A
B
G
D
Prefatie
ad Srrgifi
Patriar-
chara Cö*
ftantino-
politanü.
AD MI R A N Dl
GEORGI I PISIDÆï CONS
T A N T IN O PO L IT A NÆ E C C LE-
fix Diaconi,& Carthophylacis feu Referendarij;
Poemacaicdica primum in lucem& LarinisVcr-
fibus expreifa per Federicum Morellium, Fedc-
rici iilmm, cum fragments eiufdem Pi*
fidat, ex Suida ,U aliis.
E X S F I D A E C O M M E N T A R I E S .
GEorgm Diaconus magna Ecclefia>& CbartuUtius,cogpo-
mento Pifedes,Opus vi.dierum, tribut verfuum lambuo-
rum miüibus expreftt. Idem [cripjit de Heraclio imperative, de
Perficobellotitemque Abarua, foluta orations: ad hoc laudatio-
nem Hartyrts Anafiafii Uteris confignauit. j
E X NICEPH. E C C L E S I A S T I C Æ
H I s T o R I æ> L i b. X V III.
C a p . X LVIII.
POft Leondum, admirandus ille Diaconus at-
que Referendarius Georgius Pifides,sequalis
fiuc coetaneus lllius, quamuis xtatealiquanto junior,
Iambis pulcherrimis quosferibere coniue-
uerat,cumHçrefi Philoponi congreflusirem fe-
riam/ludicro, temperando, ad hunemodum re-
fertabfurditatem illius réfutans:
V a am a tq u em o x v a a m ta p illo c om p u ta t,
A t ,v n a m & v a a m ,fo r tè Jiv n a m d ix e r is ,
Fuenrel tpfttale diftum riferint.
G E O R G I I P I S ID Æ , OP VS S E X
d i e r y M, S I v e m v n d i
opificium.
J p t t o d in it io J la t im o p e r u P t fid e s , é r a l ib iJ J a r f im la u d
e s c é lé b r â t S e r v it E p jc o p i C o n fla n t in o p o lt t a n i h / t -
r e t ic i M o n o t e U b a Jk p iu s a b E c c le jt a d a m n a t i, J e t a s
le t t o r yS e r g iu m im t t o f u ijf e v ir u m p r o b u m , c la n s
v ir t u t ib u s o r n a tu m , d ig n u m q u e e iu fm o d i e lo g iis ,
q u ib u s iliu m G e o r g iu s t o l l i t , im m o à S . T h e o d o r o
S c ic c o t a m ir t fic è q u o q u e la u d a t u m , p o jle a v e r o t n -
J l a r S a u l i n f é t u s m u t a t u m > e p o t a h a r e f i e u a -
J i J J e d e t e r r im u m , é f m a g n a r u m t u r b a r u m in E c -
c le jt a f u ijje c a u f a m , h a b e s a d a e i u s f u s é e x p o r t a
i n A n n a l i b . E c d e f i a f t . c o m . 8 . q u i ( i ï b H e r a c l i o
1 I m p e r a t o r e p r æ f u i t , f o b q u o e t i a m e l a r u i e G e o
r g i u s P i f i d e s .
Mnis operis verbique celebrant is Deuftt,
O lingua,menfq;, pabulumq; &corculü,
Fiuenta fermonum polos penetrantium
Infondein aridum meum pe&ufculum:
S qualore nam caliginis,qux me obruit, I
Os vocis expers redditum plané mihieft,
Orationis flexili obduefca tuba.
An niîperinde vtpixii animi nubilüm
lmbrescietfludu(que mentibus vagos, .
Occultât & Solem eloquentiæ aureum,
No&emque gignit mentis ignorantia?,
Rationis etiam turbat aftra lucida:
Aft intus omnem mentis animique horridam
Nubem,profoudas ac tenebras contrahit:
Agitque retro rimulamdioptricam.
Qua perfpicit rationis alfamens graucs
Commotiones,organis feientiæ.
Atlampadetua illuminante orbemvndique____
Cum pulfa nox e ft,fpiritus tuus celer
Obfcura curarum renauit nubila,
Nobis rëfuifit interim pads iubar:
En cordis inculti offerofru&us tibi,
Fruéfos tuirorisrigatos flumine:
Necfas rubis vt abfoletus iordidis
Animus feracem maxime fegetemcolat
Nifiante fpinarum notas aueileres,
Aut amputares,enfc vel rigidiffimo
Precationis feruidx refeindetes.
O cultor aime rupiumque Sç ientiura
Nam feminas in (àxaperuepe alpera,
Silicefque durosparère cogisliberos,
Domofque (ylucftres iubes fruéfcunvedere -
Nec ales vlla femen hoc iànâum tuum
Rapiens volatu præpeti depafeitur:
Nos irrigato lacnrymarum flumine,
Turn forcé prolem dénué fterilis dabit,
Gignentque fruétum infru&uofa peétora.
Sedquando laudesturpia&fogis probra,
! Iam metamadipfam dirigo nutum meum,
Tuisfagittisfretus omnino facris.
Orationis eft quidemfons vnicus,
At plurimx venæ ab ditorum * luminum,
Per quas rigàtPropheta mentes regius,
Huiufce {bilans feriptionis flumina: t;
O * quantaquamque.ampla eft ruorum opetü,Deus,
Induftriaopifex omnium, mundi parens
O ^mitum ingens notionum abyflus,hæc
Haurire cupidis verba.dia perfonans.
Quantum valent vthauriant,non quantum habes
Sophifta Proclevocumhumi ferpentium
Multum intonansè fluxuolîsnubibus:
O notionum pauperum & tumentium
Procella,in æternam creaturam procax
Exilium audiiÿllabarum quanta vis;
Namque ante dicùnt ifta miratum elle te,
Tantumprementem didionesauribus:
Nam cogitatorum altitudincm eloqui , -
Aiens,negans,animo vacillans,ab nuis,
Fouens tumoreminanibus di&is tuum.
Nec nefeius es,ô {criptor aftutiflime,
Vt fi modo aufis’deculice quid dicere,
Hic ipfète pungendo terreret fremens;
Nobis fuperque haud fuperbisnil feras*
Si taie quiddicat Proclus,cunâ:ans tremit,
Fides,at aut feribere &firmè loqui.
Tu qui peregtinos temere fondis fonos,
Attende Procle:ne infolen ter diftites,
Dum tu aflèquendi occafionem dasfeopi,
Silere Proclos rùfticanos ac loqui.
Natura cunâis,fumme Deus,incognita,
Quam nubecxca condis& caligine,
Vt hinefeiamus^qui,licet fit abdita,
Tamen pateat operationibus luis:
Tu mobilem iemper poli concham ardui
Coeleftium pulchré retondata orbium
Extendis altitudine,atque eiufmodi
Intenfione ftabilis haudfcdem grauem.
T u pellis inftar explicauifti polum:
Namque tuus Orpheus fila contreétans lyrae
Deumcanentis,nuncupat pellem polum:
Quod longaporreétain (pariaprofundaque
Subtilitas fit corporum coeleftium:
Quanquam afleratfpeciem hune habere fumidam
Acuta perfpicacisanimaduerfio,
Dum luminum conuerfio per inania
Obieétum obit fpeétationis abdita:.
Siue hunebipartitum globum inftar fornicis
Sutfum eleuatumauteminentemprædicet.
Seuverfusipfum orbeminfimüm labi putet:
Namque ex volutionibusnotis fupra,
Speétatur altera inferius abfcondita:
Firmamen vt habeat bafim qua: in te fita eft .
In (ède,fixoquæ caret fundamine.
E
Pianua
ptecom
Matt/i,),
!
Malimeu
uunum.
Verfus in.
tercalanj,
epiphoncmaticujji
pfalmo.
I^.coiut
cocu iftod
Poema, I
parapha.'
fis eft ajJ
pliffina J
In procli)
fiue Ioan.1
nem Phi.
loponam,'
impium
G
TrithcU
ren,Ptoch
nomi.
ne iniichi*
cur.
Dcâdmixabilicate
Dcijope.
rumque
eius.
Iob.it.
Rom. I.
pecoelo
iccoelefti'
H
bus glo«
. bis,in ge*
nerc.
j T/a!.IOJ.
ffa 40.
lob.) 8.
Turbatur
fciliccc ri;
lus ob ni'
miam rei
jafpefta.
ibilis di-
ftantiam.
Confur-
I Atift.i. d<
I toelo,
K Wp.L ;
Atlantis
E allegoria
I uplica-
I De Sitd
orbis tes-
f fatum. ;
t De ÀngS-
[ lorum fi-
[ guris &
hynuus.
i■lIIBBl
Cprtfiugit vtfiipraipremifttr ihfrà polus-,;
Porrigiturque ad latitttdinis cäuum:
At circulo pares habet diftantia's, A
Ac ftans fugtt,faliénfque firmiiï permanet>
Etmotioncm ceu quietem,mimm, habett '
Contrario motu étctiir qudm orbis hic,
Ne occurfus iftecômplicatorurrt orbium
Contentiofo diffipetur impetu:
Nam curfibus contrariis par maxii'ne efty ,
Velocitatis nutus vbi renititur,
Obfiftat vt reuolutionum vinculünl:
Ne deferatur motionis magna vis
Per inanitatèm circulorüm obeuntium:
Sed h*reat,qüafi vinculo adfttîiftus, polus
Pernicitatis inuolutionibus,
Bafi vaganti,& lationi immobili..
Polus pmniùm eftextremitatumfummitasj
Ac terminorum terminus plané omnium:
Abfcedità cunétis procul diftautibus,
Immenfitafque fola menfura illias»
Hinc obftupentés plurimi,irtgentem velüt*
Et latum &imrtienfum,eleuatumque altius,
Finxêtçvt hic Atlgpticis laboribus
Ingetitium fulcrum columnarutn occuper:
Obfcûïitatis forfitan voîagitié
Sub talium expreflà collimnarum typo *
Ingens enim eft, velutDeiparuus thronusi
Pubes (ènefeenti eft,vigor nec deficit,
Dum (èrmo pollens hune ciet qui condiditi
* AptantqueNumints iubar't'èfîuciduin
Ad vnicam venerationem principém»
Sicque euidenter indicant, aum diuidunt
Iunguntque verb um,quod fiait diui n it us,
Hypoftaiesdiuiduè honorandas quidem,
Subftantiam at folum elle adorandam vnicam:
Plana docentes,reda &în Deum fide,
In carne Filiumeditum,'Verbum factum,
Extraneam haud quaternionem admittere,
Perfonam & vnam,principatum vnum Dei>
Verbum ante catnem colcre,poft carnem quoqué
Simul Dei natura & ho minis pvâe.diçum :
Non au&ione fiifum,.& indiuifum ea
Partkione,dmixtione liberum:
Idenveft duplex,fimplexque,purum maximè. v.
Tu pulcnritudine orbium cceleftium,
’Quam plurimorum fiderum pratum feris.
Ornas ten eb ras,& diem vélo induis,
iùcemque luftras,veiperümque atrum facis»
Ingnefnéxcolis,fem€nque in vndas coniicis»
Opes egenis quas tecondisomotbusv,
Subtile corpus,Àërem,tudiffipâ>,
Adhuncenimteuertor ipfe identide'm,
Queipdum loqupr refpiro nunc vel màximéf
Qui cum fe vbique fondât,eft fixus tamen.
Spiram’mifquelibripcns iuftiflïmus:
Fluxus perennis, munus atgento hauddàtum,'
Non diues-,aut qùantumlibet princeps ,poten&
Àuræ ampliöris percîpere tradum queat.
Effundit in.cundos fuam æquè gratiam :
Tiim fingulisfimpiex patet,tum multiplex,
Recifus integer eft,Huitàt haud turbide:
Vnitus îndiipertiendis flatibiis:
Cohcffetus & ftansjvndiquàque'profluit.
Tirana Sélémtiicreafti maximum :
Nam meiuuat cum Sole rurfus colloqui,
Àuidè intuçns notiiqüe fignans hociubar:
Commune lumen,peruidentembmhia ocùïümv
Hic âltor ignis omnium,qui veiperum
Cum fiibtereftterram fàcfofiipm at dièm.
Hic orbis eft ipeçulum,veiè cohtrarió ,
Scintilla v,ifiis»{plendôr yndç luminum
Vel folgor ém;cans prpcul,peregrina vel
Vtcunqüe resfndùdàfÿifàm perficit,
bïUmotióiai êft.i&iiüs 'tè'Cbh<Ufofo'> | .
Èftque omnibus fua Lampas iiradiàhsïatis,
Êt ad pro fun dum extremitatufo prçuënir,
Lucifque Fontes orb e concitàs habet. /
Communis efthottàtor bpîficuin omnium:
Verïàtùr at ciirfii pöló fcônttàrio»
fmmbtüsvtficlaüöhisimpétüs
Decurfibus prematur aduerfis fibi:
Ne Vinculum voludonuim corruàt
ïntenfiohè,quæ fit ihredüm,ôrbîiim,
Sed cëuîmplicatùs colligante vinculô» >
Pernicitatis ftrihg^turretihaculis,
Bàfi vagante,mbtione non vàgat
Nàm nifi mànétetftabilis,ât diuêrterétj
Incendio flagra'ret ôrbis illico.' . ,
Tu Lünæ opacam làmpàdd. ‘ôrbëihihfitftô,
A.cctódisiinftaürafqüe Solis ignibusi
Nam commodat Sol lumen hiiic radüs îiiis» '
Nec lat feib îjuî id àÔètàht ferfoi tàmen»
Non tanquâm égerès niutüatb liimine :
(SiquidemanteSplémiumêainfundis tuum)
Sed côhditis vt rebüs hühcmbdiilùm iàdéres .
Pulchraênëceffitàtis,& dodi impèrî.
Vt itidigà àimælampàdis Phoebi.iorbf ,
îriducërét pcrçeptiohes hümidas:
(Humore namque gaudetadiunda calbr)
At ferüidùs vigore Phoebüs àureo
Éxprbmàtihfitos vàp.bres illfosi
Vt mixtio H*c par fit iugàli yiniiulpÿ
Cum copulantur duo creandi gratia»
Foetüfquè pùlchrbs edat è laetis iatisj i_[ 1 .
Velatusilleeftmaximo velamine
Nempe Aeris,radio nouo qui tèxtus eft»
Hic fufilis,tenuis,refuigens,rarus eft»
Pcnetratis ift omnem corporum molem illico*
Procedit ergô fplêndidâ ornatüs toga,
V t margaritas clara geftàns fidöräi
At peétori adiü nétiim. vnicum lychnitem habet»
Vt flammâjfplendëntemdiUrha adtempora:
Candore fulgëntem aitërüm, qüafi àd pedes,
V bique candidum indicantem vclperunii
V t Carcerë omnccôhtinettèrùrri geiiusf
ElemeUtaferuatcunétàjcingitqueaggere:
Sinufque motu btæditôrUm eft omnium
Anteueriit omnem cünda mötum concitans
Punétiquë tëllütem inftàrlnitiëdiô gerit:
N ullaque firmdinfëdë ftabilitus,tàmen
Cinétum orbe centrum parte ab omni fuftinet'
Cdnuolüit idem abÿflüm,Vt üi cünabulis
Cir cundat Omnçmjrétë ceu qüodam, plagam.
Goërtet omiiià,quæ,Deus,folus rëgisi
Tantamque môlem ârcens fuis amplèxibüs»
Ardatiirëxtràilàtittidô qüà pâtet:
ImmënfitàS namqüe ôrbiüm cæle&üiïi
Dimenia tecum,eft pUndümin änguftö fitUftii
Summe àrtifex multiplicis adeo tegmitiis,
Nâtüràm ëtiim deferibis omnem, cëù liber»
Tua dioptra,contegilque infra abditos»
Atque acöläSjhoc iubdiali vmbraculo :
Cremàs qüidehi vrifque ignibus darum æthera»
At minime Cdnfiimis câlore côndîtà,
Imp vt plàcétreiil quamqüe rite collocas.
Tuper béatas Angëloïum eflèntias,
Vèlfpiritum indicas,vel ora flamme à»
V im feruidatn pingerts a cutam que his dat am :
Vêl qüâdtifprmaé imägiedsfingis nöta»
Dum toburâé diuetfitatem harum éxpiimis.
Aut ltitninùmexpandiS ntimetuminnismaximûmj
Lucem V t tüam poflînt videre apertiüs,
Ètlàtéàt ipfäs quod tietut hic nihil»
Nâm hymrioS.cahunttibi,impératori filô» ■
Cherubim,PôteftâtéSjThronorum éxercitus»
Seraphimqué cundits celeritare immobili
Stàbs aduolat,fixufque petiiix curfitat:
Binis &alis velat âipedum fuum,
Alifquegeminisprôtégit pedes fnos»
Âtalteris binis inâltum tollitun
Sànfii m -
que Nu-
miais n e
ios ter iô-
cinunc.
MblfoibfVekPdtdfoihifj M M S p p
DcMuridi
totius S
nacu.
j©evAere
dcnuo.
De :Sole
& eius pro
.priecan-
bus , vt
PfaU8v
G
©culi'qua
ratiou il-
luftrcntur:
vide Arift.
de Senfe,
i.&lib .zv
de A10.
c.7.
H
Luna, qui
radiis Solis
acccn-
dacur.
f t i ;® i :