412, Dijptttdtïo S. CMaximt.
güens?pYR.Ethoc vt dicas,rogo. Max. Virequidempä-
xx proprius eft mows alendi, augendi, Sc gigneridi: vu*
vero fenrientis, motus appetirionis: intelliger\cis autem,
moms libera: voluntatis.PYR. Valde diftindeparticulate
cuiufque fpeciei vitae proprietatem explicafti. M a x .S i
oftenfa eft valde diftirtde& articulate cuiufque propriet
y rurfus qujero,an ineft vitae plant? fecundum naturam
motus alendi, crefcendi, & generandi,& vitae fentienti
motus appetitiönis? Pyä. Hauddubic fecundum natura.
MAX.Igitur vitae intelligentiyyt confentaneum eit,lecundum
naturam ineft motus liberae potyftatis. Py r . Et hoc
ctiam dabit omnino, quiproprijs principijsconfentanea
tradit. Max. Si igitur namraineftintelligentibusmotuSN
liberae poteftatis ;TequitUr omne int^Uiges naturahabere
vt pöflit veile, liberam enim poteftatem definiüit B. Diadochus
EpifcopusPhötices,effevoluntatem.Si autem omneintelligens
namra habet vimvölcdi, radum eftäu-
tem Verbu m Dei vere caro animata anima, rätiocinante
& intelligente-,igitur eriam quateimshomoerat,fecündü
fubftantiamidem erat facultate voledipraeditüs, quod h
fic eft ,'igiturnon öffenditaures piorum naturalis voluntas
quae dicitur, fed aureS haereticorum. Pyr. Equidem ia
fuperiqs perfuafum eft mihi, völuntates in Chrifto eile
naturalesj&de hoc äliam.probationem non requiro,non
minus enim quam quae funt diuiniraspatefada , ip*am
naturam rerum teftaridocuifti,quodconuenienteriuis
naturis idem volebat, approbans quidem tamquä Deus,
obediensautern tanquamhomo, & quod omninöyolu-
-tates naturales natüris conueniebant-, voluntas quidem j
•fine principio, naturae fine principio;volutäs ccepta & ör-
tä,naturae item cceprae Sc ortae, quodq; fieri nön pöteft, vt
in vnam volüntatem vnqüäinterferecidant, quamuis v-
nius &eiufdem fint,ficut Sc naturs:quod principio caret
Sc quodcoeprum feftjnon cteätum & creatum.quod fecit
& q>fadum eft; infinitum & terminatum; q«od deifica-
uit Sc quoddeificatümeft. Quiautem Conftantinopoli
adhuc contra völuntates naturalespugrlant,aiuntdiXiffepatres
fecünduiri attributionem habere Chriftum vö-
luntatem humanam, Max. Qüädöquide ipie huiuftnodi
admirabilis & fplcdid* iftorum difciplinae dux fuifti, per
quamattributioneäiunt? anillamexfubftantia, quaiila
quae natura infun t vnufquifq;cum habet, jppter naturam
fibi^indicat & attribuit; anillamexhabitudine attribu-
tione,qua amice qüaeäliöru'iunt,viciffim nobis attribui-
mus & ampledimur, nihil eorü ipfiäut patientes aut agetcs?
PYR.Illam videlicet,4 äae eft ex habimdine. Max.Igitur
priufquam hoc abfurdum demoftretur,praeftiterit di-
ligentius exciitere: fit'ne natura homo facultate volendi
praedims,an nonjhoc.n.demoftrato, manifeftior erit hü-
ius haerefis blafphcmia. Pyr. Si videtur excutiamus hoc.
Max. Naturaiia non doceri, nonfolum qüi namra ratio-
ne pertradarunt,& vulgo antecelluefünt, dixere,iedetia
coniuetiido vulgariü- Quod fi quae naturaliafunt no do-
centurjvt äutc velimus, nulla dodfinä cöparatü eft; nul-
lus.mvnqnam veile docetur: namraigitur homo volendi
facultate habet.Rurfus; fi naWrahomo eftrationisparti-
ceps-, q> autenve ft naturarationis patticeps, n atura etiä liberae
poteftatis eft;libera aute poteftas,vt patres feritiiint,
voluntas eft: eft igitur homo namra voluntate praeditus.
Praeterea fi in ratione carentibus ducit quide natura duci-
turv.ero in homine,qui libera poteftate (ecundu völunta-
tem moueturteft igitur naturae hoWinisinfitum veile. Ite
fi homofadus eftjraimaginem beats Sc fuperfubftäntia-
lisDeiratis-, eft autem diuina natura liberae poteftatis, fi
autem natura libers poteftatis eft; ergo namra doiripos
volücatis.Iam.n.didü eft, defiriiuifle patres, ttvr&nov,
id effcliberam poteftatem, volüntatem. D einde fi omnib.
hominib. ineft veile,& non his ineft, illis non incftrquod
autem communiter in omnibus fpedatur,naturam fignat
in indiuiduis, qu? fub ipfo funt: ergo homo natura volü-
tatem habet.P y r. Demönftratum eft piurib. habere ho-
minem namra volütatem.MAx. Hoc igitur perfpicue de-
monftrato,age, confideremus ,v t fuperius propofitü fuit
abfurdum propöfitionis^plbrum. Pyr. ■ Gonuderemus.
{Max. Si homo,vt demönftratum e ft , naturaliter habet
voluntatemjvt vero ipfifentiunt,fecundum attributions
in fola habftudine hümanam habebat Dominus volun-
tatem : necéfle eft ipfös, modovclintprincipiafuafequi
aliaetiam noftranàturalia cum ipfailla voluntate natura-
li fecundum folam attributionem dicete, ita fiet, vt con- J
templatiönem & dodrinam de tötadifpenfationcfidam
elfe reperiant. Prsterea, fi fententia Sergi j non eos quia-
liquo mpdojled qui fimpliciter duas voluntate^dixerüt,
anathemate affecit; dicüt autem hi duas volütates quamuis
fallo, propter attributioncjigitur qui hane attributio-
nem defendüt,anathemati contra fe patrocinantur.Rur-
fiiSjfifecüdum pröpofitione quam defendunt, volütates
lecum inferütperlonas ; igitur qui duas volütates dicunt,
quamuis errâtes,pip attributionem,fiçut didum eft, per-
fonas item,quàs fecum dus völuntates inferunt,fecundü
hancpropofitionemdidurifunt, Sc quisferctfedionem
vnius in duas pèrlonas. Pyr. Quid igitur Patres, an no di-
xerant noftram elfe volfitatem, quä in fe Chriftus forma-
u it& expireffit?Max.Sanequidemnoftram. P y r . Igitur
non illam,qu?ipfi naturainerat,cxpreflit per humanam,
fed quam fufcepit fecuhdum attributionem. M ax.Q j^ -
doquidé fimilitçrdixerunt,eum fufcepifte naturanpfträ;
igitur opinionem ipforüm, reperiretür Chriftus habere
étiamipfam naturam folaattribütione, fiènim illüdverü
eft fde voluntdte ) & hoc verum erit (de natura:) rärfus fi
hocfälfum, & illud.PYR. Quid igitur, cümdixerut eam,
qu s noftra erat, in fe formalfe SC exprelfe, illam ipfam,
qusnaturaineratj fignificaüerunt. M ax. Maxime. P yr.
Quomodo höcais?MAx.Quja idem erat totusDeus cum
humartitäte-)& idc tbras homo cum diuinitate,ipfe vt homo,
in fe Sc perfe, humanam (übiécit Déo Sc patri, forma
nobis optimam, & exemplar ad imitadonem feipfum ex-
hibens:vtnonineum,tanqüäin ducem&principefalutis
noftrs, in tuen tes,¥ eam qus noftra eft, fpohte ad I^eum
accommodemu?, itavtnihilvclimusprstetquam quod
ipfevult.Pyr.Illinonprauopropöfitoncq; malitiaqua-
piam hoc dixerantjfed q> vellent fic vnionem fummadeclarare.
MAx.Si hocSeuerianis'concedatur-,ah non iufte &
verifimiliter deinceps, quod ad datam fiimptionem per-
tinetjdiduri funt, fe hon malo propofito, tieque mälitio-
fe,vnam naturam dicere, fed quod velint, ficut Sc vos,éx
vna voluntate,fummam vnionem per eam demonftrare?
armis.n.ipforum cötra ipfos illos, heut Dauid contraGo-
lia'thjVtentur. Ecce quemadmodum qui dicunt vnä volüntatem
ineafdem voeçs, & fententiäs cüillis^incidünt.
Sed quid hanevriâ volüntatem appellentîsquü eft.ri.hu-
iüs appellatione èos affignare. Pyr'. AiüntelTe gnomicam
voluntate^ dicamus nos fentétialem.)MAX. Si feritentia-
lis, ergo deriuatur a fententia:& fi dériuâtiir,érit fentétia,
tamquamprototypum,fubftantia.PYR.Seriterttianoneft
fubftantia.MAx.Si non eft fubftantia,eft qualitâs, atq; ita
qualitas erit ex qualitate,q> fieri no pbteft,qüid igitucaiüt
eflegnomen(id eft,fententiäf)PYR.Gnöme,(id eft^fentetia)
riihil aliud eft, quatri quod eam B. Cyrillus'efle defi-
niuit,videlicet modus vits:M a x.Modüs vits, verbi gratia
, vits ex virtute,aut vits ex vitio, eftne exeledione an
noriîPYR. Ex eleârione omnino. Max. Volentes igitur Sc
confultanteseligimus,an nolcntes,& fineconfilio? P y r .
Procüldubio,volerites & corifiliü capientes.M a x . Igitur
gnome nihü aliüd eft,qvolüqtas alicuius modi,quç lècü-
i dumhabitudin,éadhsretâlicui vere bono,aut exiftimato
bono.PYR.Refte definitionem partis (Gyrilli) explicafti.
M a x . SireÂe fabtaexplicatio definitionis> primum quidem
noiï poteftdici fententialis voluntas, qüo modo. n.
potéftex voluntate voluritas^rodire Sc manere î Deinde
vero qüi fente ntiam in Gbtifto dicunt * vtdeeà qusftio
fadademonftrauit, hominemmerumeum elfe tradunt,
confitltantem more noftro, igriorantem, & dubitantem,
Sc contraria habentemjfi quidem de ijsin quç cadit dubi-
tatio, & non de eo,in quod non cadit, quilpiam côfultat,
nosenim quod fimpliciter natura bonum eft, naturaliter
appetimüs-.id autem,'quod aliqub'modo bonü eft, qü*^
rendo Sc cbnfültandoexperimur, idcirco penes nos eue
Sc gnome,id eft fententia apte dîcitur,qüs eft modus vte-
di(vbluntàte)non ratio riaturs,aliôquiinfinities mutare-
4m
tur namra, in humanitateautem Chrilh, qus non mere 1 in primis, quoçlcumque horum dixerint, riaturalerndr
more noftro,per fe exiftebat, led diüi riè, Deus enim erat.
qui propter nos, & ficut nos, & exriobisincame appa-
ruit, non poteftdiçi fententia, ipfutr» enim elfe jid eft, k
pfumdiuine fubfifterè , habebat naturaliter cognatio-
nem cumvirtute, &dvij:ioalienationem, ficutmagnuS
Ecdefi* bculusBafiliris ait in interpretationé,Pfal.44 ,In
eandem, dicens, fententiamaCcipiés, quod de eoapud
Ifaiam diblum eft : Pnufquam çogno fedtpuer, auteligdtproeua,
cligetboMvi; quoniam prius quant çognûfcatpuer bonum velma-
lum, répugnâtmalitiAVteligatbontint, Illudenim , prius
quam,déclarât, quod non fi.eut nos qttsrendo Sc çonlul-
tandojfed diuine (ubfiftens per ipfum fuü elîè habebat ex
natura bonum. Pyr. Quid igitur,fiintnevirmtes naru-
rales?MAX. Sane quidem naturales. Pyr. Sinaturales,
quare non ex squo omnibus infime? M ax. Æque omnibus
infunt qui eiufdemnaturslunt. Pyr. Et vnde tanta
in nobisinsqualitâs ? Max.Ex eo quodqus.natürs funt,
non squaliter excolimus Sc elaboràmus. Nam fiomnes
pari ftudio,adquod Sc nati fumiis, qus ex natura funt, o-
peraremur, vna vtique in omnibus, vti natura, fie Sc vir-
ms,,confpiceremr,nequeplus, neque minus fulcipiens.
Pyr . Si naturalià nobis non ex exercitatione,fed ex erea-
tione proueniunt, virtufque naturalis eft , quomodo cx-
ercitatione Sc labore virtutes ,alioqui naturales, compa-
tamus ? M AX.Exeicitatio, Sc qui eam féquuncur labores,
ad depcllendCrduntaxatfallaciâ,qnç perfenfuseftanims
admixta,abijs,qiii ftudio virtutistenécur,excogitati funt,
non autem ad inducendas extrinlêcus recenter virtutes,
infunt enim in nobis éx creatione, vtdiximus, vndefi-
mulatque peifede dirimiturfallacia, continuo virtutis,
qu* ex namra eft, fplcndorem anima profert, Sienim
quinoneftimprudens, pmdenseft, &quinontjmidus}
velaudax, forriseft : &quinoneftimpudicus, pudicus
eft: &quinonfaçit iniuriam , iuftus ; fecundumautem
naturam ration prudentiaeft : Sc (feciüidum naturam) iu-
dicandi facultasiuftitiaeft : Sciraitem (fecundumnaturam)
fortitude ; fimilitercupiditas (fecundum naturam)
temperantia; igiturvfu venir, vt afilatis, qusprstetna-
turam funt, quslècundum naturam funt, velfolaappa-
reanti ficutirubigine abrala&extrita, ferrifulgor, Sc
fplendor,quinaturainerat,apparet. Pïr , Maximahinc
appaiet blafphemiaeotum , qniin Chrifto gnomen dicunt.
M ax, Oportetnec hoc fine animaduerfioneprs-“
teriré, effe apua feripturam & lanâ:osPatres varium, aç
multiplicis fignificationis, gnomes nqmen, vtiis notum
eft, qui accurate legunc,aliquâdo enim proadmonitione
Sc confilio, ipfum profemnt, vt cum ait Apoftolus : î)e
virginibus autem pfateptunt Domini nonbabeo, y ci[mv autem
(ideftConfilium) do, àliquando veropro confultaciçne,
vt cum ait Pauid: Supcrpopulum tuum malignauerunt ya/zun,
id eft, confultarionem : quod alius interpres cxplanans,
lie dixit : superpopulum tuum malignauerunt .ôwa»* , (id eft,
eonfilium,)quandoque pró fententia,vt'cum ait dequo-
piam magnus propheta Daniel ; Exiuitfententiaimpudens
experfonarègüim&s pro opinione,vel fide,vel fenfu,v|cum
ait Gregorius,eognomëto Theologus,in prima oratione
de Filio : Quia verà non eft reS magna tepïebendere Jacillimum
enimeït & omniu,quivolunt} vin autem pijeSl&Cordati,dicerc
quod fetttiat. Penique ne fi omnia fi ngulati m pe r curram,
/turbam aggregemfétmoni, yiginti pèfco lignification^
in hoc gnoms nomine apud feriptutath, Sc fan^fcos Pa-
tres obleruaui.Nec enim aliqnid commune, aut particular
lignât, fed ex ijs, qus prius di£b a funt, aut ex ijs, qus
lèquuntur,fententia çius, qui loquitur,normam Sc regu-
laniaccipit; Quambbrémnonpoteftfieri,vthuiufmodi
nomen vni tantüreiuguificands adhibeamryPVR. Quo
enim poteftquod ifthltipliciterdieitUr, vnum aliquidad
hgnincandum fortiri y Max. V t igitur turpimdo huius
hsrefis magis patefiat* aliter etiam cnunciationem talem
çënt, fiquidein vnumquodque eqrum naturam fignifi-
cat, : at que ita, quod vifi funt method o diuifionis effugere,
hoc per methodum refoiutionis probaffe conuincun,
tur.Gonfequenterverojfidicentdiuina volüntatem elfe.
Deum rmnatura elfe Chriftum agnouçruntjfi veroange-
licam, neq;Dçum, neque hbminem, fed naturam quan-
dam angelicam, fi autem.humanam, hominem tantum,
ßcfubiedumalterius poteftati oftëndent.pYR, Çum iri
hsçabfurdaincjdunt, neque gnomicam , neque naturalem
volüntatem dicunt, fed aiunt inelfe nobi$ eam habi.
litate. M AX. H sc habilitas i neft n obis ex natura, aut iron
ex natura. Pyr. Ex natura.MAX. Rurfus igitur ex arte re-
ipturionis naturalem volüntatem dicent, Sc nihil eis profuit
circuims ifte, Sc quia habilitas ex difciplina fiabimm
efticit & promptitudinem ; igitur ex difciplina & profe-
<ftu habuit Chriftus, vtilBlentiqntjhabitum voluntatisôçpromptitudinem:
& progreflum faCiebat,ignorans di*
lciplinas,antequam difçeret. Curjgitur^fpernanturNe-,
ftbrium, cuius vocibus&fencentijs ardenter adhèrent)
Quod autem, cum vnam volüntatem dicunt, ilia, qus
Neftorius tenet,defendunt, teftaçur etiam expofitio,qu|
ipfi defendunt »qus^cclRtatjNeftoriumpröfiteri vr
volüntateminduabus perforiisab ip.fofidis.AÏhsc.çü
reculent ifti fateri eftè volüntatem naturalem ,, di<5turi
• % P » bypoftaticam, aut prster naturam .* fi enimhypoftaticam
elfe dixerint, eritigitur fie quidem filiusalia
1 volunrate quam pater, hypoftaticum enim folam hy-
poftafim lignât : fi prster natûram ; occafum ,interitum-
quefubftantiarum eiusdocebunt, fiquidem qusfuntfe-
çundum naturam , ab ijs interéunt, qus funt prsrer
natucam. Hoc autem übeneer iplos interrogaiem
Deus vniuerforum Sc pater, vult quatenus pater , ai.
quàtenus Deus ? fi quatenus pater, alia erit eius volunrâs
prstervoluntatem filij j non enim patereftfilius. Si vero
quatenus eft Deus ; Deus autem filius, Deus item Spiri-r
tus fanbtus; igitur concèdent volüntatem elfe naturs, id
eft, naturalem. Rürfiis ; fi-lècundum Patres, quorum eft
vna voluntas, vna etiam lübftantia eft; opinione vçro ^
pforum, vana eft voluntas diuiniratis Çhrifti ßc bumani-r
taris eius ; igitur vnam Sc eandem aiunt elfe harum fiib-
ftantiam. Quomodo ergq, qui ram impii funt, aiunt fe
Patres fequi î Ac rurfus, fi fecundum iplos illos patres,1,
differentia naturs vna voluntate dignoiçitur, neque di-
fcçrniturjnecefle eft ipfos vel vnam volüntatem fi dicunt,
naturalem in Chrifto differentiam, non dicere, vel fi dicunt
naturalem differenriam, vnam volüntatem non di*
cere ? fiquidem le iplos ad norrnas Sc régulas Pattum diri-
gunt. Acrurfus,fi,vtfentiunci/dem magiftri Sc dodores,
non eft communis voluntas , ambarurafciiicet lubftan-
tiarum » necefte eft ipfos aut dicere, ambas naturasipfius
non habere communiter vnam volüntatem ; aut fihoç
dicunt, plane cum legibus &decrptis Pvatrum pugnare.
Pyr. Valde clare Sc coneife ratio demonftrauit: implica-
tam elTe impietatem çum omni cogitatione adUerlario-
mm. Sed quid dicemus,fiquidem hocetiam audoritate
Patrum demonftrare conantur. Max. Siyocarevolunt
patres eos qui diuidunt & confundum diuinam cecono-
miani (id eft, dilpenlationemJdamus eis,omnes enim v-
nam vohintatem opinatifiint; cum tarnen maxime intet
fein impietaté Jiferepent, fi vero patres Ecclefiævpcaftt,
nequaquam eis hoc concedemus ; nam vnum tantpm ex
illuftribus, Sc notw apud omnes, pr»Âlucant, vt Sc nos in
die ilia, çum noftra dijudicabuntur, ,&Çhriftusnosin-
ciepauerit ,cur v OCem pcobauerimus, qus totummyfte-
riumincarnationis difloluit, excuiàre polfimusnos, in
pmnibuspatrisopinionemrçueritosfuiire.PYR. Quidi-
gitur eft quodàit Oregorius Theologus ; Velle enim illius
in nulla re erat Deo çontrarium, totutn deificatum, non eft hoc
contrarium duabus voluntatibus î Max. Nequaquam
confideremus,Syr . Si placet,cohfideremus. Max. Qui immo çonrra, magishoc-j quam ceteraalia, duasvolun-
vnam voluntatem dicunt,lîuevolüntatemeledionis,fi- rates oftendit.pYR. Quomodohoeais i Max. ficutin-
ue gnorna:, fiue liberæ poteftatis ; vel fi aliter eam vocare ftammatio inflammamm ^cinflammantem fecum inferr
eislihet (nonenim de hoc contendimus) aut diuinam, & refrigeratio refrigerâtum ôtrefeigerantem ;ambulatio
jutangelicam, aut humanam hanç dicere cogentun Sc '.ambujantem ,&amb’ulatum ; alpedus afpicientem, &
_ Biblioth.Vet.Pàt.Tom.-p * • ___________ t Nil i ‘ q *a Pd