Sermonis
elcgantia
donum eß
c
râtionabili.fèu ex quouiscafuerïiergenteyqtiodlibetexer-
citiüm abbremaris,aut etiam intotumomflèris, non inordinate
QnxvtiK-
taséx te-
éttone teer;
fcriptuxx
(pe&anda.
angaris. Nam ad hoc prædpue tibiadnitendum eft,
vt ifi libertate,æquaiitare>,ôt puritatccordis,omni proprie-
tate-reiedhrpaci ficus, imperturbatufque cotam Deo îugi-
tcEperfêuercs.Hocenrm'fiiper omniaaliaexerdtia, qûan-
tumtiisetiam laboriofâ&ardua,ipfi Domino’eft accèpta-
bile.-Proinde quicquid huiufmodi libertatèm in te impfc-
dierit,idetiam fi fpiritnale mu 1 turn que vtile videtur, pro
•tempore relinque, quantum obedientisè ratio peritiittit.
O ranem,in quant,cordis inquietudinem, qüa verapax, de
perfeâaetga Deum frdùcia, fpiritualifque profeâus præ-
■ peditur,repeHereftude. Nunquam vitiofbotio locum de-
deris: ipfiim enim eft qu od perimit animas. Sed & otiofàs
-occupation's füge: otiofàs appello, quæ prorfiis inutiles
•fimt.Neque mireris,quod dixerim, Nunquam vitiofo otiô
•locum dederis.Eltenim atiumlaudabile,^quartdo videlicet
animaDeo dedita,âb omnium fènfibilium return ftre-
pitu & imaginatione exempta,in intetno filentio,& dite 6ti
fiii beatiflïmo cpmplexu, veluti otiofà reqûiefcit. Sieb te
dçduxeric manus Domini,vtiliter fcliciterque otiolùscas,
Aliöquin femper aut lege aut meditate,àut orajaut aliquid
aliûd-ferium neceflàriumve rrâ<âa.Sane fi ad leétiohis faef ç
ftudiutn.promptus aeditigens eflè voluéris, iucundaberis
plurimum:-& ttbi dtricefeere incipient-quæuis fpiritualia:
fictque vtfan&is deüuisa(ïùefàâ:us> omnes delitiascarna-
les facile cowemnas:& ïnirûm in modutn ftabilietûr mfcns
tuain bono propofito* Vt igitur tantum frtnftum merearis
'accipere,le(âioni libentetatquè fepienter intende ihoc eft
in iplà leâione vrilitatemyconfolationemque fpiritualem,
8c Dei amorem quærere, non cuiiofitatem , non fiiperflua
incelligentiam & feieûtiam,non verborum ornatum atqüe.
elegantiam.Quæ tarnen elegantia ficutanxie quærenda nô
[ eft.fi abfitjira etiam eum cont^mptu reiieienda non eft, fi
adfit'mam & iplà dohum Dei eft. Qmniacum gratiarum a-
étionefù(cipe>deomnia tibi proderunt ad fàlutenu Non
aptem turberis,fi bona quæ legis àutaudis, vniuerfà in' memoria
non retines.Nam quemadftiodum? vas quod fæpius
Hs.înce'pta tiofinunqu'àfti interïftitterèv&âdalfëpià.
te.magis confolâri pöflitnt, pro hecefïîtatediuertei e pote-
ris.Sicüt pâtres tèftàtifiint, .ww.t pâtres u ..--------- v—rile-eftÀ leélione ad oratio^
nem fèünreditatjônem rratifire rurfiimab oratio ne ad
ledionem récitcrere:vt durn oratio lèÊtîoni, & ledlfo ora-
tionilaudabili viciïfitudtfie lÙQceditjtollatur fàftidîum.-ai
nimufq; velut teefens ad opus propofitum ïèmper vigeati
& ex vtraque frudtüS copiofior referatu r. Et quf d vetat3qu6
minus etiamin ipla ledfciône.breüiufctilâs quafdatn oratio-1
nes fiibinde formes, & ad Deum per ftnâa defideria a(pia
res ? Sunt nonnulla, q u *& pro leftiönfc’, fk pro oratione
vei meditatione ad furni poflunti nempe omnes ftiipturaè,
in qùibüs colloquium habetur Cum Deb.Communes ota-
tionespriuatis oratiônibus femper præfer : 'Sc eas vtiliore»
ribi eflè iudica, etiam fi fteriliores atqiie irrfipidiores aliL
quando videantünSic & quafuis commùnes regularefqité
adliones, tuis priuatisexercitiis antepbne. Nath ânte omnia,&
aqua perfîmditur, purum permaner, etiam fi aqua emifà
ftatim cfïluat ; i ta fi metttem bene*olâ doéfrina (piritualis
Cf ebr o pe r tranfi e r it,quam ui s ibi non perfi ftat, ipfàm tatriir
m entern niridam,Deoque placentem reddit 8c cbnferuat.
Vtilkastua fingularis non in hoefitaeft vrdoétrinæ verba
memoriae commehdes.fed vt doârinæ verborumqùe efre-
ôusinte remaneat:idcft,vttu exdo&rina puriratem inte?
riotem paratamque voluntatem ad implçndi mandata di-
uinaconfequare-.Qu* contra vitia dicuntur, tain tecon-
ucrterèdifccmequeenimtibifemper tu tu merit, ilia in a-
lios cum fixaanimifententisdcrorquere, nedum quemli*
b.e.t peninaciter iudicas, propriamconfcientiam macules
aut conturbes. Similiter quando oceurrit mentio copulæ
carnalis,ne hæreas :fèd leuiffima oogitatione pertrarifito:
opufqôe generationis humanae ram tranquillo cordis in-
tuituconlidera.ficutquafiiis alias exteriores nominumo-
peratiories:reputans ipfàm copulam conmgalem nihil a-
fiud eflè,quam minifterium quoddam hnmano generi ne-
ceflàrium.Tamobiter arq; fimplicitet resipfàs prçteruol-
ue ante fnentis oculos »fiattfi de lapidibus fieret mentio.
Et ita in omnibusquæ obfoemora yi^entur, vel minimam
lufirici motus,quantum fieri poteft, vitato illécebram. Si
perfentationem importune moleftant & conturbant,ta-
tione ptoefus eôntradicito,denegaradfenfùm:&fignocru-
cis .edito.toram intentionem ad Deum dirigée fie enim pe-
riculum illxfuseuaderepotcris.Praetereanoli eois imirari,
quinullum legend»'orHinemferuant, fed quod form oc-'
foperomftia, primüm locum obedientia iitgiter a7
pud te obtinete debet.Scd qu&tis forte-, in quibus Oràtio-
nibus& méditât ionibus priüatittv te potiflimum occnpari
oporttat.Si mihi credis, in tuis precacionibus poft accufà-
tionem tui, &peccatorum'petitam véniamv, præcipue pio-
ftulabis d Deo, vt malàs pafïiones vitiofàfque affetâiones
penitus in te mottificet,& ab omni inordinatione perfe-
«ftete deriudetïdetque gr&tiam , qua ömnettt tribulâtio-
nem & tentationem aequanimitér afquegaudençerporta-
re poffis. Poftulabis humilitatem profutidiffimam, Sc fèruentiflimam
charitatemvPeteseriam.vtipfe te in omnibus
t
lutandr 1
‘ luotici l
femper dirige«:,docefe,illuminare,& protegere dignemn
Hæctibim'aximeneceflàriaefiè iudico.Omnino magnait
fublimiafunt,nec eaconfequi poteris.niffin petendo aflî.
düus & perfenerans fueris. Perfeuerâ ergo quotidiepul-
fàns,& tandem proculdubio DotninuS âpetiet, totque-pà-
nes latgietur, quod t&bi fuerint neCefiâtij. Vide auteçirnt
de his qujeaccipis,grattas fednlo agere ni gligas; -Nam fu-
pra modum difplicet Deo beneficiorum acceptorutti obr
liuio & ingratitude. Et Vt facilius citiufqneDei benignira-
tem àd te inclines,attendus deprecare pro ftatti tonu^Ec-
clefiae, commendans DeO omnes fideles viuôs 8c defith-
Êtos, vniuerfàmque creaturàm rationalem. Visandireiii
quibufnam adhuc vtilitet te exercerepoteris? EgOdicamî
vtiliseft pfalmodia.vtilis aliarum fcripturaium piârümh
natiOjVtüis ci eaturarnm confideratio, fi ad ipfiim cteato-
retn referanrut : vtilesfimtquæuis oraribnés, hymnodi^,
gratiatum aûioneS, 8c ttteditatiohes fdhdtæ i vtfiiiTimatti
autem 8c vftice rrecc-fiariam hutnanitatis Chrifti, & maxi-
mefteratiffimæ palfionis élus membriatn omnesaflerunt:
idque merito.lpfàenim eft præfèns pafsiomtm & affedHo*
Uum- inordihatariim exfenninatioopormiium tentatioe
nutn ref(igium,tuta periCulorurti fècot iras, fuaue anguftia-
rum refriget ium, arnica laborum requicsjfacilis di ftraétio-
numreprelsio verpmfànitatis oftium,viiicus contempla-1
rionis adituSjdulcis animas confèlàtio, fndeficibhs diùini
amorisincendiumjomniüm aduerfitatufn condittiencutti,
omnium virtutum fons,ynde ad nos deriuentur : deniqué
totiusptrfeéfionis exemplar ajifolutißimum,portus,fpes,
fiducia,mericu\n & iàlùs bmhinm Chriftianorum.Fratrem
noui,cuius confiietudo fuk,fingulis diebus fîbi aliquam e-*
iufdèm dominiez pafsiönis partem præfigere,Exempli gra*
tiarvnodie proponebatante mentisbçlilos, Chrilfurnitt
horto çonftiuitum: & eodie quoconqiie progrediebamr,
vbicunque érat vacan s ab alia teria necefläriaque dogitâtib*-
ne,quicquid agebat excerius, ocullim inferiorem dirigerë
fàtagebatad ipfum Dominum diuerfâsânguftiasin hörtö
luftinentcîtT.&in hunc-fère modufn fiepe alloquebattir a*.
F
bus^uid
ficfciub
Jerfona le
current,quodque cafii repererint,legecé gaudent : quibus nivnam lüam: O anima mea, ecce Deus tuus. Refpicfefilia,
nihil fapit.nifi quod eftnwium&inauditiim. Conftieta
nim & veteraomnia quantum libetvtilia, faftid iunt.Tanta
inftabilitasproculatefit:ipfaemm non promouet, fed di-
fpergitfpiritum,& periculofe laboratqui hoc itiorbo vi-
tiatus eft. Animumad certain le&ionem pmdenter cbn -,
' ftringe inea immorari confuelce,etia fi aliquand-o mi-1 ccce tranqiullitas,confbkrio,& lpauitas titaiecce gaud ium
ni^iapiutAegemqttam,noncoaf»fe&fpaLfirnYiedcxbrdine.
,attende>vfdc,& confidera chari(sinfia:ecct Deilstuus: ecce
crearörtüuS,ecce patertuus,ecce redéptor Sc fàluatortuusî
ecce pefiigium mum,fit feepror & protéâor tuuj.-ecce fpes,
fid u c ia , forcitudo, & klus tua î ecce fàtiélificatio, puritas
Sc perfe6kiotiia:eece adiutoriû, merit« m & præmium tüü:
QujE bonafimt,eademfiepiusaudire nonprgeat.,Ve ----------
runmmen tempore tribularionis-, & paupertatis.fpiritua-' ©mne bopum tuuim cGceprincipium tuu Sc finis cuuSt Vf~
quequo
À queqtiàtiijptrgèrüfilidVàgaïVfquèquo relinqueslucßm, &àtnabis 1 procuiabfîfomnisterroHS, âuftérifatis de âm^itudïnis i-
Cmt.x. tiHebtaiïVfqtÜquofUcedeferesi&inuolueristurbulenitisXReuer* ~ v ‘ ' ...... " 1
tere reuertereSunatnitisireuertne.fiita>redi,& recollige te cbàrijl
fiWMitelinque multa,& ample&éré vnuminam ynum efitibt
tiecejfarium. Mane cum Domino tuo; côftitute te iüxta Deum
cuum: nolirecedere à magiftrotuoifèdefiib.Vpbra e-
ius, quem di ligis, v t gu 11 uri tub dulçefcat fr uéfcùs illius.B o-
num eft tibi hic eflè filia.Nâ hue hoftis non appropinquate
hic infidiæ nulls,nullum periculum, nulls tenebræ:omnia
hic tuta,omnia fèrena funt. Refide hic libenter charillima.
Eris n. hic fècura & libéra; eris hilaris 8c iucunda.Hic rois,
hic lilia, hic viols.-hic flores omnium virtutü gratanrerad:
fpirant. Videbis hic fplendorem vniuerfà fuauicer irradian-
tem.
Inuenies hic veram confolationem: inuenies hic pa*
cem & requié ; inuenies deniqj hic omne boniim. Huiuf-
modifèntentiolis, & acriter & dulciter perurgebat anima
fuam, eamque foris vagantem reuocabat intro, & fiimmo
bono intendere cogebat. Ex ipfis eifelé fèntétiolis aliquan-
do p lures, aliquando pauciores,aliquando vnam,aliquan-
doduas, aliquando très, fècundum fus deuotionis affe-
blum, 8c fpiritus fànéfci beneplacitum afTumebar.- quineti-
am eafdem fæpius iterabat &repetebar. Ingéré bar itema-
niras fusilla, qus fàluatorin horto pro ilia fecit3c paflus
eft:eam intérim excicans.nuncad penfàndumip'fîus fàlua-
toris aby fïàlem humilitacem,manfuerudineni,patientiam,
8c feruentiflimam incompreheniibilemquc charitatem,
nunc ad exhibendam compaffionem eidem fumms maie^
ftatis Domino fie inctinato&aflliâo. nunc ad gracias pro
cancis beneflçiis 8c tantapietace agendas, nunc ad amprem
fidelicerrependendum,nuncadpeccatorum veniam pe-
tendam,nunc ad hanc vel illam gratiam po 11 ulandam. Ser-
monem crebro in affe&uofis feruidafque afpirationes cô-
uertebat has vel fîmiies : O anima mea, quando parafa eris
fèqui humilitatem Domini tuiquando manfuetudinem
eiusimicaberis.?quando patientiæ ipfius exemplum in te
relucebit.? quando melius habebis ? quando prorfiis libe-
raberisàpaifionibus&afte6lionibus viciofis?quando penitus
morietur in te omne malum? quando omnis inordi-
natio in te delebitur?quando omnem tribulationem&tentation
em placide affeiftuofêq; portabis ? quando perfeâe
diligesproximum cuum?quando ilium intime amplecte-
risf quandoab eiusamore tota abforberis:quando eris pu*
ra, fimple-x, 8c nuda coram eo? quando nullo amplius im-
pedimento ab eius caftiflîmo coraplexu retardafieri.s? O fi
immaculata eflès, o fi Deum timm ardencei^diligeres ,ô fi
‘fummo bono tuo infeparabiliteradhsreres. Et diirigens in
cælum fiuein abyfTum lucis æccrnç intuitu tordis-, ficipfàs
afpirationesetiamformabac: Oanima mea, eft Deus
cuus? vbi eft amQr tuus? vbi eft thejàurus tunsî.y bi eft défit
derium tuum? vbi eft omnebonum cuum;-1 vbieft Deus tu- ’
us?quandoapudiliumeris.?quandoiilüvidebis? quando
illofceiicifîxme frueris quâdo ilium çum omnib. csliciui-
bus libéré laudahis? has & fîmiies afpirationes mente vel
etiam-ôre, tacite proferebat; aliquando places, aliquando.
pauciores adfumens,iuxta internam Spiriti|s fàntftimotio-
nem. Arguebat & ipfàm fuam animatn frequenter,q> ni mis
eflèt tarda,ignaua,cepida,ingia ta, dura infènfibilis, inftabi-
lis, mifera atque infelix. Rurfus eandem pufillanimitate
aut formidine deiedlam c o n for tabac, érigé barque, hsc aut
fimiliadicens :noli defperareanima mea: confolare filia,
confide chariflîma. Si peccaftidc y ulnetata es,.ecçe Deus
tuus: eecç tnedicus tuus paratus eft fànare te. Benigniffi-
mus atq; mifêricordimmus eft, vt velic; & pmnipotens eft,
vt poflxc peccata in momenco dimittere. Expauefcis forte,
quiaiudexeft: fed refpira: nam qui iudex tuus.éft, idem i-
pfè ad uocatus tuus eft. Adubcatus eft, vt defendat & excu-
fet pçenitentem.-ergo etiam iudex eft vtfàluet, non autem
condemnethumiliatam.Inimmenfùm maior eft mifêri-
cordia eius ,quam fit,aut efïepoffitiniquitas tua.Quod ta*
men dico, rion vt in malis perfeuarans te indignam mifèri-
xordta reddasjfcd vtàmalisauerfà,deindulgentia& remif.
fîone nondefperés.Deustuus dulciflîmuseft, fuauifiîmus
eft, to tu s amabilis, totus defiderabilis eft,omnium quç çrc-
auit amantiffimus eft. Quando eum concipis aut cogitas,
Biblitob. Vet.Patr.Tom.8.
maginatio. Qqod autem tqçxibilis diçitur, non propter fè,
fed propte|i)los dicituriqui lônganimicace eius abutuntur,
8c poemtcre differunt; quorum îpfè amariflima fbrdidifli-
.tnaqüe pecfcaia,tahquaro fine dulciflimçpuriffimæque bb-
hitati contraria, propulfàt 8c punir, Tua imperfedlio non
te nimium confternet. Neque enim Deus tuus defpièitte,
quiaimperfè&a, infirmaque es : fêd plurimum diligit te,
quiaperfebUor eflè âc deli deras 8c laboras,Quin etiarti te
petfèuerantem adiuuabic,& perfediorem, vel etiam,quod
forte fperare vixaufis, totam pulchram, fibiqüe per omnia
placentem efficiet. Iftis 8c fimilibusinnumerabiübus mo-
dis colloquium fàtis amiçabile cum anima mifeebat: 8c ea
caftis àlloquiis ac diledti caftum amoré imitabat. Conuer- 1
tebat & ad ipfum Dominum fèrmonem : afpirandoque ad
eum per fànbfca defideria, dicebat ; Bone Ieiù, pie paftdr
dulcis Magifter, Rex æcerna: gloria?,quando immaculatui
8c vere huinilis ero.eoram te? quando penitus contemnam
omnia fèniibiiia proprer te? fèd 8c meipfum quando perfe-
«fte defèram? quando ab.omui proprietäre nudabor? Nam
fi non eflèt in nie propriçtas,noneiïèc-.in me propria yolu-
tas; non haberentin me locum paffiqnes & affèbtiones in<
ordinate: in nullo quærerem me. Sola proprietas inter te
8c me împedimentum medium queconfticuit ;folapropri.
etasrecafdacmeàte. Quando igitur exuar omni proprie-
race? quando meipfumiibere refignabo-in tuum diuinum
beneplacitum? quando munda,guieta,fîmpUci 8c ferena
mente tibi iëruiam? quando perfebte diligam te ? quando
vlnis animæ meæ fuauiter complecftar te? quando «ftuan-
tiffimis defideriisamabo te? quâdo omnis tepiditas &im-
perfedio mea abimmenfitate amoris cui abforbebitur ? O
Deus meus, ô dulcedo animæ meæ, ô confblatio mea, ô
vita mea} ô amor meus, ô defïderium meum, o chefàurus
meus, ô omnebonum meum, ôprincipium de finis meus.
Vrinatnanimameatuo dulcifsimofrueretur amplexu ; v-
tinani indiflolubilter tuo deliciofifsimo vincireturamo-
re;vtinamperfecte ttbi vniretur. Quid enim mihi eft in c<tlo»&
à te quid voluifuperterrmï Deus cordis|&pars mea Deus
inæcernum. -Quando mihi prorfiis filebit ifte mundus?
quando mihi ceflàbunc omnia impedimenta, omne (que
inquietudines & vicifsifudines hums fæculi ? quando fi-
nietur peregr inacio mea? qnando confummabjturincola-
tus meus? quando foluetuc mifèrabilis captiuitas huius
exfifi? quando inclinahitur vm bra mortalitaris, de adfpira-
biedies «ternitatis? quand o dépolira fàrcina corporis h'u-
ius,yidebo te? quando fineimpedimento, féliciter & p e -
renniter cum fàndis tuislaudabo te? O Deus meus ÿo a?
^nor meus, 6 omne defiderium meum, ô omnè borium
meum.Hùiufmodi.afpiiationes:frequentarefblebat,fciens q u i a p e r e x e r c i t i u m a l p i r a t i o n u m h u m a n u s f p i r i t u $ f p i f i -
t u i d m i n o e f f t c a c i u s v n i t u r ; 8c c ô m p e n d i o f i ù s q u i s a d p e r -
f e b t a m f u i m o r t i f i c a r i o n e m p e r r i n g i t . E a s q u i d e m v b i q u e
p a r a f a s h a b e b a t : f i q u a n d o t a r n e n v b e r i b u s o t i u m n a n c i f .
c e b a 't u r , t u n c r e f i d è n s a d e x e m p l u m M a r i æ M a g d a l e n æ ,
g a u d e b a c i n i p f t s d i u r i u s d e l i b e r i u s i m m o r a r i ; i d q - , a d h o n
o r e m D e i m a g i s , q u a m a d i n o r d i n a t a m o b l e < f t a r i o n é F u i.
N o n o m i t t e b a t i n t e r e a c u m i n t e r n a q u a d a m c o r d i s e f f u f i -
o n e , p e r f y n c e r u m f u a u e m q ; a f f e d u m a d o r a i e , b e n e d i c e *
r e , g r a c i a s a g e r e , a c q i ^ s p r e c a r i . S e d d e a d b e a t a m D e i g e n i -
t r i c e m V i r g i n e m M a r i a m , t a n q u a m a d d o m i n a m m i f è r i -
c o r d i f s i m a m , m a c r e m q u e d u l c i f s i m â , d e t h e f à u r ô t t i m c æ *
l e f t i u r a d i f p e n f à t r i c c m l i b e r a l i f s i m a m d i u e r t é n s a l l o q u i -
u m , p i a s q u e r i m o n i a s c o r a m e a i n g ç m i n a b a t , f à n é t a q u e
importunitate benedidionem efïïagitabat.
D i e a l t e r o p r æ f i g c b a t f i b f i q u o m o d o C h r i f t u s à l u d a
d i t u s c a p i e b a c u r : d e c i r c a i d i p f ù m p r æ d i é t a e x c r c i t i a i t e i a -
b a t ; f i c q u e e x o r d i n e p a f l î o n e m c o n f u m m a b a t , d e c o n f u m -
m a t a r n r e f î i m e b a t a b i n i t i o . E t q u i d o m - c i r c a e a f r i p a r t e m
p a f s i o n i s . q u æ C h r i f t u m i n c r u c e p e n d e n t e m r e p r ç ï e n t a t ,
n o n f b l u m f ü o o r d i n e d e d i e , v e m m e t i a m f i a g u l i s d i e b i i s ,
f i f i e p l a c e b a t , i à l t e m b r e u i t e r o c c u p a b a t u r , a t t e n d o n s a f t *
g u f t i a s , l i j i o r e s d e d o l o r e s c r a c i f i x i , c o n f i d e r a n s V u l n ç r a
b e a r i f i i m a , d e f à c r o f a n ^ u m f à n g u i n e m e x e i s t a n b u a m è
f o n t i b u s p r o m a n a n t e m . - e x c i r a n f q u c a n i m a m f h a m ä d H b *
t u m f è d u l a c o n t e m p l a c i o n e m . I n q u a u î s f b l e m n i t à t e S a l -
K k ! â
F
Pioprietauatori$
Pfid. 7t.