ifjchij Presbyteri.
Anagogo
Huroilica-
liscömen
datje,
Matth. iS.
M.Utb.6.
iQuiflïiifdcciraas
dies.
tanqium
tafarnacu
io.cupiJi
.tatibus <
mnibus re
Éhilip. ï.
Primas &
'oftautts-
’ quzdam ■'
habet cóticorfcm
cahtk'ai'nöti inrelligimcenim eoriim que ibi (cri-,
ptafaritfaftuterïi; ^cömiVë^uo'dfccUnclamlegemana-
.gpgên'refci^iCj1iocrêkcedèïe'Iïïdsörttrtimérjfar<asvitttclU-‘
gamiis.lamanten»fade* qüibusfeitnönibus vfuseft. E t.
ajßige'tü'ammjf véftrW. Vie Hond' meiifisfeptimi d vejperèvfque
ad'vefterUmfel&fabïtisfdbbata’fiflrd.] Recapidïkt efgo'hu-:
militätis ^Bötè\'qtii&^6<jpentêf^ü'd^Èh®tftii« docuit,
quafi'éoronam fatten» illam, Sc fartntumbjïfiïn atqi fiib-;
nftentiarn,Apöffiolts^önftituicdnqüifithsènim,qttis maior
e‘flët'ïri regrió c*l6rahff,refpöhdit: Quicunque bumïlta- *
ueritfeficutpariiulus'büiifte motorèftïnregmoflorüm. Quod
aufe’mdi'xit: A yefpere vfque aft vëfperutn ^aperte volen- j
•ris eft femper fupëmuörum,&Vanörurn vacariöiiemftü-
dèri. Vridë Domintts nee daufam dicete cóncedit: prae-
Cépit enim jfeeque dë tunica, heque dfc Ve'fte titigari; led
rieë cogitate qiifd cofnëdatiir iaut quid' bibatur,aiit quid
veftiat,verü ipfe-docés, &fabbatómannücians-fabbatü,
-in qbpbnine opus éeflati& föia queDei'furit,oftcdtöitur,
fóJacori^ütur qu$ vtiïia fiiht,atqi éxpèdiütanim®.
Erloquut'uséfiDominusadiiloyfen,&cefa:Loqüereftiijslfrael,
a quintoAecmo die menfis bums feptimi, ëruntfeHatabérndculo-
nun feptem diebus Domino. Dies primus 'votabitur celebêrrimtis
; atquefanäifsiniHs. Onineopusfefutlenonfacietis, & feptem die-
I bm'^erètifbd{aeatfiapomtno. Vies qüoqtie oitatüMent celeber±
j rumis atquefanäifsmm , ■ fa’ offêretisfiolocduftum Domino ?Efi
enim catus atque collecta. Omneopus fé ruïle nonfacietis'tn es.J
Hic vfüqparè fiipieritiam'feculi, fic réanfitoriü eius hoffe,
&temporale;non foium aitle'gïslfarötëin fignificare, fed
&öporcèreocülum'habcreadfeèulumfururum.HoC€i:-
go & p erriumerüiïï-, &pertabernäcul a fine ali'quä
tacïpneinirènicsfiguratum Quint&dccima fiqüidemdie
irichoarifeftiuttatem prjeëëpitTEx feptfati autem &,ó&o
hiceft numerascompbfitus^quoiüvnusquidëm'pr iefëhs
fecuiuma) t?r autem figuratfuturum. V nde &feftiuitatê
feptem diebusconfumrnari praecipiens, aliösrurfus dies
cfaeberrimösfat'qüc {anëtiifimóseommëmprauitj Scntc
dinumeïauitearn cum feptem fed pofiiitfequèntfëm, &
femötaabafijs/ïïcut futüriuAfeculumfequiturquidem
prxfehs ,alindautem quam nöc'eft. Septem ergo dicbüs
feiHü^tatem tabefnaCuiorum appëlkuit. Quiefinqueè-
nim fatabernaci’. loprifente rriuéiio vtitur,hicfeftiuita-
téUi'ifieohaBerèjöclaétaripfÖpterfuturiexpedfetiónèm
póteft. /Et qui c unqüë fcit,quïa fiterrenadomus habitat
tiónishnius'diffoluatur,xdificatio rioh manuFafaaéum
in cxlis (ufdpiat. Prirnam auteih feptem dierüm celeher-
rimatn atque'ian^ffimadi app^llauït. Qui enim feit ptae-
p n t i b us tanquaib tab erfiaculp vii,prima dies,_id eft initi-
um& priiicipiü a finftificatiöficvocanónis incipif,pro-
pfëïea & riimii'cbniêquenter'afti ' .
O nine opus fertule nonfactctis.]
Qnia hüiuin ieCulo icrüiunt,qui tan<Jüam tabernacu^
lum &trarificoria ea qux inèófunt, attendunt. S ed&
feptëm diebüs 'hblöcaufta pfferri p r x c e p i t often dens
popiterè per bmne tempuypefre<ftam conueriaaonem
fcqüi. Qüandö ërgó ficprxièntem vitam percurrimus,
tUnc’celeberrimum atque fanjftiflimum odauum diem
feëulum^vrdelicétTüfurumKabemuSjVqcantënosinpr^-
p^a'talän<ftis boria , eo qui nos & in hacconuëriatione
vdcauit:nam & Lxxificedidërunt: Dies oëtauus vocalis
faridusérit. Tune ergo offerimus holocaufta Domino,
qüx hicprxpärauerimuS.
Eftthimccetuiittquecolleäa.'i
■ V f l fiëut Lx^^greffus eft, qma hinc exitus,illic habi-
tatibeftjftcutaitPaülus: Cupio dqfoltü &tffècum Cbrißo.O-
mtie opuf (èruilë ffori facie mus : quiaficut Afigeli Dei
temporéilloérinlUs. S^d S^höeiiota,qüomodo ëadem
de primo & o &auo dieit : quia vnius qüodammcSdó Vter-
quë virtütis fi^it*fefürre6ttbms qüippe dies qux eftfubftantiafuturiftculjjinitidmqjeius'&
bafis.Piimüs quidé;
ficut|)rincipimri imChriftb cbn^erfatïbnis,& exordium
futuroïu eflf. Oótauus aut, vt qi^prxfenti fiiccëdit feculo
qucmfeptinlus riuuvenA figftificarc dicitur.Sed&fiquis
bic'ficut in ïabernaculo habitat, & ficut'pertranfiens
mundiim* Bic viuït: if^ étfi needum^te tarnen rëi vittuté
iamfüWrumfèculum habet: re g en s ,quod'neqj ad niatériamîpertinet,
neqüe adinquietudinemj,quôdiHiuseft
proprium,propter quod & Dominus Apoftoiis , ‘ytporë
talëm b'aereditatemeligentibus vitxvdicèbat,^Regiiùm Déi
ihiravos éft. -Sed & illudfecundum L xx. notandumcft,
quiaprimumquidem vocalemlanëlumfineadditamen-
to &c diftin<5tione nominauit. De oëtauo autem, vocalem
fàndtum dicensVaddidit serit vôbis,vt quod dixit^erit
'ex eo, futurum figriificaret, diftinëHonem autem eius,
qubd dixit,vobis oftenderet': quia primus qüidem biti A?-
busvocalis& fanëtuseft, quia omnis hic 8c fine diftih-
6tione,ad fanëtiftcatiônëm, & ad bene viuendum, & ad
'euffiam hæreditatis’futürorUmbonbmmDominus yo-
cauit, nam Se fine vlladiftin&ibheprxdicabat.' Ve ni te ad
me ômnés,qut laborAtis, &oneràti eïtis, &ego reficiamvps. In
futuro au te m vocatio hærcditatis bonorlim, non omnium
ëft, fed eorùm ,'quipræfentc mvocatibncm Tufëépc-
ru n t^ tabëraaculbnim fëftiuit^tëm/fçiënTësëjüia'præ-
teiit figura huius muhàijCUftodîërunt.Propter quod yo-
bisdixitj illis exclamans3quificvixënïrit. Hæc fe itaha-
beredpfe fterum oftendit : qui enim hie dixit': Vehitead
me otitnes qutlaboratis, & oneroti ’éB*Si& ego reficiamvos,in te-
quiémvfilèheetfuturii Sicrurfus quçdam dicit deftitfi^
ro iytâtb&ie%tâipatris ■métypeftïfift regnumquodvobïspra-
yarotûnibft : fubtrahens hoc quod dixefat, Onines : quia
mulHquidètUvoçati^duïivétoelebl^
' Hdfkntférbt, Vômini;quâs vocàbitis cëkbernmas dtqtie fan-
^'tfsimàs,offeretïfqueineisbbldtionesDommobolocaù
mentit iuxtaritüm vniufcUiüfqite diëïMfcptifquefttbbdtisâio-
minïÿdoiftjque veftrïs&'qüo pffefeiis'èx vo:to^et'qHaÿfontètrt-
ifWffj^Dowiwo/Vi^eillasapbfto'UcasYbces : Sempergaudete,
fineintcrmifsiotie of a te,in pninibtis ^ratios agtiev Q ôfona vidé -
turéfle h ic præfentib'ro^ verbis. Eccè
enim feftiùitates quafdam prxeipuas legislator exponés,
quas Së éèlebcrrknas, àtquc fahëfa’ÿ hbmiriauii^permin
•fcuitëisqub'ftd.ianadibamïft'a'ôc façrifieia.
'Hd\ttnt-t^ftridVommqiusybçdî^iC^ebertmasdtquefattftijsinias?
j}p: "i;
Et quûrn oporterët ’haiïc aùt îllam dicerè,i|pn fie dixit
>lèdfubdiait. Offerettfque in èis oblatioties Domino,holo-
caufta&libaniénta} iuxta ritwn vnïufcmtfqtie rfi«.] Et îpfc
nosgaudere, 8c feiliuitacemagere, Se fine intërrtiiffibne
'oraifefade* Hocbftergoquotidtanalibatiojôefàcrificiu,
fiuehoîocauftü , quç tune ofFetre polfumus » quado corpora
np^ràhoftiaviuâDeb exhibuerimus, ôèmcbrano-
ftrâ'iquç fixritfuper terra,mplriftcauerirritis , paratiqffüe-
rimus irê'ad DominüjCÛ Pàulo dicencès.%o enmïamdelï-
bor^&iempMnkdrefohtmisirtftat. Proptër hocaddidft.
• ExcêptifquèfdbbatisDomini, domfqueveslris, & quaofferetss
exvbtOyVclquaftontetribuitisDomino.l .
Apercé iUûdtÉadèhs,qùiàfuperdéçlinationëm màlq*
rum,hoc eft, làbbatum, 8c fuper alias iùftitias.quas Deo
iècuridùm tempus ptottiirtimus, aliquando ei ieiut>;um,
aliquando pofle lîîo nurâ ob lationem, vel in periculis ve-
nientibus nobis, vel vol'untariëpromittimus: propteréa
vqtorüm 8c ipontaneor um quo tidiani nüniftêrii.Pëb àt*
que perperaîfa.crifi ci j, fiquidëm actio iuftaeft, d.ebitores
fumuSjVt noftram omnem ëi VitàmpfFeramus * dicerires,'
quemadmodum 8c Paulus dixit. Viuo autem noniàmego,vi-'
uitveroin me Cbrillus. Quod autem nuncvtUo m carne,infidè viuo
fili) Deï,quidilexït me,& tradidïffemetipfumprome: propter
quod 8c nos offërre fa vitam hbftram oportët,qui'a Sc iplë
femetipfuftl prbnobis obtulit. !
A quhiodecimo ergo difmenfis ftptimi, quando congregauers-
tisomnesfrtfftusterraveftra,àlèbrÂïtkjëriasDominifeptem diebus
. Dieprimo, & die oâauo eritfabbatu m, ideft,requies .Surne-
tifque vobis die primo fruftus arboris ptilcherrima: fpatulafque
palm arum, &ramos ligni denfarumfrondium, & fahcesde tor-
rente, &ldtabimini coramDomino Deo veftro,çelehrabmfque fo-
lènnïtdtemeiusfeptem diebus per annum: Legitmumfempïternu
erit ingenérâtionibus veftris Menfe feptimo, fefta.celebrabittSi &
babitabitis in vnibraculis feptem diebus. Omnis qui ex généré eft
lfrael,mdnebit in iabernaculis,vt .difcantpofteriyeftn,quod inta-
bernacuhsbabitarefecerm filioslfrael,quum educeremeos de terra
Aegjpti.fgo Dominas Detu vetter.Loqutltùfque eft Moyfesfuper:
folenmtatibus Domini,adfiliosifrael.f.
, fi,*,
,Beatitudi. '
m futurs
dü
yiuuatojj
■Matth. iôJ
Zuc.ii,
M*fk
Qgotidii.1
næ iibaciol
nes oratio
fuut.
Tatam tili
offer- i)
P
rcDzè.
Gala,’-
InLemt. Lib. VI.
Primus &
poftiua1
; idem
Igaifi-
IOS t
mklrn. nj
I G
■ intt die)
fetiib,
r -p utos nqslegislatorelfepræeipit feculi futuri* Stprç-
fentemvitam adillud coaptare. Proptcrea quum com-
nleret feftiuitatum verbum,itérât nunc tabernaculorum
Feftiuitatem,quiatotius legis fumma eft,tibn inhiareprq-
fentibus * nequeadhxrère cerrenis, fed feire quiainquili-
n i in c a , 8c peregtinilumus^ficutomnespatresnoftti.
A quintodecimoergodie menfis feptimi?]
Efle menfem feptimum completionem fine plenitu-
dinem temporumdiximus. QuintUfdecimus auteni,vf-
pote ex feptem 8c.pdto conftans euangelicam prædiea-
tionem, qux ex ptifenti vita&futura confiftit,fignificat
hanccomponensjillampraeparans. Quadocongccgaue-
rimus omnesfrubtus terræ,aboperibus videliceccerrçnis
ceflàntes: fefta celebremiis feptem dics,idefttotam noftram
demus vitamln diuinafeftiuitate celebranda.
Die autem primo requies,&die o£tauo requies.] î
Noniam feptimo, .quum' numéro .feptem dier&tn fe-
ftiuitatem agi propofuiflet, fed oëtauo,primum quidem,
quiahi's qui fecuridum litçram legem tenent^feftiüita^i
tem çelebrare non li<ét , ;nouo enim fegregatus eft populo,
quifcitlegcm fecundumfpiritumaccîpere,&0(ftauû
honorare.quem diximusfignifiçarc mOrtuorumrefurre-
dionem. Secundo,quiavnam.virtùtem hab ent & primus
& pétauus; quiaodauusjipfe eft & primus, quiaipfe
eft prmeipium futuri feçqli:Deinde primus dies, qui eft i-
nitiumfadxprædicationis , in fine feculorum requiem
continet. Requiefcere enim hos facit quum nos à peccâr
torumlaboribus libérât, per do nurn’ bâptifmatis- çùius
quia figur am inundacio gereb at,qux creaturx perNoea-
quanim diluùio venit,rede de hocdicebatur. HiireqUtef-
terenosfdciët ab omnibus operïbus noftris, de reliquïis nianmm
noftrarum, .& a terra eut maledixtt Dominus Deus. Simulque
'primus drès exordium videlicet prxdicationis, proiriittit
pofteribrem requiem, quam odauus habet,id eft, mor-
tuorüfefurrediOjSc regnum futurifeculi, de-quo pfalle-
bat Dauid,Ex«rgr Domine inrequier«<*»t.Quia eni m v tran-
que"requiem exordium euangelicæ prædicationispoflî-
dct,ahdi quidprimumGhriftus fiumano generi prædica-
uit, Poenitentiam agite * appropinquahit enim regnum color Um.
Per pqfa»itentiam,à labpribus vitxquàe in peccatis eft,requiem
prxdicans,&ipem in regno Ccéloruni iucurærc-
quiei. Sed primus quidem habet requfem dpeccatoriim
laboribus. Abeo tâmen, qui vocaÉus eft fupqrxdificari,
huicrequiéi virtuçiim operacibnem exiget,Propter quod
Dominus dicit! Difcitc à me,quia mitssJum , &bumÏÏiscorde,
& itmnietis requiem animabtts veftrïs- S ubinfert, lugum enim
meumfiiaiieeft,&onus meum leue : hanc qqæ eft cumrequie
opetatipnemvirtutummandans. Hic^utem legislator,
cum fèftiuitatein prædicaflec feptem dierum primum
eius diem,requiem appèllauit:tàcèt au té fequentes dies,
vtperhoçfigmficetoportere virtutibus opera dare. Deinde
ad odauum diem tranffertrequiem,oftendens,quia
fidefes & feruientes legiDej,vera requies feculifucprie;flt.
Quid ergo ups in tota vitabperari,Scvnde inchpare ppe-
'irationemppprtet?
SumetBjuevobtsdieprimofruäus arborispuicberrim£,ftatu-
lafquepamarum, & ramosUgni denfarumfrondium, &falices
de torrente, & Utabimini. coram Domino Deo veftro,celebrabi-
tifqaefolenmtatem eius feptem diebus.] Qmd oppvteat per pe
tnnetn vicam vimuibus pperamdare^qqasinfrufaibusSc
ramis prædiétaium lignprura fignifiçapit, jpfe numerus
te fempté dierum ah (que vlladubietate confirmât. Quia
vero ex ipfa inchpàre debemus vpcatipAe^ exqua pcæ-
diéta eft Cbriflxihtdligibiiis requies, quaipnçiaèft fe-
ftiuitatis dies^maniteftum efttquem.diçm (uperius appel-
îaiiit^eqqiei. Nunc autqm in ée feuétus. arboris pulcfeer-
rimæfumcre praeeépit, itlosvideli eqt,quqs inprima pial-
mo Dauid cantauit : Eterit tanquamlignumqüodplantatum
eftfecus decurfusaquaruqt,quôd fructuln-fuumddfit intempoîe
id eft qui in tempore cft,.& vi muis op p o minis cépo.rib us
peragitur | vtfeuliat^ai#J fugiefites
eatp,declinemus ad corn p aflio ne m. A ^enim^îf onpiifeß
reberispauperiiniudicio. Quiabçiuftitiay«5c oempaffio, o?
cafticàs,& quodlibet diirens/fqbm tempuspppPrciinai-n
habet, ficut Paulus dicit :■ Alligatus es vxon,no!i querere fola-
tione. Solutus es ab t>xore,noli querere vxore.Et S alom o n ait.O-,
mtsrei tempus:tempus tacendij&tempus loquendi,tempus belli,&
tempus pacis : <^ multa his fimilia. Vndè & Saul condem-
natus eft,quia Agagexte»tempus pepercic, & compaffiis
eft, qao tempore eum hoc non Pportebat faccre: nec
oportebateurnparcére,quumDeus iuflilïét’totum Ama-
lech difperdi. St ergo frubfcas arboris fùmpfeds, deqüi-
bus ait Iohel : EJolite timere animalia regïonis,quiàgerminaue-
runtjpeciofade ferti, quia & lignum attulit fru&um fuumrSeà
&Cancicacanticorum: fub vmbra eius quam defideraui, videlicet
Ghrifti fedi, & fruity eius dulcisguîturi meo. P ulcher-
rimuiTi fume,omnia.enim quæfècicDéus, & bonafutit
in tempbrefuo. Sed & Paulus ait: Omnia vêtira boneftefe-
tunàumfrdinemfiant: quod opocteat aptariyirtutcstem-
pori fignificans. Ergo rruétus arboris pulchetrimx, prin-
cipaliter C hri ft us, fin fa us tllius ligni eft, de quo in Efaia
difaum eft. Egrediftur vïrga de radice teffe,&flos de radice eius
afeendet: Dei genitricis videlicet virginis.Secun.dum Lxx.
Ipfefruétus fpeciofus.Omniaenim ipfe difpenfattempo-
re oppottuno. Siautemaliquid fecundum eius legem,&
zelumeft, quod correfaum fuerit in verbo,autin opcre,
hoc eriam frufaus (pecipfusreéte dicitur. S umere autein
8C fpatulas palmarum, id eft iuuenefçentia iuftitiæ géni-
rqiïia:Iuftttsehimficutpointaflorebit, Dauid dixit. Sed quia
de palma nihil e ft, quemadmodum nec de eis quiiufte
viuunt,qubd refpuipolïït :
Sume fa’ ramos ligni denfarumfrondium
O mnes quidem viftutum ftufaus,maxime autem.mi-
fericordiamroportet enimeam elle continuam &perma-
nentem.Qupd Ecciefiaftes coramendans. Oleum, inquit,
de capitetuo non deficiat, Et in Prouerbijs : No» dtcas, va-
de & reuertere & craftino dabo tibi, quum ftatim pofsis
dare.] •
Sume & f* lices.]
Secundum Lxx. , ramos, id eft,,continenti®,
caftique conmgij. Salix enim continenriam fignificat,
quiafruétum non facit: ficut nec continentes ^ quifiiiïç.
veri enuchi,quicaftrauerüt fe propter regnum cælorum!
frud u quélibetfenfibilem faciunt,àd qiibs Deus-pec.Efa-
iam Prophetam dicit : N on dicat Eunuch us, quia lignum arï-
dum ego jum : quia dabo eis in domo mea, & in mûris meis locum \
nomïnatum,meliusa filiis & filiabus, nomen fempitemum dabo
eis. Dicimus autem fàlicem gercre orationp, nec non
poenitentiæ: figutam. Sic ergo 8c illud quod à Dauid
diétum eft, intelligamus. Superflu mina BabylSnis, illic fe- \
dmus&fleuimus,dum recordaremur tut Sports Infelicibus,
in medio eius fufpendimus organa noftra. Ôrarïonise-
hini' y 8c poenitenti* lachrimæ , de. quibus ait Efaiasï I
Sicüt falicesfuper preterfiuentes aquas, Continenriam corn-
mixcionis Recelîàriam habent,in tempore quo offerun-
tur : quod demonftrat Paulus: N oit te fraudareinuieem,
dicens, nïfiexconfenfu ad tempus, vtvacetuorationi, quiaca-
ftum oportet effe coniugium. Iple^urfus air. Saluabunturdute
per filiorum procreationemfipermanfent in fide, fa charitate,
ér fanâificatione, cum fobmtate. Et iterum : Honorabile
connubiim, & tborus immaculatus. Sed hæç de torren-
te fumere,de præfenti videlicet vira, torrensenim-pro-
ptert!;anûtum? fiue decurfum fimul autem & propter
hyemem,quara habet diuerferum tenrationum, arque
trîbuiationüm, ‘refae nominatur, ita vc Dauid de Gfiri
fto diceret,quia ÔC ipfe de mundo, & eius tribulationi-
husyytpoteûmilis nobis^ effeétus, guftauir : De torrente in
via bïbit,t propterea eçaltauffraput. Exaltauit enim in cru-
ce pendels. Cru^idgitui; autem ,, quk ex noftro
torrente biberefeijîél elegit. Qui ergo hase ^gic, feptem
diebus to|um videlicet^ tempus, fifetad poteiî» Sediÿtm.
ante Drnninumkiôh impiorumi,^&: peceatqrum gaiidio.
non eft étènimgaudere iüipijs, dicitDomintu,^quippe qui in
volupratibus, oC aarruptionibus feftiuitatem hàbent,
fed fil Domino lætaminüQuid aiitem eft coram Domi-
ho Ifetâriî Id eft, in eo credëre, 5cproçopati.poc enim
Petrû^gaudiüëxquqconftëtjdemohftrat.Stjripficergo,
Perfidem ad falutem, , paratam Ÿeuelan in tempore nouifsimo
In quo exultabis, modicum nunc fi oportet contrifiari in va-
■ _________ ______ ______ • . rijs ten-
E
EceUf.y
I Sparula;
palmar â.
Pjalm.91.
He clef.9.
F rouer h. y
Pfalm.i',6.
Hebr.fy
io r rcn j
prxlcncis
Pfiüm.109.
Efaia.$j.
I
II
1 1 ! î
I I
i ' S l i i r i