H| T/Jtfcy P m l f l t r i . _____ I
nümïâiscoUislmr : perfcutcntitiura intern mimerum, .1 eius, qui non continue meditationis legishabebat ftu- W: .. : ..
Pcentten-
t'atjuomo
cto p c»-
grad*.
imteKcvenungnincaiur. i
Siauttmpauptrfumt,&eßmationtmrtddmnon valulrit,
ßaiituTamftmäote.&quanttunillesßimautrit.&videriltiim
pofintiimiwim debit. ]
Nunc dicit de eo, quimaltum pcccauit, & propterca
Aqufl»propaupere>fiexceflit>edidit. Hicerghlioffcrri
Deovuft, coramfecetdoteftabic, vt quantum viderir
curopoflc, xiUmeteutnreddcre: rcgulam eivitximpo-
rxns, qux eft fecondum vircucem, menluramque PhUp-
fophis indicens, quam eum probauerit poflcpottare.
Verbigratla.lUocupleseft.vcdiftribuatpecunias'.fifcnus
cftjVticiunijSi&orationibuSjalijfquelaboribustonisyacet,
d autero & locuples eft,& fanus, quxcunque diuiti A
Sc&lus eifuggenmt, agereiuberur: fi autem neutium, in
■ ormione Here: vtbreuiter dicamus,quodcunque eum vi-
derit percorpus, aut per fubftantiam, aut per aliam uale-
tudinem,aut facuitatem pofle peragere.
AntniaTauttmquodintmolatipoteB Domino, fiquis vonerit,
Nohpoeîù
•ortim
e u x Deer
effciiraus.
d t um , oc q u i u n g i m i v i u i » - , ' ' “ “ *** ----------
ditariontm reuocat. Si ergo aliquis hlium talcm , vel fee-
uum, vel difcipulum Deo offerat, quiad meditandas la-
eras feripturas, aut ad diuiftonem contemplationis, non
ex malina-, fed exirifitmiräte minor fit, necdum quidem
eftyütusDeo, neque enim quafi oblacus fit, eitislegislator
memoriatn fecit. Addtrcit autem eum ante fecerdo-
tem, Sc ftatuit precium tfius facerdos > d iiudicans Vtrum
bonum an mammfitjVtimpcrfedo condefccndcns,mo-
deratumeiiugum imponat| id e ft earn qua; eft media in-
terb o nam, malâmque conuerïàtionemd&^:aurema malo
declinario, Sc proredus ad mcKora. Hoc enim for fitan
proprium dicimus elfe inter deteriuS'8c melius : quod
ptoeo quoddidum eft, Vtrum bonum anmalum, edi-
dit Symmachus : Statuit precium facerdos, feqùomo-
do proficiens donum cfleeorum, quae Deo oiferuritur,
point. .
Quodfi dare voluertt is, quamojfert, addet A m V l A l M i n i n q H U U t w i n v w | -------' fuper afiimationem
knäumeritj&mutarinonpote^ideHnec melius malo,nupeius quihtampartem.] .
bono.Quodfimtiuuerit,&ipfumquodmutatumeft,&illudpfo E tqmdh°c*fti(^o<juenumero^
quo mutatum cft,confecratum erit Domino.]
Quiaipfasquae ex nobifmetlpfis offeruntut oblatio-
s quofdam Uabere gradus, 6c differentias legislator ex-
Ci quiu UUV, UU...V.U — — “ _
nobis quinta pars mens eft,ab ipfeenim gubernantur.Si
ncbacergo non valde habent elfe, ncc iuuanf. | Horum
ncs ouofdam Uabere gradus, 6c difterentias legislator eX- ergo quinquevirgines,quae ad nuptias non fufeeptsfunt,
pofuin ccceemmeonim, qui quolibet modo fie nobis figuramgetunn Quinque ergo non habuerunt iapien-
fubijciuntUTjVtenamnecoranoftra nominentur,propter tiamvndeabfolute & fatuae notnmataciunt. trgo-U quis
hoc quod nimis fubieäd funt,aut quia non eis ad noftram y ult redimere eum,qui propter pr^didtas eauläs jmrtmn-
minfiterium,quemadmodumpecoribusvtimur,quando discomparatur peconbus, hac^verehun copus habet öf
fendafit oblatiojpcr hsc,qua* difta fentexponit. Pnece- feccreintelligentem.Sicemm femetipfum gubemare, oc
pit autem vt non nos pamiteat de his qu^offenmus noh neceffe habere alterius pxdagoga poteim
£fr 0. Ergo fi quidem de his obtul#muspecoribus, quae Jlortiofi voutritdomuinjum>&fanffin&Mrit Dotmfio.coft*
moseft Deo ofterrimos autem efts y t eiimmaculata & fiUrtbittamfacerdos, vtrum botm & mala fit, &tuxtaprecium,
mundaofferantur; mUnusnoftmmillico fan^ificatur,; gilodabeofueritconfiitutumiVemndeturiSiautemtuequtvoue^
etiamnoneftfes v t tios de eo pcemteat, veluti fifilium rit, voluent rtdmereeam, dabit qumampamm^hmattonüju^
veldifdpulum, velferuum s antalium qui fub maqu no- pra,&babebitdomum. QMdfiagrim$<tfiefiiontifit& vouent, &
ftra eft Deo obtulerimus. Neque muxarc.malum ad me- confecrauerit Domino juxta menfuramfementis afimamturm*
lius aut bonum ad malum; idäKim autem hiedicit,hon ctum. Si trigmta rndiis horde)feritur terra , qmnquagtntajtci^
quod prauummodisomnibus & immundum„fi autem venietur argenti. Siftatim ab anno incipientis iubiUtvouerttagru
unmundum eft, non eft deillis, qu*mos eft offerri Deo, quanto valerepotefi,tanto &fiimabitur,fivautempofialiquan^um
efle autem debis, qusimmolaripoflunt Domino , banc t empor is fupputabitfacerdos pecuniam iuxtaannornm,qutrehqui
oblationemlegislator dixit. Sed malum hie (licit, quod funt,numerum vfqueadiubileum,&detraheturexprecw. Qupdfi
ell detenus, ficenim manifefte 8cSymmachus tradidit. voluerit redimereagrum iUe qui vouerat, addetqumtam partem
Non teddit melius pro de teriori,aut detenus promelio- | afimaupecum^&pofiidebiteum] ■.■■ ■ ,
rijVtnonhunc filium,aut feruumofferentes Dominifer- 1 Nonqualifcunque hicparitur quaeftto. Paulo poll euitio,&
minifteno,redpere eum in noftram minifterium • nimadfinemlibrilegislatorficdicit t- Omne quod Do*
b, ä J M b »oltmn«. ornmittentes onerre meliorera for-
fiuehomoerit,fiueagef,
Vngalam
noafindc-
& vtilitates velimus,promittentcs offerre meliorem Bran, veldctcriorcm. Neque enim licet, propter qnod &
Anna.de Snmuelcdicebac.Sjre^iciensre^exerif ad hamilitatem
tna!U tuo,&mmmtns mei,& doder is McilUttttfemcn virile,
&ddboc»m in ïïhjBtu tuo detnm vfyuc ad diem mortis
tins. - ■
gnodfimuuutrit, & ipfumquod mutatum,&iludpro quo
mutdtumcft,<onfecratumtrit Domino.]
Vt&hancquemanteaobtulimus, &enmquempo-
ftea, cum prim» oblatione fanaiheemus, & vrrofq; Deo
concedamus.Hocenim non nospcrmitrit.inhis qux of-
ferimus,p<rmten[iam age re: fed percutit ioimicum : qui
nobis pcenitercfiiggeffit, dum videlicet duplicamus noftram
oblationem: quam ille per panitentiamintercipe-
re voluit.
Animalimmundum quodimmolanDommo nonpotejljiquit
vouent,siductrur annfaieriotem.Qui dtjudums vtrum bonum,
anmalumftt,fiatUttpmium:quo^iidarevolueruisquioj[ertM-
det fupru sjimuuonem quinism partem. ]
Inquireudiis eft ludxns, quomodo hoc mandatum
ftare imcralitcram por.ft? Si cnimoffera nonlicer, nee
nündumeritacceprabile, quomodovtrumqaelegislator,
tanquam fibi repognans,atquerefiftens feripfir! Sed
aliquid Euangelicac proximóm largitadmodis omnibus
innuic,& condefccnfioni, quam gratia nonit.Sic ergo ea
qntediaa(unt,inteUigamus,nonlicebat Deo offerride
pecoribus, quae non mnol&vngulamfindcbant, &ru-
minabant.Hxc enim lex habcbatimmunda,cuius autem
ietataenigma,ideftvngulamnanfindere^londiftinguere
'le^sliteram, &lpiritumlcicntis; non aucem ruminate
illiu iiu uucm udu uguiaiui ur. uius . mb--- x---------
mino confecratur, fiue homo erit, fiueanima, fiue agef,
non venietur,necredimi poterit> Quomodo ibi quidem
redimi oblata prohibuit, hie autem do mum &-agtum
poftquam fandificata funtprsecipit redimi? Autforlitan
omnimodo aliam hie intentionem, aliam hieqfferentis
nouit. Ibi quidem^ vt nequaquamyltra attredet quod
obtulit: fcdvtpenitus ilhia confecraret Deo, propter
quod nonait,quemadmodumhic.Si cpnlecraritdomum
fiiam, aut agrum pofteilionis fuse: fedy qtnne quod Domino
confecratur. Eorum enim quse offerebanturDeo,
nihillicebatin vfumhumanumyltra reuerti, fed^eefe-
cerdos illis vti poteratiDepionftrat autem hoc ea»quac eft
Amalechitaruirrhiftoria. "Praeceptumeftenim Saul, vt
anathema eflenromnia Amalech fpolia:& quiaconcemt
populo quaedamde gregibus,& armentis accipere,mffe'*
didlumgrande,iramquefuftinuit: &nullatenuseiadfa-
tisfedionem fufticit,quum irafeeretur Samuel, & inqui-
reret: Quaefivoxgregishuim in auribui meis, & vox bourn;
quam ego audio,qaam refponderet alia ad Prophctam verba,
ea quxerant f De Amalech adduxit ea qua acquifiuitpopulus
melioragregis &bourn, vt immolarentur Domino Deo tiio, reli*
qua autem difierdidi. Ergo aliud eft fandificare Deo, licet
enim ei quiiandificauit,hoc modo vti quem nunc nobis
legislator oftendit: aliud eft anathema quid facere,huius
enimvlusprohibitos eft. Similis autem huic Sc intelle-
dus fufcipi debet contemplationis , fedde anathemate
quidem dicemus, quando ad illam partem fendi veneri-
mus. Nunc autem quid fit domum fendificare > quid ;tSaadific
aaBtuUw
agrum ,doceamus, mihi iuggerente fpiritu, hoeprimo *ri Deo.
loco dicentes: quia aliud eft landificari Deo,aliud iandu ^ un
cfle: j
S-ndificai
i: Deo "
idonium.
In Le til to Lib. Vit.
Quintam
dare.'
lTini.fi:
Verbuül,r
ri.
tiierem.6.
efl'e: aliudoftcrri ei aliquid j aliud non opus habere oblationem,
fed eflfe Dei, & offerentis nonegere. Quod enim
fandificatur,& offertur,eo quod offertnr, fandificariin-
cipit, ergopriusnoneriatfartdum. Quod autemincipit
fandlficavi» hoc opus habet, Sc profedum, 6c per partes
aupmciitum. Quod autem olim fendurrt eft, Sc olim eft
Dei, hoc nihil minus habet, fed eft pprfedum , nec vllb
additamento egens. Proptèrea bonum quidem e ft, Sc
dodrinis aliorum ad fandificationcm vti‘,<melivis tarnen
in tantum profiesre, vt qui femetipfum Sc cos qui eius
funt, ad fandificatiohem producat, quod non omnis
viri eft, fed folius fenfati. Et h*c futtt, qu* in hoc loco fi-
gnificaré legislator in tentionemh abet. Sandificat ergo
domum Deo,qui familiam fu^nï, Sc cognationem, 6citi-
telligibilem domum infandimonia conuerfari vult, vt
ecclefiafit,8cappelletur,quémadmodupi niultifidelium
domos fiias , propter fandificationcm ecClefias habe-
banr,ficut Paulo feribente adRomanosaudiuimus. .Sd-
ktateFrifcam & Aquilam adiutoresmeos in Chrifio lefu, qui
pro mea anima ceriiicesfuaspoftiertint. Quibusnon egofolusgra-
tiasagpjfed&omnesecclefMgentium&domefticaooruth ecclefia.
Quicunque ergo hanchabetintentionem,ipfeautem per
fe non eft idoneus ad opus perducere eä qu^ intendit,hii-
ius domumfecerdos vtrum bona an mala fit , confidera-
bit,6c ficUtaeftimabit,fic erit.Quaré vttum boha an mala?
vtquiadomusexmultispetfonis, 6C differentibuscon-
ftat, in quibus multi condefeenfibnibus egent, non valentes
agere, abt fapere quaeperfedafunt, nihil eis infun-
gatgraue, fedvniufcuiufque penfensvirtutem, anialo
eosdeclinare,6c ad viftutès ebsproficere iubeat.
Sin autem ille qui vouerat, volueritredimereeam, dabit qum-
tampartem afiimaüonisfupra,& habébit domum.]
Id eft, fi domus Dominus 1 qui earn fen dificare vult,
quum non fuiflfetfendaprius, nec potuifict ecclefia ap-
pellafi, nam 6c fendificata vtique elfet, quod nunc fe ita
nonhabetjfedexordium capitfendificationis: fiergq hie
redimit domum fuam,illud abfolute muridas, eius quod
tóndificatibneegere fecerdbtesëxhortatibnem nccbife-
riamhaberefaciebat.Redimit autem earn per dodrinam
bonam, 8c vitae for mularn, libèrans eos, 6c diluens quid-j
quideisobuiabatadlfendimoniani.Quidfäciet ? dabit.
litre fecundum LXX . adijeiet quintam partem aeftima- 'ducivult, hoc eum facerdos exigat,quod quum docere-
tionis fupra. Sacerdotis enim d od rinx, cui domum ab tur,ex perfeda 6c fpiritali dodrina percepit, hullo modo
initiofuam obtulit,vt earn aeftimaret, id eft definitionem ei condefcendens, neque enim neccfle habet, vtpote qui
imponeret, ad quam deberet ftare, fiue conuerfari, ipfe per donum renouatus eft,fedin dodrina, quamaccepirJ
adijciethocquodeftintelledus. Hoceftergpquinta,id pleneeumpermanere facit. Si autem de illo eft dono,
eft,vtquxdicunturfufcipiat,8cfuperardificetfecerdotis quodpercepit,deciditqueabeoin conuerfetione: hoc
fermonibus frequentiorenimeommemoratio, fenfetos eftenimaliquantumtemporisiubileifiueremriEoniscode
intelligentes homines facit. £ t fic habebit domum, j lecrare agrum,rede eireputabit fecerdos argentum in an-
non perdens fendiftcariDeo,nam in damno ei conuerti- i nos reliquos,vfque ad annum rcmifllonis, liue iubilei vt
tür, fedhabebit eam, quia ei fendificatio proprie domus reliquum ei tempus definiat ad ptfinitenriam 8c detrahe-
afcribitufjhoh folum vt offerenti,fed 8cvtdoÈenthficque tur ex precio.Quod enim minus fecit,8c detcimentuper-
fuae dpmtri bené pfrepofitus,6C recuperans cam fibi facer - tulit, & deterius conuerfetuseft, hoc donoimminuit ,&
dos quodamnioao in uen itu rq u ia Paulus eum qui feit j; infirmior efFeduseft6cproptereaabiedior,6cnoniamra-
prstefle luai domui, ad epifeopatus eledionem atque di- lis eft qualis quum acceperit donum,fuit.Veruntamen6c
ghitatem fublimjauit. Erbptei: quod Aquila, pro eo quod i hie volehs redimere agrum feu poterit,ideft,femeripfam
didum eftvQui earn fendificauit,iedimet: fi fendificafts gubemare &doeere,adijciens quintam argenti adpredu
adfinemfecerit, edidit. Quodautem exhoedifeimusj luum,addensdodrinjefecerdotispropriummtelledum,
quia fi domus fibi principatum 8c gubernarionem qui vtmtelligens , eniditulquefeigubernatordodorqaeef-
fendificauitjVindicat, 8c hancipfe aCquirere viilt: ad fin é ) 'ficiatur.Sic enim intelligibilis ager,qucin confecrauit of-
autem facere fecundum legem, eftalijs ficut cognatum j ferens fecerdoti, ab eo polfidebitur, 8c non ab alio, con-
pKeponi, haéc faciat qusé in praefenri legislator iulfit. His » uerfetio,6c virfus quam ftudet,fiue ex toto, fiue ex parte,
autem ita fe habentibus,quod proprie argentum diiiino-1 fedipfi quiagit repurabitur. Diuifioni enim legislatoris
rum eloquiorurn dodoralis exhottatio l i t , audi D auid' intende,qucmadmodunifitadificare,fiueconfecraredo-
diccMem:EloquiaDomm,eloquMcafia,argentumigneexamir, mum: velagrumyolentemconfecraaonempriusfecete
ndtuniyterrapurgatum. EtHieremiam :FrufiraconflauittoH- , vult,ficque ei prxcipic redimere,qux fendificata feuri j
fiator,fcoriaem noneficqnfummata.De Iuda;isdicir, quiani- , Et tunc,inquitpofiidebU eum.] 1 s
hil eis verba exhortantium proderant.Sed 6c Paulum au- j Hoc proculdubio man dans , quia oportet quidem
di dicentcm : Si quis fuperadificatfuperfundamentum hocau- nos per'fecerdotum dóétrinam,6c regulam, & legem no-
AgWjfcri.
pciua..
inucricrit operatoragri,vendetomniaqu® Haber, quem-
admodum Dominus in Euangelijsait, vt ematagrum ilium.
in hocagrodiuerfeeftvniufcuiufquepoflcflio, id
eft m odus, quem fibi eXcaad fepiendumobrinerepo-
tucric. Si ergo confecrauerit hanc homo Domino, quum
non prius fenda fuerit, nunc incipiat confecrare gu-
beinatoremconuerfetibnisfus; quumipfenon fitido-
neus femetipfum gubemare ^acerootem eligat. Confe-
crarienim hiceaqusdeputatafunt fecerdoti, legislator
appellauit.
| luxtamenfuram fementis aftimabitur precium.]
Vt quantum feminatus eft, videlicet cdodus. Dodri-
nae cnimverpuni,in femineacciperefcriprufadiuinafo-
lct.Tantum ei fecerdos indicet,1 quantum fuerit erudicus
de dodrina bonaiegitima, 8c fpiritali, 6c non quam homines
fedudores;pagani,verbi gratia, vel Iud*i, vel hae-
retici docent.Propter quod poftquam dixitiluxtamenfe-
ram fementis, addidit:
Sitriginta modiifbordeiferitur terra, quinquagintaficlis venietur
argenti.] ' _■
Siue vtLXX. quinquaginta didrachmis argenti: in
quibus vetus Sc nouum teftam entu m in tel lige. Et per
modium fiue eorum hordei, yetufteftamentumoften-
dit: qufeHuius feminispinguiorcibus eft: per quinquaginta
autem didtachmas| tam quod Ipiritale eft, quam
perfedum fimul innuitrperfeda enim dodrina etiam fpi-
ritalis eft. Sed quando haecregula fiue defimrio integre ei
tndicenda, quando minuerrdafitper condefcenfionem.
perfequentia difee.
Si autem fiatim ab anno incipientis iubilei vouerit agrum
quanto valere poterit | canto afiimabitur. Sin autem post alu
quantumtemporis, fupputabitfacerdos pecUniam iuxtaannorum
qutreliquifunt, numerumvfqueadiubtletim, & detraheturex
precio.]
Duorumhic annorum remiflionis vel iubilei memo-
riam facit,baptifinaaperte infinuans 6cpcEnitetiam: vter-
que enim annus remiflionis eft, quiaperfedam remilfio-
nerh, vnusquidem perd^pumgratiae, alter propter eos
qui vacant in oratione 8c ieiunijs | alijfque operibus qua:
perficiunt pcenitentiam,poflidet. Si.ergofnnulquisgra-
tise viam,quatp elegi^gubernariper fecerdotem: &pro-
E
loan, j ƒ.
Mitih. it.
Oei.
Dodrin5
bonam l
fpiriralcjn
ucerdote«
doccanr.
Vcnutcfta
meocum,
iBoditu
hortki.
Baptilnu,
&coenîtcD
n a ana ire
tniffionis.
\liquiD:ü
Qgjptam
adijcere.
rum,argentum,lapidesprcctofdhßjR
Quodfi agiuntpöjfeßiomsfutt voueri^&confccraueritDoniino,
iuxtamenfuramftmfntis,afiimabiturprecium.] .
Agrum,fetipturam elfe d i u i nam nfemo dubitab it. Cuftram
conuCrfetionem gubemare,quando earn prius fen
dificamhs.Sed oportet 8c proficere, 8c illorum dodrinx
noftram adijcere incclledum : propter quod Paulus ad
Timotheum feribebat : Intcttige qua dico : dabit enim nius
vitisproprie Chrifths,6cagricolapatereft,inquoab-: bi Dominusin omnibus intelkâum. Et tunc poflidebimas
fconditur thefeums,id ell falataris pi tedicatio, quem qui proprie qua: egerimus fendificaticni prôxima. Si au
Ad Gicer-
docatn do-
âriaam |