Vide- S.
Bernardó
ho. i.(up.
MiÜuseß.
458
c
i.Timii.
Commaoicatioidiomatu.
Matth. 3,
Lhc'i, '
S \ H ild e p h o n ß ,c / f r e h ie p if e . T o le t a n i; _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
moribus fcftiuos præparateih feftiuitâte tantæ virginis
Producite chorps lætitiæ fpiritualisiquatenusdicere pof-
fine cantica,quçaüdiftis,velquççanitis. Alias autem,quia
noneftjpeciofa laits in orepeccatoris,aàhçc fefta,donee vos vj-
tiisexuâtis, non congruitis. Ipfaigitur ftëllà maris, qiiam
hodie coelum fuis recepit fedibus, appellatur : quifecun-
dumverbum Hebraicum, Maria ica interpcetarur. Hinc
agite dile<ftiffimç,vt Lucifer ille qui ncÇcic occâfnm,oria-
turincordibusveftris, dumin hoc (eculoeftis. Nam
mare præfcns, feculumeft : Stella autem beata virgo Maria,
de qua ortus eftille,per qûem illuminaturomnis mü-
dus.Hiricfeçurius acccdite ad laudem virginis, 8c illumi-
namini : quoniam ipfà eft per quam vérà lux in mare hu-
ius feculi rcfulfit. îpfàeftancilladomini, iuxtaquod'
ait ipfapoft inefrabilia Gabrielis promiffa; Ecceancilla Domini,
fiat mihifecundum Verbum tuum. Quapropter difeitë
Hjabilis-Qui alite inutanturillâ,erutit ex parte eiuS:& bea*
ta quaenefcieritthprumindile6to,habëbitfhi€tumin'refpcélione
chariffimae hümilian, difeite mites elfe quoniam haçc eft>
folavirtus,quam infeDominum refpexiflè prçciptiè glb-
riatur,yt & vos ex eadem humilitategloriari pofiitis. Na*
& ipfàfegina noftri orbis dicitur. Agitecum ea, vt regria-
revaleatis, vbiexaltanturhumiles,&deiiciunturfoper-
bijvbîdominMitur mites,Scfèruitutiredigunturobnoxii
qui.adpræièns eleuantur elati. Ecce iambeatam illam di-
curit oës gëïierationcs feculorum, quæ fedudü cantis in-
fîgniuit virtutibus, ira vt & fporifa iure dieatur, ac ihatef
lui çreltoris. Ante cuius thorü quæfo,rurfus ad exequias,
nonthrenos dofotis,nÔ lamcntaflerus, ledcarminaDeo
dulçia"modulatâ vocibus : quoniam hodie iam lætà per-
uenitâd régis thaï am uni. Peruenititaquepuerpera, vb f
Angelommellifluaindefinenterfonant organa,vbihinc
inde hymnidi'ci fan&orum viciffim càntica niiptiarjira alternant
chori : ybi epithalamia fpo'nfi& fponfæ fois foa-
uiarcddunturmelodiis. Adquasitaquenuptias, hodie
beata Dei genkrix cum gaudio-introiuit,quæ fuit olim
conditoristemplum,Spiritüsfanûifacrarium:facrarium
inquam Dei,quia ocs thefauri fapientiç & feientiein eius
vterosutreconditijin quo & Verbum car0 factum ejî,inquo '
habitat omnis plénitude, diuinitaris.-' Se'd tn longèaliter
Chriftus tetnplum verbi, aliter beatayirgo:qa vterus vir-
ginis a cfi hofpitiüfait,ex quo Chriftus Deusad nos,quafi
fponfosde thaiamofoo, potentia fortisvt gigas exiit.
Porto Chriftus Deus&.honip, vnüs mediator DeiSiho-
minum fuit.No A alter Deus,alter homo:, vt tcmplum 8c
verbüdüo eflent : fèd vnusidemq*, Chriftus lefus. Qaidu
refoluiturin morte, Deusin fuohominé,cü fitimmorta-
liSjjpptervnitatemfubftantisemortuuspraedicatux.vacper
hoc no alius qui cem plum,alius qui verbum, fed verbum
atiimarum fanéfcarüm.V ndequaclo voso filijj i-
imitamiriifignaculum fidel veftiaebeätamMariam,quam
velutignisrcrrüm Spirittis lanókus totam decoxit; i'nean-
duitJ&igriiuitjita vt in èaSpiritus fanófci flammavideatur,
nec&nëiatur^nifi tantum ignjs amoris Dei. Htecnamque
eft hortus opnelufus ille deliciafum fons lighatus,puteus
äbuarüm viuentiufh,repäratiö vit,?,ianua caelij'decus mulicrum,
fäftigiumomhium virginutniqna vt cedrus libani
quotiijie^in terris multiplica'brtur,dilatatürque rämis, &
incffiluradicib.vtcrefCärampliusiacfolidetur.Exaltatur
I vt palma, flore t, velftt oliüafpecipfa in eäthpis ^At fruftifi-
cabitindomo Dei in xternü. In qua nimirum domo, hö-
die lataintroiuït, 6i fequuntur eam omnium-eleéforum
animae,qusefuntexparteilliiis; Ofipfermitteretur vobis
feite,qu* illiüs vitx gaudiajadquje intrauithödierquaeilla
flotentis paradifi amcenäiquseiirarocie'tas Angelprum,
qüatus fatnuiatüs ccelorum fandtarum animarü innu-
merusexultans occurrir,quäntailli hodie monftrata font
fecretorum arcana,-quam ineffabilia font gaüdia referata:
nön dico explicate vcrbis,faltem quis nee dignè cogitare
poterit,' qua nec oculus vidtt, nec uuris audtutt ,nec in cor hominis'
afeenderunt. Idcirco filij perpendite mätfdm domini, quae
quafi vitis.ftuébficauicfoaüitatém od oris,& ptotulit cü-
«äis gentib. frudtus horieftatis & gratiae. Floruit vt mater
-hdhdrificata, yt materpulchra dile&ionis & timoris ,vt
materagnitiönisDei&lpeijinquagratiaomriisfpeisvilg
& virtiitis; & qüsefolä tenilfft virgö lanéta inter Alias,ac fi
lilium inter fpinas, Virgo prudens , virgo pudiciflima
virgö pulcherrima & fcecunda: corpore decbräatqiihte-
gra: änimo fülgida, fide perfpicua, vita praeclara 3 amöre
virginitatis déiiöta, in obedientiavirtutüm parata, & in
minifteriofibicreditoeaütïffimatc«iai4»iwrfw inpalfio-
heGhriftipertfanfiuitgladmsi &c in cunftisanguftiisdeco-
xit-ferüor diuini ah^oris. Ipfa eft ergo quas a Prophetis eft
praedida , & äphilolophisctiam prtEdicata.abÄrchange-
io falutata,äSpintu fan£tpfaecuhdata, & ab eödé obum-
brata.Virilisfeminisignaraiptolefecundata,virgdinnia-
pta,in filioglörificäta, quodfide concepft & curhgaiidiö
peperit. Virgo fiquidem^antepfrtu, virgo inpärtti,&Virgopofi
partiï:quèmtÓivLS itäq-, non eapit örbis,in enis le cläufitvi-
feera Deus fädtus h om o.CMi ccelum & terräadimplet,cai
cctltim thronuséfi, terra autetnjcabelhmpedum «ar/qüipalmo
ccelöstenet ,-& ap^penditatnbüs 3igitis molém terne,ac
pupillo concluditihunc virgo faridtä pannis inüoluit , & in
prttfepio reclinauit. Ergö'qui cühftapafcit ccEleftia&terre-
& templum vnus eft Chriftus.Et quia vnus idemqj necin ftria, fimul & regir, hunc facratiflima virgo ladte carriis a-
pallione diufdi poteft feeundum fobftantiam, necin ma* luit Sc nutriuit; ad cuius deinde nutumvniuerfi reguntur,
ieftate.-fic&Dei genitrix fpeciofa prçditatur, quia colum-
eius difciplina vel arbitrio infans Deus verfàtür :c &
bailla,quæfuper Chriftum manfit, earntötamrepleue-
quod mirabilius çft 3 defenfor omnium & creator quafi
rat iidcirco obhanc fpeciem decoris non immeritofor—
profogus in Ægypto fugit. Quid plura î, qui cunóta quafi in
mofitatevirtutumfpeciolalaudatur.P«/cbr4vri««rf,quinfub
flaterafujpenfa tenet, crude fulpenditur.Super quern Beata
hub pulchrior quam luna > quia in eius fpecie gens onw i Virgo rnultum doluit, multumque perpeflaeft,Sc gladio
niumEcclefiariim reljjlendet,qua: foie iuftitis illuftratur, paffionis Chrifti vulnerein anima, teloqUe transfjxa. O
vt caligine pr^lentis yit^.deftruere poflk:Sc adea pertine- | landtiflima omnium feeminarum, quae cum Deo taletan-
re nos oes faciat,quobeata virgo peruenit, vbi nullu iam tumque contubernium habuit in terris : & eccehodie
patiturdefedtumluminis:quialaboru eius & gratisglo- exaltatur apudeum quern genuit, vtpermaneat fine fine
riofus eft frudtus.Ideo dileéîiflimii imitamihi illam,dum
vacat & tempus eft, q cpllaüdant omnes fantftiôc diligut:
q hodie procellit eledla de terris ad ccelum eledta vt fol.
Et eccein perpetuum darior foie coronatatriumphal ante
Dominum. In qua mmirum virgine olim quau in foie, '
p o fu it rex tabernaculum iuum : ac procelfit fpo fus ad nos
de thalamofuo, rex virtutum ,xexglori£e, vtoesregnenr
per eum.O quam puchra eft, admirabilis, cafta generatio
cum charitate! Quodfiprjeclaraeftin virginib.us.,& praeclara
cüprçconio bonæ famç,multo magis iuDei génitrice
Maria:quæ virgo permanfit & fcecunda mater:incuius.
fané memoriainclyta virtutum apud Deum Sc homines
immortalisregnat. .Qua de caufa filij, imi tamini illam, ScU
defiderate illam quæ hodie iam ornata thalamo, fpola Sc
cqniunx,mater,&yirgoinrroiuitadnuptias. Introiuiti-
taque intégré figillatafigno pudoris -, qa & virginitas atq;
caftitas omnis inugnitur apud Deuna,yt accepta fit& proglöriplain
ccel is. Quæ cum Apoftolis degens vixit, Sc
tqua;ndiufimulfuere,vnanimiter in oratione permanfit,
cöferens cü eifdem dqnéc 01a complerentur myfteria re-
prômiflîonis Chrifti,&ipfi longé latcq*,caulàprædiçatiô-
nisdilpergerentur.Peinceps quam foeliciter fob praîfidio
Angelorüô£loannisdiligétiàruit.'Ôinclitavirgq,eccere-
moràris ih terris, quæftliü tuüredemptorem noftrum Ie-
fum Chriftü præmittis ad esdos/beatius atq; fcelicius&rtu
Angelis cômeantibus pénétrasgloriola. Secûra igiturac;
gaudés iam peragis,quia eundéfilium tuùm Dominä ûo-
fttuTiam diuinitâtis gloria cènledere ad dexterâm patris:
non ignoras-Vnde quam beatiflima & laudabilis diei hu-
ius celebratio reâtè colitur, in qua virgö mirabilis eu lau-
dibus coeleftis-militiæ» infrapölorum aulam vna cum in-
genti triumpho exçipitùr?Ex cuius nimirum carneDomi-
nus lefus verbum caro efficitur, qui cunélisihfè credéti-
busianuasparadih aperiredigrtatuseft. Quimatréfecum
’ ’ inthro-
E
1
1 M
I F .
Sfr <4* f‘Cor.1,
Ecclef, ij
Maria y![.|
ginueil
Comia. I
■ G
hfai 66.
L
Luc.
\Matth.-u
yAB.it
H
Luc. i*
thrifty*
Ecumiö
throno re--
|ni marre
lollocauit
D e P a r t u r it t o n e & p u r if îc a t . B . x jM a r U , S e rm o . mm
throno re^m cpftocauit, 8c g ^ r‘am vndeplaceboeiinregioneviuorum. Beataigirurnimiumôc
faim, 47«
UscM
earn tranlppfuit,acfoperchprpsAngelorumfiiperfolen-
niter euexit: Quaprppter dileéliffim*, lolennitatemhu-
ius diei dignanter celebrate, de qua exultant Angcli, lae-
tantur Archangeli, de qua gaudet pmnis mk ccéleftis Ie^
rufalem ciuitasgloripfa. O fi permitteretur nobis fcire
quantaiucunditas, vel quantaineffabilis lxtitiaillic eft;
yel quanta exultatio fanótarum. animarum s de vifiohe 1
tants claritatis: quantusfamulatus beatorUmfpirituüm,
quantufque numerus Angelorun) hodie genitrici verbi
Dei gratulabundus occurrit, ad quantam vel qualiagau-
diafceliciter hodie in trauit, qua p rofedo, nec oculus vidit,
nec aurisaudiuit! Suntenim inuifibiliaatque ineffabilia,
q.ua:percepitj&vtiamdi(ftumeft,filiumfuumDominum
Iefum Chriftum, quem pendéntemin cruce olim dolue-
rat multümque perdoluerat: foper omnia eleuatum in
dextera patris regnantem iam confpicit. Quemgaudens
adorat omnis ordo ccélorum, cui yenerantes inhaerent,
8c inhsrentes immortaliDeo imröörtaliterviuunt. Cui
hodieliCta canit ipfa êademque beata mater & virgo :Ad-
bafit anima mea poft te,idcircofufcepit me dextera tua, Nihil e-
nim latius, ninilqueiucundiusquam quaeipfa canit: Te-
nuifti, ihquit, manum dexter am meam >&in voluntatetua de-
duxifti me, &cumgloria fufcepiftime. Sed & alibi; Ouidenim
ettinceelis, &abfquete, quid yoluifuper terram ? Acfidicat,
Nihil, nifi te vnicum Dominum vt videreip, quem ama-
üi,quem colui,quem cupiui,que detoto porde diu qugfi-
ui,vtes. Et ecce iam video,iamque teneo,cui meolimto-
ta deuotione commifi , needimittam quem amaui. Et
quiaiampraeamore derécitcorméU'm&caromea, ideo
tuDeus cordis mei, deinceps pars mea in aeternumerisi
Porroad fodaleseonuerla, forte & ad reliquosgratula-
bunda faiidos hodie inquit .* Sicut audiuimus ,p dileötif-
fimijitaiam videmusin.ciuitate Dominivirtutum,inci-
uitateDeinoftrhquamDeusfundaüitinxternum. De
qua nimirumnobis dudum gloriofa dicébatur, iam con-
fp’icimus Scfruim ut pleniflïmo charitatis intuitu. Igitur
pro Éalibüs&huiufcemodigaudijs,quibus exultant cum
ea fan&iingloria, & latabunturincubïlibusfuis: laetemur Sc.
ttos chariflimi, in fpe filiorumDei j & adéaimploremus
fuffragijseorum pertingere, ad quseillos perueniflè cum
beata virgine credimps cordeadiuftitiam, & oreprofitemur
adfalutem: quia tun c veri laudatores fomus,fi ea feótamur
quaé«8cipfife<ftati font, Sc ad eandemfidem ,qu£e per di-
leófcionem eft, feftinemus venire quantocius. Alioquiu
tncaute vahiinfpeólores fomus &laudatoresimprobi; cü
ipflcorortanturSc accipiunt palmas,eo quodin agpne legitime
certauerint, finon &ipfipro modulo noftro di-
gne ad ea pertingere labpramus. Qut enim dicit fe in Chrifto
maneredebetficut ille ambuiauit&ipfeambulare. Propterea
vtfepediótumeft,imitamini matremDomini, quaevo-
bis fponfom genuit iminortaletn : Imitamini & fanétos,
quorum eXempla fauente Deo,plurima leguntur. Sequi-
mini fponfom, Sc feftinateingredi, quo hodie ingrefla
eft beata virgo ad aternas nuptias. Preparate lampades
! veftras, yt cum yeneritjponfus éfpulfaiterit, vos vigilantes inue- -
nut-. qu|a beqti fa#tfiruiiüï,.qm cumvenerit Dominus, inue-
neritpraparatösaeperuigiles,. licuti hodie hanc vigilantem
inuenit. Ho4ie namque nimis lae.tameruitaudire illud
Sg ^Wtids+Surgepeniproxima mea,ft>onfa mea,columba mea,
immaculata mea; quoniam ecce hyems tranftit,pluuia abijt & re-
(efit.| Cui fp r^eijla lseta refppndit,propter aduentum fu-
pernorum c\m\im\'Ploresapparuetutinterranoftra,quiatem^
pusputationis aduenit. Ac deinde; Credo vifiere bona Domini in
terrayiuentium. Bona Aquidemplim famftis repromifia;
1 qua font in Chrifto Iefo, quem genui, quem alui,&
Rutriui-Ad quem longe diufitiuit anima mea venire ad Deft
jontem viuum. Et e.c.ce hodie tandem aliquando gaudens
yocatavenio, ScpareboantefaciemDei. Vndeparatum,in-
.quit, cor meum Deus,poratum cormeum, cantabe &pfallam in
gmwea. Acfi patenterdicat: Can tab o & pfallam in
Chtifto, qui eft gloria mea,quem dedifti mihifiliüm: ex
rjuqnon folum gloria amplior , verum&omnjbusad-
°PÖP prsftatur. Ideo iam l^eta, iam fècura,.conuertere a -
l’fcdm. 83
Votum vi
giaitatis.
F
t.Cor.6.
San&orü
fcelixvirginitas, quaètalibustantifqueihextremisdeco-
tatur oculis, Sc tantis coaceruata Virtütibus exaltatur, ita
Vtcum iubilo iftud Dauidicüm hodie iucundans decan-
tet ïQuam dilecta tabernacula tua DominêVirtutum,concupifcit
& deficitanitna mea in atria Domini.Cot meum & caro mea
exultauerunt priusin Deum viuum, dum eum in carne
parerem,dum la&arem, dum nutrirem, dumq; adincrer
mehtaperducerem. Nuncjiuréjpfeeftrexmeus&Deus
meus,quem genui, Ötfide credidi,corde deftderäui. Quapropter
& vos,ö filij,'facitèvolumatem patris,vtforores
Chrifti&matresfitis,ficutiipfèait. Quicumquefeceritvo-
luntatempatris meihui in coelis eïljpfe mem frater&fom& mater
eït. Facite ergo yoluntatem patris mei. Quia iam fpon»
fx qftis,amate fponfom cui vos Vouiftis.‘&quia filij per ad-
optionem cftis, vos cognofyat fommi regisflliuk Scdne |
forte inde aliquaveftrum magis lafciuire veïit, quia al- j
tuin nomen eft quod qusfiftis i meminifledecet, quiae-‘
iusfanguine magnoprodoteemptaeftis. Etideoiuxta
Apoftölum, Glonficate&portateDèum in corpore yeftro. I-
mitaminifponfom&amate,quiafponfeeftis. Imitamini
matrem virgine & fan ótos ömnesi quoslaudatis; quö-
niam non tantumillis noftraprodeftlaudatio, Quantum
nobis eotumimitatio. Vnde fponfo magis placet imita- imagUDeo
tordeüotus,quam laudatorociofos. Tamen vera lauda-'Iplacet f
tiocordis,imitatioeftoperis.Namyerelaudare Deum SC quamlau-
fanölosinipfom, iam opus virtutis eft, du proficit mens, ^atoroc‘u
& accenditurigne diuini amoris, folidaturqj fundameh- I US'
toverjehumilitatis. Quaprofeóto humilitatein Chrifto Xaudare
beata mater virgo fundata , poft omnia fibidiuiniuis re- jfaaftos
pcott\ilfa.-,Ecce)\nquit,ancillaDomini,fiatmihifecundumver-* quomodo
bumtuum.Hmcquoqueipfain cuntico,Quiarejpexithumi- |°*ccec-
litatemancillafua, ecce enimex hoe beatam me dicent omnes gene- \L>iC' z‘
rationes. Foelix igitur &beata mens,qüae inter virtutes e-
ximias Sc donorum exuberantiam,tantum fe humiliauit:
qüoriiam dominus humilia rejpexit in calo & in terra,&alta
alongecognofeit. ~ Quodfiin.ccelo humiliarequirit inter |
Angelos,quid putaris,ö filij j in terris vbi non nifi cü p ee-!
catö cinis Sc vermes fomus ? Idcirco imitamini matrem j
Domini&obeditepatribus:humiliamini inter virginëos
flores % quia ex gratia Dei fontpudicitiarum dona .mune-
raque virtutum. Implorateprecibus,dicite cum P'rophc-
ta; Nonnobis Dominenon nobis,fed nomini tub da gloria. Quot-
cumqi eftis,. fi eftis quod nouiftis,Dei muneris eft,& gra
tia redemptoris.Eius inquam,font dona,cuius hodie mater
ccelos gloriofa confcendit,& penetrauitlocum taber-
Humilicas
B. Mauar.
Eccl'ef. 10.
ef m.
Pftlm. Hf
naculi admirabilis vfqüead domum Dei,in voceexultatio-
w»acla:titi*,vbiiugiterfonuseftepulantis. Ergovnde
prius cecinerat, gufiate & videte quoniam fuauiseft Dominus:
inde nunc epiilatur cum fanétis omnibus,&l$tatur. De
qua nimirum fruitione deliciarum dominus per Efaiam:
Eccf,inquft,g«i feruiunt mihi,&qui comportantillud, bibent in
atrijsfanftis meis, vosantemfitietis. Ecce quiferuiunt mihi Lta-
buntur: vosvero confundemini.Eccequiferuiunt mihi,exultabunt
prdgaudio: vosvero clamabitis ob dolorem cordis, & propter con -
tritionemjpiritus vlulabitis.Habetis igitur filia^gaudia jeter-
na: yitje ad quae peruenit hodie beata & intemerata virgi-
nitas.Contendite Sc vos intrare per anguftam portam, ad IMatth. 7
thalamumfponfiveflri; cuius dotem& arras pro mune- H
re accepiftis. Satagite ac procurate promeriti bona qua:
vobis font repromiffa, vtaccipiatis cumreliquis,dequi-
bus profeötoin Pfalm.o canit quifeue fidelis; Vnampettj a p/- ^
Domino, hanc requiram: E t , Credo viaere bona Domini in terra "
viuentium. Qu« nimirum bona,beata virgo Maria hodie
l«tiffima percepit,fruitur, & fine fine cum Angelisho-
die coronatur in regno, quod olim eipraeparatum e ft,v -
nacumfanöbisaconftituripnemundi. Hodiecollocatur
in thronoa dextris Dei, ficut caniturihPfalmis; Aftititre-
gina ddextris tuis in veftitu deaurato, circundata varietate vir tu-
tum.Hincqdaefo ciues Iemfalem , quicumque eftis viri,
quaecumque virgines, qu«cumque viduae, pueri vt puel-
lae,Venice Sc videte cum o mnipuritate cordis: confpicite
diligentius matrem Domini in «rherijsfedibusi cum cor
rona diadematis renitentem. Venite, inquam, mepte, fi-.
Pjalm. 4 f.
Pfalm. }3-
Efai.6^
_ a mea in requiem tuam,quia dominus benefecit tibi: de, deuotione ,8c videte coronatam in die folennitatis e-
Biblioth.Vet.Pat. Jom. 7. Qq
Maria cu
Angelis
coronatur
à dextris
Dei. ’
Pfulinr 44.