* Ltmgj imports
ptæ-
1?arre? (e-
cundum
(piritum.
i.Ctfr.4,
Pa trui qui.
Galat. 6.
B
Confanguineiper
carnem
Chrifti.
Apelles À«
Iiexandri- nus. >
AB. 8.
c
Seipfiim
liberare.
îjiïît adnronércj'vtpore qui in fcientia pérfecit eos qui ad-.
Iruc modo geniti funt. Non eft enim quaîifcunqüc in
Doaoribusdignitasjlongi temporis fcientia, in tantum
h*s »quando Phifemonemvplebät alligäre,fic feri- ■
pfiffet, Obfecro quum talis‘fis,vtPaulüs fenex,nuncau-
temÔC'vinélus Cnrifti Iefii. Et vetuftatemtemporis,.
confcflioni,quaein'vinculisTrat,coniunxit,Vtpoteido- -
n eam exiftetitem 'ad gl o riam e ont mquiinfcien tiapro- '
fecerunt. Patruuseigo, & patruelis5,&cönfanguineus,
& affinis redimat eum.Pätresn oftri funtfe cun dumfpiri-:
tum, qui nösgenueruntper Chriftido&rinam, proprer !
quod & Paulus Gorinthijs fcribebat. Nametfi multos ha-
, betmpadagogosin Chrifto ,fednoh multos patres. In-Ghrifto
enim Iefii, per Euangeliüm vos^enui. Quofcqüöt ergo !
fratreshorum,ideft fäcerdotes,ficut Sc ipfifunt&Do-*.
(Stores, aut&filij frättum, àutdifcipulî quidèmeotùm,
in eandem autem qüam ille fcientiam,& dóxStónam p ro -.
fe&i funt, fraïres patristededicuntur. 'Qüi'etufh'con-,
I fimguinei,;& affines funt eins , qui eget 'comilio ,8c ex-
hortatione ,id eft ,Vt qui eiufdem dignitatis5 & conuer-
iationisfiierunt,hi rurfiis redimunt, Päüli'm'emores vo-
cis: Si quis autemjuorum,&maxime domefticorUm curant non
I habet,fidem negauit, infideli deterior, & qui ©portée ad
omnes bonutn ©ftendere, maximeaütemad proprios
fidel. Hiergö’nobis cönfanguinei per carriem Onrifti
iilftt-, quia de carne eius, 8C de offibus eius fuffius,rqucni-
admodum ip*£c türfus Paulus Epheßjsferipfir. In tantum
ergo melius eft ab antiquis, & eiufdem fideiadmo-
"neri eum, quimadione ,aut fcientia minoreft,qüia Appelles
Alexandrin u’s ,'dodusmagifter erat, & clarus, fed
tarnen minorem feieritiam habebat, & hoc quod erat
fummum, reprehenfibile habebät,nefeiens Chrifti ba-
ptifma. Vnde Prifcilla 8c Aquila fiifceperilnt htrnc, &
fubtilius expofuerunt ei viam, fient àit Lùîiasyid'e'ft, ea,
q u i pertinèb ân t ad’dodriham & feien’tiàni': ïhcpngru-
um effe putantes ifi ab aliis, & non ab eis qui in fcientia
profecerunt,quales eraùt ipfi,emendareturDodor.Sed
de quuni hæc fint admirabilia, adhuc admirabiliora fe-
qttUTïtnr..
'Stautem & ipfepotuent, redimetje ,fupputatis duntaxatan-
nis a tempore Vendit ionùfua'svfq^ in annumiubileum,& pecunia
quavenditusfuerat, iuxta annorum mimer um ,&rationem
mercenaryfupputata. Sipluresfiiertm atini ‘qui rémanent vf-
queadiubileum, fecundum hosreddet &precium. Sipauâ,po-
netrationem cumeo iuxta precium, & minier am annorum, &
reddetemptori quodreliquum eftannorum, qitibus dnteferuiuit
mercedibus ïmputatis. Non afßiäeteum violenter inxorijpeffu tuo.
Qupdfiperhacredimi nonpotueni,annoitibileoegredit ureum U-
berisfuis. Mei enim funt feraifilij ifrael, quoseduxide terra AE-
gypti.Ego Dominus Deus veßer.]
Tantum deliberate noftra,&honeftate,&gloriatio- '
ne inbonis fconfidentia fanôtüs fpiritusait, vt vnum-
quèmqne noftijim fub ferüitûtè pèecati Cônftitutum,
virtutibuspr&cipiat redimi«, & correâio'nibus, ffverbi
8 - i a , cilicium & cinerem, & lachrymas,& eam on y.
inhiseft confeffionem lucrari Volumus , ÔC qùicùïiquè
cum fiis annum continent lub ilei, fîue reraiiîionis, ad
huiufinodienimprobatioftëmpræfentïà expôfuit. Sin
autem & ipfe potuerit, redimet fe fupputatis duntaxat
annis jatemppre venditionîs fûæ, vfquead aftnum iu^ I
bilei. Si enim pauper fadus perpecCatum, qui priiis di-
ues eràt in virtutibus, & corredîônibùs * rede femeti-
pfumliberauit, dum fuffieiatad exhortatipnem propidi-
am'r ,^Uàtamen neck*c intëgtum de fe cofthdat, vt
quifemelififirmatus eft, exhortàtiône & confilio fcgenSj
computet apud femetipfum, id eft feéum trader, & dif-
ceptet.Siccnim &Theododon : Tradabit cum eô, qui
acquifiuit eum, Aquila autem rSupputabit cum eo,
quipofledit eum. Et qui tradaùit, quomodo debeat
veram libertatem fibi conquirere : cómputauit autem
ab anno quö femetipfufn vendidit, vfque ad annum iü-
1 Cl.\^ ue remhfionis , à quo videlicet péceans eguit
confilio & dôdrina» vfque dum integràm&: omtiimo-
dam peragac poenitentiam, inqüa remiffionèui^|||g|
ensIæquans eifiat, quipenitus non peceaüit. Quid au-
'PrfslySer:.
: renl, tra<ftabit ? quibusvirtutibus&corrèdiqnibus, cam
quiper ftudiofam poenitentram eft remi(Tionem,appre-
hèridere&pröcederepoiliit. Sieiitenimqui pecuniam
reddiditredemptori annum remiflionis expedite opus
, non habebat, qui'erat quinquagefimus, quiiubiléus di-
cebatur: fiequi peccatum addelendum illud aequaks,
Pares virtutes cxquirlt, prxcedit pcenitentiam , a-
| &ionibusbonis fe redimens:: quod demonftrat Zachse-
us ,'quiqüümplürimoru mplurima fiiftuliflèt,nön eguit
• faccq, & cinere, & lachrymis j &oraticne!. Hic'enim
j nobisannus temiffioïiiSjficut omniahabens,'qui noi>is
frudificent remiffiönem.Nóniudigüit aüte’m,quia pec-
I , £®ca ^nidem erantpecuniariafipfe autem ea,quaB abrepta
. fuerant,prömifitTeddere inquadruplü, dimidium aü-
temfuorumdiftribuërepaüperibus.PropterqüodChri-
ftus ad eumiHodiefalusbuic domuifafta efïTufcipieris petunias
redemptionis eius, dixit. Admirabile eft autem
quod fequitüt.
Etpecuniaquavendimfuerat 'nixta annorum numerum, &
rationem mercenaryfupputatam.']
Siuefecundum L X X. Èrkp'ecunia venditionis eïu*s,
anno ficut dies mercenarij èrit cum eo. Cum quo die er-
gö legislatortionfeuftra meritionëm fecit ,fedillam in*-
nuéns-, qüam aperte in Êuangeliis Dominus oftèndit,
quando parabolam opërariorum^ qui ad virieam con-
condüdifiint, expófiiit rquandohos quidfem mane ,il-
lös autem hora tertia , hos autemfexta: illos autem no-
na,aliosverovndecima quumconducidixiflèt,8c dart
mercedes his, qüi circa vndecimam condudi funt, ficut
■ his qui totarh diem operatifum,iufIit, ficut vnius eigo
illcftum , eritëi qui redimitur pecunia venditionis fuje :
liceft enim e i& per paruum tempus, 8cp'èr mul turn per-
agere redemptionem;propter quod &ratidnabilitlr legislator
addidit.
Siautempluresfuerint anniyquiremanehtvf^adiubiletim,
Jecundum hosreddet &precium:ft pauci,ponet rationem cum eo,
iuxta annorum numerum , & reddetemptori quod rdiquum eft
^nörumfquibusferuiuitmerceiibUsmputatü.}
. fetmndumbicreddi preciüm,ïd eft,fecundum
ea, q ux peccaui t, afem e tipfum re di mece vult*
pra*cepit,vt fi forutan ex guïa peccauit,perieiunium cor-
rigattfin autem ex verbofitate, ftudeat taciturnitatom.
Si ex incautela oculorumin mulièris concupifceritiam
ceddit, agatnon Videreimulieres,neque omnino eis obuiurn
fien.Déinde fi vult celerem fibi redemptionempa-
rar^intehdatpecunijs conquifitionis fu * , verbovideli-
f r pfopriumpeccatum
oëlubdi admonenti fecit. Et fivid'erit Multum minüs
efle ad annum remfffionis,& ad CorreOionem* Videlicet
definite ei pmnitentijé; rnagjs öperétür virtut«, & labo-
nofam lutrraturpoénitenriam.® Si aütem hocrurfus pa-
rum tfperatus fuit ifinónper Virtutes, per lachrymas au-
tem,&fefpina, &fimilia, illis remediaperagerè neceffe
T v v ■ Vötoftrmansaüfern, quoddi6fcumeft,fecundum
EXX. ïnfert. Quia mercenarius artnoëx anno cum eo
eft,n°naffligëseum in labore, incoftfoeétutuo. Adil-
lumrefleiens mercenarium, quötümhic quidem per v^
nam horam ,ille autem p'ertres, forfitan alter aliquanto
amplius mercedem operis'accepit, Neqj enimiffiuftus
erat,qüicofiquxir i fed ficutiüftüs,non folum adtempus'
operanSu /ed«fedopeutefp6Xit.ficmetierisevquivalt
pcraaionésbonasfemctipfom.&perfcaidnesrcdimcre,
VE annum ex aniio fit cura có . tedemptioftis propri*
pecuniil^iübm'enEo,aucpcrïnüIcosa'nno5,aiitpcrpaü-
'Cos Vixtutëlft bperahdi redemptionifimileïn.
ZtilirnffligeseümmUbmmconJpémituol
Quidautcmhoccft! Vteum.quipcrvilmtempecca- tum RfpüE6nonc. (uperimpotias dilbrid* pocnittnrii
pcindus. Scmelenimïemctipfijm operibus bonis redenut.
Etgbiu|nisYeiaefiibdidic,quifequUntüc. I
, 'Qdiautefiiiqualibuspeecatovirrütibus fonetipfiim
bónademii:, in anno iubiiéi, hue temiffionis, id 4 , in
perfe&a & diftnaa poemtentia , quetoadroodum fic-
- ■'' ■: ——V " ~ ' § 1 1 r ' | I I I I I x quenter
,Ê
Fi«ilibe.
» p crli
[««aciocj
i-uciÿ.
Bi
■Pècuniam
Jfcorrogiic
j'quarceli-
*mamur.
Matth, zo
H
Dcusinfol
uéiia mcr-
ccdc non
tempus ta-
cum, fed Sc
|óperain-
ifpicit.
InLeuit. Lib. VII.
pjcemplu
KjnitéêJK
ir ten dam
iïJiniaicis.
Z^ktcc diximusSEipium redinjiphtcepit, led & boua
o pm .q u ® Prias ‘laam PBïcairet’ cS,t* ï " ® ™ -
rmufauenoftcumuint. Sinautem vis cognofçere, qu*
q'-.crfeaapcinitentia.NiniuitaSmtende.quipradi'auerlinc
Hkrem.yi•
Idolorum
:ulcusdu- Hl
Statuas e-
tigereme-;
moriçcau-
Sabbata
obfetuare.
ieiüniutn-, 8C induti fimt faeco d maiore vfque
adpatruum eotum. Ebexclamauerunt ad D a v iem -
tente, & cum toto animo, & auerterufit fe vnufquiique
àviafùatnala,&:abmiuftitia,quæin nianibuseorumerat
-SicefiimDeuseotumpoeniteutiàmfuEepit,vtPro-,
pheta fubderet i Hiftrtm eft Duts faper nulitufn ,ijuamh-_
rnutte fm tt, nfamit eis-. &mu ftcir. Et quæ eft taufa,
quæ poetntentiam delete peccatafaciatj&facirmundam
poenitenti-profligari- tedémptionem, ita yt tiec opus habeataÜumiamadmonentem.
nequéfubiugóalteriusa-
oeredoôfcrinæ? , . J * , i :
Hei funt enim feruifilij ifrael, quos edttxide terra AEgjfptuj
Quomodo autem eos eduxitïfufpirantes videlicetdir
cut fiber nobis Ëxodidembnftrauit : Per multum temporis-
mórtutts est Rex Atgjpti ,& ingemifcentesfilÿ ifrael própter opera,
vociferati funt,afcenditqueclamoreorumadDeum. Qui ergo
tune populi fufpirium fufeepit, liberauitque eos dfer-
ui.cute Ægyptia, ipfe ÔC nunc vnumqüemq*, in pceniten-
tia fufpitantem libérât, & ab imelligibili Ægypto redimet.
Dicit ad nos: Ego Dominus Deus veftet,qui illa egt,
8c haecprsecepi.
C A P V T X X V I .
S Onfacietü vobis idolum, &fculptile, nec titulos erigetis,nec
mfignem lapidemponetis tn terra veflra, vtadoretis eum,e-
go enim fum Dominus Dm veßer. Cuftoditefabbata mea &pauetefanüuariummeum.
Egopominm.']
Non folum nobis , quömödo peccantes libertatem
habeamus, necaliorum dortrina aut exhortatiqne egea-
mus, lex mandat, vt propheticum illud nobis imple-
retur : Et non docebn vniifqiufijite proximumfuum, & vnuf-
quifquefiatremfuum, dicens : JCognofce Dominum : quia omnes
fcïent m , a minore vfquead maiorem eorum ,quïapropitius ero
mquitatïbus eorum & peccatorum illorum iam non recorda-
bor amplius. Quomodo àutém hoc erat, fi non fplum
ab aperto idolorUm cultu, quera pfcohibet legis litera,
fed&ab ocçti'lto abftineamus? de quo Paulus diçebat :
, Radix omnium malorum auaritia,qux ëftidol’orum ferui-
tus : quemadmodum nobis etiam nunc legis fpiritus
abftinentiam mandat. Et non fàciemus nobis idolum,
& fculptile fiue vt L X X . . manufadile , domos ædi-
ficàntes, 8c agtos aliquos poffidentes, neg fculpule m
pis figurantes,nlftram quodammodo atterentes amo-
reeorum mentem, Nec titulos nobis,fiueftatuamm
his erigamus : vôlentes per earn mejnoriam noftrâm ex-
tendere,infuturas generationes : fed nec lapidem infi-
gnem erigamus, auri, vêrbi gracia, aut ai'gefm cumu-
lum, aut lapidum, qui vidèntur effe preciofi lapides, et-
iamhideterra squales albis lapidibu's fiinc,eth auarorum
vifus in h is, quemadmodum paganorum m îdolis,
feducuntur : propter quod ôdnfigni? lapis dittus eft.
Nos autem nihil taie patiamur ,nec infignisnobis lapis
efficiantur diuitiæ,vt fépundumintentionemeatum vi-
uîimus,, fecundum intéïledum L X X. interprètum. Et
non qusçunque præceperint, faciamus , 8c deudenis
earam feruiamus»âdorèmufqueeas, 8c colamusincon-
feruando eas. Cuftodiatnus autem 8c fàbbata, ab q-
mni alio malo abftinentiam, yacationernque ftuden-
te s ,& agentes, vtopèribus praefentismundicareamus,
atque ab èis quiefeamus. Hoc emminteüigibile ôf verum
fabbatum e ft, quod non p-opüli eft iügrati,led î-
pfius Dei, qucmadmiodum in Efaiadicebat : , Beatus vtr
qui fecit hoc & films hominis, qui apprehendit ifiud, cufiodtens
fabbatum nepolluat illud. Vnde diftinguete abilhsvole-
batL, de quibus in initio prpphetis dîcebat.
nias,.& fabbatum, &fèflimtates alias nonferam. Qupdau-
tem Dei eftfabbatum, aut quomodoillud quisproiana-
re n on poteft -, fubinfert : QUiefcite agere peruke, , Ergü a
malwahftinece. iàbbatieftimpleti., Sed & fandtuaroim
E
San&tutiu
reuerenter
adiré.
éius paueamus fanââmoniam ftudences, id eft ,caftita-
tem ad pudicitiam: hscenim eftvitæ imperfeébe,& con-
fummatæ capitulum ,fiue fümma. Piroptet quod hoc
ctiâm nouiffimum pdfuit„ tunc dicit ad nos Deus : Ego
Dominus Deus vefter,qui fum quidem fanâus,fed&
in fànâis requiefeo , interimens & difperdens omnes,
quitabernaculum meum polluerint, 8c templum meum
pollutionibus voluptatum violaüerint, querd teftamr
Paulas dicens : Si qiiis templum Dei violatierit, difperdet ilium
Deus. Propter quod fkn&uatium eius paueamus,vt
liée corpus noftrum poUuamus, neqüe ad corpus Chri-
fti,in quo éft ômnis fan&ificatio , inipfo enim omnis
pfenitudp inhabitat diuinitatis,finefübtilidriudicatio-
ne noftri,temere accédamus fedprius nofmetipfos pro-
bemus, reminifcentes'eius i qui dixit : Qmcunque corne-
deritpanem aut biberit calicem Domini indigne, reus erit corporis,
&fangtânisDomini. Probètautemfemetipfumbomo,&fic 'Fr°k «
de pane comedat, & de calice bibat. Qualem probationem
dicit/Id eft,vt in corde mundd;atque confeientia,& pce- | ^ *
i nicentiam eorum, quæ olim deliquit intendenti partici- |
' peair fap£tis,ad ablutionem peccatorumfuorum.
M Si in pwc-eptis mets ambulaueritis, & mandata mea eufio-
i dieritis ;é? feceritisea,dabovobispluuiamintemporibusfuis: &
terragïgnetfruclumfuum, &pomis arbores replebuntur ,& ap-
prehendet mefiium tritura vindemiam, & vindemia occupabit
fementem; Et comedetis partem vefirum infàturitatem ,&abf(fa
pauore babitabitis ïn terra veflra. Dabopacem in finibus vefiris :
dormietis,érnon erit qui exterreat. Auferam malas beftias,&gla-
diusnontranfibït terminas vefiros. Perfequiminiinimicosve-
firos, & edrruentcoram vobis. Perfeqüentur quinque de vefiris
centum aliehos;ércentum exvobis decem milita. Càdentinimïci
vefiri in conjpêftu vefirogladio. Rejpiciam vos, & crefcerefactam,
multiplicabmïni,&firmabopactum meum vobifcum.Comedetis
vetufitfiimaveterum ,&veteranouisfuperuenientibus proÿcie-
tis.. Ponanttabernaculum meum inmedio vefiri ■ ,&non abÿciet
vos anima mea. Ambulabo tntervos&ero vefier Deus^oft^ erit is
populusmeus.EgoDominusDeusvefter,quieduxivos deterra AE-
gyptiorum, neferuiretiseis<,& qui confiegi catenas ceruicum ve-
Jtrarum,vt incederetis
1 Hæc fenfibiliter fufeepit Iudæorum populus : vtpo-
te paruam habens fpem futuri * 8c non fatis intelligi-
bilibus fufpenfus bonis. Erat enim totusad ventrem;
8c ad cartiale ocitim intentus , ita y t in .præfenti vita:
eaquæad voluptaKm pertinebant, eriamu nimiseffent
defpeâa , 8c minima, pro illis , quæ parum laborîofà
erantjfed multum maiora,eligeret, Ôcproptereaquæ-
reret Ægyptios pepones, cæpas , 8c a llia, quoniam in
promptu erant ad exatiandos eos , & fine labore adorant.
Itidæi praecep
. Nos autem , fi mandatis Dei intendimus, di-
ioterpreca-
bantur,vt
rentri erat
commodû.
ccntes fient Dauid : Viam iuftificatiomm tuarum infinua
mihi. Et rurfiis : Deduc me in femita mandatorum tuorum :
& eufiodierimus mandata eius , nihil eorum corcumpcn-
tes, nequefecundum noftram intentionem fed fecun-
dum eius, 8c quæ eius funt, agentes : hoc enim eft proprie
eius euftodire mandata,intelligibiliter expedemus
vnumquodqueeorum, quæ prædidafunt. Quia autem
à Iudæis inueniemus omni modo hæc fecundum lice-
ram impleta : multi enim Déi Prophetæy c'uftodiehtes
eius mandata, &inpræcepris eius ambulantes, in rijulta
fuèruntafflidionc conftituti ,nec panem fuum cumfà-
tietate ,. fed cum egeftate comedcrunt , quemadmodum
Ezechicl, cùi ab ipfo hoc Deo præceptumeft.
iPjîilm.ul!.
Cuftodire
mandata
quid fit,
Mandato-
tfiDct ob-
fcruatorcs
multis (cm
per malis
obnoxii.
Hebr.u.
Triginta
benediâio
nés, obfetuantium
mandata
Dei.
EphUTrigmta
annorum
Chrift9 bate
Sed 8c Paulus eos , qui in lege, &Prophetis iuftificati
funt, exponens dicébat.. ^Zïrcuierunt in melons,inpeüibus
capnnis , bumiliati, ajflitti, quibus dignusnon erat mundusy
Illud autem magis intenderein hû , quædida fùnt,o-
portet: quia euftodientibus Dei mandata, triginta b6»
nedidiones in præfenti lex poiuit. Sia eijim eas numéro
inuenies, vnamquamqybcnedidionem ab aliaper cpn-
iundionem,in fecüdum LXX.editione difeernens : quia
totannnlorum exiftés Dominus,de quo ait Paulus. Vt oc-
cur ramas omnes invirumperfeftum, in menfuram ætatis plenjtudinisChrifti.
ra Dei
H
venitadbaptifmumrquaten9 donatio- ........
nis perfertionem, per ætatem , quam agens baptizatus Iprizwur.
eft,nunciàret,Scoftenderec: & fic perfedus fecundum 1
mp us