il
troeundi HierófolymaméflètUcëntia,Chriftianis tantum
ciuitate permit,quam ipfe inoppidiftatum murórumex-
tiubfcione reparauic, & ifiüam de pr'xnemine foo vocari
iuffit. Per idem tempus Rom^ .Phauorinus & Pahemon
rhetorés infignes.necnon & Herodes Äthenienfis & Mar-‘
cushabebanrar. IftefacundiflimusLatirio fermone,Gr*-
cisliteris eruditiffimus fuit, ita vtaplerifque Grarculus ap-
pellaretur. Athenierifium ftudta, morefque auxit, peritus
nonfolum fermone, fed&caeteris difcipÜöisr canendi,
plallendi, medendiquefeientia» Muficus, Geometra, pi-
bfcor, fibtorque yx*re & marmore, prorfme Pplydetus &
Euphranoras. Ptoinde omnino ad ifta eft fabtus, vt elegan-
tius nunquam quiequam human* res expert* videantur.
Memot füpra-quam cuiquam credibile eft, loco?, negocia,.
milites, abfentes quoque nominibus recerilere.-remim-
menfi laboris: quippe qui prouincias omnes pedibu$cir-
cui erat, agroeu cpmitantium prasuertens, cum oppida v-
niuerla reftituerét, augeret ordinibus. Namqueadipeci-
[jnen legiönum militarium, febto?jperpendicuUtorey,^r-
chitedos^enulqjcundtun/extrqendorum meenfom, feu
decorandorum.in cohortcs centuriauerat. V arius, multiplex,
mfotiformis , atque ad viria & virtutes quafi arbiter
genitus, impecum mentis quödam artificioregens, inge-
njum inuidum, trifte, lalciuum, St ad oftentationerrvfoiin-
folenSjCalluie tegebat,cöntinentiam,clementiam, facilitate
mfimu lans , conjxaquc diifimulans ardorem glori* quo
flagrabatracerriraus ad iaceflendum\ &fefpondendumfe-
riis>iocoimaledidis:referfe carmen carmini,dibtum dibto,
prorfos pr*meditamm credeits aduerfusomnia.Huius v-
xor Sabina dum prope feruilibus iniuriis afficitur, ad mortem
voluntariäm compullä:qu* palam iabfobat fequod
immaneihgenfom probauifTet elaboraflè, ne ex eo ad hu*
mani generis perniciem'grauidaqjtur. Hic morbo fobeüta-
neo.quemdiuplacide fuftinuerat,vidus,doloreardens im-
patienlq; plurès è Senatu extinxit. A regibus multis pace
occultis impetrata ipuneribus, ia&abatpalam plus fe ocio
adeptpm.quamarmis oeteros. Officia farie publica Sc Palatina,
fieenofi’p liti* , in eam formam ftatuit, qtiaj paucis
permutatis hödie permanet. Dehpc miferabifiexitiïcon-
iüroptus eft, cruciatu memb rorum omftium confedus, in
tantum vt crëbro fefe iriterficiendum miniftrorum fidifE-
mis precans offerret acne jnferiïetipfum feuiret,chariffi-
i morumeuftodiaferuaretur. Hic non magnam element!*
oloriamhabuit.dxligentiffimus tarifen circa erariurri & mi-
fitüin difciplinam. Obiit in Campania apudßaias,imperii
anno vicefmio primp,menfe decimo,&die viCefimo: *ta-
tisfexagefimp g<ëra anno.Sënatus ei tribuere ijrajuit di-
üinös hrinbres. tarnen cüm foccelfof ipfiusTitus#urelius
AnloninüsFuluiüshoc vehementer exigeret, &vniuerfi
Icnafbres palam refifterent, tandem obtihuit:
& go Adriano focCëflït quintus deeimus ab Augufto
Antonii us Fuluius Boionius, idemetiam Piuspofteano-
miriams,genefe claro/ed nonadmodurn vetere.Ifte abA-
driano in fiUütifadoptatus, cuiusgener fuerat,Wrinfignis,
qui mèiitpNum^ Pompiliocoferaturdta vt Romulo Tra-
iänus equaretur.Vixitingenci honeftat'6,priüato mUior im-
• perid.nulli acerbus,cundis benignus, in re militkimöde-
I rata gloria,defendere magis prouincias quam ampliare ftu-
depMirös xquiffimos adadminiftrandam Remp.quxrcs,
bonis honorem habens, impröbos finealiqua acerbitate
deteftans, regibus amicus efTe ftüdens: cum ofbem terr«
nuüö bello perannos^igiriü tres fplääutoritate rexerit ,.adeo
tremeutibus eum atq; amantibus cündis regibus, na-
quileg. Viacom
qui c6traeamppiurarent,perfequendos ,c6pfeflerit qus-
ftionexn: profedo feiens necefle non efle. feeleris in fenict-'
ipfum cupidos pertinacius indagari,quia fjplures reperire-
tur, quantis odio eftet intelligeretur. Hic ante iinperium
ditiflxmus fuit i omnes quidem opes fuas ftipendiis militu,.
& circaamicos Überallter erogando comminuit. Verum §-
rarium opulentum reüquit. Pius propter dementiadidus
eft. Hoius temporibus luftinus philofbpnus librum pro,
Ghriftianareligione compoficum eidem Autoninotradi-
ditjbenignumq; eum erga Chriftianos homines fedt.Qui
non longe poft fufeitante fe perlecutione & crefcente,ftri-
pfitvniuerfis.plebibüs Afix epiftolam in his verbis:Ego
quidem non ambigo etiam ipfis diis cut* eile, he qui no-
xius lateat:multo enim magis ipfis coriuenit punireeos,
'quifibiimmolarepölunt, quamVobis.Sedvosconfirma-
tis eorum, quosperiequimini fentenriam, quam de vpbis
habenfdicentes vosimpios & fine t)eo efle. Vnde & op-
tabilids habentanimairiponere pro Deo fuo, & morte li-
benterampledi,qüam vobis acquiefcere, &in veftrae reji-
gionisunaconcede.e.De mptibusau^em terrae, qpivelfa-
di (üntj'vel etiam nuncfiunt,abfurdumnonerittflcErorem
veftrum iufta commonitione folari. Quoniam quidem c5 -
peri, quod in huiufeemodi rebus ad illprufh inuidiam,co-
munes cafus transfertis. In quo dH quidem maiorem fidu-
ciam accipiunt apud Deum. Vös autem in omni tempore,
quo de talibqs ignoratis, caterps quidem Deos negligitis:
cultürii veroimmonalis Dei,que Chriftianicolut, exp.elU-
tis & deturbatis , vfq; ad morte cultorps illius obferuantiae
perfcquentes rfiiper quibus plurimi exprouinciisiudices
etiam venerabilipatri npftro feripfierant. Quibusrefcriptü
ab ep,vt nihil molefti* fiuiuftemodi hominib9 general et,
nifi forte arguerentür aUquid aduerfum Romani regni fta-
tum moliri Sed & mihiipfi de his quamplurimi retulerut,
quibus egopaternam fequutus fentetiam pari moderatio-
ne refcripfi-C^uod fi quis perfiftirhuiufcemodl’homihibus
abfqjvllocrimine moueregiegocia, illequiddquidelat^p
hpe nomine fuerit,abfbMliir, etiamfi ^pbeturideflequod
ei obiicitiu,Chriftianus.Is autem qui crime obtehdir, reus
peenaeipfius quam obiecit,exiftat. Propofita Ephefipubli-
ce m conueqtu Afiae. Per idem tempus Romi agnofeitur
Arrianus philofophus Nicomedienfis prxtor, neenon &
maximusTyrius, Apollonius Stoicus, Chalcedonius, Ba-
filfdes, Citopolitanus. Ifti etiam magiftri yerifiimi Csfaris
extitCre.Igitur Antonius apud Lorias villa propria müibus
pafluum duodecimab vrbe,ftbri paucorum dierum,poft
viteannumfeptuagefimumfepcimum,Imperii vicefimum
tertium confümptus eft,atq; inter diuos relatuseft, & me-
ritbconfectatus, ita vtin honorem eius templa,ifacerdo-
tes, atqueinfinitaaliadecretafinr. Vfqueadeoautemmi-
tis fuit,vtcum ob inopia; frumentaria: fulpicionem lapidi-
bus a populo Romano; perftringereturVmalüericiratiorie
expof ita planare,quam vlcifci feditionem.
rioüibufq^poptdis,vt parentem féu patronum magis qua
'domiftómirrrperatoiemue teputarent, omnefq; in morem
emteftium propitium optäntes,<fe cohtrouerfiis inter fe iu-
dicem pofcerent.Quineuam Indi, Badti, Hircani legatos
miferefiuftitia tanti Imperatoris comperta: quam ornabat -
vuitu ferie pulchro, procerus membra, decenter vaUdus:
priufquam lälutandus prodiret,deguftans panis aliquantu:
iie fr igelcente circum prpeordia fanguine ,per ieiunium vi-
.jiBiisexefis interciperetur, eoqj aduipublicorüm minime
kufficetet: quem incredibili diligentia adfpeciem optimi
-patüsïkmilias exe quebatur,appeteritia glöriafe carëits & o-
Iftéötionèiadeo manfuetus, vt inilantib us patnbusadeos.
Anno äfe vrbe coridita DCCCCXI. M. Aurelius Antoninus
Veras, fexrasdecimus ab Augufto imperium adept9
eft,Baud dubie nSbiliffimus: quippe cu eius origo pateriia
d Jsfuma Pompilio, materna d Salentino regependeret: &
cu eo L.Anni9 Antonin9 Verus.T umq; Romany refp.duo-
bus ^quo iure imperium adminiftrantibus paruit,cüm vfq;
ad eum fingulos temper habuiflet Auguftos. Hi &genere
coniunfti inter te fiierunt, & affinitate. Nam verus nepos,
Antoninus gener Antonini Pii fuit, per vxorem Galeriam
Fauftxnam minorem confobrinam fuam. Hi bellum contra
Vologefum regem Parthorum geflferunt , qui poft vi-
(ftoiia Traiani primum rebellaqeratj&grauieluptioneAr-
meniam ,Cappado,ciam,Syriatnq; vaftabat, LiVerüsAnm9
Antoninus adid bellum profedtuseft. Qui du Athenis (&-
crificaret, ignis-^n cceloab Qccidente in^Qrigfitf ferri vifii s
eft.Qui Antiochix & circa Armeniern agefb,Mqlt*per,du-
ges fuos ingentia patrauit.Seleuciä Aflyri^ vrbemnobiÜfli-
mam, fuper Hydafperi fluuium fitam cum quadringentis
milibushominumcepit. Parthicurh triumphum reuexfL
Obiit tarnen in Venetia inter Altinum & Concordiam
ciuitatem,quum proficifceretut, & cum fratre in vehicnlo
federe,tjfubito finguinje idtüs jcafu morb'i,quetri'Gr*ci **»-
voeät: carminy maximcTragicorü ftudiofus.ingenfi
M.AVRÏ-
LITS.
af’pci
H iß w iA tu fn Libey X. m \
äfperi atque lafeiui, reuérentiatameii flätris nihil vtlquam I
atrox aufiis. Gumq; obiiflet yndecimo anno imperii, inter
diuos rélâtus eft^Pofteum Marcus Antöriirius Verus Rép.
foins tendit, quem mirari faciliüs qtiifquarti quam laudare
poflrt: d principio vita: ctanquilliflimüs,adeo vtab infantia
qnOqüe vultumnecexgaudio,necex moerore mutauerit,
Philofophiæ deditus Stoicæ. ïpfoetid no folu vitae morib9,'
fed etiam eruditione philófbpniis, tantæ adrhira'tionis ad-
huc iuuenis, yt eu fùccefïbrë parauerit Âdrianus relinque-
re: adoptato tarnen Antonino Pio, genériim eiideirco efle
volubritjVthoc ördine ad imperiüm peru^niret. Inftitutus
eftàd philofophid per Appöllönra Chalcedoniü, ad feien-
tia literaru Grçcaîüm per Sextum Cheronenfom Plutarchi
nepotem.Latinas autemrliteras eum FrÓto orator nöbilifc ;
fimus doeuit, Hic cum omnibus RömaSaequo iure egit, ad
nullam infolen'tia eiatus eft.îinperii faftigio lib eraÜ ter vfus
eft & promptiflime.ProuinciaS ingenti benignirate & mo-
derarione cradfauit. CotraGermanos eo principe féliciter
res geftæ fuht.Ifte virtütiim omnium,coeleftifo; ingenii ex-
titir,æmmnifq; publicis quafi defenforobiedt9 eft. Etenitri
nifi adilla tépora natus eilet,nfedto quafi yno lap fix ruißet.
omnia ftacus Romani. Quippe armis quxesnunquam erat:1
perquêomnem Orientem, Hlyrioum, Italiamq; bellaflue-
bant.Terrçmôtus no fine intcritit ciuxtatüm,ihiïndatiönes
fluinirium, lues crebræ, löcuftarum acies in agris ixxfeftæ
prorfoa, vt prope nihil quo fiunmis angpribus atteri rnor-
tales folentjdicifeu cögitari queat,quod nbnillöimperäte
feuierit. Crédo diuinit9 attributum,-yt dum mundilex,feu
natura aliquid hoxniriibus incÖghitumgignit.leäoiü cöfi-
liis, tànquamedicinærèmedüs leniatur. Hicpermifityiris
clariöi'ibusjVtcóuiuiaéodécuItii quoipfo&nmihbusmi-
niftris exhibereht. Is iii diebus Pàrthicxbelliperfequutiô-
nes Chriftianorum quattaiam poft Neronem yice agi im-
perauit,quæ tam gfàuès eius præcepto extitere, vt in Afia&
G alHa m ultifandtöiü martytio coronati fint.Bellum vnum
ipfe geffit Marcomannicujfod quantu riülla memoria fuit-,
adeóvt Punxcis conté râtur.Ndéo grâüiuseft fàdtum,qüpd
Vpiuerfi fexercitus Romani perieran't; Sub höC tantus cafus
péftilétiæ fuit,vt jtöft vîdtpria Perïïca'.Romæ, aep Italiam
pröüinciafo[;.maximahöitiinö pärs;milifu omnes fere copia
languore defécerint.îngenti ergo labore& moderatio
ne cu apud'Garnum tu iugi triennip perfeüeraflct, Marcö-
mannicum bellum cöfeCit ; qupd cum his Qüadi.Vandali,
5 arm a tæ, S it è u i, a tqué omnis pene Germania gerebant : &
in Quadprü vfq; fines progreffiis exercitus eircunuentufq; |
ab hoftibus,propter aquarürn penuriam, cu tam fitis,qua
hollis periciilum fuftineret, adinuocationem Chrifti no- 1
minis qtiam fubitp magna fideiconftantia quidam milites
eftufi in^neces palamfecetunt,tanta vis pluuia effufeeft,
vt Românos quidélargiflimeaefine iniuriarefecerit : Bar-
barbs àütêiri crpbris fulminum idfeibus pertejxitos, prafer-
tim cutn plurimi eorum pcciderentur, in fiigam cPegerit.
Quorum tergaRomani vfq;ad interneciptie cadenteSjglp-
riolißimam^vidEotiä; i& pmnibus pene antiquorum titulis'
præférendàm rudi paruoq;mUitum numero, fèdpotentif-
fimo Chriftjfàuxilio reportarütjgirar mulfa: milia hominu
interfedtä:acPanoniis feruitioliberatis,Roma rurfiis cUm
Coniodo Antonino'filio fixp,qüem Cafiiré,fecerat, triuni-
pfiauit. Ad huius belli fümptum,cüm arario exhaufto, lar-
gitionies,quas militib9impedeiet,nullashaberet;neq;indi-
cere Senatui aüt ptouincialibus aliquid vellet inftrumétum
regifeultus,fadlaihfpro Traiani diu fedfcione diftraxitjValà
autea,pocula cry ftalüna & murrina,vxoriam ac fud foricam
6 auream veftem,multa orh.amentagemaramracper duos
concinuos menfes venditio habita eft,multumq; auri reda-
ftuiri, Poft yidtoriam taméemptoribus precium reftituit,
qui îeddex^pparàtà voluemnr.Moleftus nulli fuit,qui ma-
luicfemel xmptaretirifere. Hic in editione muherum adeo
magnificus fuit, vt cétum femel leones exhibuiflè tradatiix:..
Hums tempore Caflius tyrannideampiens extindfus eft.
Hic etiam præteriti temporis pet omnes prouinciâs tifibu;ta
dpnauit.omniaq; lïmql fifcaliumnegociotum calumnióla
monimen ta eöiedta hi foto iufiit incêndi.fcrueriorelq; leges
nöuis conftitutionibus tépèrauif.Pcr idenitepus Ro-
mx pollebat Galenus optimus medicus, genere Pergamenus.
Et Saluius lülianus Romæ leges promebat, & Fronto
rhetor, & Ariftides Smyrnæus fbphifta,Oppianufq; poeta, '
& Attieus Platonicus philofophusRomç erant.Igitur cum
fortunatam Remp. vittute &c manfuetudine reddidiflèt,
obiit in Campania apud oppiéum Vendobonam duodeui-
gehmo imperii anno,xtatis fexagefimo primo.Dc ei9 morte
nuncio Romamperaedto,confula ludlu publico V rbe,
Senatus in curiam vefte tetra amidlus conuenit,& quod de
Romulo çgre creditum eft,omnes pari fenfii prçfixmpfeçe,
Marcum ccelo.xeceptum efle : ob cuius honorem cempla,
columnæ,multaque alla décréta font.
Huic luccelfit L. Aurelius Gommodus filius exus,qui &
ipfe Antoninus didtus,& ab Aug. deeimus feptimus Imperator
eft creatus.Hicqualis futurus eflet,inipfo primordio
oftedit.Namq; cü in fopremis menerecur ipatre foo,attri-
tos’.iam Barbaras, nc permitteret vires rec(pere,refpoderat:
Abincolumi quamuisfpàuladmnegotiumperficipoflè, à
mortub rimil. lfte nihil paternum habuit nifi quod contra
Germanos feliexter Sc. ipfe pugnauit. Septembre mëfem ad
nomen fourn transferre^pnâtus eft,vt Commodus dicere-
tur.Sedluxuriæ&obfcoenitatis dedecore plurimo depra-
uatus,gladiatorii|quo<f; armis læpiflime in ludo depugna-
■ uit.Deincepsetia ixi amphitheatfb.cum huiufmodi hnmi-
nibus &cumferis decertauit.Interfëcit etiam plurimos Sena
tores, maxime quos animaduertit nôbilitateinduftriaq;
excellera flagitia regis,inter quös etiam Saluiuffi Iulianum
legillatorem occiditiPcena Vrbis infequitur.Nam fulminé
CapKoliumidtnm, ex quo fabla inflammatio Bibliotheca
illam maioi urn cura fludioque compofîta,ædelq; alias iux-
ta fitas rapaciratbine concremauit.Deinde aliud incendi-
um poftea Rom* exortum & *de Veftar&Palatium plu-
rimamque Vrbis partem folo æquauit.HuicMarriageneris
libértini vxor fuit,forma tarnen meretriciilq; ar ci b .pollen s,
quç cUmanimum eius penitus deuinxiflét,egrefib è balneo
veneriipoculum pbtulit.Adéxtremum ab immilîo validiC-
fimo paiæftrita comprelfis eius faucibus expirauitin domo
V eftiliapiçum annis duodecimpoft patrem; & odto meri-
iib us fm^rafle t: vitæque anno vigefimo fecùndO;
HuicmcceflxtHeluiusPertinax,quiodtauus deeimus
ab Aug. imperiij£fdeptuseft.Iftegrandæuus,& qui feptua-
genanâattigiflètætaté, Præfeéturam Vrbis tunc agens ex
Senatuiconlillto coaétus imperium repugnanlq; fofeepic.
Proinde tale cognomentufortitus eft. Obtogefimo primo
die imperii prætoriànoram milicum leditione,& Saluii lu-
Üanifcelere mültis vulnerib9 obcrucatur.Huius caput tota
Vrbe veblümeft.Hoc exitu obiit, viradhuman* couerla-
tipnis ex,eplum,p laboris generavniùerlâad fommos vlq;
pröuectiishonores, vfqueeo, vt Fortun* vocaretur pilai
I? origine ortusfbrdida.na über^no genitus patre apudLi-
gures in agro Iqualido Lollii Genciani, cuius in præfebtura
quoq; fe cifentemefle liberalifsime fatebjitnr, fuit dobtor
literarû,quæ à Grammaticis traduntur.Blandus magis qua
behteficus. Vnde eum Græco n omi n e a p p e l l a -
uere.Nunquâ iniuria accepta ad vlcifcedumdublustAmà-
batfimplicitacé.Cômunemfeaftatu,c5 uiuio,inceflu,præ-
bcbat.H uic morcuo diui nomé decretura eft.Ob cui9 laudé
ingeminacis ad vocis vlq; delebtum plaufibus acclamatum
elt,Perrinaceimperanrefecuriviximus, neminem timui-
mus,patri pio^patri Senatus;patri‘omnium boaôrum.
N Poft eum Didius Saluius lulianus ortu Mediolanenfis,
nonus deeimus ab Augufïô Rép.inuafit j vir nobilis & iure
peritilsimus,nepos Saiuii Iuliani,qui fob Diuo Antonino
perpetuum compofoit edibtum,fabtiofos, præceps, regni
auidus.Hoctempore Niger Pefeenninus apud Antiochiä
Sc in Sabario Pannoni* oppido Septimius Seuerus crean-
tur Augufti. Ab hocSeuero lulianus vibl9 eft apudMiluium
( pontem bello ciuili,& fugiens in palatio captus, & in abdi-
tas Palatii balneas dublus extenta damnatörum modo cer-
uice decollatur, caputqueeius in reftris ponicur, poft fe-
ptemmenfesquanlimperarecceperat.
Anno ab Vxbecondita DccccxLvii. Septimus Seuerus,
Avicefimus poft AuguftumRopani imperiuadminiftratio-
riem fulcepit.Ifte exAfrica oriundus}Jpuincia Tripoluana
oppidoLeptiluit.Sol9 omni memona&ante&polteaex A-
* frlca Imp.fuit.Hic priniü fifciaduocat9 fuit, mox militaris
Ä V 4 Tribq
P b il T i.
NAX.
Droits
It l ia -