men irifundat: nullam isuientiafiuétiario tribuat pötefta-
tem,fed propria fit dörtiusDeij-vt nullam in eainimicus ha-
beat licentiam nocendi.
Benedicïw aquacum vino mixta.Oremus.
\ . ' Omnipötemfempiteme Deufe,.creator ôcconferuâtor
human! generis,dtfdator gratiæ fpirfiualis, atq; largitor* 1
ternæiàlutis, mieteipiritumtuum iahdum fiiperhocvinü i
cum aqua mixtum.v t armatum cçleft is defëhfionevitcutisp
ad coniêcratione hui us ecclefiæ &âkaristui proficiat. Per ;
Dominum.invnitateeiufdëmipiiicus'làndi.Tuncmgre-
diens Epifoppus ad altare jprimcHcura -pollice fiiodeipfà
^qua iànda faciareruccm in mediti àltaris,dicens: ftu.3 i
3 Sandificetarhoc altare in nötfiin^Patris, 3tFi;liiv$C S.
iàndi.Reip. j4;»e».Pax teeuw?.Re$p?#' cujnJpiritu t«ip.Dein-
-dèin dextera-patteßtih finiftraper quatuor cornuaaltaris,
eadem reperen&qiâ* fiipra ^ videlicet; Sandificétur hocal-
ttare. Deinde adiöetgat ipiurrt akatölèptévicib.iaiC&xuitu
cum hy ilbpo, catifen dbantip h ontun^fpeïges me Dorkinehyf-
fopo,&mundabon'kuabis nie, &fuperniuemdeàlbabtf['C\im
Plalmo,MifereretiieiDeus : Deinde circumeatipiàmEccle-
amtrib.vici.b.aquaoenfpergendoparietcs,inçipiensadex- J
trâ^rieôriéfiri^viqûëdum tèdèfatTii drièntëm. ®c[pHmo
tîéeuitil Cariàtiitédclem
(Sum PMMifi^^éi^èiu.Déittée dlnitür alia àrititindînâi
Simïlaboeum vlro fiipienti, quiadificauit dôftittidfuprkfrèrrkm.
Pial.Exurgat Betts,& dißipeniuriftimm eins. Secundo autem
circuitu canitut antiphonaiila: Tm
nullam 0 § s tnämhtiam', yadujJQtpmpjum tuumßerj innobts,
conferua domain ifiam immaculatam in aternuni Donnne.cmu
véttu > tu t>p^tM,cyfi}mifiil0m^mJißr^manßpe:^fiif0uit
âepfecatio.Tettioyàro circuitu, antiphon^ ,Uac$famiif Domini,
firmiteradificatajenefundata efififpraftfmampet0:Vh\.
nomen tuöfiierit inuocaplimiCprü qpite-inuoçafterin^àije
pio Domino precesexaiidiantur. 0 beata&fanä^' rinit^^
q omniapurificas,omnia mimdas, o ip u ^ ^ P ï1?*15 ^, *
maieftasDei,qu« cujn4iftimp.les,Gunä;a contifies^euudaqi
diiponiSiO-bcata&làn^m^UusDbminijquçu.TOP'^fe
(ftificas, omnia benedicis, o.iiimia'locupleta^tQ)^u£te.iàjvr
dorumDeüs, tuaclem«miâhumillimadeu9î^ne,depoi-
cimus, v t hanc Ecclefiamipeirnoftr«. hu^i^l^ÿa^mqlatô,
in honore!ian(ft« & vi&oeiq.fii&maeCi m%rtytistui
“Qui habitat in amutorio Altißimi ,jnproteäipne Deicfftcpmmo-
rabitur.D einde aipergat per mq<juum£celefi* in longum&
lamm, facienscrucem iuper omne pauimentum, cänendo
antiphonam.Domusmeafdomtâoraliontsvecabitur,cum verfu:.
N arrabo nomen tRpfratrib.meis,in medio Ei de fia laudab o te. Et
CumglortdPatfu Quafinifâ,in medio Eccjefispoqtifex dicat.
Ore»n«. Et diaconus, F/.chi;»tti£ewMa , Poftea, Leuate, Et
iic pontifex dicat haue orationét D eus qui loca nomini tuo j
dicanda fendificas, efFunde fuper hanc oracionis domum
gratiamtuam,_vtabpmnib:hicinuocantib. nomèn tuum*
auxilium tuæ mifericordiæ fendatur.Per.I terum dicat. Oremus.
Et diaconus vt iupra.Scfic fequatur hæc oratio in con-
fecratione bafiliex.
Deqsiàn&ifiçatiônum, omnipotensdominator,cuius/
.pietas fine fine fenticur, Deus qui cxleftia fimul & terrena
complederis,feruans miiericordiam tuam populo tuo am-
b ulan ti ante conipedü gloriæ tu*,exaudi preces feruor um
tuorum,vt fint oculicuiapem fuper domüiftam die ac node.
Hanc quoq; bafilicam in honoremfand* 5e vidorio-
I filîîmæ Cruci s, & iandi N. Jäcrismyfteriis inftituta clemé-
I riifimusdedica,miferatusilluftra,proprio iplendoredari-
I fica,o mnemq-, hominé venien t é ad o rare te in hoc loco,pla-
! cams admitte^propiti9 reipicere d ignare, & propter nome
tuLim magnum, Sc manum fortem, & brachium exeélfum,
inhochabitaculofupplicanteslibens protege, dignamer
- exaudi,«terna defenfione conferua,vafemper felices,fem-
I perque in tuareligione lætantes, conftanteriniàriâæTri-
I nitatisconfeffionefidecatholica perieuerent.Per.
i Inde dicat ex celià voce, Peromnia [ecu'aficuïorum. Re ip.
( Amen. Dominusvobifeum. Reip,Etcumfytritutuo. Surfum
I cordaR.efp.Habemus.tdDominum.GratiasagamusDomino
! Deo noftröi Rbip.üig««»» &,iufiumèfi : Vere digiium & iü-
_ ftum eft,æquum Sc {àlutareiUoStibiièmper&rvbiq; gratias
i agereiOmnipotens «terne Deus:Adefto precib.noltris,a-
! defto facramentisadefto etiä piis famulorum tuorum la-
] borib.nobiiq; miiericordiam tuam pofcentibus,defcendat
I quoqj in hanc Ecelefiam tuam quam fub inuocatione fan-
j dti nominis tui in honore iàmft« Crucis, in qua coæternus
! tibi fiiius tous.Dominus nofterlefus Chriftusproredem-
I ptione murïdipatidignatus pft', «SdàndimartyristuiN.
i indigni cóiècramtis, SiSpiritu^tu® ieptiformis gratiae vber-
,i täte redundans, vtquotiefcuhqrinhacdomo tuaianctum
Nlpurificare,benedieer,çü59n&SÎ:^ficlS.'PiÂfl€5ha
dificaripnis tu« vbertatedigneristhic quoqj f^eçjiotes ffa
frififfiAdMidiaôferant.hic'ftaidèspoptta-Moqipetfe^c>hi<;
peccatorum onera ioluant ur ^ fidele(qj,j^|^|^a^cni;qr.In
hac ergo,quæfiimusDomine, domo tua,S.'Ja^di g^tip «-
grotiiàneotur,infirmirecupex^tw,ciaudicqpençür,leprol]
mundentufi Ç ^T
dorumkic debilium iucommoila> tePggÿp^apnuentê?
pellantür^ïihniumq; vinfcula p^ccatqr p/Pr
nes quif hoc téplum,beneficia petitiuiiingtgtfiRW*
feimpetraiïè lætentur, vtconcefia mifericor^iaquam pre-
canmr,perpt tuo miferatibnis tu« munerç gfijrigntur. Per.
Hacéxpleta,eatanceaitare,dicente fchokaÄtiph. introi-
bo ad ah are Bei.ad Beim quiUttficpt ittuentuppm fflpm pialm.
itsdica meiDeus.Tune faûiàrrmaltam de cake & tegula c^ipià
aqua bcnedidaadoccludendas llnddrumrëfiqüias inloct?
akarisj&refecuetur a.d tempus,& poftea ipiàm aquam,quç
remanet.fundat ad bafim altäris,&ä diaconlb-VSi presbyte;
ris excergatur altare de Unteo.Pofteapon,tif$cd§ferat inçé-r
film fuper altare: : & dicat Cbhola hune yerÇum: Birigatut Do>
mine. Tuncde oleokndific^tP kciac poptifex.prucemfq
medio alcaris« & per quatuor angulos alça^is,^çib.vjcib?dij7
cendq^Sandificcfur hocal^m mnomin&P^ri%1&Filiij'^i
S.iandi.Refp.^wen Paxtdcum. Refp.Ehuwfiiwtu tuo. ■. lq
prima .vndione cantetur jfta zntifh.Ere^tlacpbMpideinM
ut alum,fundens oleum de fuper. Pialm., Quamfdßda,,^Seçunda
autem vice,ifta,Mane furgens Iacob erigeb%t iapjdçm in rit,
tulum, fundehs oleum deiiiippr, vom vouiç ßotqinp; Vere
locus ifie fundus ejli&ego nefiieba>>i.Vfc\.FU)idaménta.EtYngat
item-oleo fan d o ipfum alwe,diccndo ytfypiprfatiftificetur
hop altare. Semper incenfum in circuitu ipfius aîtâris alioiq-
ccrdote ferente.Poftexpletum Pklmvnujpaitt^ f ertio ole1
um, fimiliterficutpriusdicendo : Sandificetur hoc altare,
Et canendo znùph.Ædificauit Moyfes altayeDoniino Deo. Pial.
Deus no ft er refugium &vtrtus. Hoc fado,iumat chrifma:& far
ciat iimiliter crucem ficut flip ra ,.dicendo i Santtifiatur hoc
altare. Sèquitur Anaph. Ynxit teDdihiàus oierUtitiapra
conJortib.tuis.Eruäauit cor tneum verbum bohum j dm egoopera
mea re^i.Poftea dicat hanc orationem : Conkcretur ddàni-
dificetur hoc altare,quæfum us Domineiad lau.demd gltb-
riara nominis tui, & in hpnorerft & vener^tione qmnium
ijmddrum,petiftarn vndionëm&no'ftrÉ üeneïfidiônem,
: Quiyiuis ®nas. Et interea alius iacerdosin circuitualta-
risfemperferatincenfum.Deinde in circuitu ecclefiævadat
pontifex,& fàciat cruce-per parietes cum pollice flip de ip-
lo chrifmate in duodeciin locis, tres in oriente, très in auf
ftrali, tres in ocqidente.tres in fóptétrione ; Primo in d e ^ a
parte,& fic.in circuitu,dices peffingulascruces:Sandifice-
tùr hoc templum innom.Interim dicatichola; Antip.#*»*.-
dificauit Dominos tabernaculum fuum, hoc eft domus Dei,in qua
inuocatur nomen eius^de quoferiptum eft,Erit nomen meum ibfdi-
citDominus.Vhl. Cantate: Antiph. Ldpidespreciofiomnesmuri
tui, & tunes Uierufalem gemma adificabuntur. Pialm. Lauda
Hierufalm Dominum. . v v 3
Tunciperum redsac àdaltare, & offerat/Sjidem crupem
incenfi iuperillud,&dicat : AntiphorivEece odor filifroei
ficut-odor agei pleni,quern bene dixit Dominus.
Ptprafattonem. ..
Dei patr is om ni poten tis miièricordia<leprecemutjdik-
diffimi fratres, vc hoc altare iàcrificiis ipiri talib.confecran-
dum,vocis noftneexoratusofticio, præienti benedidione
fandifice t.&in eo femper oblationes famulorum fuorum,
ftudio fand« deuotionis impofi tas,benedicere Sc iandifi- '
care digneturivtfpiritabplacatusincehfo,precantikmiliç '
fus; promptus exauditoraififtac. Per.inde dicat:Omn«f.Et
diaconus,Eleäumusgenua.Voften Leuate. • ;
Cé»
';VV ConficratipaltariSi
Deus oamipotens,in cuius honore altare hbc fub îiiuo-
canqne tui nominis indigni;coniêçramus,clemëns&pro-
pnius preces noftr« humüitatisexau.di:&præfta, vtin hac
: -M^aiIlina ftGGePta> grata i fiiit pinguia, &
®r itusriii femper rore perfuià, vt.in hoc loco,ànni
iuppiieatis tibi familiætu* anxietates réleues, ægri-
.mdjnes cums, preces exaudias,yota fufçipias,defiderata co-
nrmqs, poftujata concédas, vt ad donu grati* tu* iàni,ilii-
batiqjperuenire mereamur.Per Dominum.in vnitateeiuf-
deS.iandhDeinde dicatexcelià voce, Pëfômniaèçuk fr
culorü. Reip.^ wtfw.Dominusvo bifeu m. Refp.ÉtcumIbiritu
tud. Surfiufti^rda. Reip^ Habetnus ad Do minum. ëhàtias aga-
mus Domine Deo noftro.Reip.D^»«w &iuftum eft, '
P ræ f a t io .
Vere dignum & iuftumeft, *quum& falutare. Nos tibi
lcmper & vbiq; gratias agere Dominekqiâç, pater omni-
potens. E t vt propenfiori curà& attention kmulatu, tibi
ieruiturisofficiabeferamusjhoc prçiertim intempore,quo
religioiàrum mentiumhabitum vitra pànëtum ornatû de-
, legifti,&inquo iandorumtuörumN.mentio habetur,per
qu orum fàcram réuerehtiam & honorem fàcratiifimo no-
mini tuô hoc altarededicamùs. Horum igiturfQomine ef-
; .flagitatusprecib. digftare hoc altare cælefti iàndificatibnè
perfundere&benedicere Alfiftâtangeli clatirâtis,àiândi
ipiçitus illuftratione perfulgeas. Sic illius quoq; apud te gra-
ti«, cuius fui t illud,qu od A braham pater fidei,innoftræ fi-
gurâredemptionis filiüm immolaturus, cxtruxit,q>Jiàac in
conipedfcim tuæ maieftatis inftituit, quod Iacob Dominû
magnavidens vifione etexic,vt hic orantes exaudias.hicob-
lata iàndificeSjhicqj fiiperpofita benedicas, hi ne quoq; be-
, nedi^tadiftribuas.Sitergo eeclefiæ tuæ titulusièmpitern9,
fit meniàcæleftisyipkitalique conuiuio præparata.Tu ergo :
Domine prqprio ,ore tuofioftias iuper eaimpofitas bene- 1
dicito,& benedidas ilifciptco, îtq; nobis omnib. tribue,vt
payticipatione earum ,vitam acquiramus ièmpiternâ. Per,
Sequ turoratio. .
i Dqm/neiandeypateromnipotenSjæterneDeus.clemens
&propit;ius>preces noftpæhumilitacisex.iudi,&:refnicead
•huiusalt^ris hoiocauilum, quod nonigne vifibiliprobe*
tur,fèdi'ùEifiimkndiipiritusgiatia ,* in odorem ruæ fuaui-
tatisakçndatj&legiçimefe fumentib. euchâriftia medica-
bilisfiat^&advitamproficiatfempiternam.Per.
ÈÊ& Alia oratlo.Oremits. _ ;
lylai^ftarem fuam Dotnipe humilirerimploramus,vtal|
tarphqq^cr^ vndioms libamine ad iiiicipiendk populi tui.
imuneraintthdum, potenter bënedicerê & iändificare di-
Igneris, & quod nunc a nobis indignis iub tui nominis i'n- |
uocatione, inhonore & nomine iandi martyris tui I^.k-
croianóri chrifirujtis yndionc eft delibutum, placeat tibi,.
'atqVaftirë^^nianeätp^rpe^üih,vt quiequid deinceps iupëp
oblätum ^iacra^itmq; fuérit, dignüm tibi fiat hplocäuftüm,:
iatq; omnium hie offerentium iacrificia', ä tepib Domino
benigne fiikipiantur,&per eäipecdatorum noftror.um vin-
culaabioluanmr, maculi deleahtur, veni« impetrenturf
gratis acquiran tur,quatenus vna cum iändis&eledk tuis,
vitamperciperemereantur sternam. Pe_ry Deinde dicatur
iilaantiphona : Cottfirmahoc DeusqUod-.operatus es innolns,d
téttiplofanäo tuoquodefiinHierufiikm,aÜelüia,aUehia. Deifi-
de,inungat oleo iändo tabulam iuperaltafeVdicens hanc
prsfationem:
Lapidemhunc, fratrésdilediifimi,inquo vnguentüm
iacr« vndionis efFundiEurjadiuicipiendapopulifiiimune-
ra &iacrificia oremus, vt Dominusconfecretatq; benedi-
cat,& quod eft vndum k nobis,fit vndum in nomine ciüs,
Vtplebis oblata fufeipiat , &altari per iäeram vhdiotiern
per^edo dum propiriationem factotum imponimus,ipfi
propitiatores Dei eile mereamur.Pef. ^
Benediäio tabula. ^
Dömiruim bmhipoteniem, fratres dilediffimi, votis ex-i
tütantib.deprecemur, vt quiper omnem mundum fidetfi
ipàrfît, & ecclefiain congre^aiiit, qui 6c lapis excifus iiiie
mapib.angularem compiagem iölidauit, &haiîçpetrâ fçfè-
nus illùftièt,eâniq; «terho lumine irrigatam ita multiplied
buSac diuerfis chariimatib..lbcupletçt; vtfuperillam ad-
miniftrandäm corporis fui hoftiânfl behedicat&’iufeipiac
confecrätam'Quircuni Deo pâtre.Eiaudi hösDcusfiiluta-
ris nofter, Sc precum iiöftrarurh ;öca
.■ ’f t * V À LI À,
Supplices tibi Domine Deus,pater omhipötens, ptçces
efFundimuSjVtmetalli expolitammatériel ; fiipémisim:.
buendam iàCrifiçiis, ipie tiwdotarefui|Éficaribms’vberJi
taté digneris, qui quondam icripfifti lapmèis legem in ta-
bulisyPer: Poftea dicat àlta vocë.Pér omnia ièculâ fecu joriï.
,Reip.i4y;;£«,Domifius Vobifeüm. Suriùm corda. Gracias a-
gamur Domino Deo noftf oi
P r Æ F A T I P i I > : :V
Vëré dignum 5c iuftum eft,*quum,&falutare, Nos tibi
femper 3c vbiqj gràtias agere Domine iànde,pater omni-
potens,«terne DeusrQuipoft offendiculalapius primi ho^
minis,inftituifti tibi offçrri propieiatorii delinimentaliba-
minis,vt culpa qu* preceiferat per iùperbiam, fiituris teml-
porib.expiareturpermuneja jqtiib. honorarentur.altaria,
honorifiçaretur oc templunu Alficergo miièricordiæ tuæ
ineffabilis pietas,& iuper hune lapideni opem tuæ bpnedi-
dionis infiinde, vt te largiente referat.prsmium, qfiiiqius
intulerit,vbtu;Per eum qui fe angularem lapidem,&iàxum
fine manibiexcifum nominari voluit, D o minum noftrum»
Alia oratio,
Deusomnipotensvniueriàfumtérum ràtionabilis artd
ièx, quiintereæterascreaturarum formas, lapideumme-
tallum ad obfeqüium-tui iàcrificiicondidifti, vtlegislibacioni
pararetür alrare,annuedignanter,vtquicquid hiçbb-
latum fecratümq; foerfinominituo.aflùrgatjeligionijpro^
ficiat fpci,iniiitatur fidei,fit hohori.Per.His expietis,fequi.
tur oratio fivmedio eçclefiæ»
Geh. 4.8. 1
,zS, j
Pfam. uyi,
Matt. ii.
Dan t,
Habitater iàndaru mentium Deus,cui aniriiafidelisho^
ipitium,cüi mens pia tempJum eft, tibi preces eftundimus,
tibi fupplicamus,;Vt hanc domuin tuam j quam per inuoca-
tioné nominis tuipio iandificarrius officio, mifericordia
.tua&protedioneeuftodias. Dona habitatorib.illius, i.ià-
•cerdotibus, clero atq; omni plebi,bonæ Voluntatis ftudiû,
<8c pii operis éffèdum • Sint in ea femper viri grauitate infi-
gnes, rasnïinæ^ft*, * pudentes pfteri,probæ VirgineSjpro
fexu fùo atqj «tare laudabiles, vt'düm iandificatam perin-
uocationerfi tuam dom um habitant, ipfi te habitator^me-
f eantut haberè. Per.
Item benediflio bafilicct noua.
Deus qui fiiper myfticam petràm^apoftolie* ppteftatis
«dificat* prinei palier ecclefiæ tu * , porcasinferni nanquâ
prçualituraselfeprpmififti,cundQs ab eàdem remouepla-
içatuserrbres ,wt qüosadtierius eam prsiumptio fajfitatis
extóllit, ipiritusveritatiseuincat.|È>irigeqiiæilimuseâdif-
penfationecælefti,vtquæantemundiprincipiuintuafem-
perefttpr*fentiàpræparata,viq;adpleninidinem:gloriam-
queprbmiilàitT,të;môderante,permaneat, Si intuoriicor-
dib.ndelium perpetuam tibi conftrue manfionero,vt plebs
h«c qu* deiedo intèrram vul tu benedidi onis poftulat do-
num, *ternumàtepercipiatpr*iüHun. Præftaquæfümus
Domine» vt hæc bafilica, çuius hodie iniriamus eneshia,
qu* tua dedicatione fuhfiftit finiennis,tua femper fiat habi-
tationepr*clata.Per.
Deinde teneant fubdiaconus Scacolyri Iinteamina, vel
om nia ornamenta ecclefiæ feu vaià fecra, quscunq; ad cul- 'I
tumDei &ecclefis pertinere videntür,6c benedicatea pontifex
iuxta hune morem.