1 f f m
li.-us quodammodo & Tpcdälibus ficri pntcepit, Qui
liimnuKmhçcîVtiquedequibusfcribebatPaulusrOpiii'-
ttttnimSfifetpiitii impTtbtufibiUsHeffi\fitutDndifietsfatonsss.
Scd quo'.n o do irreptche nfibihs . id eft acculationc ni lin-
das, «U qucreia omnihbet fit, his qiue pollen (equunrur
Epiftorà ] fupnbum, nm k dm dm i, mm vm o tm m , mu
ÎÎSiMrf «ÄllbrÄmitt1 turptslmrstupidum, fulbofistaltm, h e m m ,
d u u iiit. cafinm.aßumfanaum, ctntaMrm.umfleäeutm tum qm ftatninm
bürtHam eftftdelmfermonm. Hoc enim vnicuiqj
quidem conuenit cificqu*, maxime tarnen laccrdoti. Si-
quidem figurant gerit Chrifti, qui pnedi&os duodecim
lapides , fuper pc&us proprium portauit. Cjdariquoque
fwrWf^W.SiuelecimdumLxx. Et po{uit>inquit,fiipcr ca-
put dus mitram. Sed quia &raitc«fiuc eydaris opéra-
tionem i\onignoramtls,ÖcChrifti caput effe patremdidi-
cimus.audkimus quod lequitur.
Etßtpeream contra fronton pofuitlaminam aumns.confecra-
tam injanaificattonemftcutpnceperatei Do»miw.]
Nonfruitea eotumquçprxcepit Dominus Moyfi,me-
moriam facic,fed commémorai» nos ea,quç de laminain
tabernaculi conftru&iöne dida font, volensulliccnim
aperteeius vtilitas & virtus pofitaeft quum dicit :
Furies&UmitudtMtnfurifs'mo, in qua f:ulpis opert calato-
ris fort cl um Domino.] |
Yelficut Lxx. & fades laminam auream puram & for-
E x * i j ÿ .
mabis in ca fomaadonem llgni fanditatetn Domini. Qua
autem formadon cm,vel quod fignum,iam non dicit: diper
delquaPaulus didr.^«: quumfit f t lendergloru &figurafub- J iorem landiHcationem adeptaeftper carnem dominica.
ftantutdm. Quiacnimmultadeincarnationevnigeairiin quam fumpfitex nobis. Non autemridiculumvideatur
hac (andione didafont, vt non omnia humilia de eo pu- quoddicitur, quia eaquxin nobis fada eft fandificatiq-
Hyidtb*
jtcscca».
Iignificaretoperationem. Hinc quia ip(e erat qui,vngc-
bat cos,ipfe qui vngebatur, vngens verbo diuinitatis, fc-
cundum quam ei omnia communiacum patre & fpiritu
lunt,aquo vngi dicitur.Nam Dauid patré vngenté dixit)
quum ait» Propten* vnxit te Deus Deus tuut. Eiaias autem
vndionem lil ij ad fpiritumrctulir,dicens: Spiritus Domini
fuper me,eo quod vnxitme.Qu^ autem pater & fpi-
ritusji^ceadem 8c filius facit. Ergoratione diuinitatis i-
pfe eftfemetipliim vngens, & ipfe eft qui vngit;ur difpéfr
done hunVanitatis. Similiter offert öcofFettur . vnde l
Daniel oblatü ilium quidë yidec, non vidit autc quieum
obtulit,quia ipfe erat, qui feme tip fumofferebat. Ergo vc
faluetur ngurarum vetitas.vngit quidc, & o.ffert Moyfes,
imaginëm & ipfe Chrifti gerens, de quo ludais dicebat.
Propbetam vobkfufcitabtt Dominus defratrïbus veftrisficutme.
Quqd Dominus ad femetipfum reterens dicebat.S* crede-
ntkMoj/fi,crederetis vtique&mibijememim illefcrtpfitAntö
autem iterum,vt figura vevi faccrd otis,v ngitu r , 8C aperta
eft illius imago myfterij.Afpergit ergo Mqy fes altare,cor-
pus-vidclicetdominicum, (eptics: quin Domini vndio,
totacftipiritusplenicudo, qui in feptem operatiohibus
ddignatur,quemadmpdumE(aias dixit, Vngit autem &
omnia vafaeiüs,tam Apoftolos, quam cos qui eis in tantum
fimilirerviuunt, vt domus Cnrifti, & vafarede no-
minentur.Sic&Dominus Paulum cligens, Ananixdixit;
Vade,quus vaseleftionis mibi eßißc,vtportetnomenmeum
| coramgentibuSj&iiegibutj&filijsljracl.S&iy&ifcatdcbitctCi
dtoMtcraScmakoloco. fecerunt&Uminam fittrtvenerd- I iiuelabrum, baptiimaviddicetcumbarifuayperquain-qua
ttoHts ie dure punfsimo^cripferumque in t* operegem mdrio fan-
Sum Domini, Secundum Lxx.autem& fècit lamina aurc-
am,dcdudionc auri prui, redemptionc fandi,& inicul-
pfitlitcras deformatas fignis, (anditaté Domino.Sed tarn
en non didt qux erant ipfieliterae, neev iderc neeaudi-
poflumus. Ülam ergo notam fignificatedam fbrmatio,
tclligimus pcenitendam. Suppofitaeft dutem næc bapti-
Fmati, quiagiatiaeiusquam iæpe noftro facimus tituba-
re mendacio, per pceniteh.tiamcörrigimus& fiilcimus.
Ettabernaculum cutn msitifupelleäile fua fanftificaiïtt.] ^
Sandificationecnim noftra,fupernaquoque creatura
participata eft,qus Fanda quidem fuit & antea, fed matentur,
ad fubftanriam incamad verHi pnndpium, de
quoloannes diccbat: Inpnncipio erat verbum,& verbum erat
apudDeum,&Deuseratverbiun,mblcvaic nos legislator vo-
lcns,mitram, fiue cydarim iuper caput, propterpatrem
ne fuperna, participata eft creatura poftquam con ceflam
nobis in Chrifto participata eft feientia, quod maniFeljtac
Paulusdicens: Vt notum fieret pnneipibus, &jtoteJlatibusin,
caleftibus per eccleftam multiformisfapientU Dei ,/ecundum dif-
E
PP*i8.)
Ia*n. j.
Ephtf.y
memorauit. EerlamiBam&fculpturam,feutormariönc pofitionem feculorUrn, quern fecit in Chrifio leßtDomino noßro.
«ibcadonisincamari Dciverbi, qui& Facerdos no- Ergo per eccleftam Fuperior créâtui^a maioris particeps
»dus eft,dignitateminprindpio,quam ftmul cû pa- j effeda eft fcictiç, liquid ë eius landifi cat jo iiifta dida eftr
ynxit eum, & confecrauit,fiue.
lam& fuper cydariùf feu m itram, & contra fadem mitrÇ;
fiue cydansimpbmt>didt autem :
ligabifijuc earn vitra bratintbina.] .
Sme fccundum Lxx. Et foperimpones hyadntbore-
torto: hyadnthum rctortum Jbumanitatc Chrifti intclli-
gés pro eo quod-inleparabiliter con iunda eft diuinitad.
&eritfitpertiarami7BminensfroTitiPontificisJ]‘
VelfiçutLxx. Et crit ftiper mitram contra rademmi-
tra.Erit luper mitra,quia pater in filio,& filius m patre^Et-
antefàdemmitre,qui cnim vider filium,hicvidere & pattern
didtor: quemadmodum Philippo de patre pcrcon-
tand Cbriftusapud Ioannem rcfpondet.Ergo omnisnfic
{ Lanchoeuidenter inynigenhi explanàtaeftmyfterium.
r Tulit& oleum vnetionis, quo hniuit tabernaculum cum omni
IjupeUeâiUjha. Quumquefanctificdns afferfiffet alt arefeptem vi-
cibm,vuxitillud,& omnia vafaeiûs.LabrUm quoquecum bafifua
I fadifuauitoleo.] *
j Ego viftones muldplicaui, Sc in manibus Prophetarü
| •»ffimiiam* fiim,prbpterea ante loquutus inPropietis di-
I cebatjVt cognofceretis, ^ui eius volebat fare myfteria,
I quo(inonpetvnamimagmem,necpervnumquoddam
%nn»fcd per multa, quia & multa operatur,maxime per
dw AmuimJ came difpenfatam ab eo, fâlutem hominum comprene-
nà&âctx-l Foderamus. Et ficutnonfolumpaftor, fed&ouis,&fa-
<üa aobaj cerdos,& oftiomdidtur paftor quidem,vt qui homincm
iaSË j crmnrrrirfin^ rednxit, errantém : puis autem,vt qui pro
I nobisfâcrificinmFadaseffcfàcerdosvero,vt qui {emeti-
! pfamobtalit,oftiamaate, vt qui via nobis oftendkfeie-
âx. Sic dus Prophet« mold hmilitudinem afferunt,&
fanitificauit.']
Etfi Chrifti caput fecundum Pauliverbu, diiiinitasiiqr
telligitur,nonfruftratamen, net extra ordinem ,;in hoc
myfterio facerdotis yngilnunc caputltgislatpr Fcripfit: vt
cognoFcamus, quoniam qu.emadmpdum;eaput a pedi-
bus diuidirion poteft,ftcheq*, Ghiifti diuinitas, poft vnK
tionem ab humanit&e diuidicui;! Sed fiuc yngt dicatur,
fiuegeneran,fiue pari,fiue refiirgere,fiue aflumi dicimus,
hocincarnatum verbum non diuidentes,& dicemes ho-
minc quidem vn&u,Deum autem non viuSbu ,ied Deum
eundem ftmul Sc hominem. -Hoc enim & Dauid fitiealir
qua dubietate approbat, quumdicif: Sedes tua Deus infecu-
lumfecuViyVirga reft a ejt,virgaregni tuifpilexi(tiiuftitiam, & b-
difiiiniquitatepropfereavnxitteDemDeustu9,Cettuspeudici
qui vn dais eft,quia omnia {rarnfs fusmahifeftu eft qi fibi-
mcripfi quiincamat9 eft,vedicat.Qu$ enim & ei° eiatvn-
dao,nift pnminom^rnicarnvadbfSerand&bficfiipdu,ca*
put iptelligibilis facerdotis, yngebat&ipfe fandificabat.
Iihos quoque eius oblatps vejliuit tunicis lineis, &cinxit bal-
tbeo,impofuitquemitras,vtiufseratDominus.']
* Tunica:filijs Aaron,fimilesAaron;, Eczones,feubal-
thei fimjles,& cydares fiue mitr^ imponutur. Ipsu enim
induut,ip(p cifiguntur, ipfum portant in capite, vnde &
Paulus dicit: Statepracintti lumbos vefirosinveritate,veritas
| autc Chriftus: Etinduti loricaiujlitia,ipk aute qui fad:us eft
nobis a Deo fapientia& iuftitia. S ed & galea nos falutis
Paulus induiprxcepit.Chriftus enim Faliitare eft,ficut Si-.
meomcM6.cztns eA:NuncdmittisferuutuuDominefecundu,Lft(i
\verbu tuit inpace,quia viderut oculttneifalutare ttiu.Quicunqj |
V^nfKo
Chrifti Û
carnatio
fuie.
Efbtf. 6.
j vnicoiqucquædara crédita Fun t,vtijoftrxdifpenG»tionis ,i enim Chrifto induuritur,per eum&patreminduuntur.
. v ' Obtûîit
ft
IlijAaro#
luponuiu
Kami'-
I B
P ' i ’
g?; % fiiij ciui uimui fum immoltbit turn, buuruuipmimitm&
■actihcij ■;
Ihtifti cf-
Rieaciz-
1 fuabo
l frrf*«F *fy p erg jr« ^iipixpu-'
Obtulit & arietem fecunlum, inconfecrationem facer datum,
pofuer uniquefuper caput eius Aar on,&fiiij eius manus fuas. Quern
■ quumimmolaffet Moyfes, fumens de fanguine,fetigitextremum
Auricula dextra Aaron & pollicem manus eius dextra fimilirer &
pedis dextri, obtulit & filios Aaron. Quumque dt fanguine arietis
immolati terigiffet ettremurh auricula finptlorum dextra,&
pollices manus acpedis dextri ', reliquum fiidit fuper altare in tir-
cuitu. Adipem vero &caudam, omnemquepinguedinem qua
operit interna, reticulumque iecoris, & duos renes cum adi-
p'tbusfuis/f &armo dextro feparauit, Tollensautem decaniftrO.
aumorum,quoderat coram Domino, panemabJquefermento,&
colliridam confperfam oleo, laganumquepofuitfuper adipes,& ar-
mum dextrum, tradensftmul omnia Aaron & filijs tins. Qui poft*
quam leuauerunt ea Cpram Domino, rurfum fufeepta de manibus
eorum,adolcu'ttfuper altare bolocaufti,eo quod confectationis effet
oblatiojn odormfiauitatisfaenfieij Domini. Tulit&pectufcu-
lum,cleuans illud coram Domino deariete confecrationis inpar-
tem fuam, ficut pracepit ei Dominus.]
cults tumAtumuliifiiùMtliitfupcraum.Vitulutum
ffîmWÈfmWlÊÉÊ-ex,,i c4 r‘, ’ fim,f riUlt‘ r" ,.Domm' Qu® DMditl* Ginaionisfit.vimis .Scquomodovnura-
cmodqt eius capitulû’in vnigcnitifaçrificim» accipiamr,
precedes côtinet Fcrmo. Vitulus pro pcccato facerdotis,
fed Sc pro populi cogregationc oftertur.QuiintclligeU'
tbs • 6c ea qua nunc did:a Flint, pleneirttellcd:urirumus,
Hcc autc nuric dicimus,qu* folade fandiortc immutata
fontubicnim Aaron impoftcre manus vitulo, hieautc 6C
filios eius non fruftrahoc cuftodics, fed etia vnttos lcn-
pftt.Quado autc ficnos vngimur,6c.offerimur bapnfma-
ti,foCij dominica efficimur paffionis,cuius gerinmaijiie
ba'ptilma,duod etia docenthac Pauli verba: QuttuncjMe-
nimin Chrifto baptUatifuinusjn morteipfius bap.tiz,attjm ,co-
fipulti ergo ei per baptifmum in mortemeius. Ncceflarie huj Aa-
rô facrificio manus quü fmt ci cômunicantes,impomi nt.
Obtulit & Artehm in holocauftum ,fuper cuius caput quum
impofuifsent Aaron&ftlijeius manus fuas immolauit eum, & fu-
dit fanguinem eius per altaris circuitum ,ipfumque arietemperl
fruftaconcidens, caput eius, & a rm ,& adipem adolebit igni,lotis
prius inteftinis, drpedibus tottimque ftmul arietemincendit fuper
dhare , eo quod effet bolocauftumfuauifsintiodoris Domini,ficut
puceperatDominus.] .
Nonvnum nobis tantum peccatum fed multa ex vm-
geniti Facrificio Funt donata, id eft totius generis humani
remifliotvitain philofophiapêrfeda, Sc fingularis myftc-
riorCimnouLteftamentiintrodudtio, ad quorum exemplatia&
figuras facrifida, quæpedonceaffignantuu ponj
Aperte hac Fanftio eorum qua circarioiagiftiturmy-
fteriorum cxponittraditionc,&pafcha myfticum, quod
Chriftus cum difeipuiis fuis comedit,fignificat,quoddo-
centea qu? per partes in facrificio peragi pradpiuntur.
Obtulit & arietem fmndum in confecratiorte facerdotum.
Lxx.autcmedunr: Obtulit Moyfes arietem fecunduex- Sacrific a
plicationis. R ed e corum quod in nos celebratum eft explioau
fnyfterium,facrifidumcxplicationisappellatur:ipfume- mt.
nim nos petfecit quum prius fuiflemus infirmi,& ab im- j
perfeda ladiseducatione produxir, id eft ab eaqua in j
fege eft, de qua Paulus dicit: Omni* enim quiUcbiseftparti- ^
ceps, expers eftfermonis iuftitia ,paruulus enim eft.tt rufFus. Hi-
hil autem ad perfeftum adduxit lex, fubintroduct'io mi (mum uw 7 j ' ............... autem ■
mai oris fid cnudataifl.inhacmisfiictnftitmt. Vetunumen
faerificium hoceam. quæ di£ba eftmaior fpes, per quam
temper propinquamus ad feruiendum Deo, innuit. Cur
autemaries, iecundus hie nuncaries nominatur? Qina
videlicet prius figuraram ouem, cum Apoftolis ccenans
Dominus.pofteafuifobtulitfacrificiuni, 8c iècüdo ficut
ouem ipfe femetipsü occidit, quod demonilrâc fequétia.
tificis,offerebantur,maxime vmbram caleftium, per e.
qua in terrisagebantur, oftende'ritia. Quodmanifeftat
Paulus, fie deDoniino dicens: Sienim effet fuper terram, net
effetfacerdos,quum effentqui offcnetfecundum legem munera qut
ixemplari & vmbrfdeferumt caleftium. Dicitautem eos,qui
jn templo HieruFalem tuncimmolabant. Qmavero.de-
pinxit vnum ôc eundem Hominem,Fedentem, currëtem|
•Çe rurfus ftantem : différentes etiam operatic nés volens
exponere, varias figures ad vp umquodque eius opus di-
iùidere re&ecompellitur. Propterealex facerdotem, in
multis, imaginem/erentem Domini, nunc vitulumpro
pcccatisiminolare, &ex,tratabernaculum incedere prç-
cepit:Sic enim & Domini faerificium ,ad ablutionem na-
turanoftrapeedatorum faftum eft. Nunc autemitetum
eifacrificium aliud in hplocaufto arietis pracepit fieri.
Crucifixus enim mundus & renuncians mundoconuer-
^ t ip , qua eft holocauftum, Chriftum habet primitias,
dodoremque &,exemplum,propter quod dixit : Qui non
accipit crucem,&fequitur me, non eft me dignus : id eft, qui fie
norirenünciat mùndo, fi eu ta mfe ci traditutn eft,hoc eft
cnim eum Fequi jmon eft me dignus. Sed cuius rei gratia
diuidi turholocâüftufh ?
| pedes autee'm & inteftinafiuéfecundum Lxx.venterlduatüi[.]
Interpretatioholocauftomâtis,quaininjtiolibrifaaa
eft, Fufhcienter expleuit : quod autem immutac de fâcri-
ficio,hoc necieflarie dicitur, quia ibi quidem partes fieri
oblationum dixit|tcorpus per hoc fignificans 8c animam
debere offerri,in nobis autem hadiuifiones, vtpote qua
fibi inuicem fimt.contraria, FèCundum quod Paulus ait,
; nominantur: InÇhrifto autem non funtdiuifiones, hominem
quippe mundifm à peccato incarnatus eft,.q.ui
non eft diuilus in operibus carnis, quibus aduerfaturfoi-
ritus, propter quod nec diuifionum in eo“facrificio lex
memoriam fecit. Proeoautem quodyitulum quidemin
peccato,afietem autem in holocauftum Facerdos offerer,
hôcabfolutelex (igiiificac, vt quia conuerfatio perfeda
per holbcauftomatis oblationem cognofcicur^tics ne-
ceflario imfacrificium offeratur : hic quippe ducatum
prçbere oftbus euntibùs in pàfcua,& adégreffum ingref-
lumqueà caulis, & in caillas folet, ficut 8c Chriftus dur
’ perfeda conuerfationiseft,à quo videlicet fiimpfit exordium,
atq-, ideo intrare per Fe,6b exire ouibus prçcipiebat
fofummtciue Aaron & fiiij dus manus ficas fuper caput dus.
Quensquum smsnoUjfit Msnfesl]
Necelfariefimulcum Aarô,Sc fiiij eiusfupercaputarie-
ris manusimpouunt. quia communcm ccenam feftiuita-
tis paichalis cum fuis Chriftus difeipuiis cclebrauir. Quü
enim^uofdam difcipulorum ad prepararionem domus,
in qua'pafeha celebraturus erat,dirigerct,fic ait : Vidtcpa-
tr ifamilies',nnia magifier.iidt: Vbi eft iiutrforium.vbipafcba j r
cumisfciptcliimdsmanducmi Sed Moyfes faerificium hoc jrra ijs,
célébrât, quia magis ab alijs ipfe Chrifti figuram gerit,
Tuncautem maxime facrihaum fuum Chriftuscelebra-
uitjVnde ficilludiacipir,vide enim fequentia.
ÿaemqttstmimmolaffetMojftsfuniensiefanJitinesctigittsctrcmtrn
auricula dextra Aaron&pdlictm mamis ecus dextrafimiliter&
peiKdextriobtuUt&fiüosAaron.QuttmqJ iefangHine
arieticimmolati tedgijfeiextremumtiuTicutafingulorudcxîra&
pcdlicestnau’ acpeiùdextrdrelsquSfuiitfupaltarepercircmtû.']
1 Quis fie (kerifieij huiuseffc&us.vnftioaunü & mauuü,
pedumq; demoftrar: pro obedientia quippe noftta.aûio
bona ,atq; conuerfatio celebratur. Vnde & aures noftr®
vnguntur, vtinobedientiaAdamcaretes,viiigeninobe-
dientiamconfequanuur. Pofthæc extreroamanuumvn-
guntur, & pedum, quià non folunj manus, fed & pedes
pro aftioneaccipiütutiquodprobaoirêxeo quod Daoid!
dicit.PesmcusftcmiAiareaa.Etim(ns:Stamttfuprxpclrxm i S la to
pcdcsn&st. Quia autem adhones quafdâbonas, quafdam lnlni, g.
autem malas habemus ,& figuram malorom limftragc- [goram no
rie refie dexrtavngirur. Ct&fortannirenimcaquævu- t-cum . a
gu’mur.&deftruuntur: arque difperduntureaqiAnon “ “
vngfitur, quod aperre demonftrat difperdens Ægyptum j
; A „ .,-la s , quia vbi vnüro, immolaciinueniebani5,non
I percutiebat Sed tamen primus facerdos(angume,&poft
> eumfilii eiusfecundum legem vngebantur:quia Sc ip(e
i Dominusprinasin ccena mylbcaHuelliaibilcmaccepu U J
fonguinc.atq; deinde caUcc ApoftobsdeàinSedecole- U Æ i
eislator hic poft vnâionem Aaron & faliorum ,iubdtdir. a c fcâo j
| 5 nr [anguine reliquumfuiufuper altare per firraifswi.j 'soobe i» I
— ----------------- - 7 Quod 1