Pauli^jfquileg. Diaconi
quo nefciöan decueric memoria: prodi , mß|orte quta iu-
uat de principibusnofle omnia, vt imptobi lake femx me-
tu déclinent talia.In palatio matronas nobiles pübhcx libi-
dirii fubiecit.Prlmüs diademate impofuo,donunumie ap-
pellari iuffit.In fpacio tririm milium quod in Imu Puteola-
no intra molem iacecidüplici ördine naues'contexens,arena:
aggeftü âd torräfpeciem viä folidatam, phalefrtoequo
infiértis quèrqüea corona quafi triu mphahs indutus aureo
paludamei)to,curruq'; biiugi deciirrit. Hifdë autëm diebus
5 1 • Pkrin-i erant velperdifdpulosipfius innomme eiiis hebafttiSc de i paludamento,curmq,o.u,g.uv,.l rrientl.S vb. iat-ClkÄr
ftiä Rei. prtefuit, adeo vtiri quibufdarri ptoüinciisaugen-
dapraifidibustributafilädentibus fcripferit.Boni paftons
eite, tofidere peciis| riöri deglubere. Ec poftquam palTus
eft dominüs Iefvis Chriftds,& a mohuis retürrexit, & dilci-
pulos fuos ad prxdicandürti frißt? Pilatus prifcs Palsfti-
nxprouinciasadTiberiuni imberatorem.atquc ad Senatum
retulic de paflibne & refurto&ione Ghrifti» tonje-
quenfcibulq; virtdtibus, quae y elpfer ipfunl palara fadtenT-
erant.vel per difcipulos ipfiUS innöminc eiiis hebarit:& de
f e - j a ü s i Ä Is S x s s ß iX» i& i»%w88l
rius tarnen edi&ôaccufatoribus Chnftianónim, mor'frm.
| petrö.eiufque
amiemas Séri Caligula cfi omnibus homfhibus,
mm pr^cipue Iudaeis infeftiflimus, Ipreca lëgauone
Phiionisjomnes ïüd^oru facras ^des alqj in,pnm^nnquu
illudidierofolymis facrarium prophanari faCMficii$gentm~
um.ac replcri ftatüis fimulacriiq; imperauit,feque vt Deum
cöli prxcepir. Pilatus autem prxfes^qitifententiatn damna-
rio'nisin Ghriftum dixerat, poftquafr plurimas.fediüones
Hieröfolymis exÊcpitac Fecit,tantisirrogante Caib angon-
bus coartatus eft, vt fua fe tranfuerberaris manu * maloruin
, cdpendium mortis celeritate qiiaefierit. Igitur Gains cuip
adüerius cundtos ingenti auaritiajlibidine,crudeliratelxui-
ret,interfe£bus eft amilitibus in palatiq, annoaetatisluae
XXXVHÉ imbérii IIP. menie X, dieq; VlU.Qui pöftquam
'öccifus eft, duo libelli in fecretis eius rëpfc^ti funr, quorum
altëti pugio^alted gladius pro ïcripto honliniS a|fc^ptu rq e-
rat,ambo ledtiflï. virornm vtriufq; ordinis Sénatórii videlicet,
& Èqueftris homina & notas continebatft^frorti de-
ftinatorum. Inuentaeft & archaingens variorum veneno-
rum,quitjus mok ClaudióG?(areiubéhte demerfissinreqta
maria traduntüt,nón fin^)ifciüm maghoexitio, quos eu^-
catos perproximalictora paftim xftus eiecic. s
Explicit lik t Septimus»
nus taiucu tuivi-v — ---------- - rV-'
comiriiriatus eft. Nam & plurimos -Senatorum proictr-
pfit, & in mortem coégit. Vigintifibi patrici'os viros confi-
Uicaulalegerat, hOrumvix duos incolumesreliquit, exte-
ros diuerlis caufis necauit.^Seianum præfédtum fuum res
nouait molientem intêrîecic': filios fùos Drufum& GernVâ-
nicum, qui adoptiui erant, manifeftis veneni fignis p'erm-
dit. Filios Germanici filii fui irtterfecit; Hic tertio & Vicefi-
mo imperii fù(aritiO, aetatis vero.feptuâgefimo odtauo, &
menfe qdarro^cû immàni furo^infontès,noxiqs,fuos pari
ter» vtdixim us. ex ter noïq; pufiitet. refolutis militiàearti-
bijs, Armenia per Parthos, Mcefia à Dacis,PanftoniaàSar-
matis, Gallîâafinitimis gentibus direptæ fun'r. Jpfectlm
ingenti omnium gaudiô.infidiis Caligul^ in Campania ek-
tinduseft. Huius etiamünperiianno duodecimo noua ôç
inçredibilis clades apufîidenatium vrbem accidit.Nam
Amphitheatri caueâ populo gladiatorumrnunu^ fpèfftadte
collapfieft, &plufquam viginci milia ftotrdnum occidiÊ.
Deiftdè àhnô eiufdem feptimodecimo cum dommbs le*
fusChriftus voluritarie quidemle tràdidit paffioni, fed im^
pie à Iudxis apprehenfûs, & patibulo fuffixus eft.'makimo
terræmotu per orbem fà£to, (axa in mondbûs lciïïa, maxi-
marumque vrbiumplurimæ pattes, plus folita ctoncuffio-
iwpceciderunt. Eadeui quoqùe die à fextà hora diei viqüë
irflioram nonam -, (blin rotum obftürarus’, t’erra'que nox
fubito obdudà eft teiris : & ficucdidtum eft , ' ^
lmpiaquèaternam timuerüritfeculàtiottm. ^
Vfqueadco autem nequfeiunam luminï fo fe n ^u e
mubes obftitilTe matîifeftUiAëft, vt^uartajmdeq^am feo
dieltinam» totaca^regiOne interièâra longiffirhëà con-
fpeOu (blis abfuifle, & ftellas miicdiurnis horis,Vél podiis’
in ilia h,orrenda no&e toto coelo-fulfîflè refèratdr, quo'd nô
folum (àhdor'um Euangeliorüm fîdes fed edam aliqüahti
feætorum libri atteftantur. Quamqüam nonodecimo anno
INC IP IT L IB E R OC T A W
S . '
l Nnoab VrbeconditaDCCXCV. Claudiusab
I Augnfto'quartns regnum adepmseft.patmus
_ Caiigulae, DrufifiliuspriuigniCseiaris Augnfti,
.r- —-— - cuius Caligula nepos erat, qUiapnd Mogontia-
cum monnmentum habet-Ift c cum Senates cebiuifletgen-
temCxfatemexterrninari.deformii.itebra latere repettus,
quia VeOOrs erat. Sc mitiffimus videbatnt itnptudentibus.a
mibtibasimperatoMe^eaus.. Hie ventri, vino, libidini
fcedeobedienSjVccbre’A: propthebesignauns 8c pautdus,
iibertorum Sc coniUgis impetus fubditus fuit. Hu ins tempore
Scribonian5 Camillus intiaDalmatias imperacor creams,
cominuo oeddimt. Mauri proufndis aCxlarepalfi,
Tiberii hæcfadta reîèriintur.Scribfens inter càetëtb&au-
tém & Phlegon, qtii Olympiadas (ùpe’r iplis enûmeràt, in
terriôdecimO fermoHë eifdem verbis afteric bxc. Porto
■ crefa Mufirlaniorum manus. Aqua Claudia Romx introdu-
quarto anno ducfentéfimæ fecundæ OlympiâdiS faëta eft
aa. Igitur in exOtdioregni eius Petrus Apoftolus domini
defedtio folis maxima, & nûx hora fextâdiei fadtü eft;ita-
noftrilefu ChriiU Romant venit, & ialutareni cunais credentibusfidemfideli
vt eria ftellx incoelo apurèrent. T errxmoms etiâ magnus
verba doteit,pdtentiffimeq;virtetibus
inBithynia& âm ,plütimâNiceæ partem vrbisfubuertit. busaporoDauic,approbauit, atq-,atq; exiu
exin Chriftiani Roma' eile cteperunt.
Annoab Vrbe.cond|ft)CCXC. Tertiusab Aügufto Senfit hoc collatum fideifuæRpma beneficium. Accid t
Cains cofenomtmo Caiigukrcgnarc ccêpit, Germanici fi- I enim eodem rempo«præIenm|ranæDei grande
liuss Dnm priuighi Angi^i,8c ipfius Tiberii nepos:& quia lu™ '^ ^ d em FünusCamiilusScnboni^ijdDa^wnçlcnatusinex&
rcitufiicta^cognomcntumnalcianienti milita- garasbellumcïmleinohtusjlegipnesniultasfomffimalque
risidamCaliênlafort,ms tft,homo omniumânterefele- .adficratnentimutanoncmpcnçxmtjtaquediedato,vtin
ratiflimus, & quieriam Tiberii dedecoApurgauerit. Ante vnum vndiq; ad nounm imperatorem.connemremr, neq,
prindpâtnmcnàrusomnibusaçceptùiq1,filininpiindpam AqnUçornari,neqiConneUiqaoquomOdofigna,n,oucn.
vero ©lis, Vt non unmecito vuigatetur, àttodoîemiUo do- uepotnere.Exercimstanta&tainnfitatamiraculifidemo-
minuninonfuiiïe.Nam vt brediter lUagriieudinèmcrude- tns>&comtetfuS,npoenltent,am ftat,mqmntad.e ?cnbo-
licatiseius exponam, exclamafle fettat.-Vtin'am populus nianumdéftitntummterfeçit.feièq.ûcrametopriommi-
Ro. vnam ertuicem haberet. Sæpe etiam de conditiofte lirizcontinuriiigttarCjandmsmedleimperauit,mult4ge-
tetnporum fuotum conqnefius eft, qnod nullisoalamâa- lemttanqmBeatqimodetare.^^amctudehtet&mcon-
tibuspubliasinfignipentnTïBeUumipïêcontraGerntânos fultc.IdemXXXV.Senatooes.&CCC.fimuleqmtes.Ro-
fnfeepit. & ingtelns Sueuiam nihil fttenne fedt. Stupa manosmimmis caufismterRcit. Bntanmsbellnmintuht,
tribus fororibus fois intulit : ex vna etiam natam filiam co- quod nullusRom. poll C. Gæfarem amgerat, atq; deuiaa
gnouifilncedebathabitudeorumfiiomm louent obince- petCn. Sentmm St A. Plantmm illnfttes Stnob, esvttos
ftrum.de eboro autem Bacchanab L,berum fc alfabapDe mnmphum celebrem eg:t. Qnafdam etiam in(nlas vlm
7— —— ------------------— I l I - Britan
Bricanias in oceano pofitas-impetio RorUauO addidit, qux|
anpellantur Orcades. Fiiio aotem fuo ^titannid notneU
impofult. Taraciuilisautem citCaquoidam anuçosextl-
rir v.t etiam Plautium notaient virdm, quiin expeditibne
Britinnica multa egregie fecçrat, triumpliantêtaipre pros
fequeretet,Sc ConrcendentiCapitOliuro.lxumtincedeteo
Huius vxor Mefiàlina primo paifim quafijure adulceris v-
tebatur.ex que 6 â o plûtes meteabibnentes efimatfunt-. ’
Dehinc arrocnis accenla.nobiliores quafq; nuptas&c virginesfeortorammodofecumjppofuerat:
c6aaimares,vtadeifenr.
Quodfiqnistaliahorruerac.afHctocrunincinipfum,
omnemq;familiamfæuiebat,vcmagis Vidcretur lpia
itnpetare vir5,quamiinperatorinuptaeue. Iralibertlelus
fummam poteftatemadepti, ftupiis, exiüo s cxde, prolcri-
ptionib9 omniafeedabant. Ex quibus Felicem leeiombus
Bidieeprçfecit.Pofidonio Eunucbô pôft triumphu Bntanicum
intermilitariumforciflimos,armamfigniatanquatn
pârtidpi vtâoriædoho dfdit. Polybium inter Cp&les me-'
diüminceÆe fecit. Hosomnes.ante,bat Narailusab epiftbiis.
domirtumfegerens ipfius dbmini,palamq; Ptçrotiis6rna,
nentisfubliinates.adeodinest,Vtcau(anceeomopia
fil'd lepidiflime famofo elogio vulgatum fit.ab unde
eipèCüniam’forejfiàduobusbbetrisihdqcjqtateinfedpetetur.
Hid dues Roman* vrbis defctibens, inuenic lex,es
ex altiffima ilia Mtecenatina nitre ptofpeiäans.lxtnfq; M-
mx pblchritudine tn^ico habite Iliada deeätabat. HOrrea,
quadro ftfuaalapide, magnxq; illx veternm infulx, quas
difeurrens flamrtia adiré non poterat, roagnis inachinis ad
externa quondam bèllaprxparatis,- labefactatq arq; inflätnati
incetldium néminent ad teliqpias return fuarum adiré petmilèrinCun&
ipfe äbftulit. Centres cêtena milia H. S. anniia ad expènfas
Senatum fibi confcrrë imperaüit. Octauiam Sc Sàbina co-
gnomento Pöpëam in tnatrimoniü duxit. vitis earum cru - '
cidatis. In re militari nihil omnino aukic, Britanniam pefte
amiikt Nam duo (ub eo làobiliffima oppida illic capta atq;
euerfafunt. Armëniam Panhi ^ftulertint, Iegionçfq; Ro-
rnanas Fub iugo miferunt. D uæ ft en fub eo proüinciæ fa-
6tæ funttPontus Polemoniacus,Con.cedehte togePolemo-
nc, & AlpesCottiæ; rége Cotta dcfundfco.Tûc Galbapr^
tor idifpaniæ, & C. Iuliusimperium corripuere. At ybiad-
ueni'cnteNero Galba didicit,Sfesatufq-, fententiâ éonftitu-
tuixoeft vtnudus per publicum du£tus, furca Collo eius itt-
fèrta,' virgis vfqiie adrmortemi cxdetêtur, àtqüeita (àkb
prjecipitaretür. igitiit deferms vndiqif palatio fugit, noëtis
medio Vrbem egreiïîi s, fequentib. eumPhaonejEpap hro‘
dito, Neqphitoque, &IpadoneSporo, quem quondam
exçcftum formate in mulierem tentauèrat, & in fuburbano
fclibeitifui, qupdçftinterSalaîiam & Nomehtanam via*
ad quartum Vrbis müiariumv iftu gladii trhnftgit, adiuua-
te tfepidätem maijum impüro, de quo diximus,eunuchoj
quülane prius nullo repèrtoa quo fairetur, exclamaret: I-
tane necamicu-, ncéinimicû habeo ? Dcdecorofè viici tur-
pius peream: ÆdificauicRomæ thermasjqnçanteaNero-
nianæ diétæ.nüc Alexandrin^ appellantur.Obiit ætatis tri-
gelîmo piimo aimo. imperaüit XII II. atq; m eo omnis Au-
gufti familia çôfumpta eft.Huius temporibus poetæ polle-
bant Romæ,Lucanüs,Iuuenalis & Perfius,Senecaq; Tragicus
centenà milia nongentôs Sc quàdtagmtavqqth.Huiusim-.
perilahno quintointer Theram8c.Therafiatn. in'Uiari Æ-
gxo infidade profiindo emicnittrigintafladtornm rPaao
excena. Annoeius feptimo fitb ptocufatore Iiui^Cuma-
noin Hierqiblymis tantaieditioin diebus AzymOrun, ex- i
ortaeft» yt in portarum exitu populo Coattatcrtcigmta milia
Iudxoiiim cæde profttata,8ccppteflione fiiffocata te-
ferantnr. TuncScapud Athenienfesfnptalcnpta eft ara ignora
deo.Veruntatnen anno eius VUI.tantâ fames Rom$
fiiit.vt medio fotûimperatotçotteptes à populoçoilul-
dis Sc fiagminibus panis tmpifiime infeftatuS, ugre per
Pfeudoth*rum ill palatimb refùgiens.furotê exdtatxple-
biseuaferin Hnius tempotibus vifus eft apud Ægyptute
Pheenixgquam volqctem fettu^anno iexcenwfimo quin-
quagefimo qnattoex Arabia memorato loco adttolare. Et
Apollonius ex TyanSfibqs Italix orras, Pythagotici« philofpphUsRomXpollebat
itavthuncipioqUoq;PythagbtaPhilofttatus
Sc alii, actforisingenii fuifledeictibant.Hic
Agrippinam Germania ftatris lui filiam duxit vXotem,qüç
filfo linperium ptoentans, primo ptiuignum Btitanhicum
in palatio infidiis mUltiformibus appetiiti defiinp iplum,
côiugein veneno intetemit. Vixjt annos fèxagirita quatuor,
imperaüit annos quatuotdecim. Pqftmorté çonlecratus
eftDiuufq;appellatus. Cuius funus vt quoltdatti in Tar-';
quinioPrifcodiuoccultatem eft,dutn arte ninliebriCufto.
des corruptixsrum fimulanti Nero priilignus eiusimpent
iiirafiifcepit.AnnOabVtbeconditaDCCCVni.Donntu
usNeto,patteDomitiodinobarbo genitus.ab Aagufto
quintùs ptincïpatû adeptes eft,IftequmqUenhiotolerabi*
Us fuit!Vnde,quidi prodidete Tfaianum folimm dicete!
procul diftare cnbiStos principes Neronis qmnquennio:
pofteain omnibus Caligulx auunculo fuo fntlillimus. qui
RotnannScdeformamtimperiuttt,dcminuit.Inmitatxm-
. xurix, fmnptuumq;,vt quiçxéplo Caligulx in calidis; fit*
cetheret. qualitet olim Troia captaarierat.Et i p fe
funti Auaritix autê tam ptxrilptx extitit, vtppft hoc
àquxflammxqnoquomodoiupeffnérant,
,'Miifoniüs atq; Plutarchus Philofophi. Hune Pëufæ
tantum dilexerant, vc legatos mitterent, ofanteS côpiaqi
eôftruendi monümentit Cætèrum adeo cunélæ prüuinciÇj
pmnifq; Romain intérim eius ekultauit,vcplebs indutapi-.
Ieîsmanumi(fionum,ranqüam fæüoexempra dommio tri-
Umpharer. Demque omnibus flagitiis luis hdc etiam addi^
dit, quod primus Romte Cbriftianos ftipplîciis & mortib9 ;
âffecit, ac per dmnès proumeias pari peçfecutione excru-
ciafi imperaüit. Ipsü qüoq; nomen extirpare conatus, bea-
tiffimos apoftolcs Petrum cruce affixitj Paulumcüpite gla-
dio fecÜK. Mox autem aceruacim mtferani ciuitacem obor-
tæ vndiq, oppieflèie clades. Nâ (ublequente autümno tara
vrbipeftilamaincubuic, vttriginra milia funerum in ra-
tionemiibitinæ venirent. Anno ab Vfbé codita D C C C-
XXIIideHifpartiaSer. Galba furtexit,& ab AuguftoiëxtuS
principatuiïi adeptus eft, antiquiffimæ nobilitatis (ènator,
Sulpiciorumgenteprogenicus, dim LXXIII.Ataris ageret
ahnunij ab Hifpaïiis & Galliis imperatorelc&us,moxab v.-
niuerfb exercitu libentçr acceptiisi Qüj mbx vt Neronis
inortem comperic, Romam venit, & Pilônem nobilemin-
duftriumq; adolefcentem (îbi irt filium atque in regnum a-
doptauit. Ifte iiladolefcentiaiixfemis, ad vefcendüiiitem-
perans fuit; trium amicorü cofiîio» id eft» Iunii,Cornelii, T j
tus partem intetbcecet.equ Dortotantis ex- tetmftatimiDifcemilesmilitare.Galbaeft.nonGetebcus.
tet. Bonis omnibu^oftisiun^Eib^dimb^portcrtânta^^ m qllod h4betet bona exordia,
agguitiantiutsaetfits,Vtetnuee rent^jc^[n ui^m’ ffeeria^fut.rv virimümmi inn VVixroturëe hifiadfeueritàtem propeofior videretur. Infidiis Othorns
^ tesinhoLirms.qmfuntAutebavianonlongeabvtbe
conuoteto ienatu, o * remdBnto6 dedo> Roma. Lucl5 Saluius Ocho oecrfis Galba Sc Prfone ab Au-
taqttbm, vt vxot acceptes .eft,q P S j miftbleptimns inuafit imperium, fplendjdis omis maioticoré^
ftumrivtomnmpeneïcdixacG^ci^theatrapyriu P Attariienmatetno genere nofttans,
affumpto etiam vatu veftuus ded^reülaretqcm
tarednftenaatharcedicohabitu, . 8 VrbëRo- tâ mollis maxime in adolefcentia omni turpis, & Neronis
femiliarisjininiperiodogiimenrum(iii non potait oftenimagine
Biblioth.Vet.Patr.Tom.8 .
dere