
S. Maxim CenfêJJbru
S AN CT VS MAXIMVS
DE DVABVS NAT
V R I S D O M IN I E T D E I S A LV A -
toris noftti Iefu Chrifti,& quod Arius & Neftorius
in Theologia,& Incamatione, contra acque
Sabellius, & Eutychesfen-
Rias tres hypoftafes confitetur, fed vni-
tatem negat,& non dick confubftantiale
efleTrinitatem. Sabellius vnitatem cori-
fitetur, ledTrinitarem negat.eunderri e-:
nimdickPatrem&Filiurn&SpiritumS.
Ecclefia vero vnitatem confitetur, ,8c Trinitatemprsedi-i
cat.Similiter Neftorius invno dxfan&a Trinitate naturarum
differentiam dicit, fed vnionem non conficetur.non
enim dicit fa&um efle fcundum hypoftafim.Eutyches verb
vnionem quidem confitetur, differentiam tamen fe-
cundum (ubftantiamriegat, & confuftonem naturarum
introducit. Ecclefia vero A vnionem fecundum hypofta-
fith,nediuifiofiat:&differentiamfecundumfubftanriam,
ne confufio, profitetur.
z. Qupmodo fumma vnio A idem habet , A diuer-
fum ? idem in fubftantia, vtin fandhTrinitate.diuerfum
verb in perfonis.vnam enim fubftariam dicimus,tres veto
perfonas. in homine autem eadem eftperfona,diuerfitas
vero fubftatiarum in ea.fiquidem vniris hominis alia fub-
ftantiaeftanims, alia corporis, fimiliter in Domino no-
ftro Chrifto eadem eft perfona, A diuerfitas fubftantia-
rum.fiquidem vna eft hypoftafis fiue perfona,&vniusfub
ftantiseftdiuinitasj& aiterius humanitastficutenitriitri-
poffibile eft in fan (ft a Trinitate confiteri quidem vnionem
, & non efferre differentiam ; fic omnino necefle
eft in incatnarione A vnionem,& differentiam prsedicare.
5. Sicut enim non eifdera vocibus fignificatur in landta
Trinitate differentia, A vnio,quin poti9 diccndo quidem
tres hypoftafes, differentia fignificatur; confitendo vero
vnam fubftantiam, vnionem confitemur,fic invno ex fan-
«ftaTrinitate cognolccndo quidem duas naturas, differentiam
naturarumjpraedicandp vero vnam hypoftafim, I
compofitam vnionem confitemur.
4. Sicut Arium anathematizamus praedicanteinlan&a
Trinitate differentiam » fecundum hypoftafim, fed non
prsedicantem naturalem vnionem, fic Neftorium anathematizamus
cognofcentem differentiam fubftantiarum
in Chrifto, fed non confiteritem vnionem fecundum hypoftafim.
j. Sicut Sabellium anathematizamus praedicantem in
(aniftaTrinitate naturalem vnionem , fed non prasdi-
cantem differentiam fecUndum hypoftafim , fic Euty-
chem anathematizamus, confitentem quidem vnionem
fecundum hypoftafim, led non agnofeentem naturarum
differentiam.
i 6.Differentia hyftoftafim in fan£fca Trinitate, & naturarum
differentiaminvuoexfan&aTrinitare, nonin fen-
fuoportet dicere , fedoculismentis intelligere. &cquo-
Jmodo in lan&a Trinitate tres hypoftafes profertis pro-
Ipter differentiam,iecundum hypoftafim;in vno autem ex
I fan <fta Trinitate non profertis duas naturas ,in vna hypo-
ftafe propter differentiam naturarum?
i ' 7. Sicut propter homoufion fan&e Trinitatis vnam
fubftaintiam, & propter diuerfttatem perfonarum tres hypo
ftafes dicis, fic propter diuerfitatem fubftan tiae verbi &
carnisduas fubftatias propter propriamfubfiftantiam die
vnam hypoftafim.
8. £icut in fan&a Trinitate vnam fubftantiam dicimus
nonadconfundendas tres hypoftafes; neque tres hypoftafes
ad tollendam vnam fubftantiam; ficin vno ex (an-
«ftaTemirate, vnam hypoftafim dicimus, non vt duas na-
turas eius conf undamusmeque duas natUras,vt vnam hy-
poftafim diuidamus.
9. Qui non dicit in Chrifto propter differentiam nä-
turariim vnionem fecundum hypoftafim , Neftorianus
eft ; 8c qui non dicit in vnione fccundum hypoftafim,
differentiam naturaruna,Eutychianiftà eft.quiautem pto-
fitétut &vnibnem(ecundum hypoftafirn, A naturarum
differentiam prasdicat invno ex fan da Trinitate, hicre-
giam, 8c omni reprehenfione, & macula carentem fidem
tenet.
10. Qui dicit differentiam, &vnionemin Chrifto, neque
differentiam tollit, neque vnionem confundit.fîqùi-
dem Cyrillus eos anathematizar, qui propter differen-
tiam tollunt vnionem fecundum hypoftafim.&Synodus
oecu menica anathematizat eos, qui propter vnionem fecundum
hypoftafim differenriam naturarum tollunt in
vno ex (anda Trinitate.
kM D M O N I T I O .
IN ter aduerfaria Turriani reperimus etiam (equente* hacreticorum
Sc Ecclefiæ ortodoxe antithe(es,quod ad pietatis dogmata attinct-
Ex Graeco conuerf*font à clariffimo Turriano. non tamen adferi-
pto audoris nomine. N os propter fimilitudinem argument!, his decern
fàn â i Maximi capitibus fubi ungerc voluimus.
ANT I THE S E S
HÆRETICORVM E T ECC
L E S IÆ O R T H O D O X Æ C IR -
ca nonnulla fidei dogmata.
Abellius vnam quidem naturam confitetur,
efle autem ties hypoftafes vocat naturam
Mto*fira*ov, eundem Pattern, eundem Fi-
lium, eundemSpiritum Sandum, nudafo-
lum nominalem vero vnam.
Ecclefia vnam naturam diuini.tacis confitetur , &tres
hypoftafes profitetur, Patrem, Filium, & Spiritum Sand
um, non nominanuda, led veras res per fe, & proprie
exiftentes,quæGraece dicuntur ttvTowroç&Ta, iSiovv&fcr
T<ti naturam vnam in tribus hypoftafibus, & très hypoftafes
in vna diuinitate.
Arius tres hypoftafes confitetur diuetfie fubftantia?,
& vnam diuinitatem negat.quia enim profitetur earidem
efle naturam, 8C hypoftafim. idcirco tres naturas, & tres
hypoftafesincroducic.ingeni tum enim aliud efle ait à ge-
riito,& à producence 7» J rrttf$u. quod fi irigenicum bft aliud
à genito , Sc non pore ft ingenitum-efle genitum,
nequegenitumirtgenitum : eft igitur aliud ffibftantiaingenitum
, & aliud lubftantia genitum ; quod fialuid, non
igitur homoufion. quare Pater eft naturae ingenitæ , Sc fi-
lius naturae genitae. atque ita Pater ingenicus fecundum
fubftantiam ancecedit filium; &pofteriorerit Filius propter
generatiönem. eratigitur tempus, quando non erat
Filius.
Ecclefia vnam naturam diuinitatis confitetur. & tres
hypoftales confubftantiales veneratur eiufdem naturae, 8c
lubftantiae,&c.
Eunomius aperte blafphemat.ait enim filium eflècrea-
turam à Deo Patte fadam, & Spiritum fändum à filio, Sc
Angelus àSpiritufando. ,
Macedonius filium ait efle cteaturâm, Deum tamen
Spiritum fandum omnioalienû eflè ab appellatione Dei,
dicit èflè feruum filij i& a b e a tanquam feruum m fl'um.
Neftorius non confitetur filium Dei verb incarnatum
efle.impoflibileenim efle hunc mifeeri cum (anguinibus,
& immundiriis;fed dicit ebneeptum efle exvirgine homi-
nemfüpraProphetas,A:quiaeratpuriflimus, ifio9otn$»‘
voi,id eft ,fadum Deiproprium, & habitafle in eoDeum,
Scvocari eu m filiqm,vnde virginem vocac non deiparam,
fedChriftiparam, x
Eutyches & Philoponus, & Tritheitae, vnam naturam
diuinitatis confitebantur,hypoftafcsverofubftantiaspai-
riculares,&atoma,ideft,indiuiduaVöcabanr,decepti ca-'
tegoriis Ariftotelis.vnde aiebant, iplam natuiafilij incarÖptifiiüä.
tomuro
:u indiui-i
luaniacci
a natu;
jänuinerij
\raulp-
:licacur; |
_o fenfd
'ilarum elf
‘-diuinis
jo efle àf
J tribus "
ÿrfonis ;
t vna nupèrirni
& feg
düfe. £
nariopem filij communicätam,cüra haturaPatris, neque
cum natura^piritusSandi,nifi fecundum bene plaritum,
Sc coopersirionem.fi cn im,aie bar, d icam us abfoluiediüi-
nam naturam incarnatameffe,faeimus Patrem 8c Spirfiu
S.incarnatbsv idcirco dicendumeffe, paturäm diuinam
Filij inearnatamefle.
Eccenon.dedit,neque confitetur tres naturasdiuinith-:
tis,neque fübftantias particulates »neque indiuidua.heqi!
enim diuifiönem,neque, parcitipnemfubit diuin.itas, iri-i
carnatä vero eft non naturaFilij.non enim aliaeftd natura'
Patri$»iA Spiritus S an d i: lediple Filius vna ex rribus hy-j
poftafibus,qua5omnia,qusefuncdiuin£enatura: habet, ita:
vr nihil defit, ficut A poftolus teftatur, cum ait, in quo habitat
plepitudo diuinitatis cörpo.ralicen
Eutyches,Diofcorüs,Seuer,hi aduerfantur Neftorio,
&dicunt, vlque adeo fadum efle fummam vnionem in
Ghrifto,vr neque cogitatiörife feparari poflint vnita;vnde
vnus,inquiuht,exiuitnatura,Chriftus,vniufqjnarut£eeft,
&vnius hypoftafis,tradentes idem efle natuiam 8c hypö-
ftafim,dicuntq;Chriftum efle ex duabus naturisjSc rurf us,
eflevnius nature.
Ecclefia cÖfitetur fadam efle vhionem fecündum hy-
poftafimj&nön riegat diuifionem cogitatione folafieri ad
contempladum natüras, ex quibus vnita, 8c compofitaeft
perfona Chrifti. ex duabus enim naturis euin confitetur,
8cin duabus nacuris,& duasnaturas,Deum&hominem;
ficEcclefiäfentiens qua; funt diuinze natur*,tribuitdiui-
nx naturaincreatum,immörtale,qeternum, fine temporej
&miraculaipfa. Similiter quae liirit humanitatis,tribuit
naturshumanse, mutabile, mortale, efle in tempore, cos-
piffe,efurire,fitire,fatigariI& duasnaturas confitendo dicit
eundeChriftum eile increatum,;& creatura, in tempo^1
re,& firie tempore,fine mitio, A fub initio, impaflibile, A
paffibilem;& neque confufionem riaturarum facit,neque,
mixtionem',fed diuifionernfugit,A vnionem confitetur.
Sergius APyrrhusfecutiEutychem,quiynatn naturam1
Chrifti dicebac,vnam voluntatem, & vnam Öperationem
dicuntconfiindentes proprietates naturarum, quarum
funtvoluntaces, & operationes,nondiftinguentes,quam
Voluntatem dicant diuinam, an hurnanam. deeepti autem
cum audiurit Voluritatem catnis, quafi ad imminu-;
tianem naturrequam in Chrifto pbnunr, pertineäc, djias
yoluntatesy& diias operationes neganc.
Ecclefia conüenieter duabus nacuris duas voluntates,
& duas operationes indücit. natura enim rationalis vim
habet volendi, A operandi,quia duas volütates videmus,
naturalem, A yvap,uluj,id cft,elediönis.‘ naturalem volü-
tatem habuit v_hnftus,vtvoluntatem viuendi, vnde aie-:
bar,Pater fi poflibileeft, &c. elcdionis vero voluntatem,
id eft,voluntatem perfong,qualis in nobis eft»non habuit.
& opetabatur fecundum humanam naturam, quaserant,.
humana;duas igitur naturas fequuntur du§ voluntates, A
dua operationes.
Apolinariusforpus Chrifti e coelp aiebat defeendifle,
A Chriftutn carnemaflumpfifle,&animamfiue mente,A
iatione.fuifleautem pro mente,Atarione^iuinitatemvin
«oautettidifferebatabAtio, quod Arius aflumpfifleanh
-mam cum C;arhe.pro animaenim fads fuifle diuinitatcrii.
t Oix07rf»jitifc0!,ßciconomachidicunt,nonoportereado
rareimaginem Chrifti,nequemätriseius, neqüeSanbto-
turn, vocantque imagines eorum idola, neque reliquias
Sanctorum colunt. aiuntenim per ludibrium , efle ofla.
mortuorum nihilque prodefle.
. Eeclefiaconfitetur incarnationem Chrifti vetairi fuif-
ie,& non Ka r» ifavraa-i'ctv,id edynon fi<5tam,ficut manich^-
us fingebat, adorat 1 ncarnationis pi(ftüram.. omne enim
corpus,pot(:ft pigni.&effigiar friiinaf, 8c adorat effigicm.
& ficut'GhirTftus non erat homo folum, neq^Deus nüdus,
led Deus iucarnatus, licA imaginem eiüs neqile tanqua
hominis folum figuramus,A adoramus , neque tan quam
Dei tatum..natura enim Dei umptypccxlo? .i.non poteft de-
pmgijimjo neque Deum hanc imaginem yocamus, fed v-
trumq; D4 j & hominis, Chriftiinquaformampingentbsi
nancicam, habitudinemadoramus, re ferentes honorem
'Ä--\ -r 1 _______ •
Bus,“ad prpto ty pu m trän fi t. fimili ter|fign& riiatris Dei 8c
San&orum adoramus habi|udinem adprotptyparefeiétes.
nori enim quatenus.firtt|licicerhorairiesfuerunc, eos
pihgimüs A.adoràmusjïèd quatenusSandti, AgloriaéDei
participes. Arcliquiaseorum venerämur, Apereas ani-
marum, &corporumlanitatem‘ferijTius. imagines vero
eorumpi<fturasvocamus,nonidola. idolurn enim eftfor-
mariqrei,iiti(v!rrctT(»v,ideft>cei,quænoneft,lAfi6tiQ.,imago
vevo eft fimilitudo veraerei.
Finis opufculorum S. Maxim.
IOANNIS CARPATHIORVM
' E PI SC OPI
A D M O N A C H O S E X I N D I A ,
eorum rogacu, Capita Hof tatoria,
fiue documenta rpiritua-
l ia X C V lL
Erratum regious vernos floresmediei-
offerenteSjtepenuniercyn qnfolum re-
pulfi nonfunr, verum dono quaedam
contra, receperunt. Quamobre.m A e-
goiufluveftro centuriätri vnarii piaru
fententiarum alicunde muiliatus , A
vobisconuerfatioriém veftramîncce-
lishabcntibus offerens, vtin'am afcceptus fini, A rethurie-
fatiorietri preeationutn veftrarumViciiE madipifear.
L Quanto minus pefpetuus cotius Vniuerfâtis rex prin
dpiuirialiquodac terminumregtii fui habet, ratP his,qui
eius, A virtutum gratia laborem capeffere inftituèrüt, ftu-
diumipforumfruduofius eft.Nàm Vitæiftiushonprés,ta-
met^ Valdefplendidî, vna cum eadêm omnirio fi niu n tur.
Quiâütemà Deo dignistribuuntur:vtpötfecümimmpr-
talitate tributi,-pxôrfuspèrmanent.Quarè nie aniiriiîshoï
•tatür, yti vos in beads ducàm,qüibüsDeüs eft amôrii A ,
II. Beatus.illeDauidhymriüm,AlaudesDeoperom-
riescreaturascoricinerisiangelôrumqüoquejomniumq;
inafpeôtabilium poreftatum méminit; & in:terrarii vfqué
defcenderis,nec Déftiasjûec iuméhtà, hec reptilia præter-
mittitjCum etiam ex hislaüdationem creatori jucuh.dàrri,,
acceptamq;exiftimaret; quivniiierfaab fècoridita fuum
fibi tributum pendere VeÜt.Quod cumitafitjqüîtaûdëm
monachus;gai«o» confèretur auro èx Ophtr, ad hy mnodiam
Deo perfoluendam torpere,aütpigritarivnqüam poterii?
III. Lunaaccretiorie,A diminutione luminis mi ftatü
hominis exprimit, atqué indicat:qui quan doque pro b us,
quandoque improbiis êft : quando que per ptièriiteritiam
ad mores virtu ris normàdirecftosrecurrit. Itaque iriens ë-
ius,quiin peccatum prolabitur,haüd èftëucrfa ,ac pérdità
penitus,quod quidam ifticppinânturiffcd ficut corpus lu^
nç imriiiriutü éft qüidem luriiin&,iiludtn recipitfita etiàrii
homo poenitentia auxiliate fplendorem fuum de integvO
récupérât: vt luna,iriqûa,m,fuo deFeôtalurtiine eodem rut
fum Conueftitur. Qui eniminC htiftum Deurri ripftruftl, joAndii
Sc Doininum g\onxçtcdh,etiamfimortuusfueritMiiét:&cô ÈzecL%8.
gnófceti inquit,ç«M ego botmimlocutus fum>&fàcidm
IV. Si à multitudine foedorum fimùlaxrorum, inmé-
remtuamirrumpentiumexpugnatusfyeris,teâd tempus
àdiüipagratia fepâratum fcitof ynde & in;tttànus peccati
traditus esiuftP iudieio.Enitereigitut ne quando per ne-
gligentiam,nead punétumqùidera temporisagratia de*
1er à ris. Qupd'fi m ai o r lapfu, m ui u m cogi t a ti on Um.tutbii-
lentarnm trailfceridere, ingemirtatäfque hoftiüm lygacift
imprefliones conremnerepoteris,ne ignores dohum hdé
tibi darum defupei'.Ait enim Apoftolps yhoH datent ego
iusifedgratia Dei in me> hoc trriphæum operata eft, A.ab itt-
furgentibusin me nefandis cogitàtiotiibtis illæiumcon-
ferüauit.^¥ Qui ergo êdûxit me de terraÆgypti, hoc eft,
èiriundô.ivbipereunt animât, hic occulta manu pro trié
pugrtans, pereuflit Atnaiec,Areliquas iterahefariatüftî
ad prototypum. honor enim imaginis,vt ait magrius Bali- motionumgentesDömirium à facie noftraFuriditu; dele-»
Bïblioth.Vet. Pat'.Tonj.j. ^ ■ — . G g g 2 7 turum