinicatem.Neqjpo-
teft hoc fàcrifîeium offerri per quemlibet làcerdotem,nifi
perlàcerdotem iàndû &îuftü. Neq; poteft hoc làcrifidü,
qtiod offertur, à quibufeumq; * comedere , 6c bibere, nifi
tàrumabipfis pro quibiis ofteitunvc 8c làcerdos quioffeCj
fine vitio ut: & vçpro vitiôfis mùndâdis polïec ofFerrLHoc
cette oésdefiderant,&cupiunç,qui proie oftèrre là:rifidü
Deo volunt Quisergo tamiuftus,& lànduslàcerdos, qui
vnicus filius?Non quia opus vita,adducunrüfy;Et quid ram
amabiIiter,&acceptabilitera,bhbininib.fumetur,quodpro
eis offertUEjquam.Chriftihumanacaro ? &quidtamâcce-
pciim.&apcum immolationi,qu|m caro Chrifti mortalis?
Et,quidtammpndüpromundandis viciis,&peccatis mor- I
talium,qui fine ylla côtagione carnalis concupifèenriæ ca-
Bibliotb.Vet.Patr.Tom.8. • ~G g _ 5 'Scfiifci-
F
MifTx facet-1
,b aPfraf=ti!cPplJix'- j}
fcribcbàt. 1
H
com edi &
bibi.