¥
iPriuita,
dieandi
poteftas.
4 % - I.
Matth, j.
5 ., P. N. '^fnïiochi,
dicatefilii hominum. Si.vère, vtique non commentitie ßnumveflrum, eademenïmmenfuraquâmenfifueritis.remetii-
aut mendaçiter, neque per hypocrifin. Dixeris : quid f«n>oIw.Ipfi gloriain fecula feculorum, Ameni
igiturad me iftuda$rinetmandatum,cui nulla concre-
dita fun&io iudicariæpoteftatis, eui nihil minus quam
iudicem profiteor ? Huicrefpönderim. Deus qui ho-
mincm condidit, fecit eum luae elfe fpontis ac 'liberi
arbitrii : càpacem præterea propofiti alteriitrius, aut
yirtutisaut vidi. Cunique in Faciem' hominis infpirans,
multiplicem feniuminfeuiflet, perinde atque in agcllo
qüopiam, explefletque fatellitum ordincm : in horum
• medio iuffitmentemrefidere primariam atque fenfiium
moderatfi6cm , ceu regem ftipatum fatellitio milite, regem
plane» ex conditionc bonum ac iuftum.Penesea
igitur omnino eft iudicaridilibertas> quo difcemiculo
virtus a vitio diftinguatur; puta temperantiaab effreni
libidine, ingluuiesab exercirio abftinentiæ,ira à man-
fuetudine,inanisgloriæfitisabhumilitate : virtus deni-
;que otnnis vitium habet cui relu&etur, quo cum iudicium
exereeat. Mens igitur fi malitiam condemnCt, fe-
rat autem pro vittute fententiam, rede iudicauit,fecit-
que iudicium 6c iuftiriam. Quod fi per irrimoderatam
fumptionem vini feipfam fugeritac nefcierit; .prolapfa
iam eft à re&itudine iudicii, v t ille olira Ochozias, ac
inhere aegrotat açgrptatione ad mortem : hoc eft, defci-
uitàiufto rationis iudicio, vltroque malidae ceflit pal-
maris' vidtoriæ teftèram, aç fe æternae mord addixit.
Hæc dominus fuo aftruitteftimqnio,dicens : curatitem à
vobis ipfis non ludicatur quod iuflumefi ? quando vadis cum
aduerlario tuo ,adprincipem; in via da operam llberari
abeo,nequando trahac te ad iudicem, & iudextradat
te tortori, &c tortor mittat te in carcerem ; Amen dico
tibi, non exibis illinc donee reddideris nouilfimum
quadrantem. Ipfi gloria foli iufto iudi ci Chrifto in fecula;
Amen.
( <<9l$VftSr.
Amos. j.
icgitur.
ci
l*iv7te
' quideiide-
rads..D
FfÀL 6i.\
pfiivtÇ n5
X’n ( di-|
mcnlum 1
diurnum, J
- femodium I
■ Ftm. h.
tieiußamenfura. .
H o m il ia L X X V I .
HV iÉ iufta funt omnia, perquam amabilia Deo fîmt
& accepta.Vt cnim æquitatem iudicii, ita & in me-
tiendo feruatam iuftiriam diligitDeus. Iuftus enim cum
fit ; in id refpicit dementer, quod iuftu eft.Iure igitur iu-
bet feriptura feruandam elfe aequitatem & ponderis &
roenfuræ.Nefarium prorfus atq; omné exuperans iniqui-
tatem eft,duplices habere menfuras, paruam 6c magna.
Vnde Sc Propheta Amos; eiufmodi immorigeros nec
di&o audiences indicans longe elle mifèrrimos : Va ei
’ (ait) qui defiderat dient Domini, Ipfa enimeß tenebra, vtfa-
j ciatparuam menfuram &ßateram. Nec abludit Michaeas:.
ifiiuflificabiturin ßaterainiquus ,&inmarfupio flatera dolofi.
i Concinithisregius Pfaltes : mendacesfilït hominum in fia-
teris, vt iniufie agant. Simu ! que infinuans taies morb o
impotentis auaritiae ægrefeere ; infert : Ipfi de vanitatt in
tdipfum ,nolitejperarein iniquitate,&rapinam nolite concupif-
cere, diuimfi aßuant nolite cor apponere. Qmn lexipfaiu-
bet, vt in meniuris & menfuris , in ponderibus & in fta-
terisiûftafiht vobis. Addit&illud: non transférés termi-
nosquospofueruntpatristui. Sed & Spphonias Propheta,
ludïcium operemintj& iußttiam exquirite, vtprotegamini in die
irjt Domini. Nec fecus Ezechiel : Iudicium & iußittamfa-
cite. St ater a iufla, & menfura iufla, & chocnix iufla erit vobis.
Aççedit his Paroemiaftes : Statera dolofa abominatio efl
ante Dominum, pondus autem iufium acceptabileefiei. I ter um.
pondus magnum & paruum, & menfura duplices immunda
funt coram Domino : & vtraque infiudiis irretienturPoste
haec aliquam multîs videri poterunt nullius prope mo-1
menri, & indigna qu* depromantur in aream : at certè
nihil horumtemerèfiue fruftratorie cnunciantaut pro-
dunt feripturae diuinitus inipiratæ. Cu n 6ta enim ad ià-
lutem noftram ,aeternam quoque parandam yitam fan-
xit facer ille ac fuppliciter adorandus Spiritus. Magno
igiturftudio yitemusf Chariffimijvkioîàm auaritiae af-
fedtionem, quâe (erudiente nos Apoftolo ) fecundum
idololatriam,primas tenet.date(ait Dominus in Euange-
liis )&dabitur vobis, menfuram bonam, coagitatam dabunt in
DeVcemtentia.
H 9 m IL 1 a* L X XV ifi
QVantum iniè habet dulcoris (fratres mei ) Poeni1
1*!t**m
dittto
dicacftn
probttu
deverbo
figoific.
tentia quam eft fuauist Alitai prorfus nihil quam
(arciendæ vitæ falutare pharmacum, Yt eo maxime quia
fiiaqis eft Dominus nofter,male nobis commiflorum facile
immemor,benignus,mifcrator,humani generis, imô
animarum noftraru amantimmus,modis omnibus pro-
fpiciens noftrç omnium fàluti.Hic talis nihil tamfitit qua
vtrefipifcamus,noiq;pcenitcatvitâeturpirera£be. Super
lachrymis fe recipientium ad meliorem vitç rrugem mire
lætatur & exhilarefeit. Exultât fuper confeflioncpoeni-
tentium, fuper contrito corde & humiliato incredibili
gaudio perfunditur. Quin nimifquam longanimiter
noftram opperitur conuerfionem,nec interim conquief-
cit, ad fupremumvfquevitaenoftrae halitum fuftiuens :
z demüm.poft tot alioqui infandorum criminum my- |Vrcop.
Hieia bp.
nam aac-
ton fumi.
turproa.
tidotoûu«
remedio,
F
Ex Dion,
Epift.ad
Oorotbtü
riades, poft tôt fiagitia quae incentore diaboloipu gef-
.fimus,inuitans &cexhortans adipfumvtconucrtamur,
quemadmodum voce clamât prophetica : Sc cum haec
omnia feceris, vel fero adme reuertere. Ad d o , nobis
longe difiunâis vlreroobuius occurrit,circumple£litur
& adftringit, totque piaculorum notis interftinôtum,
totafpcrfum-probris,& cerùicem vfque nulla non parte
fordibus fqualentèm dignatur benignifiîmus fuaui
ofeulo: ac ne cum eiufmodi quidem de eatenus com-
mifiis expoftulat, magis autem fceliçifiimae illius vitae
futura bonafè daturum pollicetur: atque vt eft perquam
clemenS yindulgentiffime non fol *n priora delidla, fed
ôc nobis praerogat arrham vitae fècuturae, nimirum gra-
tiam Spiritusfànâà, ftoiamque exhiber pnmariam illam
incorruptionis, quam ipfi accepimus primum regéne-
rati fàcri vnda Baptifmatis, led 'eadem per peccatum
mifère eramus fpoîiati. Hanc ipfam nobis fynceriter
poenitentibus ac toto peâore ad eum conuerfis gratui-
todonatpius. Adhæc,diem indicittranfigifeftum, eo
beatasillasacfibi per quam charas virtutes, oftentans
gratulabundus, quam inuenit drachmam ( nimirum ae-
terniRcgis imaginem ) ouemque erraticam impofitaîn
humeris geftitans,ad fiii Patris inducit confpeâum, vbi
laetantium omnium habitatipinipfbeft, animam iftius
fupra omnes locat,qui à tam dementi Pâtre vltronei.
rehliun t ac fecedunt. Sed & nobis fubinde ac temere
dequerentibus ac fecum expoftulantibus, non raro fu-
ftinet ac pérfert longanimis. Itaque (fratrésj) talcmcum
habeamus 6c fie mifericordem Dominum, ne cundtc-
mur ad eum conuerti, neu intolerandorum ac innu-
merabilium more exterriti pcccatorumnos ipfos deda*
musfocordiae, aut in abyftum pertrudamus aefperatio-
nis. Dum enim lentelcimus & cunâamur conuerti ;
plenum paramus diabolo gaudium; Defperatio autem
Pcenitcntiçprocraftinatiojdl
reiftaad mortem deducit. Accedamus interim ad pce-
nitentiam, quæ noftri caula apud Deum plena funga-
turlegatione ac prccetur. Nosquoquecum Hieremia
H
propheta clamemus voce exerta : quiapeccata noftra ipfa Dsemoau
reftiterunt nobis, & quia multAprauaricationésnoJira coram te\ gaudium,
Domine : fed fac nobifeum pro gloria hominis tut. Et : tu in &i*rM>
nobis es Domine, & nomen fanitum tuum inuocatum eïlfuper
nos.Et cum Michæaopploremus : Iram Dominiportabo,
quoniampeçcauiei. Cum Dauid : deliftum meum cognitum ti-
bifeci, & peccatum meum non abfcondiySed reuelabo&con-
fiteboraduerfummeiniuftittammeam Domino, & tu fmijijli
(frfatrp
impietatem cordis mei. Tuenim dixifti Domine : die tupr't-
Êf*.Ay
mus iniquitatestuas, vt iujhficeris. Speigiturfretus,Domi-
ne, inexhauftæ ôc abyftalis mifèricordias tuæ, ex ore mep
impuro, ex labiis immundis,hanc vnam fupplicationem
ofrerotibi.Memor efto,quia nomen tuum fkndumin-'
üo car n m eft fuper me, qui me redemifti pretiofo tuo fàn-
guinc. Signaftienim me afrhâbone fan (fti tui Spiritus :
reduxifti enim me éx altifiîma voragine iniquitatû meâ-
rum,vt ne inprada abduceret me Inimicus; Iefil Chri-
Oratio di-
cenda t«m
potepoe
t>e Paiientia > Hom. L XXVIÏÏ.
n dcfii
miuit
in cxeiB*
plan.
î/ ij* .
£ccl.io.$
fte fuffulcî me atque fuftènta, & efto raihi auxiliaris tu ih
bellopotens. Seruus énimfum coneupifeentiæ ; ab haç
mifere oppugnor : féd tu Domine, ne me derelinquas irf.
terram dine<ftum,quandoquidem agnofeo & damno o-
pera mca. Émancipa me,Domine, iugo depreflum mi -
ferandæ feruitutis , qua mundi iftius obftringorprinci-
pi. Tuae me adfcribitc^clientèle, tuus v t fim per obfèr-
uationem mandatorum tuorum ; tu qui via es vitæmeæ,
ScChriftus meus;fèd^t facies tua lumen oculorum meo-
rum eft. Deus domine,& domine vitaé meæ ; extollen-
riara oculorum meorum ne dederis mihi, & concupi-
fcentiamprauamaueneàme. Suftentame Domine,manu
tuafan«fta. Appetitus ventris & condirbitusnon apf
irehendantme, &animteirreuerenti ne tradas me. II-
uftra in me lumen vultus tui Domine, vt ne compre-
hendant me tenebræ,fèd qui 6c obambulat eas, ne clan-
cularijsfuisdolis abripiatme. Ne tradas Domine be-
ftijsinuifibilibus animam confitentem t ib i.. Ne patiaris
Domine fèruum tuum immaniter torqueri à canibus i-
ftis, qui à te alieni fimt & defecerunt. Dignum m e ef-
ficito, Pater fàn«fte ,hofpitâli munere fanifti tui Spiritus,
mequeexædificain domicilium Chriftitui^Duxeorum
qui exerrarunt à via; praedux mihi eftoôc comitare,vt
ne adfiniftram declinem. Faciem tuam mi Domine fla-
grantibus votis videre concupifco. Deus illuftratione
vultus tüi dirige me in viàm, lumen lachrymarüm indulge
mihi feruo tuo ,humorem fantfti tui Spin tgs huic
tuo plafihatihberalirer impartire, vt ne exarefeat exem-
plo nçulne^ illius cui tu maledixifti.Poculum mihi,meæ
fint lachrymæ; vicém alimoriiæ fuppleat oratio mea.Ver-
teplantftum meum in gaudium mihi;admitte meinæ-
terna tabernacula tua. Anticipet me tnifericordia tua
Domine ; 6c mifeiationes tuæ appréhendant me, & re-
mitte omnia peccata m.ea.. Tu enim Deus verus, qui
remittis iniquitates. Nepatiaris,Domine opusmanu-
um tuarum vlloatrociore afpergiqpprobrid, ob’multi-
tudinem iniquitatum mearum : quin reuoca me per v-
nigenitum Filrum tuum nôftræ omnium falutis vindi-
cem. Excita me miferèiaeentem, vt olim ilium telonem
Leui: viuifica me peccatorum morte tabefa<ftum,vt tune
filium viduæ ; tu f olus refiirreiftio es mortuorum : Tibi
gloriain fècula^
Optet in ptimis ; quem vérè poenitet ; 6c fe ob ea, quæ
perperam geffit dùrius coargüi ; 6c quæ ab alijs ingerun-
tur opprobriay generosè ferat ^ Poenitentia enim eft ab
imprudentibus fubfannari : ac interim dum hæc toto
perfers peêtore, non definis Deo offerre confeflîonem.
Efaias Deum fuppliciter obteftans pro duri admodum
cordis hominibus, proqueimpoenitentibus;dicit : Nun-
qu'tdnonpotett Dominas vosfaluosfacer e ? fed propter peccata ve-
ftraauertit faciem fuam à vobis quia nemo iufla loquitur neque
eïliudicium verum. Sed & altqr: quam bonum eïl,eum qui co-
àrguitur,manifefiarepoenitentiam !ficenim effugiesyoluntarium
peccatum. Rurlus : Peccafii ? neaddas vitra : fed &propecca-
tis tuisprioribus deprecate. Inducit ite m : quafi à facteferpen-
tisfuge a peccato -, fapiensenim timoré correptus déclinât a malo.
lob item : quodfipojlqüampeccaui, voluntarieoccultantpeccatum
meum-,non enimreueritus fie fum copiofam multitüdinem
ùuitatis, quominus proderem, confitèrer & euulgarem illudin
confpeftueorum. Etina<ftibu$ Petrus multitudini dixit: Poe-
nitem'tni igitur & conuertimm, vt deleantur peccata vefira,fit
quando venerinttemporareffigerij.Et nos (châriflimi)quem-
admodum fuperiùs mihi di<ftum eft; vnà nos poenitcat
vitæprions; corde prorfusfyncero, à malis quæipfigef-
fimus, conuerlos ad Deum ac dicentes : Pcccauimus,
propicius efto;inique egimus, condona; offendimus,
conciliate tu nobis Expurga nos, exemple mèretricis il- ;
lius; vt publicanum ilium hos etiamnum iuftifica. Ve-
niat fuper me mifericordia tua; fuper me rofeidus humor
clementiæ tuæ deftillet ; neque finas me venundari
pretio peccatorum meorum, ne quando obdormifeam
&emoriar amariflimamortepeccati: quin potius redi-'
memeàpræfcntifeculonequam.Indulgemihipoeniten-
tiæ tempus: locum purgandæconfcienriæ imparti. No«
enim eïlpaxin ofiibus mets afactepeccatorummeorum, qu'taini- j
*99
quïtates me a ftpergreffafunt caput meum,ficut onus gratte grand- ;
tA funtfiiper me, ttcmmDdminefiobferuaueris iniquitates,quts 1
fufiinebiv. quiaapud tepropiciatio eïl! Credamusigitur Deo»
qui yrgentibus peccatis,propriæ y itæ fpem abiecimus:§C
conuertamurad Dominum Deum in plenitudine cordis
noftri,operàntes interim iuftiriam;quodque fiipereft vi-
tæ iftius noftræ vertamus in legicimam ipfius feruitutem
pro bona eius voluntate , vt medelam accuret oblite-
randis prioris vitæ de lid is, nobifque virtutem fuggerat,
■ quaaduerfus commenta diabolicæ malignitas iplipræ-
ualeamus. Terriculamenta mmafuc eius nihil omnitto
eft quod rimeamus. Emarcuitenim illius impuri virtus,
quafi nerui præmorrui.Qgiij potius omniporèntemDo-
minum reucreamur, illius obfêruemus mandata, atque
in h oc yitam expleamus. Si ad eum modum eum gemitu
ac lachrymis ipluin fupplicesobteftati fuerimus,vrique
refpondebit quod per Ezechielem Prophctam dixit: Vi- Fzxch i?.
uo ego dicit Dominus, quia nolo mortem peccatoris, magis autem '■
yt conuertatur & vitiat. Rurfus: Inquacun^ die corner fus . F
fuerttiniquus ab omnibus intquitatibus fuis : érfeceritiuftitiam, I
non erunt vitra in memoria peccata illius. Defiderat Domi- |
nusmagnoperefalutem nofir am. Dixit enim difeipulis fuis: '
diciteeisPeenitentïam agite,appropinquauit enim regnum coelo- Marc. 6.
rum. Ob hoc enim bonus hiepaftor reliais nonaginta
nouem ouibus in monte : erraticam illam vbi inuenit,
iinpofitam humerisrefertad caulain gaudens. Conuo- lose. if.
catfublimes illasvirtutes,dicens : Congratulamimnuhi,
quiatnueniperditam dam ouicuUm.Et iixducitJico vobis,quia !
fie erit gaudium in coelo fuper vno peccatorepcenitentiam agente
magis quam fuper nonaginta nouem iußis,qui non indigent pcent-
tentia.lpfigloriain fecula, Amen.
H o m i l i a L X X V T I L '
ET quidemde poenitentia cum perpaucadifTeruimus
vobis priore fermone fupereft, Deo cooperante,nó-
I nihil vt dicamus de patientia, quar fane hominem rc<fta
j pfouehitad falutisportum. Ea vtique dicemus, qu*-
cunqué ipfius Domini fuggeret benignitas. Posniten-
i tia enim indiga admodum eft patientia: : citra cuius o-
| peram perfici neutiquam poffic. Neque enim aquila Panitecü
vnialis fieft & alterlitrius dertituta pr^fidio, queat vn- curapat.-
quam fubuolare & in fublime fuftolli. Patieptia poe-
[ nitentiam perficit, & earn velutindice oftentat pneugni ^ J on P°
j eoronaredimitam. Nec eofolum conducibilis nobis jK '
ccnfendaeff patientia, quod efficaciter cooperetur per-
| ficiund§pcenitenti£:fed quod nulla prorfumvirmsmul- I
lumue Dei mandatum nifi hac comité ,legitimèpei;fi.ci
queat. Bonorumigitur, (fiquainnobisiunt) cardo &
caputpatientiaeft. Qmnemproindetentationem,aftli- I
éfcionem ömnemnedeflè fit*vtfufcipiamuscumparieri- I
tia& gratiarumaiftione: quo vel tandem aflequi detur j
terram illampromiflionis. Egregium plane fit,non fa- H
cile (planiirimoremacvagi)è loco in locum diduci. V- Etroncm
nu/quifque enim in quod vocatüs éft » in eo& maneat. noncfff*
Patientia fblum hoc te edocet, per abftinentiam infra- ^ rcglu^
óto vt feras animo tentationes, qusealicundc extrinfecus
teadoriuntur.Quemadmodum enim ceravtplurimum»!
nifi recalefcataut pra:molliatur,non facile in fc récipit
figilli im prelfionem: i ta& Homo, nifi labor umac mul-
tiuariae infirmitaris -J robetur ^cercitio, neuriquam finer
infigniri fefignaculo diuinsgratiae. Ob hoc Paulo re- (
fpondit Dominus: fufficit tibi gratia m^a,virtus enimmea in i.Gor.iz.
itifirmitate perficitur. Quando Dominum dimifit Dia-^idva^ts
bolus: tuncveneruntangeli,&miniftrabantei. Quem- f«v.
admodum igitur dum terttaretur,non leguntur, adKiiflfe Matth.4.
angeli: ita nobis quoq; in tcntationepofitis, tantilloin-
terim felubmouent tempore', necprocul tamen abfiftut
angeli Dei. Caeterum moxatentatorisfeceffii,ihftant
nobis fuggerentes,qu£ ad diuin^ bonitatis cogitationem
faciunt, puta,illuftrarionem mentis, compundionem»
dulcedinem fpirit us, & patientiam: atque ita dcinceps,
anima talis amiflas refumit vires ac refouetur pro mo- ^ * 4».