A
Hier. ;
tN i f i ilia
sdlint cornices:
ve
ricas,indicium
Sc
iufticia.
Redius :
*•3IMS,
:icmplar.
WiQitrtis
Ofiff 4 . ?
Zach. S.
Matth, j.
Matth.l3.
Prou.17.
Ecclz 7.
tteruK *-
<r*f lege,
S. /*. AT. o 4ntioch 't>
non peurabis, redies autem Domino iuramenta tua : Populo
nempe illi cui co r vfque adeo occaluerac, vc con cum ax
temperfueritpec credulus verbis meis. Vosauteipqui
fidem qua; in me eft nihil grauatim eftis complex!; qui-
bus & dedi poteftatem filiosDei fieri , regencratis iam
ex Spiritu fanbto: vbs/inquamf adhorror, omninovt ne
iurecis , vt vel hoc difcerniculo & infigni declaretur,
quidegenereslmtquivelegirimimei filii. Reuereamur
( diledtillimi) cum qui nosfantb dignatus honore eft,
Dominumdico, & ipfius Patrem. Sedôcomnicum timoré,
tanquam ingenui ac veraces ferui hoc eius ver-
bum fedulo obleruemus, vt ne iuremus .omnino : ne
quando in nos illud intorqueac, Eilios genui & exaltaui,
ipßdutemJpreuerunt me. E t , Eilijalieni mentitifunt mihi. Ne
(qu*tp) aduerlus fermonem hunc Dominicum teme-
re quicquam aut per contemptum admittamus. Etenim
quæ à nobis vel hunt vel dicuntur eitra iuramenti ac-
ceflionem, fidem multo apud homines maioremimpe-
tran t , fun t que Deo longe gratiora. Redte igitu r den un-
ciac Sapientia: lux ament 0 nonajfuefactasos tuum& minim
fanäo ne_ajfuefcas,qui enim per ajfuetudinem iur at, nunquam
purgabitur apeccato : Rurlum. Vir multum inruns, imple-
bitur ignominia, &non recedet abeoflagellum. Sed vel tola
locutio viri iuramentis aflueti, non lolum capillos
furrigit,verumauresinfuper infentc & pugnaciter velli-
cataudientium.
Lex quo que dicit : noniurespernomen meum in re iniufla.
Propheta item Zacharias : Iur amentum mendax nediligatis
veritàtem &pacemdiligite. Dicit 8c Ofee ; ne iur et is viuen-
tern Dominum. Michæas : &ero tefiis velox aduerfus eos qui
iurantin nomine meo mendaeiter. Dicit & Iacobus , per epi-
ftolam : Ante omnia (fratres ) noiiteiur are, nequeperccclum,
nequeper tenant,neque aliud quodcunque iur amentum : fit autem
fermovéfter, eft eft, non non: vt non fub iudicio decidatis.
Concinit his & Dominus acSaluator: Ego autem duo vo-
bis noiiteiur are omnino nequeper caelum, quiaftdes Dei e3 , neque
per terram,quiafcabellumpedum ipfius eftjnecfeperHierofoljmam,
quia ciuitas eft Regis magnii& neper caput tuum iuraueris, quia
nonpotesvnumcapiUum albumfacereout nigrum -.fit aUtemfer-
mo vefier,eft efi,nonnon,quod autem his abundantius eft, amalo
eft.Deo no tiro gloria in fecula, Amen.
Defidelicuftodiacommiftiarcaniy
H e i a . L X I V .
AB X X d
Rcanum pedtoris vnius cuiutpiam fidei concre-
dere , eorumeft , qui funt intimi 8c domeftice
noti, hoceft, quos fynceræ veritatis ac fidei indelibat*
commendat integritas , non item eorum qui externi
funt, quorum videlicet, fidem nondum habesexplora-
tam: V obis enim datum eJinoJfemj/Jleriumregni,tdt Dominus.
Qui igitur fit* fidei comitfiim minus fidelitcrcuftodie-
rit,proditoriam fa&us eft regni. Sanenimifquam necef-
farium fit omni cum circumfpedtione prouidere te , vt
my fterium tuæ te mcl co ncredi tuum fidei contineas, p e-
nes te aflerues 8c premas : ne is qui tibi germane amicus
eft, ex animo inimicus perfeueret nunquam concilian-
dus, quemadmodu 8c diuaferiprarado&rice erudimur,
quæ&docetfecretutn nullo pabto euulgandum.Dicit e-
nim Paroema(hcsrfuicebtiniuriàm,qu4ritamitiam: qui ante
renuit celarejijfociat amicos &domefticos.Audiftiverbuml com-'
moriaturin te, ait : quienim fecretumreuelat, perdit fidem.
Rurtiim : ft reuelaueris fecreétm amici tut, nunquam perfe-
quarispofteume ficutenimauemè manutua demtfifti ,fic perdi-
difti Proximum tuum fié1 non capteseum : noliperfequi eum quia
wngeabeft. Indue it: Vulnusliceatalligare, & conuitij eft conciliate
: qui autemreuelauit arcanum yperdiditftdem. Gene-
xotaeigiturac virilisanim* eft, modis omnibus alterius
«•iAw- ^ecrerum penes fercconderé, nec vllam ob caufam aut
attf J inuedtum triftiti* nubilum prodere 8c euulgare arcanü
ContiBcn-!cum bducia concreditum. In fuftinendo quidem vel
tis liagne adhoram,&continenterpremendo fecretum, nonni-
dalcis eft hil principio aditur lab ods : de mum incredibilem gau-
fru&us. • j j j vindemiabis dulcedinem ex fruftu continents lin- 1
guae. Seruus enim fidelis ti eft, dominicum arcanum penes
ietacitusieruat. Aitenim & Dominus difeipulis luis.
Vobis datum eft nojfemyfteria regni Dei: tlln autem, nempe ex*
ternisyomnia in parabolis dicuntur, vt videntes videant,
& non intelligant. Ipti gloria in fecula feculorum,
Amen. .
Non cuiuis intempefliuiter aut temere committen-
dum arcanum.
H o m il ia L X V .
X T Nicuilib et obui o concredere tiii p etftoris arcanum,
V id peculiare eft anims.prortus ineruditar,Sc quae ni-
hildumexperta eftdecojriatq; honeftatis. Plerofq; coti-
git perplexas atq; vixtolerabilesineidereaffli&iones, ex
eo quod quibus non debeant) nimifquam tetnere te
crediderunt. NecetTc igitur fit, circontjpcdim & comite
confilio agere omnia, nec inconfulte, vrferefit, fecretum
cuiquam committere, vt ne demum per tuam
temeritatem, fruftus demetas dolors. Ad aures enim
improdentisbonum eft nihil dicere, vt & Salomon ait,
ne forte fubtanneteru ditos tuos termones.Docetautem \prou.ij.
&aliusSapiens. Cumftultonbliinireconfilium, nonenimpo- InwutT«
terittegereyerbum. Rurfus : omni homim ne prodas cor tuum, 7
neque omnem bominemindue in domum tuam, muluenim funt
infedia calumniatoris. Kmfasmcoramalieno nibilfaciasfecreti, floods ia
neque enimfcis,quidpariet. Iterum: Vir bilinguisreuelat com- ivtvtiet
filiain conciliohabita: quiautemfidelis eft jpiritu, occultat rem. sc.
Michaeas Prophetacfamat: Noliftdemhabereamicis : & d
Conthorali tuacaue, & nihiliUiusfideicommitte. Hoc e o di-
jt it , ne forte eadem toleremus quie & Samfon: Iufto
enimhuic: qu^ cum ip to viuebat communiter, inexpli-
cabiles conduit turbit. Samfon enim propotitj pro-
blematis folutionem enuneiarat: id quod non medio-
crem inuexiryiro triftitiam. Neefecus alterathori con- !
fo'rs, nempe Dalida fubdolis 8c illicibus verbis iufto
cumimpowifler, effecit Yt hie tanrus publicae eftet in - ,
fultaoonlinimids this: is qui Angelica promiffione con-
ceptus eft, perque annos viginti Ifraelitics Iudex fue-
xat. Idem manibus in Leonis ora inie&is ipfumdifle-
cuerat;Inmandibulaafinimilleperemityiros,exeadein
maxilla fcaturientem bibit aquara, hie exnperanti fie-
tus robore, portas Gazae vrbis cum emoqitTet loco, vna
cumferishumerisimpofitas, fuftulit inmontem;&: hie
rantus abiedac ac vilis mulierculae inefcatus illecebris,
momento non tantum modo perdidit fordtudinem,
fed cxcauatis atque etfoifisoculorumorbibus, ad ludi-
brium expofitus eft puerilis gentis Philiftinfe, hoe eft,
alienigenae ; quibuscum oppretfus, diem fuum obiit.
Sequi igitur deb emus Dominicam illam fenrentiam,
quae dicit i Nolite dare fancta canibus, neque proijciatis mar- 1
garitas veftras ante porcos, ne forte conculcent m pedibus, &
conuerfidifrumpant vos. Ipfi gloria in fecula feculorum,
Amen.
H o m 1 1 1 a L X Y I .
MIrabere fortan, Pater mihi venerabilis Euftathie,
tuq-, & qui le «fturi funt prüfen tis opeiis commen-
tationem, cur veftra exhortatione admonitus vt tcribe-
rem,&ayobiscumfimau^)icatustelam pertextie iftius,
mox tarnen quafi mei ipfiusoblitus, hafee conciones ita
pertexui vt yideri poffimdifeipulis quibufda loqui, quibus
opuslade fit cruditionis 8c dodrinae. Atq; nemo mi-
retur, neque vicariamhanc petmutarionem temere ob-
iiciat fadam elfe per ignorantiam aut incogitantiam :
magis vero gratum habeat tiraorem non vfquequaque
atpernabilem, quofubueritus detredäbam munusferi-
bendi:nequeenimmeiipfiusoblitusfum. Sed iamad
cautäeredditionem venio, Occafionem enim operofx
iftius lucubrationis fic digeftae nouerit ledotfuifle hanc,
vt per capita. tibi (Pater) diftinguerem & cbntraherem
H
in comifyatßf
MÖf.
hees
lilnt
De Coar 'gutione, /
Tn compendium diuinam dnihemftriptüram, veterem-
que 8c nouam. Taleenim feribenai munüs, veftra fuf-
cepi exhortatione , qùod motnentis tingutis loca & cf-
uitates permutafe cogiifiür,per hanc Chàldaicæ génris
tempeftàtem-, quæ tonifn prôpè terrâfum orbem fua
prèmit tyran nide. Cumyeroteftimonia dodrinæ diui-
nitusintpiratîé quam veritïîme teriptà, honnihil egeaht,
fefmône moralfperifide atque fi fabrica qùæpiam ope-
rofibr&faftigiptà magnifico tîiriïptu ingéntium lapidü
ac pretiotôrum fubftruda fit cb rifp ad aég e at riihil-
ominus ad abfolutam 8c folidam mbftrüdionem mi-
'nütulxsfcrupis 8c rudutculis perquam tenuious, huiuf-
cerci gratia vitum eft turnmariàm dclineàtïonem pràe-
fentis oputculi taliférië'digererè & effôrmare', interitri
non autüsv'ùi vobis pÉfculiaritër-j fed in'dommune omnibus
qualemcuriquè hàftè ihfëfie dodriham. Slqui-
dem ihgehiolimei'imbëcillitas mihi fatîs 'fopërque per-
fuatàëft 8c pertpëdâ, nëc minus ëxploratam habeô 8c
compërtameximiamani'mi veftri lënitateriri ' Nunc au1
tem eürn eô fit'proùëdüs liber , vt dé verfta'te mihi fit
ditTerendum-, neceflarium duxi,eum tibï jdiçàre pefeu-
liariter quafi diuinum àuoddam & infîgnè munu^.Pïor1
fum vèrîtâ&Deus eft^ Necelfeïgittir fitj Vt homo om-
hîsy(fimôdô vêritàtiseftàmàntitlimûS/)in vôtis habeat
hoc primum-, 8C orct fibi indulged germanæ veritatis
cognitîônem-, deqüè’eà vtfetïriônem ediïfera't prof tus
amatore veritatis dignum , iuxtà illîùs fehtentiàm qui
dixit : ne auftras de ore meo verbum veritatis '•vfquequaque.
Verxfa's 'enim ad eos recipièf fe , &illuftràbic, qui cam
ôperè îpfô exéfcent. Quemàdmbdum igitur qui pro1
fcrtmeridàcium 4 çôntîtftîinat àc defcèdatcor&os ( nihil
enim àb hbfté humante falutis, ditfirt metidacium,
pater ënim’mendàcïi DiabolüS'eft) ita &'qui veritàtem
lbqüitür ahimam fânéSficat, & os 4 & reliquà'cbrpôris
membra: Yeritasenim ChriftnSeft. Admonensautém
Propheta Éachariàs po^iiliim ilium male mbfîgèrum,
ait : làquïmini veritàtem vnüfquifque eufh proximofuo ,& iu -
diciumpacificum indicate. Aliûs: Labiaveraciadiriguntteftl-
nionium ,qui autem conferuare voluntpacemUtabuntur, Retu
r n Veritatemfl6fitde\ & ne abieceris fapientiam atqite dïf- ,
cipHnimy quiawrer4xiwp/e^i0-ri/«i.hocVft,gaudio; Da-
uid: fïdiffinèqtrtshabitabitm tabernaculotuo;Üutquisrequief-
ctt in montefànfto tuà ? Infert : quiingfeditur Jitic macula &
vpeïàtuï iuftitiàm, qui Wquitur Veritàtem in corde fiib -, hbc
eft corde; Principium fermbnüm fülàtuth Veritas', & in
Omniafeculàiüdiciàiüfti'tiÆtuæ. Efehïm ; opéra mànuum
tuarimvèritas&indicium: E t ; mifërtcoHià & veritas pra-
tedeni fdfâm tuam. Propter hob, intendc prafpere; procédé -,
& régna propter veritatem&manfuètudinem & iuftitiàm. In
ore eniminimiebrum meoriim non eft imitas, quia cor eorum
vànüm eft : fep'uïchrüm patens guttur eorum, linguU fuis
delofeegftu’nti propter hociüdicàilto'sDéùs. SçdSc veridi1
clislob; nonênimeiuftverbafànétiDeimei: Partemiàftési
melioteftpàuper in verititè âmbuians diuite bien dace. Facfere
enitii quæiufta font; & loqüi veritàtem ; accepta tunt
Deo magîs qüàm languis yidimarÜfii. Rurfiis : Xpè-
riéns c labiis red à ; qüîâ Veritàtëm ifiéditabitbr güttur
meüfti ; execrabilia âutétiîîn contpedumé'6 làbià men-
dâcia. Item Apbftbllls : déponentes igitur mendacïurfi lo-
quimini veritàtem vnufquifque cuih proximo firo -, quia fum us
tnuicem membtà: Et : inchàritatenonfi(tà,in verbo veritatis.
lohânnes quoque: Stimus quia filins Dei venit& dédit no-
oisfenfum', vt cognofcàmus ver Ain Dèùrn, & fiinus in Veri> fi-
lio iius Iefu Chrtfto, hic eft: vertu Détts, & vita aternd : quie-
ntm veriràtetit loquituf’.i in Deo mftnèt. Necetle igitiir fît,
êxhominis ore nullum effundi fermbhem qui non veri-
tatè omnimoda nitatuf * vt Spiritus illé veritatis qui
idem Deuseftjiritëlligâturih hae etiamnum carne tibi
delëgiire domicilium : qui per hoc, âpùd bmne hbmi-
hùm genüs comperitur verldicus; atque itâ démuni j
glorificabitur Dominus inhabitahs tiominem. In orntfi
verbo verax eft Dominus; fiée Vlliim poffitlnipfd de-
prehendi mendàcii Veftigium. Quotquot igitur femcf
irretiunt mendâciotum funieulis fiuftrarttur 8c eludunt
Dominuth; fiûritquç piædolies Dbmiili; duin id quod
Stibiotb.Vei.Patr.tonîif.
p e n e s f e d e p o t i t u m e f t , n o n r é d d u n t i n c o l u m e & f a n ü .
S p i r i t u s e n i m i a c c ë p e r u n t r i ù i l 'a c o n t a g e m e n d à c i T d ë -
c ô l o r e t r i , . H u n c f i f e d d i d ’c r i h t D o m i n o i n t e r f t i n d u m
v à r i i s . m ë h d à ç i b r a m h o t i s , v t i q u e y i d e r i p o f l u n t c o n t a -
m i n à t ï è d e p o f î t ù m : q u o fit , V t d i c i d e b e a n t , t e i à l i e n t e
t ù ’p p i l a t b r e s . , I a m v e r i t à t e m q u i t q ü i s c ù f t o d i t a c t ù e -
t ù r , c i t r à d i f f i c ù l t a t e m v l l à m p o t e f t f i b i è m e r c r i b e a t a m
v i t a m . Ab i p f e e n i m p r o t e g i t i i r v ë r i t a t ç n è c u n d è t a -
l è m a d o r i a t ü r & v r g e à t q u i d p i à m m a l i . I ü r ë i g i t u r , &
p r b d e c o r o t u e n d i h a b t e n u s c oe p t i b r d S n i s f e r m o n ë m
n u n c ( q u i d e v e r i t a t e e f t ) f u c c e d a n e u m t i b i ( 6 v e n e r
a b i l i s p à t e r E ù f t a t h i ) c o n f e ç f a u i m u s . S ë m p e r e n i m
‘C h n f t u m i r i d u t u s , i n i p f o ’v i û i ÿ ô c m i b u ë r i s , v t q u e h b m o
V e r a x -, p r a c i p u b Ô b e x ü b e r a n t i a m o r e i p f a m d é p é r i s v ë -
r i t â t e m G h r i f t u m ' : q u e m v n a c ù m P à t r è 8 c .S p i r i t u t à n -
■ < à b c o m p à f à d d e c ë c g l o r i a i n f e c u l à f e c u l o r u m . A
Nemmempràtèrdécorum & diferetionem coar-
gui deberè.
~ H 0 M 1 L î À L X Y I Î .
PRoximùmcbargùërë fecùndum DeumiDeo ipfi qüâ
fitgratiofum & ainabilè, quis eicplicet i Aliùd enim
eft nihil, qüàm infigne fraternç dilçbtionis argumentüm,
aç piæ ergâ proxiffium vpluntatis'iliuftrë lignum, alieno
periculoiridôîèfcëifces,fyhcefo cbrdfsaffebtu& munda
prorfüs cpnfcientia.InÉimbi:eàütémDeiidfiar, nec fine
ihdiüiduàëiüs comirc mifefîcordia.vnü àliquem arguè-
rêjhoc nimirûm mentis fcbpo , adrëétitudinis reuoces
viàm & conüertâs pcccaf um ; Id quidem fiât , oportët ':
fed 5c hecefle fit difererionis aciem iruëhdefë , v b i&
quolbcifitnecelTarià ceprehënliô. Vir pofens aûtho-
ritate, fiiië diuitiis fufFarcinatus néütiquam reprehën-
dëndusyenitinânisgloriç: potiusëùim huic impëndehs
periculum futur* ignptniriiéè corme nie Ïndubbïs exe.m-
plis demônftràre: hoc enim padp taies non illibeüter^
àdmittent reprehënfionem. ‘Gonfimjli ràriôùe nihil
profirërif ëum increpare , qui à'pecçàtis iricerqùieuit,
iqriemque prions poenicet viræ. Qüpd t^ dicis repre-
nèttdere te per charifàtem erga Deum 8c proximum :
primum vide ïlli inêlareftat deliëlbrum graüitas,, nec
iam moerpreàut friftftia c'ôntabefcit feprehehfus; Scri-
pfum quippe eft in Prouerbiis , melior çfl reprehenfio mant-
fefta qua'màbfcondità amicitiafideliorâ enim funt vulriera ami-
ci (fudm v'oluntaria 0feula ïtiimtci: meliorënim qui reprë-
hendicviroiniuftb, 8c cefuicis dur*. Eius enimqui ré-.
pentc inflam mëfcitira, nbnëft lani tas. Ru r fus qui oftek-
ditbomini vtasfùas, plus babebitgratta eo qui àigratiam lin-
guhmfuam componit.hcxaminoliqrguere malos,ne quândo ode- :
tint te,argue fâpientem, & diligette,dafapientioccafionem,&
fapienüorerit,notiftcaiufto, &àddet vtaccipiat. Iterum': qui
anrnit oiulo'cum dolojongregat vir is trifttttds quiauteciïléer-
iàtereprebendit,bàbctpacemTârgueamicum,neforte non fecerit;
& fi.fecit,vt ne àddat. Eàdem pfàtCaslexàitïarguesproxt-
mum ttiittn. ne forte nonftcèrit, quodfi fecit, ne àdiïciat: quant
bonûm eft argueirepotius quant irdfci occulte ? Iuducit; ïnson-
uiuio vint ne arguas proximum , & ne Jpreueris èum ih làiitiâ
«i«f. Iteni:fiarguerisprudeiitem,confiderabit fenfuni, corfenfi-
ùuumçàntmâ illius mftisefticjuiàutem reprehenduntftbüpfis ïi-
dentur, qudm fini-, ejfe mêmes. Paulus item Titnbtheb
zitupeccdntes, cordm omnibüfargvr, vt& uteri timorem ba-
beànt&utfus : argue, incrèpa,vtfecfà.Scd8c i$ qui nos âd fa-
lutem màghopere ftudet proüëherë Dominus ac S il- j
uatbrnbfter, huncin mödum nos adnofiatur: Sipecco- !
uerit in te fratertuus,v4.de co'riipeeuminteite&ipfumfolu'm,
fite audïerit, lueratfa esfratrem tuum ,f i auiem tenon àudierit,
udhibe tecum vnum aut duos, vt in oie duorum dut trium teftium
ftet omhe vetbafo i quodfi nec hos du dient, die Ecclejü:
fi autem nec Écclefiàbi nudierit , fit tibi ianquâm
tthnïcus '& püblicànui: Deo no- ^
ftro gloria ih fecula j'A - ! •
mëfi;
rue a.\- I
xarctTÀ. j
Difcrecio -
ratio
inteirc-
prehenfio-
aibiis.
Potentes,
|lio argu-
G
nento fmt
.aitigandr.
Eccl.19.
H
EccLzj;•
Tim.$.