Qttopa-
Clo quis
fobrietaté
pntEc. af-
icqui.
TfalmjI.
Petrus',
fummus
Apbftolorum.
B
, i.Petr. j.
- Matth. z6.
Mare. 14
Luc. il.
Ecclef. 10.
D.Paului
admiran-
dus Apo
ft o lus.
z.Cor.iq. ■
Virtutej!
ad pictaté
406 S . P . 2 \ £ . c M d x im i C o n f e jf
hibueris fcopum Domini (StApoftolorumeiuscogno- quamcontrahopimes mignat, ;nomronquamveroetga
fou^achonimÈsdilieerc, Sequurtipeccantillis compati| nümen ïpfurrfïft blafphcnuis > qum & mgcatuildmem
per dite- o fte^ n e c co n fo lau o n em a c ap ^ F.Reacduufc.pa,.
itionemjragnaie* SÏveïèmolleserimus, négligentes ac n u K ia u A S o c t o ^ e n .»
Ecclef. I.
D
Patiemix
proprium.
Diuiui iu-
dicij po
. culum bi-
I here. ' ;
1 Rcg.16.
lob. z.'
- guat concupifeentiam ? S, Quoniam abftinere facit ab Contint,
focordes, cogiwtione^e caaiaii^ps immilccamus voluptatibus,
nequaquam paemones fed fratresipfosimpu-
enabimus: Daemones veto potiisper,voluptatescqlC'
mus.qaumproipfisbellumhoininibasmfereinus.F.Ita
'res fe habet,pater,etenjmexnegligentiameafemperD*-
mones contra roe occafipnem fumunt. Sed die muuob-
fecro,pater,quopa&ofobrietatem ponem aflequr. S .O-
mnimodafecutitasa terreftribus necnon, meditatip afli-
duaicriptur* diuinae, animam in tifnerem Dei perducit,
timorveroDeifobrietatem confert, 8ctum anima videre
incipitDsemonesquieam per cogitationes oppugnant,
Sl fic illos viciCdtur,quema.dmpdum' Dauid inquit,£f vt-
debitoculus metis inimkos meos, & inftantes miln malignantes
attdietauris roe*. Ad hanclu&am fummus quoque Apofto-
lorum PetrusAifcipuJos excitans, inqnjt; Sobrij eftote,vtgt-
late, natn aduerfarius vefterDiabolustatiquam leo rugiensobam-
bulat,quArens quern deuoret,cuirefiftitefolidifide. Et Domiaus;
vigilate,intuit,&Mate,neintretkintentationem.fafccdcnzftessiiv,
QmmSpirituspoteftatem habentesfuper te afeendent,locum
tuum ne defer as: locus vero mentis eftvirtus & cogni-
tio, necnon timorDomini. Admirandusvero Apoftolus
adroodum fobrie 8c generofe decertanS dicebat, in came
obambulantesnonftcundum carnem militamus, nam arma mir
litiae noftrae nequaquam funt earnalia v fed potentiaeDei
ad purgationem muoitionum purgantes cogitatioqes ,8c
omnepaaltitudinem eleuatamiuxta cqgnitionem P e i 8c
captiuantes omnem intellectumiuqbedientiam Chfifti,
8cin promptu habentes vlcifci droneih;inobedicnti%ro.
Proinde fiSc tu fandlosimitaberis,8c fedulo Deovacabis,
fobriuseris. F. Et quid, paterfacere debeo vt mens ift-
definenter Deo vacate pofllt ? S. Impdffibile eft vtmens
Deo vacet,fi yirtutes has tres non poflidet:Dile6kianern,
inquam,cpntinentiam, 8c prationem: fi quidc m diledtio
manfuefacit iram, cbntincntia vero' extinguit.cbncupi-
feentiam, at oratio men tern ab omnibus fegregat cogita-
tipnibus, acillainDeo ipfi nudam ftatUit.-Hae igitur tre.s>
omnes virtutes reliquas in fe cbmprehendunt, dciine.i!-
lis. impoffibile eft, vt mens Deb vacare poffit. F. Difcere
cupio,pater,quo padto dilebtio iram manfiiefacit*S.Poftquam
dilebtio in.{econtinetvtproximimifereri pofltt,v&
illibenefacere, necnon longanimis ergaillwmeflc&fuftincre,
quascpntraeum (-quemadmodum isepius diduro
eft ) perpetrantur, iram ita manfuefacit, fi quis iilam pofi
federit. F. Non funt parua opera eius, fed beatus eftqui
illam polfidere poteft,aquare me longeabeflefcio: atta-
men te , pater, hortor vt mihi dicas quid fitlpnganimem
efle. S.Toleraregrauia, &fuftineretriftia, 6cexpebtare
finemtentationis,necir£efi'2enapermittere,nequcfermQnem
loqui in infipientia, neque ferutari aliquid quod
pium cognofcere non decet,quemadmodum inquit fed
ptura; Vfquead tempusfufiinebit longanttnu, 8c poftea reddet
illi Utitiam :vfque ad tempus abfeondetfermones,'&labia multo-.
rum prudentiam eius enarrabunt* H*c igitur funt per quae
longanimitas cognofciturmec foluni hoc,fed 8c vt homo;
fecum confidefet, num cauiam dederit £entationi,lqn-
ganimitatispropfiumeft, 8cforte fiefereshabet, quo-
niammultaqurE nobis accidunt ,-ad inftrubtionem nq-
Qram accidunt, aut ob praeteritorum peccatorum rctri-
b.utionem,vel prafeiftisnegHgentiiae emendationem, feu*
futurorum deiidlorum abfcifliondm.Quicunqueigitui
confideratquod propter vnunvhPrum aecidrt tentatio,
8c non ilium per quern fir tentatio, fiue fiat per illum, feu
"per alium > plane diuinorum iudiciorum pocUlum bibete
habetjVerum inDeum refpicit, 8c gratias agit parccnti, ac.
feipfum accuiat, ac pro mpte difeiplinam fufeipit, quem-
admodumDauidaSemei,vel ficutlob amuliere. Atin-
fipiensrogar Deumfepius,vt eius mifereatur,8c a diffici-
Ubus pafiionibus liberetur, quumvero mifeticotdiaadr
uenit, nequaquam illam fufeipit, cum nonvenit, vtille
velletfed quemadmodum medicus anima illam confer-
re cenfet, 8c ideo paruipendit 8c perturbatut, 8c nonnun-
° .. EB? „ i l ' _ _____. Iri.K,. I
Gul* in.
îrnmat.
venttem.
J/era 01
tio mentfj I
fegregat|f
ab oinoit' I
ptficczfl
orac. ■ mm
omnibus quxnonexplentindigentiam,fedimplentvo-
luptatibus,nccaliquidvfurpat ptarterquam quod ad v its
fuftent^ationem eftheceflarium, neque delebbbiliafe-
quitqrfed vtilia, cibumque $C potum neceflitatj com-
mertfurat, necfinitcorporiinciaerefupeifluitatem,.fed
folum vitam in illo conferuat, 8c aflidue ab irbpetu commixtiohis
cuftodit,acitacohtinentiaextinguit concupifeentiam.
Voluptas autem necnon cibi8cpotusfatietas
ventrem inflammat, defidériumque ad turpes incendit
concu|pifcehtias,ac tbtum animal ad irrationabilem mix-
tionem impelUt: tunc pculi impudici, manus elfeenis,
linguablanda, auris vero yana audituliifcipiehs, méns;
Deumcontemnens, 8c anima menteadulteriumperpe-1
trans,corpus autem ad illieitam.Operationen! prouocans.
F. V.ere, pater,ita fe res habet, fed preebr edoce deoratib-
ne qubmodo ilia tnenteni ab omnibus fegreget eogita-
tionibus.S.Cogitationes,retumeogitationes funt:exre-
bus autem queedam fiunt fenfitiuae, qusedam vero intelle-
dtiuae. In ipfis igitur mens conuerfans, cogitationes fuäs
circumfert: orationis yero gratia mentem Deq cphglutinänSjabomnibusfegtegat'COgitationibus.
Sctuncmens
nudacum Deo qonuerfans , Deb fimilis efticitur; hbc
quum fit, abeo decentiapetit , neevnquam preces ilia:
fiunt inanes t quapropter Apoftolus indefinenter orare
iu'bet,qu o a ffidue me lit e m ad D eum ele uantes,paulatim
-rerum matérialium abijeiamus affe&us.- F. Et quomQdo
mensindéfinencer.orat? Nam quum 8c canimus 8c legi-
mus ac vna congEegati fumus feu miniftcamus, in multas,
incidimus cogitationes'8c fpeculationes. S .Nibil iroppC*
fibiie diuinapMGfcribit feriptura, nam, 8c Appftblus ipfe
canebatilègc*t,dpcebatiminiftrabat,nihilominus tarnen
indelxnenter orabat ^ liquidem afiidua eft oratio
quum mens in caiftione multa,cpntinetur,defideriqque
applicatut t)eo , 8c femperafpe eius dependet» in omni-|^"*^-
bvfiqu^tam.bpenbusquamaccidentibusin ipfiftuconfi-'
dit.Ifa Apoftblus effeftus dicehat.: Quis feparobit nosadile-
tjtme ChrtfliHrtbulatio an anguftiafeup&fecutioi vel fames Jiue
nuditas, autpenculum,feu enfis ? Et paulb poft;,Mi/n enimper-
fuadeo quod necprAfentia,necfutura,necdltitudo, nec profunditat
aut conditura quadam alia nos feparar.epößit a dileäione Dei qua
eft in chnfto lefu Dorninonofiro. fititemm: Inomnibus.pnmir
■muTjfid non angußiamurfindigemuiffed non defiitumur, perfe-
quutionemfimpejrfMßinemus,ßdnonderelinqaimurï dßjtruimur,
fednonperimiisi femper mortificationem Dorninileßiin corpore
circumferentes,quo & vita lefu mdnißßaturin carnenofira mortals.
Itaigitut Appftplusaffefltus aflidue orar. Narp in o-
mnibuH dictum eft ) 8c opétibuSv & eiaccidentibiis,d-
fpe Deidependet. Ac ideo omn.es fandti m perfecütioni-
büs gaudebant,qüP in habicum diuins peruenirent fpei:
quapropter diuinusinquit Apoftplas,iucun4ißmjegloria-
bor in ïnfirmtatibus mets, quo me obumbret potentiaCbrißi , ac
idcoexcelloininßrmitatibusmeis ftnmuriis, inneeeßitatibus, in
perfequutionibus, inangufitispro Chnfio, quum enm langueo,
tumpotensexißo.ScdLvaznohis mi(eris,quum viam fandfo*-
rum rehnqmmüsjproptereaenim in omni opere b onp &
fpiritah fumus inanes.
F. Cur,pater,compun«ftionem nori habeo2 S,Quo-
niamnoneftiiniot Domihi eoram oculis noftris, quoniam
omnium malorum^fadfci lumüs, habitaculum, ac
idea proptër imbeciflem intellèdkum noftrum conté-
mnimus timendumDeiiüdicium. V'erum quis non con-
tremifcerèt>quum Moyfem expètfonaDei de pêccatori-
bus dieehtem audit; Qmniamaccendeturignisin furore meo,
& adinferni profundurnvfque comburet, Aeuorabit terram &
germina eius, fundamentaque.montiumincendentur, addtuam
fuperipfosmaUy&fagittAmeAConfumenturinipfis. Èciterum ;
corufcabofulguris inflar gladium meum, & introducet'mdïcium
manusmea, &ntribuampttnam mimicis mis. Sed 8c Ifaiam
clamantem: Quisannunctabit vobisquod ignis comburet? quis
annunciubit vobis locum eleuatum adfaciendam-yiam lumini
ignis
De verhplncarpatiotfe, Qu/eftïónes.
Khabe-
B apud
Ëclefiaft.
lp .11.
Row.14.
iVndefic )
:t'quis
10. nab^l'j
rompu®'
liäioueitt I
îfiù.66'
h*nb. j.
t
p i i 1
negiigentesexiftamus? quaproptér Hierenfias déplorât
nos, quum talero graqamafleqqi vaïeamus, tam negli-:
gentertarnen noshabeamusfeupotiusomnesrepleti fi-»
mus malitia ; ait cninyp^«» dabit captti meo aquam, & oculis
meis foment lacbrymarum, &ieplorabopopulum buncdicac no-
clé?. Audio8cMofem de noUsioqwemcmiEtçomeditlacob,
&repletus efi,&difceßit dileftus,pinguisfattus eßeraffusfr dïla-
>atw , &Deum reljquit quieumfecit ‘defecitqued Deo falutari
}W,S.ed ScMich^am diceptefnjHçtt mibï anima quoniam pe*
riitreUgiofus à terra i Et rette agens in, bominibus non efi : vmfi-
quifqueproxmumfutm oppreßiontbus opprimit ; ad malum manusfuaspraparant.
Audio ôcPfalmiftam pariter de nobis di-
i entern\falua meDomne quoniam defeç'ttfanttus, quoniam diminuer
untveritate àfilijs hominum; vana loquebatm vnufquif-
quead proximumfuum, labia dolofa in corde, & in corde loque-
banturmala, dijpcrde Dominecuntta labia dolofa, & linguam
magntloquam. Sed & Apoftbluspropheticè nos Ingens dicebat
; Now efi qui faciat bonum, noneftvfyueadvnuw: fe,-?
pulcbrum patensguttur eorumjinguisfuisdolosèagebant,vene-
numajpidisfublakijseorumj quorumos maledittiom&amarm-
dinepjenùm efi, contritio &miferiain vijs eorum,& viam pacisi-
griorduerunt, non efi timor Deianteoculoseorum. Ac ideo Pau-
lus quum præuidemfutura8c prçfentia virç noftræ mala,
aqThimOtheum f dibit : Hoc autem fiias, quodin nouißimis
diebus inftabunt tempera dijficilia ; eruntenim hommesfiiiaman-
tesfmgrati, mpijâmpkcidijmefedere, çonuiciatores, intempérantes,
immites, boni ofotes ,proditores ,prAcipites, infiati*. volu-
ptatum amatorespotius quam Del, babentesformampietatis ,fed
quivim eiusabnegarunt, quapropter va: nobis, quoniam in
' nouiffimamalorum incidimus : quisenim ç nobis, die
mihi, àprædi&Smalisimmunised*nonne innobisim-
pleraeftprophetia prapdi<5torum * Nonne omnesfuniiis
gulpfi ? Nonne omhesvoluptatum cupidi,infàni8c ma-
tètia: amatores, iracundi fiicceofèntes, iniuriantm^mc*'
. mores, omnis virtutis proditores, conujciatores, morda-
ces,^ roterai, fratru m pfores, fupevbi,'infolentes, elati.
vanègloriofi,.hypocrite, dolofi, muidentes, inobedjen-
res, pigri, inftabiles, focordes * Nonne omnes^mandata
ialutisnegligimus } Nonnepmni inalitiarepletifumus*
Norinepro terbploDei, fa<ftifumus templum > Nonne
pro Spiritu fanbto, repleti fumus fpiritibus maligne?
Nonne pro filiis Dei, filij gehennapfasfti fumus ? Promdé
nemo è nobisindiguettir quumverftatem audit- Illi ve-
rqqui tunclegestranfgrediebantur, djeebant; Vnumpa-
rnm babemusAbrahamfed audiebant à Saluatore ,^ ex pâtre
diabolo eftis,&defideriapatrisvefirifaçereyultis, Quomo-
P dp igitur, quum 8c nontranfgreffores mandatorum eius
exiftamus, fimilia ab ipfonon audiemus ? Quoniam Ôc
Àpoftqlqs, ebs qui fpiritu ducuntur, filios Dei nomina-
uit; ait enim -Quicunquefiiritu Deo aguntur, hifuntfilij Dei:
xquopa8j:o igitut quum nos fpiritumbms ducamùr, audi-
re poterijnus » vtfilij P e i nominemur ? Prudentiaenim
carnis mors eft,qui verb ff inttt ducuntur,ex fruttibus jpiritus manifest
funt. Videamusigitur, numfrinftus fpititus habea-
mus ; Numfruttus, inquix:,jpirituseftdilettio, gaudium,pax,
longanimités,probitas, bonitas ,fides, manfuetudo, temperantia;
nunquidigitur habemushjecinnobis ? Sedvtinamnon
haberemus penitus contraria:quo padto igitur audire po-
terimus, vtfilij Deiporoinemur, 8çnonpotiusquoddi-
uerfum eft ? Siquidem quod exaliquo fa<ftum eft, fimile
eftfacienti, qupd 8c pominus oftenditdumait?^odß*~
ttum eft exJpirituJpiritus ^npsautem fatfti fumusexrarne,
cpntra fpiritum defiderantes ; 8c i^eo iuftè ab ipfpaüdi-
mus: Nequaquam manebit Jpiritus meus in bominibus bis inaternum,
quomamcarofunt.Qnpmoàoigkmzüdii:epotenmus
quöd plane Chriftianifumus, quiforfàn nihil in nobis
Chrifto dignum habemus * Cæterum dicetur'fprtaflîs;
fed fidem babeo,8c fàtis eft mihi fides quæ in ipfum eftad,
falutem. Verumhuiclacobcpntradicic, inquiqnsquod
&D,Amones credttnt, & tremifunt. Etrurfus;Eidesfine operibus
mortua eft perfe, quemadmodum & operafine fide. Quomodo
autem de futiuis; ei etederemus, qui necinptrtefentibus
ac temporalibus ei credamus materiàbbus implicit! ac
ignis veßri &flammAquA comburet ? Etrurfus; Egredientur &
vidébutitcadauera homimmqmdefeceruntame.Nam vermis eo-
r um non màritur, & ignis eorum non extinguetur, & er tint \n a-
JpettumcunttAcarni, Quin 8c Ieremianidicentem:D4f£g/o-
riam Domino veftro, ne obfcurentur, & ojfendanturpedes vefiri
inmontetenebrofo,&expeftatein lucem &ibivmbramortis, &
impingent in càliginem. Et itemin' ; Audite populus ftultus&ex-
corf, oculi ipfis r&non vident,, aures ipfe^fe non audiunt, num-
qitïd me timebitis, dicitDominwiWumquïd à facie mea cauebituï
quum feerim terminum arena maris & mandatum Aternüm,
tranfgredinolïte. Etrurfus: Erudiet te defettio tua, & malitia
tuacornpieite, & cogno fies & videbisquam amarum fitttbire-
linquere me , dicit Dominus y Ego plantaui vineamfruttifçrdm 0-
mnino ver am, qùomodo corner fa es retrorfum,&ïnfarmenia vi-
tisaliéna rEt iterum ; Nonfidicumconfinfuludentium ,fidca-
ui it facie manus tua :filus fidebam, quoniam repletuseram ama-
ritudibe. Qifiscthrn non terrerétur quum Ezechielem di-
centem audiret ? Jlffundam iram meant fuper tef&perficiqm
furorem meum fuper te, & iudicabo te in yiis tuts, fadalojuper te-
cùnttam abominationem, & nonparcetur ocuto tuo, fytunc cô-
gnofies quod ego fern Dominus ? Quis autem Danielèm au-,
diens non compungeretur, manifeftètrcmendiiudicij
diem defenbentem, dum dieft yAjpiciebam doheçthronipo-
fit't funt, &Antiquus dierum confidit,&indumentum eiuscandi-
dum vt nix, (freupitti capïtis tanquam lana pura, & tbronus eius
flamma ignis, rotaeius, ignis comferens ,fiumen ignisfluens ante
ipfum egrediebatur, milia milium minifirabant ei , : & decies centena
milia ante ipfum ftabânt : indicium defidit, felibriapertï
fu.nt ,nempequifatta vniufiuiufquereprebendebant. Et rurlus:
Ajpiciebam in vifiçnenottis, &eccecum nubibusquafifiliusbomi-
msveniebat, & vfque ad Antiquum dierum per uenit., coram eo
oblatuseftei, & traduitsprincipatus, honor & regnüm & 0nines
populi, tribus, & lingua ferment a, potejias cuis, potéjmfim-
piterHa}®num eius non corrumpetur,&borruitfpïritus meus:
Ego Daniel in habitu meo, ' & vifiones capitis meiconturbauerun t
me. }?toindequis nontimeret quum Dauidemaudiret
loquentem :Semel loquuttts eft Deus, bis bac audiuipotentia Dei,
quoniam potentia Dei, & tua Domine eft mïfiricordïa, quoniam
tu rétribués vnicUiquefeçundim opera fia- Et itemro ftccleha-
fticûs, * totumfirinonisfinem au du De urn time ; & mandata e-
iusfeyua, quoniam omnem hominem & omne opus Deus in indicium
deducet , ob cunttaperpetratafiue bona fuerintjiue mala
Quin 8c quis don trenufceretApoftolum audiem dtcen-
tem ? Oportet enim nos omnes confiituiante tribunal Cbrifii ,vt
I vnufquifqueè nobis reporter, quaper corpus operatus eft* fine bonumfitilludfiue
malum. Quis igitur non depiorareéihcre-
duÜtajem noftram , nec non çaeeitatem animæ noftrte?
quia quum'bspc cumfta vidèamus, non tarnen pçénit.e-
mus, neque tantamfocordjam 8C negligèntiàm noftram
amarulenter deploramus, quampræuide'hs Hieremias
dicebat : Matedittusqui facit opera Domini negligenter. S 1 $n i m
falutis animaru noftrarum curam gereremus, ob fermo-
nem Dei tremeremus , feftiharemufque: mandata eius,
perquæfaluarnur, feruare.Nos vero quamuisPoftiinum;
audiamùs dicentem ; Introite per anguftam portam, qua perducit
ad vitaniilätim tarnen præeligimus 8c patentem quae,
duçit ad perditiqnem açidebillud audiemùs, quumè
coelis yëpiet iudicareviups 8cmonuos:Difiedite à me male-,
dtttï in ïgtiem Ateynum, quipraparatus efi diabolo & Àngelis eius.
Et hæc audiemus npn tanquam mala facientes,,1 fed bona
négligentes, ae proximum haudquaquara amantes : fi
autemmalèegerimus, quomodo diem illum fuftinebi-
mus,mmmiferç afFe8ti?Præcereaillùd, mcecbari nolïynec oc- .
ctdere , 8c reliqua,, antiquis ditfta funt per Mofen, Dominas
verô fçiens qupd Chriftiano non fatis fit ad perfe-
^ionem,fi hæcfola feruata fuerint, dicebat : Amen, amen,
dico y obis, niftiuftitia veftraplus abundauerit quam Scribarum
dt Eharifeorum, nonintrabitisinregnumcoelorum. Propterea
"vbïque lupra 8c infra faridtificationem animae, per quam
& corpus fantftificatur, necnon amorem omnes homines
fincerumhabereftatuit,per quem 8c dileiftionem er-
gaeumconfequi valemus, açtypum eundem vfque ad
nJörterii', ftrnul 8c difcipuloseius_( quemadmodum fse-
pins.ditftum eft)præ nobisfette. QuidigitUt refpondebi-
, 4 ___ .,,4 . carni viùentes, 8ccontra^fpiritumqaftiwqtes î, aumusindieilla
, quam taie habeamus exemplum, acita temChriftpin virtute credunt, 8cipfum totumpermandata
E
Hier, i p.
Mittf. 17,
pfalm.n.
Rom. 3.
Pfalm+
F
i.Tim. î,,
Hominu
improbi»
cas.
G
IOa, 8.
Rom. g.
Rom. g.
Galat.y
Epheff.
H
loan. 3.
Gmef.6,
Fides non
eft fatis ad
iàlutem.
lac. Zi