S.luUam t^îrckiefifc. Toletont m t r oft otitx
*ertii tranfcen&twttegio.para^ifi fionfentitur amoenitas,
nec coeleftis vn<$bit>.Hinc perEiaiam fedenteinf uper dicitur, VtdiDomtnu fo)imexcelfum,&d*tum-,&eaqua[ubipJo*rat,
•replebant ternplm. Solium eft mens fequeftrata atetrems
a&ibu$*,excelfum,decorata purrs affe£tibus,eleuatum di-
uinofublimataimèlledu,& apgelicis fenfib. Soliumelt
mens propofitoTefigionis,excelfum,rigore mqrtificatio-
<nis:eleuatum virtrne dileCfcionis. Solium eftmens conrc-
nendovifibiliamundi ; excelfum, vifibilia fui; eleuatum
tranfcendendo inuifibiiia animi. Soliumeft mens pro*
priafui cognitione-, excelfum deuotaferuens dile&ione:
eleuatum in arcanorum coeleftium fubtili inquifittone.
Sed fuper bjec Dominusfedet : non ineishabitat ; quia]
mens bis ordinata moribus, applicata ftudiis, decorata
virtutibus,ei placet. Nullatenus vero per hæc,ei praetcn-
tiamfuæfelicitatis indicat: neque fibi per contemplationis
gratiam copulat. At cum folio excelfo, atque eleuato
Jèfc fuper extulerit, mundi calcans tenebras, human* lci-
cntiæexcedensanguftias, tnoxad immortales fublima-
tur diuitias. Per contemplationis eminentiam, in cellam
introduciturvinariam. Tuncauditverba, quænon licet
homini loqui, ineffabilia-, atque præ fponfi fui dulcedinc
nimia, angelica etiamfaftidit colloquia. Hinclegiturin
PfaimojMe» eft Galaad,&meus eft Manaffts,& Ephraim fufee-
ptio capitis mei,Iudarfx meus. Quatuor pofuit,per quæ quatuor
proueCfcionis; gradus fpiritales defignare voluit. 1U"
gitur intellectualis fruÊtificatio, in qua fit Veritatis contemplatie:
in qua fponfa de fpiritudiuiiiitus Fcécundâtà,
fpèculatur verbum apud Deum in principio, quae reuera
capitiseft fufceptio.HincSalomon in Cantieorum eanti*
co-,fexagint-afuntregln* -, ottagintaconcubina. Vna eflcolumbä
mea,fftonfa mea,Immaculata mea. HincSaluator in Euange-
liojM^rdM, inqmc, Martha folkitaes, & turbarisergaplurU
m a Maria optimum partem elegittftta non auferetur abea.
Quod ergo in libro Regum pcr fpiritum,commotio^
nem , ignem&fibilum, hoeih Efaia perfolium exceh
ium,& eleuatum, &fedisDominica fùpcrcilium s hop
defignäturin Plklmoperludam, Galaad, Manaffen ,&
Ephraim -, qui capitis dicitur fufeeptio. Haec de quarta
tempeftate diximus animæ : poßquam grata jfcdditur
ae’ris cemperies : poftquam coeli rédditur lerena facies:
poftquam tribuitur animîe plena foelicitàs, & fumma re*
quies.
Quatuor quoqj turbines elfe diximus animae. Primus
eft,fubitaiuftorum oppreffid. Secundus, improuida ne»
gotiorumincurfio. Tertius» momentaneatentationum
inuafio. Quartus eftrepentina, &vehemensexdiuerfîs
caufis præcedensanimi commotio.Primum turbinem (e-
quitur tempeftas vitiorum ttempeftatem vero fubfequi-
tur calamitas fuppliciorum. Seçundum tempeftas folici-
tudinum, edi fuccedit diluuium criminum.Tertium,pr§-
cedit tempeftas tentamentoruroj quam fubfequitur tran*
quillitas confcientiæ,.& gratiadonorum. Poftquartum,
tempeftas iuftorum affeduum » cui fuccedit ordinata? di-
leétionis amoenitas, & contemplationis diuinae iuçunda
ferenitas.Sequituri
Etnebulapuluispedum eius.SiCut füperiorüm quadrifariâ
fuitexpofitio, itaquodfequitur expqndendum eft qua*
drifârio. Ac primum legâtur fuper Aflyrio:ac fi dicereturi
Dominus per Âflÿriumfuaûiper multos exercerc digna*
tus eft indicia* cuius tanta fuitpotentia, tanta fuit popu*
lorum freqùentia, tàntà rerum diuerfarum diues aftluen*
tia,adeo robuftorum cq'piofa fi du cia, vt dum ç^ftra mo*
das, quiextremusponiturinqrdinePlalmi » Primuseft
naturaliter in ordine reCbè viuendijfecundus ,eft Galaadj
tertius, Manaffesj quartus Ephraim. Iudas interpretatut
Confeffio:Galaad,aceruus teftimonij: Manaffes,obliuiq;
Ephraim, fruûificatio. Confeflîo vero triforia eft. Prima
namqueeftfidei;Secuda,peccati jtertia,gaudij. Primo
enim quis re£fcè credit. Secundo,bene viuit. Tertio, fidei,
&operis præmium percipit. Prima tradit ciuibus patriae
foedera. Secunda, lapforum in ConHiéfcu vitiorum cle-
menter curat vulnera. Tertia, gratiffima ftipendiorum
lu&Ctaattoorriibbuuss llaarrggiittuurr mmuunneerraa. UÏ»‘IUCU IUU“ UU1U1‘ r , . C r
Déprima, lcgitucin Euangélio. Quime confejfusfiurit uenror, pro fo rtan *, veleueßmsbellianegocio, qmfl
coram bominibus confitebor&egoeum corampatremeo. Defe- ■ turbo regionem circumuolans5 pttluis pedum fe erigens*
axvida,petSa\omonemdidcariquiabfconditfcelerafua,non | vertereturinnebulasflucifugas fuperinducenstenebras.
D e te n u ., » eow ft lu ton te «riimedro. VndemIobh.ftoriäUter
perPfalmiftaminperfonaanim*, inibecceleftiumexul. dcet>demAtfyno:JlbAquttonevcnietfumus,&itdDeumjor-
\ '■ _ • T l n . :: - L P H - midoloCa Et Efaias abAfnct
JJCl 1 1AUU11UU1I il! JIUIUUOOUUOI. , . . . -------------
tantisrin voceexultationis, & conjefionisfonusexpulantis. Pri*
ma, duxit Martyres ad gloriaro.Secunda, trahit peccato-
resadveniam. Tertia,pugnatores perducitadbrauij\x-
titiam.Iudas ergo rex Dei dicituqquia,nîfi per viam fidei).
vel,perConfeflionis veritatem adyitam nemo.ingredi-
tur. Rexitaque Iudas merito elle dicitur : quiapraecedit
confe flores, ante cedit peccatores, munerat triumphato-
res.Rexreuera,cuius ope, confilio,& virtute, peflundaturidololatria,
h*reticaexpngnattirperfidia,mundi calcatur
vanitas, Sz concupifcentia, regni prælibatur félicitas,
ôc poflidetur gloria. Per Iqdam ergo defignaturcon-
feifio: Per Gàlaad, mentis compun6fcio;per Manaflen,valida,
yt mors,dileftio:per Ephraim, coeleftium felixcon-
templatio.Iudasergo,Galaad,&Manaf[ès fentiunt decé-
ter, & Domino placent» fed frudus Ephraim præ omnibus
nitetj quia,etfilamentapoenitentiæ,fiopera miferi-
cordiæ, fi lachry mas pie tat is, vota quoqüé charitatis ma-
gni pendit, & atûius ampleélitur 5 in his tamen felix eius
prælentia nullatenus apprehenditur, fed Ephraim caput
éitts, præfentiar# videlicet diuinitatis lufeepit : quando
mens diuinirus fublimata,.fponfofuo féliciter copulata,
fru&usex eo fpiritus concipit.
Præfatorum trium magna quidem fit approbâtio : fed
i Ephraim foluscapitisfit lufeeptio: quia, liceteiiuftc pla-
ceant confefiionis indicia", licet compunâionis fuauè o-
I leant defideria -, licet dileâionis odere neClareo flagrent
! fufpiria; fruCtus tamen præcipuè fuper cceleftis funr, 6c o-
1 feula fecretæ contemplationis aperiunt fponfie fqægau-
i dia. Maria quæritur,fed Martham tolerat : Rachel diligi-
j tur -, fed Lia générât. Placet ergo puri Iudas.oris -, yel fidei
jfanaconfeftio. Placetquoque Galaad, defoecati animi
UC CUUC1U XXIIJ UU . JJK r »...or J" "" " , V ..... .....-J - •
tnidolofa laudatio. EtEfaias: Sictitturbines ,inquit, ab Africt)
ventuntyde defer to venit,de terra borribiti. Vijio duranuntiataejt
mibi.Scd haechiftorialiter. Allegorice vero Prophet« pe»
des faluatoris fueruhtrqui eum nobis in finem f^culorum
eloquijsfuisincarnatumdetulerunt.Hunc nobis Pfalmifta
detulit dicens-,1»folepofuit tabernacuhm fuum,&ipfe tarl-
quamJponfusprocedensde tbalamofuo. Item id em Homo natus
eftinea, & ipfefundauit earn altifiimus.Hinc Efaias: Ec« * inquit,
virgo conciptet,&panet filtuni ,&vocabitur nomen eius E-
manuel. Itemineodem: Rotatecceli defuper, &nubespluant
iufium*, aperiaturterra, & germinetfaluatorem. Ieremias
quoque: No««m,inquit, creabitDominus fuper terramtfeemi-
na circundabitvirum. Item idem in eodem •’ Ifie eft» quiadin-
uenit omnemviamdifciplina»&dedit earn lacobpuerofuo, &lf-
raeleleSofuo. Poll hsec in terris vifus eft,& cum homipibus
■ verfatuseft. Ezechielfubperfqna faluatoris metientem
fitum templividetvirum tndutumlineis^Itcm ipfe fub
principis, & port® nomine de Saluatore loqpitur, & eius
raatre Virginedicens:H<ecporW claufaeritprincipuDomina
emmDeus ipfe ingredietur,&egredietur per earn .Daniel
quoqj de iplius incarnatione; AJpiciebam in vifunottis,&ec-^
cecum nubibus cceliquafifilms hominis veniebat,&vfquead antiquum
dierumperueniti&in confpeftueius obtulerunt eum, & de-
dit eipoteftatem, & bonorem, & regnum.Rt omnespoputi,& tribus
■ »& linguaferment. Poteftas emspoteftas externa, quanon auferetur,&
regnum eius quod non corrumpetur. Itemidem: Se-
ptuaginta bebdomada abbreuiatafuntfuperpopulum tuum , &
fuper vrbem fanilamtuamsVUonfumaturprauaricatio.,-&finem
accipiatpeccatum , &deleatur iniquitas f & adducatur mftitia
fempiterna, & impleaturvifio &prophetia» & vngaturftnffus
Santtoru-, Ofeas vero de Saluatorisnatiuitatc, & pafljone
PßdmAifana
confeflîo. Placet quoque Galaad, defoecati animi Sanctorü\Oieas veto oaluatorisnatiuiiatc,©c p a i. lj
deuotio, diligitur quæ rctro funt obliuifeens fortis vt itti.puer,int^mt,lfrael&dilexieu,exAegyptovocauifiliummeu
mors dileCtio. Sed præcipuè quæritur, præ omnibus exi- * Itè idc: Ego quaft nutriciusEpbraim,portabaeos in brachijs mets
&tißMtöqftbdc«mmos. Infutfttùté ‘Mam trahameos,in
virtcidischuntatis, & eroquafi exultansiugumfuper maxiUas eo-
ium- Et declinauiad étim vtvefeeretur. loel quoque deipfius
natiuitate,& Spiritus fandi miflioneflta. N«wc, inquit, fi lij
Sionexultate, ér latàmini in Domino Deo veftro, quia deditvohis
■doäorem iuftitia, & defcenderefacietkd vw imbrem matutinum,
& ferotinum ftcut dprincipio. Item in eodem ; Effundam, in-
<piix,dejpiritu meofuper omnem car mm, &prophetabuntfiHj ve-
ftrtr, &filiaveftra. Itemidem in eodem deApoftolorum
prædicâtione. In die ilia ftillabunt montes dulcedinem, & colles
.fluent latte, & per omnes riuos liida ibunt aqua, &fons egredietur
•dedomoDomini,&irrigabittorrentemft>inarum.Amos.amem
denariuitate eiufdem ôc pafliojje, deApoftolorum præ-
dicatione. Indieilla^nquitflufcitabo tabernaculum Dàuid, re-
adificibo Apertur as murorum eius,&eaquaeorrueruni-, inftaura-
bo,&readificaboftcut à diebusantiquis. D e paifione. In dieitta
ocadetfol in mertdie,& tenebrefcerefaciam terramin die luminis9
ér pon am earn quafi luttum vmgeniti,& quaft diemamara. De
prædicatione : Ecce dies veniuht, dicit Dominus, & comprehends
arator mefforem, &cal‘catorvuamittentem fernen, i t ftillabunt
montes dulcedinem omnes codes cultierunt. Ab dias de
eodem,ita: In monte Sion eritfaluatio,&crit functus.
IonasÔCin geftis, ÔCin verbis typumgeflic faluatoris.
Ingeftis,vtfaluatorteftaturin Euangcliodicens;/e«r;f«ir
Ionas in venireteti tribtisdiebus, & tribus nottibusyfic eiritfilms
hominis in corde terra. Ice m aliter : Hedera vtrente Ionas latatur^
H ineueperklitatur arefeente cücurbitaÿtrtftatur Propbeta,falua-
turjpsctofa.
. Michaeas quoque de partu Virginis, natiuitate Salua-
roris, priuilegio gratis, dignitate potenciæ, contumelia
paffionis, virtuteprædicationis.De partu,& natiuitate:
Ettu Bethleem Ephratd paruulus ès in miUibus luda . ex te mihi
egredietur qui fit dominator ifrael. Et egreffus eius ab initio, à die-
bus atemit at is. Propteréadabiteosyfque ad tempus ,inquopartu-
riensparturiet. De priUilegio gratiæ, & virtute potentiæ. Et
eritifte.pax, Ajfyriùs cum venerit in terrdm veftram, quando cal-
caueritindomibusnoftris. Etfufcitabimus fuper eum feptempafto-
res, & otto primates homines. De virtute Prædicationis: Et
pafeent terrdm Ajfur ingladioi &terramNemrod in lancets fuis.
De contumelia Pafiionis : Nunc vaftaberisfilta latrotiis,obfi-
dionempofuetuntfuper nos. In virga percutient maxillam iudicts
ifrabl.
Naum officio ,•& nomine typum gerit faluatoris : officio
fcilicetaduocatLj&nomine confolatöris.Naumenim
confolator dicitur.-HelifieuSadUocatusincerprecatur: Ait
enim: Eccefupermontes pedes euangeliz,atitis, & annunciantis
S pacem. Célébra luda feftiuitates tuas, ér rédde vota tua. quia, non
adijciet vitra, vtpertranfeat in te, Reliai vn tuerfus Interijt. Afcen^-
dit, qui differgat coram te-, quicuftoditobfidioneih. Contemplate
viam,confortalumbos,roboravaldevirtutem.
Abacuc de natiuitate eiufdem, & paifione, & Apofto-
lorùm prædicatione. De natiuitate ita Iftribéi inquit, &
I expone eum fuper tabulas,vtpercurrat,qui legeriteum.quia adhuc
■ vifus procul,érapparebit in finem., értiori mentietur. Sunoram
, fecerit,exjpetta ilium, quia veniensvenieti&non tardabit-.Itcm:
-Egrejf'U es tnfalutempopuli tut, infalutemcumchriftotuo. De
Paifione iftlendoreïus vtluxerit: corriuain manibus eius. ibiab-
feondita ettfortittidoeïus.Item ad populum IudÇorum com*
minaodo de eadem: Quia tu jpoliaftigentes multasyfpoli/tbuni
! te,qui reliquifuerint depopulis,propterfanguinem hominis,& ini-
quitatem terra. De prædicationis officios qui a f tendens fuper
equos tuos,ér quadriga tuafaluatio.Sophonia.sjde natiuitate)
laudà, inquit, fi lia Sionyiubtla ifraël, Ut are & exulta in omni
cordefilia lerufalem.Rex lfrael in medio tuiDomintts-, non timebis
malum vltra.In die illadiceturiHierufalem,noli timer e.Sion,non
dtffoluantur manustuai Dominus Deus in medio tui, forta ipfe
faluabit. Idem de refurre&ione -.Expecta me tri die refurrettio-
nismeainfuturum: quia indicium meumett, vtcongregemgen-
tes,&coUigam régnai
A ggæus, de eiufdem natiuitate, & Ecélefiæglotiofa
con iticuzione. Adhuc modicum inquit Dominas : & ego mouebo
c<*lum,érterram, &mare, éraridam. Et mouebo omîtes gentesi
& venittdefideratuscunttügenttbus, & tmplebo domum iftam
gloria dicit Dominus exercituum. Magna erit gloria domus tftius
nouißimaplus quam prima dicit Dominus<
Ifaum.
m
itachariâsiE^^ùîi5 t c ! t i e i ^ $ ] ^ ÿ ^ ^ ^ B ÿ » >
'hbildfilia lerufkfahfecce rex tuttsfeiAttibi, iuftus érfdluutor,&,
ipfe pauper.Eràfcendetfuper afinam,&fisper puüumfiliumàfina.
SIdem de p a ifio n eTu quoque tn fanguine teftamentï tut emtfi-
fti vtnttostuos delacu, in quo non eft aqua. Item fub perfona
interrogantis fàluatorem de eadem : Quid funt plagaifta tn
medio manuumiuarum 1 Et dieet cis : His plagàfus fum in domo
forum, quidiligébantme. Item ; ftameafufcitarefuperpaftorem
meum-,&fuper virum cobar entern mihi.
DeSaluatorisperfonaliprædicatione, & gentium ad
eum deuota çonuerfione.I# diebus,\nçpni,illis: appréhendent
decern homines ex omnibus Unguis gentium finibriam virt ludai
âicentes; ibtmusvobifcum.Audiuimuseriim, quoniam Deus vobt-
fcttmett.itejn de Paifione: Vidi, inquit,pernottem. Ètéccevfr
dfeendens fuper equum rufum, & ipfeftabtjt inter myrteta, qua
trant in prafundo.
De prædicatorum miifione : Et poft eum equï rufi, varij, ér
albi. Et dixi: qui funt iftiDominçmii Etrejpondit: lftifunt, quoi
mifttDominusperambulareterram,Quirêft>onderunt:?erambU-
latâm us terrant. Et ecce omnis terra habitabitur, & quiefeet., D e
Ecclefiæ dilatatione: Adhuc affluent cïuitates mea bonis, ércon-
folabitur Dominus Sion>&eliget adhmlerufalem. Item-, Abfque
murohabitabit lerufalempra multitudinchominum,&iufnento-
j ëum in medio eius.Et ego ero, ait Dominus, mums, ér ignis in cir-
tuitueius : ér in gloria ero in medio. Hæc de Iudæocum voça-
-tione.Item deipforumreprobationc,&gentium inquifi-
tione. Fottgtorram, inquit, mißt me-idgentesi exftoliàuëruni
«w.Item: LaudafiliaS ion,ér latare,quia eccevenioj ér habit abo
in medio tui, dicit Dominus. Etapplicàbunturgentes multa tn diè
-illaad Dominum-, & eruntrnihiinpopuium.
De diuerfitaté gratiatum collât arum Ecclefiæ: Adhuc
habitabuntanus, &fenesin plateis îerufalem: &vinbactdusin
manu eiuspra mtiltitudinedierum. Etpluteacmtatiscowplebun-
■ tur tnfantibus,érpuellisludentib us.ltem\ecceego faluabopopuium
meum de terra orientis -, & de terra Occafusfolis:, & adducam eos,
& habitabttntin medio Ierufalem. Item de Iudæ.orum vltima
vocatione -, N une autem non iuxta priores ego fact am reliquijs
-populihuius, dicit Dominus,fedfernen pads erit. Ettrit,ftcut er at is
■maledittio ingentibus domus luda-,& domus ifrae'Ufic faluabo vos,
‘&eritis benedittio.
De Ecclefiatumfiducia ad Dominum j -& earum pro
-necefiitatibus populorum fupplicatione : Virgines petite
! pluuutmaDominointemporeferotinoi&Dominusfacietmues,&
j pluuiam niuis. Exipfoangulus, ex ipfo paxilus, exipfo arcus pra-
j-tij,ex ipfo egredietur omnisexattorfimul. Item de faluatoris natiuitate,&
graciarum inipfo plenitudine : Ecceego, inquit,
I ädducam feruummeum Otientem, qui a ecce lapis i quem dédi co*
1 ramlefu fuper lapidemvnum feptem oculifunt.
Deexemplo qperumipfius, & miraculorum patratio-
ne ‘.Ecceego celabofculpturam eius, ait Dominus) &auferàm
■ iniquitutem terra illius in die ilia. Malachias de eiufäem,iâl-
•uatorisnatiuitatcjita : Vobis,inquit,timentibus Deum orietur
foliuftitia, érfanïtasinpenniseius. De credentiumgloria, &
exaltatione : Etegrediemini, &falietisftcutvitulidearmentO',
& calcabitisimpurs curnfuerint cinisfubplantispedum veftrorum
dicit Dominus exercituum. Itemj Ecceego mitto Angel um meum,
&praparabit viam antefaciem meam -, &ftatimveniet adtem- |
plum fuum dominator, quem vosquaritis » & Angelus teftamentii '
quem vdsvultis.lc.em : Paterloquensde filioineodemtPu- Ibiderm
ttfim,me^xit,meum fuit cumeo vita,ér pacis, & dedieitimorem, j
& timuit me, & a facte nominis meipauebat. Lux veritatisfuit H
in or e eius i & tniqmtasnon efï inuenta irflabiis eius. Inpace,
& aquitàte nmbulauit mecum, & multos auertit ab intqui-
taie.
Sic » fie pedes ifti detulerunt nobis faluatotem fæculi-,
tÿpurtl feius perfonaliter multis geftorum argumenris ge*
rendo,myfticis eum eloquijs vacicinando. Ynde & præ*
fati pedes oriebatur dicuntur efle fimiles,tum pro decore
fàpientiæ,tum pro nicore turbiniS eloquentie Siquide m
orichalcum metallis eft vniuerfisfohoriusjauri tenet fpe»
ciëm,fed eo longe eft: inferius-Quia iandi ad uentu m prç-
ce dentes Iefu Chrifti, fequentibus clamauerunt, diutius,
SC anxius, fobric,iufte, & pie in hocfæculo viue ntes, bca-
tam ipem ôc adnentum gloriæ magni Dei expectances.
Xx Qui,