: Matth, j.
Matth.7.
Lue. 6.
B
IC ante le
teius no-
ftra in manu
Del
eiufque
gratiâ po
âlfimuin
ic prim ü
fi ta eft,voluntas
ftra
peratur
gracia: D ci
in noftra
falüte.
T faim. 43.
Matth . 7.
c
Perfeâa I
affedi-
bus humi-
litas.
ignôminià liberabimur, Sc omni faluteimplebimur, &
^oria Dei illuftrabimur, & à cijn&a ignorantia falui eri-
mus, Sc cura oraûcciraus cito exaudiemur : Dcum nobif-
cum femper habebiraus, & deGderioerga Deum iraple-
bimurîDiligamusergo inuicem,& à Deo amabimurjlon-
ganimes inter nos fimus , &longanimitatem ob peccata.
noftra confequemur j riequaquam l ëddamus malum pro
malo, & non recipiemusfecundum peccata noftra, liquident
indulgehtiam deliéfcorum noftroram , in_fra-
truraindulgentiainueniemus,& mifericordiam Domini
in miferiçordia ptoximi reconditam: ac ideo Dominus
dicebat: dimittite&dimittetur vobis, &firemiferitisbomïnï-
bus delict a eorum, pater etiam coelefiisdimittet vobis deliâa ve-
ßra. Et iterum : Beati mifericordes quontam miferïcfrdtamcon-
fequeniur: & qua menfura metitï fueritis, remetïetur & vobis.
Eccedonauit nobis Dominus modnm falutis, deditque
nobispoteftatem filios Dei fieri; Sc in voluntate noftra
relidta eft falus noftra, tradamus jtofiipfos Domino per-
fe äo s, vtperfe&ionenvdus tecipiamus, fiamusdij per j
ipfum, nampropterhocipfehomofaôtuseft, quumnatura
Deus effet & Dominus j obediamds e i, & ipfe inimi-
cos noftrpsaffidue vlcifcetur. Sipopulus metu(inquitj me
attdiet, & ifiraël in vijs weis ambulabit , in omnibus inimicos eorum
bumiliabo, & in perfequentes eosmanunt meant inijciam:
Acidcoomnemfpem noftramin illp folo ponamus, &
omnem curam fuper ipfiim proijeiamus, Sc ipfe nos ab
optnipreffuraeripiet, ac pertotam vitamqoftramenu-
triet. Omnem igitur hominem diligamus:, attamen in
nullo homine fpèm noftram ponamus: quantum enipt
Dominus nos cuftödjt, tantum &,amici omnes nobis fa-
uebunt, inimici vero .curiâi.fruftra nos oppugn'abuitt.-
Quiveroinfeipfoçonfidit, cafucotfeidetindecenti; in-
Dominum autem confidens exaltabitur, ac ideo Dauid
dieebàt : Non in arcu meoßierabo, neque meframea niea falua-
bit\ Saluaßi enim nos experfiequentibus nos, &odio noshabentes
confudißi. Proinde nequaquam mentemadhibeamusijs
quinobisextenuantpeccatum , &veniam nobisvatici-
nantur; nam deijsnösDominus admonuit dicçns: Ca-
ueteafalfisPropbeiisqui veniunt advosinveßimentisouium, intus
autem funtlupi rapaces. Inquanmm enim mens noftra
ob peccata vexatur, in tantum & yeniam affequemur,
nondumenimvenizfruäus dignös fecimus, liquidem
frudtuspeenitentizeftanimz in affe&ibus immobiÜtas,
quz & peccata extinguir. Verum nondum perfedtam hä-
bemus conftantiam &affe&uum immobilitatem y fiquidem
nonnunquam perturbamur, quandoque vero non
turbamur,pëcçatorum autemremiflionem nondum perfekte
fumusaffequuti.nam licet per fan&um baptifina a b .
originali peccato liberati fimus : ab ijs tarnen quæ poft
baptifma perpetrauimuS', per peenitentiam liberabi-.
mur. Pceniteamusigitur fedulo, quo ab animi pafiio-
nibus liberati peccatorum remiffionem affequamur;
contemnamustemporalia, nec propter ilia cum homi-
nibuspugnantes dileäionis man datura tranfgrediamur,,
&àdiledl-ione Dei excidamus,: fpiritu obambulemusj
&defideriacarnisnequaquam perficiamus, vigilemus,
fobrij fimus, abijeiamus reliquum focordiz fomnum.
Sandlos Saluatoris imitemur athletas, illorumfequaraut
certamina j eotum quz perpetrauimus, obliuiicamur;
ad futurà adeingamur per curfum indefinentem , per
prpmptitudinemferuentem. Continentiamihduamus,
conftantiam, modeftiam, diledtionem, pat ientiam, ge-
nerofitatem, longa*- imitatem, tplerantiam, compalfio-
nem, mifericordiam, manfuetudmisimperterritumze-
lum, feruorem, amoris fimplicitatem non fidfcam, humi-
liratisfublimiratem , inopiæ indigentiam , virilitatem,
probitatem, manfuetudinem. Non memores fimus
voluptatum, non cogitationibus frenalaxemus , non
degrauemus confcientiam. Vacem fectemur cum omnibus
&fanäificationem ; fine qua nemo Dominum videbit. Prz-
te rhz e , fratres, mundumfugiamus, &c dominâtorem
illius y relinquamus carnem & carnalia, in coelum curramus,
ibipoUtiam noftram affequemur. Diuinum imitemur
Apoftolum , authoremvitzapprehendam us,fonte
vitz fruamur, cum angelis chorum ducamus, cum
Vomodo fiefapiens, accepta occafione,
fapientior, & iuftus qui cognouit, adjj-
cit vt accipiat ( vt eft diuinum'prouer-
bium ) ipfe, o omnium mihi maxime ve-
nerande, aperte ipfa doeuifti experientiai
te oftendens , quidnam facra fçriptura fapienter qui-
dem fedpaulo obfeurius fignificet. Cum enim ea quz
ab alio quodam magno fene & in rebus diuinis plane
eruditoj pulchreßc myttice, & certa quadam ( quantum
fieri pbterat ) dpdlrinz via & ratione , de fanéla
Ecclefia & fandla quz in ea peragitur fynaxiconfidera-
ta fuerant -, me curfim, & quam breuilfime poteram
ferne! narrantem audiifïès: vehementer vrgensamepp-
ftulafti vt eorum tibi narrationem feriptis mandarem,
vt oui ftatueres feripturam efle obliuionis medicamen-
tunii & auxilium memoriz, quz ( vt dicebas) habet
naturaliter tempüis j *quod domat; & rerum qtlz in eä
repofitz funt, pùlchrarum Sc honeftarum typos & figuras,
per obliuionem , poteft infenfibiliter auferre
& penitus delere. Et ideo , renouante ratione omnino
indiget j qua diçèndi facultas perpétué vigenr, imparti
bilem & minime minuendam memoriam fuz pof-
fit naturz conferuare. Qijanto autem fit fapientiushoc
agere , vt quz audita fin t, ita permaneant vçeripinon
ppffint, quam fblummodo audire; nemo omninone-
feit quidicendiprzftantiz vllam velparuam curam g e f
ferit, & non ab omni cum ratione & eloquentia necef-
fitudine fit plane alienus. Atque ego quidem in prin-
cipio ( verum enim diceturj hoc fufeipere, impofitum
argumentis onus recufabam : non qapd nollem vobis
,( qdiledi ) omni ratione dare pro viribus, quodeffet
gratum futurum ; fed quod neque eius fim grariz par-
ticeps quz dignos poflit ad hoc inducere, nec dicen-
di facultaris & exercitationis vllam habeam experien-
tiam, vt qui in vita priuata fim educatus, nec in arti-
ficiofz eloquentiz myfteriis vnquam fuerim omnino
inifiatus, quz in fola pronunciatione habet gratiam f
qua multi maxime deleäantur, qui auditione volupta-
tem circumfcribunt. Et fi fiepe nihil quod fit preciofum
magniuefaciendum, in profundohabeat. Er quod (vt
id quodeft penitus & verius , dicam) vererer ne beati
iïliusvicifümmz de rebus diuinis alriloqnentiz & pul-
cherrimz conrempladdni, vili&abieäomeo fermone
iniuriam facérèm. Pofteàtamen vi dileäionis ( quz eft
omnibus tortior) cedensj lubens, mandatumfufeepi:
malens ; ab ijs qui ad reprehendendum facile mouen-
tur, propter meam obedientiam , vt arrogans & im-
peritusvideri: quam per meam cunbtationem in omni
re hone'fta,exiftimarr, nollevobisgratificari :quomodo
fit dicendum ;in Deurn,curam & folicitudinemreijeiens,
qui folus eft operum admirabilium effeftor , & docet
quidem hominem feientiam, linguam aurem eorum qui
impeditiorisfuntlinguz, planam &expeditam efficit,&
in dubi js exitum inuenit ; & ex terra quidem mendictim ex-
I citât, èfiercofè veto erigttpauperem. Eumdico, qui ex comemum
obliuioal,
G
Bloque^'
lx pe niW
habet O!
profan^
gitatione
Bnyfij
|:opagi‘
■ opusd«
■ clefia*
t a Hie-
tflna.
Liturgu Expoßtio.
gîtâtipne carnaU , 5 ^fcetido£arum quz in carne infant
perturbationum çceno , eftçgenus : çumquieft pauper
fpiritu, vele WO qui eftex improfiitate medicus,&çget ex
ço qui eft in ipfa, habitii. Vel contra etiam eum qui ad-
huclcge earn is Çc per turbationis detinetur : 6c propterea
vjrtuds ôc fçientia? gratiæ pauper eft & egenus. Sed quô-
niam à fàhtftiflimo & vero Dei interprète Dionÿfio-A-
reppagita , infuo opéré de Ecclefiaftica Hierarchia: eâ
çtiam figna quiç funtiii fanôtæ fynaxis myfterio, pro ma-
gpz fuznientis dignitate confiderata funt ,* feiendum eft
quod non e'adem , noftrahæc oratio nunc perfeqüitur;
nee per eadeni per qüzille progreditur. Audaciz enim
Çt arrogantiz fuerit, & infolentis adeoamehtizproxi-
muro , eadem per quiz illé adgredi : vt qui neçipficom-
prehenderevei mente affeqUippffunt,ea etiam tanquam
propria proferaqt myfteria, quaeilli foli pet fpiritum ma-
pifeftata funt. Sed quz etiam ab alij?,quz çomprehen-
dipoffint, exipfà Dei voluntate âécepta funtj ad djlui-
nurp efticiendum exercendum eorum in diuinis cx^
deft4firi9fi^ituI0 : perquzeisconucnienter&com-
moderate fplendidifljmus eorum quz in myfterio pera-
guntur, radius intelleblus notuseuadat: &eos qui defiderio
capti funt,apud fe decinetvne eius pofieri toto prz-
fentis tempore fint ociofi, non hjahentes>qui adillam di-
uinam vitis cultiiram conducit férmbnem, qui pro fpiri-
talis.viris fpiritah operationequoadpriheipio petfrau-
dernin przeepti tranfgrefljone , d maligno furjreptum
eft, fpiritalem diuinz & imprimis regizimaginis dena--
rium fcilicet reftituit. Non autem'Oninia quip à beato fene
royftice confiderata fiint : per ordinem dicere profi-
tebr : nec eaipfa quz dicuntur, ita vt abillo inteljefta &
: diiftafunt. lUe:epiinprzteridquodcratphilQfophus,&
omnino difeiplinz magifteï:cum per v’rrutis^&diutur
nioris & e x fpientia miruminmodum prpcedentis in rebus
diùinis exercitatiOnis Sc diligentiz copiam.amate-
; riævinculis& qUzin ipfafuntvifi?,feipfumliberumb.on-
ftituifïèt : iure habebat& mentem diuinqfplendbre illu-
fttatam : & quz prqpterca iure poterat diuine intueri ea
quzimultishonceruebantur, Scoratipnem eorum quç-
. mente comprehenderat accu ratiffim a & p er fe <5ti ffi m am
interpretem, & q u z f cum inftar fpeculi , a nulla pertuf-
bationum maculf impediretur;)( pure poftet alijs ea quz
nec mente çomprehendi poteirant, Sc deferre Sc dicere:
adeo yt polïènc auditores-, töram mente m oratio n ep or-
tatam intueri, Quz autem tota comprehenf^ jfuerant,
toti eorum menti pure apparerent ;. intercedeUte 0-
ratione j ilia ad cos tranlmiflà ab ip fis cxciperentür fed;
eaquæin memoria habeo, &cjuzexi!iter cogitâtione
comple.âti-., & exilius pofuim dicere; pjetamen, gratia
Dei qui qùzfunt bbfcura illuminât. -‘»Nèque enimyos>
exiftimare oportefe eiiftimo , qui iufte iudicare fçitiÿ;
me aliter pbftè côgitare yel dicere , qua.m vt-poffum cor
gitafe veldicere Sc fuperna cqncèéit gratia , quæpote-
ftaris mjhi pxoprie çonuenientis ÔC çoinrftôdpratiEeuran)
gerit : iScfi maxime is qui ttadiait & dbcuitv, fif altifli-
mus. Ab ijs enim qui virtute &'coghitiohe nph fu n't'
zqualés, zqualia quzrçre : propemodum petiridé efte'
videatur aefi qui pftendereyconentur , lunam zqueac
folemlumenprzbere : & quznonfiintomninoeadem^
poffe inter feinomnibus çonuenire : quod omninb fieri
nonpoteft : Dux autem Et Deus eôfum quz & mente
cogitafttur & quz. dicuntur qui folus eft mens eortiin
quimenteàgitant, & eorum quz in mente verfanenr ; &
ratio eorum quifticunt, &eorumqüzdiciintur, Sc eorum
quz viuunt, & eorum quz vicalia redduntur : & eft
omnibus omnia, & eft Sc gerieratur, cum?fitomnibus
quz fimt Hunt longe fuperior, vt qui nulli eorum quz
fimt omnino nàturaiiter conipngatur ; & ideo non
(propterea quod quiçquijl eft, immenfo inferuallo
4 «
ptnprie, vtpote quod ilia quiftena De\|m
eUeftàtuat ex çaufa eorum qnz funt; hzc veto quz per
excellen tiam eau fa eft : ab ijs quz funt 9 omnino fiiun)
eue auferant : Sç nullam rurfus proprio ,• nçtnpç quod
nùlla conftituatiddequoquzritur, exipfâfubftantiaÔÉ
b^fita eips qpod eft, efte. Cui enitp nihil omnino natural
irer excaufaconiun£tumeft, (lue idqnoàeft, fine
id quo,d non eft : nihil eorum quz npn funt & non dicuntur
, adeùm prope accedit. Habet enim fimpljçem
& ig nOtam , 6iad quamitullus adiré poteft fubftantîam,
& quz omnino explicari non poteft, Sc quz omnem af-
^ hegationern fuperat,- Et de his quidem
hablenus. Ad propofitiim autem de quo diçamus,argu-
meAtunVveniamùs., .
S Anôfcam ergo Ecclefiam, in primo contemplationis
ingreffü, dixit beatus ille fènex, ferre Dei typum Sc ffi.
IT O P H 1 * vf.qn^in imitatione & figura eandem habet
operatiOnem. Sicutenim DE V S qui infinïtafua po-
tenriaomniafecit; &innicém&fibiipfi , ea quz mérité
intelliguntur & ea quz funt fenfilia, per proui-
dcntiam conftringit: Sc conneûit ; Sc circa’fc (tanquam
caufam, & principium, Sc finem)'pmnia côntinens : quz
fecund um naturâm funtàfb i nui ce in feiun.6tiffima,per
vnamquaad ipfum, târiqliarnad priçicipium referiintur
fâcultatem , rapitytinterfe inuieem corifenriant ; Per
quam , ad cundem motum Sc fubftantiam necdiferiminis
nec conclufionis qujcqnam habentem, omhia-dedu-
cUntur ? ita vt ri^xil ex ijs quz funt,'principaljter in natu«
rz yel motus differentia difljdeat vçl difiùiîgatùr ; eu m
omnia in, vnavriius principij & caufz quz difTolui^bn
poteft,relatione Sc cuftodiainconfusè coaluerint, quz
omnes , Sc quz in oirinibus (pro vniufcuiufque eorum
quz funtpatura ') confiderantur habitudines, ocipfas
inanèfqtie efficic i&operit ; non quod eas corrumpat Sc
périmât&vtnpnfintefficiat, fedqnod vincat &fuper-
emineat, yt, çotnm (vel ipfaporius,tbtiùs cavjfa^.fupere-
minet ; per quam , Scipfum totum &partes totius , vt
Sc appareren t & efie nt, nàturain foitita funt ; vt quz to
tâm càufam fiabeant, eis immodico luminepvzfulgeh
tem : Sc fient fol qui ôtftnia claritate fuperat;, ftellàrum
naturam&poreftàtem ; ita etiam eorum vt efteiftoruoe
edafam fubltantiam pbtege'ntem. - Siçut enfin partes
à'tôt o , ira etiam affcbta a caufa, vt Sc proprie fint Si
cognofeantur açcepere : & vt oeiöfam, & plane ceflàn-
temfuam habeant proprieta.teni, quand o ab eaauzfit
id catifam relatipne cpmprehenfam , in vna fvtdiftum
eft^èius quz ad ipfam refertnr, habitudine , qualita-
temacceperit.; Qui eftëriimbmniain Omnibus, quiin-
finifis menfuris Omnia füperar , Deus : vel maxirviefo-
lüs ab ijs qui funt pura mérite, vidèbitur, quando mens,
uyaturales, eorum quz funt, tàtiones cpritemplatiaecol-
ligens : inipfum Deum definet, vcqui'fît edufa$ priri-
cipium Sc n nis tq tius_ pródiiélio n is 8c ge ri era tip nis , Sc
adres omnescontinendas bafii infeparabilis.1 Eodèrn
modo etiam ftfida Dei Ecclefia, cädem quz Deus in
nos.fyt quz fit exemplar archetypumj tacere ofteride-
tur.' Gum enünfunt pfopernodum innumera,biles.viri,
mulieres , & pueri ; & genere, & forma , Sc gëntibus , Sc
lingua, viuendi ratione, ztatéftudi j fqüe, animis,1
attibus, Sc moribus : rurfus autem feientia, auiftoritate,
Fortuna, ordine , ftatu, & habitu pluriinum à fe intïiceiri
feiünéli Sc differentes : quiin eàluntgenèrati Screcrea-
ti: vnarn exzquo omnibus dat &largitur diuinâmfbr-
mam & appellationem , ytà'Chrii?ô fciliçet fint & no-
rriinentur. Etvtperfidem fimplexfit, &quzdiuidi&
feiungi non poffit relatjo Çc habitudo': quz multas ät-
qu,e adeo inenatrabiles quz funt in vndquoque dif-
ferentias fne quod funt quidemj èogriofci permictit,
.....^ — - - u i im___________ quod pmnes in eam generaliter 'referanrur Sc conuefuperat)
tanquarn magi? proprie de fe d idum, admij- niant , per quant nemo pmriino fibüpfi à coirimuni-
rit. Oportetenirn (nquidernDeidccreaturarumnoflê feiun<5tus eft : cum omnes inter fe inuicem epale-
4 ifferentiam necefte eftj ftatuiid.quod öfnniaquziönt, fcentes in vna fimplici& quz riequit diuid.i i fidèi gra-
fupcraF,: éfleeorwri quz, funt ablationem ; Sc ftatui ea tia & poteftate coniuncfti fint, Erat eciim ommum»
quzfunt, efïè ablarionetn eius quod omnia q u z fu n t f fin quit ) cor & anima vna ; adeovt ex diuerfis mem-1
fuperat. Et.vrram.que ablatiopem, deipfispieeorifidc j pj:is corpus vnum Sc effet Sc viderctur , & ipfo.Çhri-
Biblioth.Vei.Pat.Tom.7. ' ' > s Mm 1 fto
Quomo-
Jo & qua-
lZa mD reaittiyo-
jUS&fi
gura eft,
uinfta Ec - j
cleiîa
C A P .
F
Ecclefia in’
Chriftia- ;
nis eadem.
aiicjiiid a>
Deus facu.
I
M K »
H I
J IH Iil