A
N o minis
fpei inrer-
ptctatio.
Rtm, 8.
WO* .
Fide» effe-
.ftu sin ere
dentibos.
Htir.il.
!g4i 5.
'jUu.x.
i B
Ttf.t.
JfoiW.IJ.
Chiritati«
|4.gradw.
c
aftt&um, & ledulx Icraituris obfequium ; fpes autem
dicta, quod fitpes & progrediendi racultas, quia qui A
auedum peccatum amat, futuram gloriam non fperat.
llle enim fiducialiter (perat, qui Domini rhandatafide-
liter fersat;Jpe enim, vt ait Apoftolus, faint fatti fuma.
Ideb non niii à Domino Deo petere debçmus, quio
quid (peramus nos vel bene operaturos vel pro bonis
operibus adepturos. Ponamus igicur foem noftram in
Domino inftruente Dauid Sc dicente : mihi autem adha-
nre Deo bonum.ponerein Domino Deo fttm meant. Eciterum :
Jpcs mea nt Deo eft. Fides eft iuftitiæ fundamentum, quam
nulla bperabona praecedunt,&ex qua omnia bona pro-
cedunt.Ipfunosdpeccatis omnibus purgat, mentes no-
ftras humiliatas Deo réconciliât) (pern nobis futurære-
munerationisinfoirat,auget in nobis virtutes fanbtas, ac
nos in earum pofleffione confirmât :fine fide enim ( vtait
Scriptura ) impofiibile eft placereDeo, quia nemo poteft ad
vecam peruenire beatitudinem | nils per fidetn : fidem
illimfoilicet </«*«/>«• dilelhonem operator: quia vtlacobus
Apo&olasait,fidesfine operibus morttta eft. Et Iterum: quid
proderit ( ftatres mci)fifidem quis dicat je habere, opera autem
non babeati n illiquid bene v iu it,& bene viuendofidem
re&amcuftoditî charitas,eft mater,fons, & origo omnium
Charitatis ;
ciFrdus.
D
Sarfam
cord a ,car
à Sacerdo
te dicatur.
Meads
eaagado
in oratio-
ne,à dçmo
«e eft.
virtutem.Ipfa eft omnis praecepti finis dc qua dicit
Apoftolus, finit autem pntcepti eft chantai de corde puro &
tonftientiabona,&fidenonfitta: VndeDominusait./ioce^
praceptum mtumvtdiltgatu inuicem. Omne enim manda*
turn de Tola dile&ionecft, & omnia vnum præceptura
funt,quia quicquid prxeipitur, infolacharitate folida-
tur. V t enim ait Apoftolus : Dew ebaritai eft, & qui manet
in charitate in Deo manet & Dew in ebf Quatuor autem
modis.charitastconfiftit : hoc eft. in dile&ioneDci, quae
prima eft: (ecundafi nofmetipfos fecundum D.ominum
amemus: tertia, proximos , quarta, etiam inimicos.
Dominumergo plufquam nos diligere debemus, Pro-
ximum,ficutnos;imniicum,vtproximum. Hæceftenim
veracharitasquam habere debemus inuicem ficut Do-
minus oftendit & docuit dicens, dihgite inuicem,ficut&
egodilexi vos.bacmaiorem dilectionem nemo babetquam vt animant
fuam ponat quis pro amteit fuis. Si autem & ani mam
poni oportet, quanto magis votum Sc fhidium mains
debet intëlligt ? Difficile quippeeft vim charitatis ex-
primere, cum omnia Dei præcepta, fola pôffideat charitas
dicente Bearo Auguftino : totam magnitudinem 8c
alcitudinem diuinorum elbquiorum focura poffidet
charitas quaDominumproximumque diligimus. Hxc
in aduerfitatibus tolerat, in profperitaribus temperat
in duris paffionibusfortis : in bonis operibus hilaris, in
tentatione tutilHma, in hofoitalitate largiflima, inter
veros fratres lætiffima, inter falfos patienti ffima.Et quia
de his tribus prsceptisaliquantifper loquuti (umus,di-
camus quid inter le différant. Fidesin fpemproficit,
foes vero ad charitatem, in præfenti tria font,in futuro
fola charitas landtorum Angelorum 8c D e i, & tunc
quicquid fides 8c fpes promiferant,confummabitur.Ma-
ius ergo eft quod femper erit,quam quod aliquando cefe
fobit,quia fola charitas ibi perfe&a erit, cum perfe&os
Deo,à quo eft donata,coiunxerit.Sed quia hæc&aliabo
nanequaquamà Domino obtinere poterimuS)nifi oratione,
ieiunio Sc eleemofy na,dicamus breuiter, quanta
hæc humanae falutipræftent bénéficia, fi, vt decet,à nobis
fuerint frequent^a. Modum namque orationis
(ancliffimus Martyr Cyprianus nos docet dicens : vt
cum ftamus ad orationem, vigilare 8c ineumbere ad
in voce. Nam cum quali deootione & reuerentia fit
orandum,beatiffimus& fandbiffimus pater Benedidbus
demonibrat,diccns : fi cum hominibus potcntibus,volu-
mus aliqua luggcrcre,non po(Turnus mfi cum humilita-
te & reuerentia, quantb magis Domino Deo vniubrfo-
rum.cum omni humilitate Sc deuotionis p uri täte fuppli-
candum eft,cum non in multiloquio,fed in puritatc cordis
8c compundbione lachtymarum nos exaudinTciä-
mus î Illinc Dominus in Euangelio : cum ftabitis ad oran-
dum, dimittitefi quid habet is aduerfus alter tint. Hinc iterum
niftremiferitisbominibw peccata cor uni, net Pater vefter qui in
calif eft dimittet vobiipeccataveftra. Hinc rurfus ait : date &
dabitur vobisftimittke & dimittetur vofcw.HinC in inftitutio-
ne orationis,conditionem pietatis poTiut, dicéns; (fiw»N
te nob is débita noftra, ficut & nos dimittimw debt tori bus noftris.
Ille,redbe fiii delidbi veniam poftulat,qui hoc,prius,quod
in eum dclinquitur relaxat : dimirtamus ergo quod de-
betur nobis. K.elinqueproximo tuo ( ait Salomon Jn o -
centi te,& tunc,dcprecanti tibi.peccata foluentur. Ait e-
nim A p oftolus Pau 111s, volo tuque viros or are in omni loco lestantes
fanäas mànw fine ira & difteptafione: Sandfee enim
maims funt ( vt ait Ambro^usJ qiiando cor mundum
eft, quiaipfaeftDominoacceptabilis oratio, quæ fun-
ditur fine o'dio fraterno. Ait autem Dominus,<^orrer
femper or are &non ieftcere : Et Paulus Ap oftolus ait, femper
gaudete, fineintermifiione orate. Quis autem poteft temper
orare, ac fine defedbu Sc intermiffione ptedbus infi-
ftere, vt nec alimentum fumendi nec dormiendi remplis
habeat ? Gui ergodicendum elk, oportet femper orare
&nondefieete\ nifieiquicanonicishorisquotidiè, iuxta
ricum Ecclefiaftic« tradicionis plalmodijs precibulque
confoetis Dominum laudarè Sc rogare non defiftit i 8c
hoc eft quod Pfalmifta dicebat, benedicam Dominum in
omni tempore, femper law eiw in ore mto. Seduhe autem
precesprouocantanimamludicis ad mifericordiam , &
ficut railici linear mis ad bellum exire non conuenit, ita
homini Chriftiano procedere quolibet fine oratione ,
non expedit. Egtedientesde hofpitio atmet oratio »
regredientibus de platea animo occurrat. Quicquid
Cnnftianus inchoat ; anted dirigat orationem ad Dominum;
quid quid perficit»& hoc cum oratione perfi-
da t, & fompér, Tenlu, mente, voce, & opère, omnipotentem
Dominum oret, vt der ea velie dicere, pariter
& facere, &T ea vfque ad boni opens perieuerantiam
retinere quibus ad vitam perpetUam foelieiter peruenire
concédât.: frequenter orationibus infiftat: Scmala
fua praterita cum lachrymis 8C gémitu quotidiè in ©ra-
tione Deo confiteatiir, & caueat ne ad hoc rurfus pro-
ruatqùodfo planxifle agnofeit. Merriinifte exumdebet
quod dicitur, ne tteres verbum in oratione tua : quo videlicet
didbo-, vir (apiens nequaquam nos prohipet fxpc ve-
niampftere^fod culpas icerare : aefi apertè dicat, cum
male gefta defieueris, nequaquam rurfosfodas quod
cumprecibusiterum plangas. Sciatautem ffaternitaS
yeftra, quia tunc pretiofior fit oratio cum coniunda
firenteleerftplyna::inefficaxenimpetirioêft (vtaitbea-
tusCyprianus) cum precaturDominum fterilis oratio,
Nam fi omnis arbor nonfacietts fruäum bonum exfeindetur &
in ignemmittetur, vrique & iermo non habe ns fruÆbum,-
prômereri gratiamuomini non poteft, quia nulla ope-
rarionefcècunduseft. E tideàScriptura dïuina inforùit
dicens; bona eft oratio cum ieiunio& eleemofyna. Nam qui.
in die iudicij præmium pro operibus & eleemofynis.
redditurus eft, hodiè quoque ad orationem cum ope-
Oratuti
Dèum <^^
I bemus it
iurias con-
donate.
Matth, f.
F
Eccl z8.
l.Tim.i.
tThtft.
.Horcea-
□ onicsc.ei
' Ecdefia-
ibcfLtradi-
none f4r.j
Tfal. d
Orandum
! eft ante
I omnem
' progGeefsu.
precestotocorde debeamus. Cogitatio omnis carnalis rarionè venienti benignus auditor eft. Sic Cornelius
& (piritalis abfeedat, nec quicquam animus cogitet Çenturio, cum oraretmeruitàudiri,£aciens multas èle-
quam id folum quod precatur. ldeo & Saeerdosantc emofynas&orans Temper Dominum. Hinc circa ho*
orationem præfatione præmiflà, parat Fratrum mentes vam nonam aftitit Angelus teftimonium reddens ope-
dicendo ; S v& sitm c o r d a : vt refpondens plebs , | ribus eius & dicens ; Cornels, orationestua & eleemofyna tua
H a b e mv s ad D omi n vm , admoneatur nihu aliud afeehderuntin memoriam coram Domino. Cito oratiohes ad
quam Dominum cogitare debere, vt claudatur peâus | Dominum afeendunt, quae ad eum mérita noftri operi*
contraaduerfarium 8c ToliDeo pateat, neead Te hoftem j adforunt, vnde Sc per Ieremiam Prbphetam dicitur,
Dei tempore orationis accedere pariatur.Obrepitenim .leuemjäcorda noftra cummanihus ad Dominum. Ad Domi-
frequenter & pénétrât & fubtiliter fillens, preces no- warn qnlppe corda, cum manibus leuare eft orationis
liras à Deoauocat, vraliud habeamus in corde ÔCaliud noftræ ftudium cum meritq boni ope ris confongere. De
led. 7.
Eleemofy
.oratio-
H
niadiun-
gendaeft.
Matth, y
Sibi idu-
natequid
oc Sc (anûus Leo Papa : oratione ( inquit ) ptopitia-
tio quxritur, ieiunio concupifoentiacarnis extinguitur;
eleemofynis peccata redimuntur, in orationibus fides
permanetre<5ta,inieiunijsinuifta,in eleemofynis mens
benigna*, hoc enim perfedum &rationabile ieiunium,
quo nofter externus homoieiunat,& interior orat\ Sc
fociliiis per ieiunium oratio penetmt in coçlum. Ieiu-
niufortia tela funt Udueffus tentamenta Dxmoniorum;
cito enim per abftinentiam deuincuntur, cum ieiunia
bonis operibus Deo acceptabilia funt. Qui autem ci-
bisab(linent, 8c prauc aguht; Dxmones imitantur qui-
buscfca non e ft ,& nequitiatemper eft : ille enim de-
mum benè abftinet i cibis, qui dcàmalitiæ adiotiibus
mundi ieiunat ambitionibus. Neceflaria namque
font animx noftrx ieiunia, ficut vulneribus medicina:
mcdelam enim conferunt yitx perpetuxj ita tamcn vt
duarum rerum teftimonijs commendentur, orationis
fcilicetac mifericordix : ficut & Dotninus per Prophe-
tam dicit : nonne hoc ell magis ieiunum quid eligi\ Aiffolui col-
ligationes impietatis,foluefajciculos deprimentes, iimitte eos qui
confieafti funt liberos, & omne onus difrumpe: frange efurienft
pattern tit tint, & egenos vagofque indue in domumtuam ; cum vider
is nudum,operi eum,& cariiem tuam ne deftexeris-,tuncerurn-
pet.quafi mane lumen tuum,&famtas tuacitiusorietur,&erit
antefaciemtuamiuflitia tua, & gloria Domini coUigettei tunc
inuoubis & Dominas exaudiet ; clamabis, & dicet > ecce adfunt.
Ieiunium J ftfod ergo ieiunium Deus approbat quod ad eius ocu-
m m los manus eleemofynarum leuat ; quod cum proximi
tur.quod dilejftioncagitur ,quodpietatecohaitur. Quodergo
eleemofy- ribifubtrahis alceri largirey&vndecaro affligitur, inae
ne coniir- egeptis proximi caro réparetur. Hinc etiam per Pro-
ttum 1 phétam Dominus dicit ; cum ieiunaretis & plahgeretis, nunquid
ieiunium ieiunaftts mihi ; &cum comedttis & bibitis, nun-
quid non vobiftnenpfis comedttis & vobifmetipfis bibitis ? fibi
enim comedit & bibit qui alimenta corporis, qux funt-
commiiniadonaconditoris, fincindigentibuspetcepitj
8c (ibi quifque ieiunat, fiea qux ad tempus fubtrah.it,
non paimeribus tribu it, fed ventri poftmodum offeren-
daciiftodiat. HincperProphetam IoNelem dicitur^fan-
ttiftcate ieiunium : Ieiunium quippe (andli fi care, eft ad-
iunétis bonis afijs , dignàm carnis abftinentiam often-
dert- : qui enim vult ordinatè dare eleemofynam, à fei-
pfo debet incipere & cam (ibi priraumdare. Eftenim
fc 1 ecr.!ofyna.opus mifericordixj verifGmeqj didlum eft,
mifercre anima tua placent Deo. Propter hoc renafeimur
vt Deo pla,ceamusj quia meritodi(plicet;quod nafoen-
do contraximus . hxc eft prior eleemofyna quam nobis
debemus : date eleemofynam & ecce omniamunda funt vobis.
Npn fplùtn ergo qui dat elurienti cibunS ,, fitienti.po-
tum, nudo veftimenfum , peregrinanti hofptium, fu-
gienti latibulum, aegro vel inclufo vifitationem, capti-
uo redemptionem, non (ano medclam, errand viam.
deliberanti confilium,& quodcunque ncccfl'arium indi-
genti •, verum etiam qui dat veniam peccanti , eleemofy-
pam dat: 8C qui emendat verboeumin qilern poteftas
eidatur,vel coercet aliqua difeiplinaj& tamen pecca-
tum eius quo abifio lari us eft vel offenfus, dimitrit ex
corde, vel orat vt dimittatur ei; non folum in eo quod
fti mittat atque orat, verum etiam inpo quod corripit Sg.
aliqua emendatum poena pleitit, eleemofynam dat quia
milericordiam prxftat. ffaphuel quoque Angélus, y t
eleemofynalibentecac largicer detui'ihortatur dicens:
bona eft oratio cum ieiunio & eleemofyna-, quia eleemofyna libérât
d morte peccata ipfa purgat. ■ Oftendit orationes no-
llras acieiuniaminus polie nifieleemofynis adiuuentur.
Dux namque fuht eleëmolynæ : ynacorporis^égenti da-^
re. quicquid poteris: altera fpiritualis; dimittere à quo
lxlus fueris. Vendite ( inquit ) quapopdetis ; & date eleemo-
fyHiitn. Eciterum : date eleemofynam, & ecce omnia munda :
Sciiicctypbis. .Et S'jdomc^n'ait : redemptio animaviri, diui-
tufua-.qui autem mferetur pauperi,beatus erit.E t iterum S cri-
ptura : conclude eleemofynam infinupauperis ', & hfCpro te exo-
rabit ab omni malo ificut ignem ar den tern extinguitaqu a, ita e-
leemojyna peccatum.Ezitemm -.qui obturât auresfuasne audidt
pauperem,& ipfe inuocabit Dominum&noneritqui exatfdiat
pfid.70.
Matth. iy
Eccl j o.
earn:nequeenim mifericordiamDeijncr.cri poietic, qui
-'mifericorsei nonfueritjaut impetrabit de diuinapietate
aliquidin precibus,qui ad.precem pauperis non fuerit
humanus. Quod iterum in Pfalmis Spiritus fanékusde-
clarat & probat, die ms : beatm qui intelligit fuper egenutn &
paupersm, in die mala liberabit.eum Dominus. Er Daniel iegi-
tur taie dedifle confilium Nabuch.odonofor : proptered
Rex placent tibtconfiliummeum, & peccata tua eleemofynis redi-
me,&iniuftitïas tuas miferationibuspauperum : &erit Dominas
patient inpeccatis toit. Hic fi peccata fua eleemofynis redi-
mere noluiftet :vtique nec euadere mala quæ perpeflus
eft,pocui(ïet.Peo enim,eleemofynis pauperum foencra-
turj&cumdatur minimis, Chrifto uatur. Ipfeenimin
. iudicio fuo diëlurus eft, efuriui, & dedtftit mihi manducare,
fitim,& dediftis mihipotum : nudusfui, & veftiftis me,& estera.
Et, quodfeciftisvnï de minimis fratribus mets, mihifeciftis ; 8C
tuneaudient vocemillam beatam : VenttebenedictiPatris
met,percipiteparatum vobisregnum ab origine mundi. Beatus
verb Tobias, filium monensvt elemofynas facerec,ait
inter alia : ex fubftantia tua ,fac eleemofy namfill mi,& noli a-
uerterefaciem tuam ab vllopaupere,ita enimfiet, vt nec d te auer-
tatur faciès Domini, quomodopotueris, itaefto mifericors,fimul-
tum tibi fuerit,abundanter trïbuefi exigu umfmit, etiam exigu-
um libenter impartiriftude. Pramiumenim bonum tibi thefauri-
zMtndie necefittatis,quontam eleemofyna ab omni peccato&d
morte libérât, & non patietur animant ire in tenebras, fiducia
magnaerit coram fummoDeo eleemofyna omnibus facientibw e-
am : mifcricordia,veroàcompatiendoalienæ miferiæ.
vdcabulum fortita eftûfta porro bonorum operum exer-
citiamelius,im6inftaptiusfiuntd nobis cura exrecorda- Sioniste-
tionepeccati compungimur,& compungendo peccata
confitemur,ficqueadrcmediapoenitentixconi*ugimus. I," s,quaoe
Bonum efthômini, femper ante oculos propria adhibe-
re delibta (ècund umPfalmi Jfentçnthm-.&peccatum meum
contra me elt femper. SeruoDeitantadebecefle peccati re-
cordatip -, vt ea quæ geilit, femper cum lachrymis confi-
teatur : vnde 8c Püilmus dicit; conuerfusfum in arumna dum
configiturjpina :Peccatum mestm cogmt um tibi fed,&dixi : pro-
Eleemofynaffititualu.
E
'Eleemofyi,
copun-
Eleemofÿ-'
nafpiri-
tualu.
Lucatl *'■
Zuc.it.
Pceu.iys. -
P/vtt-14 S.V
Zeelef2.9.15.
P'OU. II. If
Peccati le-
Icotdatio-1
nunciabo aduerfum me tnmftitutt meat Domino, & turemififti comitari,
impieta tent peccati jnet. Salomon ait : qui abfconditfcélera fua, G
nondirigetur-,qut autem confeßusfuerit &reliqueritea, mifery- jdibent.
cordiam confequetur. Hinc beatus lob : quapropter &ego
nonpar cam ori into, Ori parcitfuo, qui confiteri malum
quod fecit,erubefeit. Sediuftusot.i(uo nonparcit: quia ÎQn f .0
nimirum iram iudicis difttiëlam prçueniens,verbis con- jparcerr,
traiepropriæconfeffionisnon parcit: hinc Pfolmifta ait; quid ß--1
pmuemamus jacian eius. in cenfefiione. Hinc foriptu m eft : die
tu 'miquitates tuas, Vt iufttficerif : ex eo enim vnulquifque iu-
(lus e(Teincipit,ex quo foi accufotor extiterit. Confoffio
enim , peenitenriam monftrat; pccnitentia fatisfadlio-
ncm oflentat; fatisfadtio, veniam fibi diuinapietate conciliât:
nec enim potent indulgentia tribui, nifi ira Dei
Pfalm 5
^Ä.43.1
poffit confeffione placari. O veneranda pictas Dei!
Peccauimus,& parcit! deliquimus;& ignofeit!offene
dim us, & adhuc placatus exiftit ! Vnde, qualis erga iu-
ftos fit demonftrat, dum talem fo erga peccato tes often-
dit:necpeccatoriampoteritexcufari,quicon£effionem,
per quam venia nafeitur, non properauit amplecli,ne
poffotreusgemino crimine defined; dum primé legem
contempfitjVt delinqueret, & confefiionis remediaam-
pledinoluic, vcperirec. Ergo qiiifquis peccatoreare-
medianeglexifti pod peccatumjjc qui peccando diuina
contempfifti.præcepta.confemo afferat lalucem , cui
conte.mptus, accélérât mortem. C^nfiteantur finguli
( quæfo vos ; fiaries) delirium fuum: dum adhuç,qui
deiiquit in feculo e ft, dùm admitti confoffio cjiis pote
ft; illife anima profterhat, illi mens toca(atis.faciat,il-
lifpes omnis incumbat. . Rogare gen er aliter deberpus
dicit ipfe: reuertimini (inquit)admein to-îocordeveftfo,fi-
mulin ieiunio ,ftetu ,&planctu. Duo font namque genera
comp.unéfcionis quibus femetipfos Domino inarcacordis
immolant fideles ; nimirum (i Dominum fi tiens anima
prius timoré compungirur ; vel poilea,amore. Prius
Confcffic-
fefo in lachrymis afficit; quia dumpeccatorum fuorum
recordatru, pro his perpeti foppliciaæterna.pcrtiroefcit ;
’lit
plicis peccati
ecus
cft-
I.fid-Ho-
ftu duplex