n o n i 11 teo'librarum.nonagintaquinque facrurn eius fepulcnrura
veftiuit. Poft captam yero Mefêmbriam Imperator Crunno
pâcenegatai exomnibusthemaribuseledam milmam
ante vCrnaue tempus in Thraeem tranfirepraecepit, itavt
omnes molefte terrent maxime Cappadoces& Armenian;
Imperatore autem exeunt? cum ordinibus menie
Maio,cXiuitcum eo iterum ;Proeopia vxorfua vfque ad
aquadudum iuxta Heracleam. At veto multitudinesfu-
perhofcduriter ferentes in derogationem àc maledidio-
nem conuerfa font contra Michaelem. Porro quarta I-
dus Maii, eelipfis fo&ae&citca x n . partem Tauriiuxta
horologiuiW oriente Sole, & multus timor cecidit iuper
turbas. -Aft Imperator cfreuibat Thracem cum prato-
ribus aerailitiis, neque contra Mefembriam pergens, ne-
quealiud quid corn m qiue agi debent ad deftrud^ionem
hoftium patrans, fed tantum foafos fermonibus vanis eon-: ,
filiariorum fuprum, bellorum expenentiam non habendum,
ac per hoc afleuerantium , non àudere.inimicum
adiÂfum ilium venire in propria regione fedentem. Et
eraibar-banco impetu grauior conciuium ccetus, defici-
cienriunxeirea necçflânas vtilitates , ôc rapihis ac inua-
fionibus exterminantium< compatriotas. Circa - initia
vero Iunii menfis Crunnus Bulgarum- dux exiit cum ex-
ercitibus fois, veritus quod multi effont Ghriftianorurn;
cumquemoui^ntexercitumihVerfinidam , 4quafi tneintafignisab
imperialihus caftris, Leo patriciiis Sc Præ-
1 T__ S3U ««Meins & M'aceuura
promouere., qui w yw.*. -----r ■ . . .
non eft,& ab h^ quinequiter prçualuerant.yerum m hoc
Nicephoros fin&iffimus patriarcha conlentiebat , bt ip-
(èj inquiens» & filii eius faluandi erunt, fi taliter quis pro-
raoueatur. At vero Prætores delcendgntes, cum mulcitu-
dinibus in vrbem, Imperatorem fogifle au4 içntes, dejpe-
rati quod ab eo de csrero imperandi forqrit, cpnfiliati,
font apud femedpfos, & implorabant, Lçpnem, quo auxi-
liatetur communi Reip. & Ghriftianorurn religioni o-
pitularetur. Atille aliquandiu quidem vehementer dine-
rebat, temp oris conliderahs diftitultatem , Sc Barbaro-
ru incurfionemintolerabilem, & femetipfom ergalmpe*
ratores conferuans.rédunv& abfque infidiis: quia vero ad.
vrbem properareinimicum vidit, fcribitNicephoro Patriarch*
de fidefoareda affirma,ns,peientesetiam vt cum
«orarione & nutueius impenfomeret , &veniensad tribunal
ante vrbem po.fitum vna cum Prætoribus&exer-
ciribus, valde legitimus Roraanprum Imperator often-
ditur, Sc die media Conftàndiiopplim per Carfii pqrtam
ingreditur,&a4 psgaliaperuenit. Porro audita huius ap-
clamarione Michael in oratorium Phari accurrens vna:
cum Procopia natifque luis, detonfis capillis, monaftica
induit veftimenta, v. Idas Iuliis foxta Indidione, feria fe-
cunda. ' ' • -v/ v • - 4 •
Poftera vero die, L eo cprpnatus à Nicephpro patriar-
chainambone maiorisecélefiae, vrbis præcepit cüftodiri
portai. : & muros die ac notfte iple per le çircuiens > & exlos
cenfflkiios: Cum autem vrbS k lu a s t t S
cum fum•mj o iacet.d.oitXe .in ntePtnnpnloor:Afi rnnftantini hære-Sennacheribus , Crunnus videlicet, dereiicto propuo
rum.tmidamunp.otum Deo Pet°£’ ' f e a e cum virtute fua ad impugnandum Adrianopo-
leosiob&ratapc^m p cn d b um n e ^ ftfex<iics ; a Leonfs Ipememeua in vitibus
operaÙQne fedài pxod^ii, & intro infilientes procidebant ms ad Auream portam, o&endens pc^iej
feduaoris monument?, hune inuoeautes, &uonDeum , & cekbt,to.poUutod*momco^cntoyn P « ” P " «
Silenedicentes «causiliareperdit* Reip. Diffamerum- J macefito,poftulauit abImpetatoie.vtngeret contum lu
quJquiafurteaitfuperequuKdem , & vadit Bulgares ;
dcbellaturus quid conmrio Tartatum habitat cam de- : temc,reuetûiseftadtabemaculunifuum,eum autem ad-
monibus Quiab vrbis pnefeüo comptehenff , primo | miratus foiffet mutos vrbis & benelotdinatanJmperatons
quidemm«uiebantut f diuinitusvltto füiiTeapetôsfe-tacto,6ÿspetobfidioneiriquam fpetabat.defpetatuseB
■ ° , , „ „om rrîKnnali nréfe&o. ^ feduseflèt, ad conuentiones conuertttur,&antepacem
& r ir a t 2 oniumLudicantes, obfetationis^fijaudem | feptatoOT.vwbafaÿebit.At IrapdKof itcqjÿocrafione
, * norY;' nnos meritO veftibus conatus eft huiç înfidian^fed a multitudihe peccatorum
Sicenimnequiriæinuentordiabolusfiios milites etudi- ; fttannum^
diuit , vt non peccata iùa accuiènt, fed otthodoxam& hune, mettaient tamennon ,nfe“ oa^ P1^
patribus traditam fidem , fictumque habitnm mona- cergomfamensneqmffifimns,nniro,cmrnadianaum^-
chotum,quidiuinæeft pbilbfophiæ gymanifium. Mul- : mam,palatmmdiehab.tum,ncend.t &^teoLeoneH,p-
tiauiemqliin bis blafphemabant, habitu tantum. CKri- | podtormvuacum vrfo& dracuoculola enbuiacmarma.
fliani erantiveritatc veto Pauliciani, qui non valcntesde- \ eledfcis mplauiho unpofius tcueifus eft ,& obièBàm
teftâbilia operafoa manifeftare, huiüfoempdi occaûone Adnanopoüm cepit.
indoétps aduicerabant , Conftantinnm qui Iudaici e-
rat fcnfus, beatum dicentesvt prophetam & vi^orem*
h a're fi rnque ipfius in fijbuerfionem incarnat* dilpenlà-
tionis Domini uoftri ampleôtentes.
Porrp,décima Kalend. Iumiprselium ineuntibus hand
procul ab Adrianopoli, delinquunt quidem Chriftiani
valcte dire circa bellum , obtinent autem iniimci pugnam,
adeovtplurescongreflionem nec intuentes fomma
fugâvterentur: ita vt Crunnus confternatus æftimaretin-
lidiarumargumentumeffe quod fatftumeft , vt modi’
cumretineret foosabtnfequutione : quia vero eos vidit
finevlla rétentione fugere , perfeqùutus occiditmulti-
tudines copiofàs, & veniens nihilominus ad làrcinas, has
cufoexuùiisabftulit. Aft Imperatorfogiens repedabat in
vrbeça cum rnultitudinibus, harumque principibas fom-
ptis infuper pollicebatür imperii depolitiones deiurans:
inter quos & Lconem patricium, Sc Prætorem Orien-
talmm,tanquam pium & fortiflimum &per omnia ftre-
num, in tenendo imperio afcifcerefbcium vôlüit : qui
nullatenus acquielcens, dimifit eum thematibits p.r*ellç,
oâaua Kalend. Iunii deponere yolens Imperium, Sc a-
Explicit Uber vigeßmusquartus. ^
Hältams Amßaßus Biblioth. ex T heofhane, cui
in Grseß cxtmpUrtJubmrjcisftmt auzdsm rx Leonis
Grammatici chronografbica poßeriorum Imferato-
rem vjque ad Conßantinum Romanigenerttm.
ScquiturtnAnaß.P. Pith.Haceß collcliio anm-
rum , v t Jübinftrtur Adam anno CC. XXX. dre. Ln
ex. Briß.feqMturBofinaBißimregisvxer.Et narratio
dé Theodorieo.
F I N I Si
T i b e r
PAVLI WARNEFRIDI
LANGOBARDI
FI LI I , DIACONI FQ. \
ro-iulienfis,
T)e Ej>iftopk<JMetenfisEcclefUu
PAVLVS DIACONVS. U B . VI.
degeftis Langobard.cap.
X VI.
a E b &egoinlibto, quernileRpiftopit Metten-
fisciuttatis confcripfi, «agitante Angilrammo,
virq mitiffimo &ßn<ftit;ate præcipuo.præfotæ
-Ecclcfi* archiepifcopcijde hoc lacrariffimo
viro Arnulfo quædam'eîus mirac ula çoropo-
fiii,quæ modo foperfluum duxi replicare,
Sigebertut Gmblacenps de Scrimnbus Eccle* ■
ßaJl.capEo.
PA ulus Monachus Caflinenfis coenobii, natione Italus,
propter feientiam litterarum à Carolo M. Imp.afcitus,
l. fcripfitvitam primi Gregorii Papæ, feripfitgefta Ponti-
ficum Metenfmm, feripfit miracula S. Arnulfo, qui primo
Maior domus Regis Francorüm, poftea Metenfium Epi-
fcopus heremiticam vitam expetiit. 1 Hiftoriam quoque
Vinnulorum,qui poftea nominari funt Longobardi, lucu-
lento& plano lermoncicripfit. • : ^
INC IP IT LIBELLVS DE
NVMERO SIVE QRDINE EPISCpj.
POS-VM , QVI S IB I AB IPSO PRAS- #
dicationisexordioinMectenfi'd-'
uitate.foccefle-
■ runt.
O stqV'A m peradtis omnibus,qu* cumpa-
tre pro, mundi lalute gerenda dilpofoerat
Ghriftus dproinus, migrauit ad c*los, ftatim
vtpromiftofiindi Ipiritus munere B. A poftoli
potitifont.& confirmati,illico quam vnut
quilque eorumprouinciam vel regionem praedicaturusad
gredi deberet, communi confilio iuxta diuinam prouifio-
nem forte decernunt. Singulis igitur ad fibi delegata loca
pergentibiis, B. Petrus qui in eorum numero primus erat,
& quafi dux fortifiimus eminebat, ad earn qu* totius tunc
mundi.caput erat,hoc eft vrbem Romuleam totaalacritate
contendit-Fundata prius apud Antiochiam ecclefia,acfo®
fodis nomine dedicata,
Igitur cumRomam p,erueniflet,illico qui fommas quaf-
que vrbes in occiduo pofitas Chrifto domino perverbum
fideifobiugaret, optifnos eruditofque viros ex foo confpr-
tio direxit. Tunc denique Apollinarem RauennamLeu-
cium Brundifium,AnatoliumMedi6lanum mifit:Marcum
vero qui pnecipuus inter eius difcipulpshabebatur, Aqui-
legiam deftinaUit,quibus cpm Hcrmagoram, foum comi-
tem Marcus prsfecifle.t, ad BiPetrura reuerfos.Alexan-
driam millus eft,
Eaigiturtempeftatecum apud Galliam Belgicam Me-
diomacricum,quaeetiamMettisappellatur, ciuitas iri ipla
Mofell* amnis ripa pofita, copiofispopulorum turbisab-
undaretjad eandem B, Petrus Apoftolus vrbem, Clemente
m nomine virumegregiumacmeritis probatum, fobli.
matum pontificali dignitatidirexir: cum quo pariterfficut
antiqua tradit relatio) ad eas, qu* praecipuie erant Gallia-,
rum vrbes, verbo fideiobtinendas alii quoquercligiofi do-
ctores ab eodem Apoftolorum principe mi(E font.
Cum ergo perueniflet beatus Clemens Mediomatri-
cu.m ciuitatem,in cauernis(vt ferunt) Amphitheatri, quod
extraeandemvrbemfitumeft, hofpicium habuit;inquo
etiam loco oratoriuqx domino conftruens altare ineofta-
Biblioth.Vet.Patr. Tom.8.
__________ W
tuit ,ac bead Petri Apoftoli prsceptoris foi nomine conic-
crauit. Isigiturvencrandus facerdos dumfedulaadmoni-
tione ciufdem vrbis populis prsdicaret, cooperante fibi
diuinamifericordiamaximam ex eis mulritudinem d for-
didis idolorum cultibus & érróris caxitate liberaram ad
veraïfideifplendorem perduxit.-primufque in illis regioni*
bus oftenfor iufticice Si index veritaris enituit.
Denique afleuerant qui eiufdem loci cognitionem ha^
bent, quod in Amphitheatro vbi p'rimitus adueniens ha-
bitauit, vfque in praefentera diem nec Terpens confiftere
quest, fed Sc omnino noxi* peftes locum ilium refugiant,
ynde olim ver* Tahitis emanarunt infignia,
Succeffit huic yir Déo plenus Cceleftis nomine,qui c*-
leftem vitam cum regnl c*lprum adnuntiatione ducens
exemplis paricer& dodtrinis credentiu riumeru dilatauit.
Poft hung denique regendam folcepit ecclefiam Felix,
Deinde Pariens.
Poft h*c qtiiritus in ordine Vidor,
Deinde alius Vidot.
PofthosSimeonftptimus, '
Poft quem Sambatus odauus. Quorum omnium ftu,
diis certum eftcreuifTe Deiecclefiam.quamuis eprum nobis
fpecialiter occulta fontgefta,
Ruffus vero Sc AdelpHus ', qui font in numero nonus Sc
decimus, magnisabfquedubioinvica mentis folfifle cre-
dendi font: quaridoquidem tali etiam poft obitum fulfere
miraculo. Horum denique corpora cum in bafilicabeari
Felicis martyris effent humata (ficutad nos vfquedecu-
turrit relatio ) vir quidam era| rgligiofos ac de anim* fo*
cutafollicitus, qui nodurno tempore vt priuatis orationi-
busfêDomino commendaret, vnjuerTa qu* extra muros
eiufdem ciuitatis fita erant oratoriä ihdefinenti ftudiocir-
cumire folebari Hie itaque dum ad pr*didam beariFelicis
martyris peruenifTet bafilicam, nec tarnen iogrediendi ef-
fet concefla facultas, acceffit iuxta murum forinfecus ad e|
partem,qua pr*didorom fecerdotu corpora requiefeebat,
atq; ibi fein orarione tota metis intentionc proftrauit.Qui
dü poft eftufas preces ab oratio,ne forrexiflet,&in eoruSan-
dorü hónoré ad quorueregionefopulcraoraueratpialmi
, verficuluiideft.Exw/f^wwf 5rfdrii»^/or/4^pnuntiarer,moxab
intus vqcem fubiungétis wdimtMtabuntur ß cubUibus fuU.
Succeffit his facris viris Firminus.Deinde Legonriusjde
quorum aliquid vita, pr*tet npmiua,nihil ad nos deduxit
relatio prifea,
Accepit deinde tertius decimus venerandus pr*folAu-
dor gubemandam ecclefiam ea tempeftate, quando non
folum Gal]ia,fedvniuerfospene Occidens Barbarorum fa-
uientidm eftperpefliis fxuiciam. De quo viro, quamuis &
aliaab eo infignia fada credahtur, duo tantum ad noftram
memoriam eiiis miracula peruulgaca font, Eo igitur tempore
cum reuerendus hie pr*fol vitam cundis virtutibus
decoratam ftuceret,Attila Rex Hiimiorum omnib. belluis
crudeliorhabens multas barbaras nationcs fob fobiedas
dominiojpoftquamGundigarium BurgUndiqnum regeln
fibi occurrentem protriuerat, ad vniüerfäs depri men das
Gallias fo* f*uici* relaxauir habenas. Hufos adtientu beams
Seruafius Timgrorum Épifcopus pr*cogmto,Romam
ad bèatorum Apoftolorum Petri & Paulifacratiftimacor-
porajierrexiti vtper ebrum fiibffme meritum fpecialicera
Domino impetraret, quatenusir* fo* indignaribnem a-
uerteret, & Tungrenfis vrbis populum k tantö exirio Ube-
raret.Tunc eidiuimtuspereuhdem B, Petrum Apoftolum
reuelatü cft,quoditac*leftieffètiudiciodefinitum,vt v-
niuerfa Gallia Barbarorum fore t ihfeftarioni tradenda prater
B.S tephani Leuit* & protqmarmis fitum apud Mettis
oraculum, in quo ipfius erat preriofos cruor abfque corru-
ptionis late reconditus. H*cdum S.Seruafio feuelatafoifi.
fent,feftinusad Gallias repedaüit.-inuenitq; jam Hunnbru
examina per vniüerfäs Gallias debacchari, Qui cüad obu-
dionéMettenfiu pro eo quod eorum ciuirare inexpu«na-
bilemqbmurorum fortitudinem cernerent, recefliflèht,
conrigitB,Seruafium ipfo tempore dum a Roma reuerte-
retur,Mettis deuenirc. Qui dum vniuerfa, ficut reuclatio-
ne didicerat,fando confacerdori foo Audori rerul jffot, ad
riuitatem propriam^oc eft T ungris reuerfus cft Nec mó*
G
H