Cr do Romanrn
I memilèrum&indignum proftratum anteoculostuæbé- \Multtformisproditoris
1 -* \ . 1 _ fl. - - ÜpAilAMnfdmpA ÄrUpn^^irAnt^ llrt_ Ar<1 nigniffim* Maieftatis,& adorantem te,& benedicenté rib Vt /lYtPTH r/llb-YPt'
jnen tuuna fàndum atq; terribile, & concedemihi te puro
I co ede fapere,te laudare,te pnedicarei& per vexillum huius
land* crucis,quam hodie in tuo nómine adoràturus adüe-
ni,mentem meam corpufquelandifica, fcuto fideï tu i tne
circuntege,galeam Iàlutis mihiimpone, glaflio fpiritali ac-
cinge, ytcontra hoftem nequiffimum bellaturus, & tu *
muniarmilèrationis auxilio, & lalutifer® crucis vexillo,
cundique tuo lando pornine infigniti,ab hollis perfidi fint
incurfione lècuri. Per te Ghrifte lefu,qui viuis.
Oratio infecundagenuflexïone.
Ars vt artemfaller et:
Et medelam ferret inde,
Hoftisvnde Uferat.
Quando venit ergofacri
Plenitudo temporist
Mijfuseftabarcepatri*
Natus,orbis conditor,
Atqueventre vtrgmalt,
Carofadus,prodiit.
Vagit infans inter arlta $
Conditusprajipia:
Membrapannis inuoliita
Virgo mater alligat,
Etpedes,manus& crura
Si rifta tingitfafcia,
Luftra[ex qui 'tarn peratta,
T empus implens a r por u,
Se volente natas ad boe>
Pafiomdeditus,
Agnus in crucïrleuatur
Immolandnsjlititem.
Hic acetum.fel,arundo,
Sputa, ilauijancea,
Mite corpusperjoratur,
ticipes eflè mcreamur.Qui cum patre.
Oratio in tertiagenuflexiont.
Crux.
T'VEus qui Móyli famulo tuo in via fqualennseremilèr-
pentém æneum in media populi multitudine, ad libev
randaalethalivenenoinfodas animas > exaltareiulfilH,Vt li
quis morrifeto vulnete afflidus,ad eum relpiceret,&vene-
; ïnurn exitiale euaderet.&optat* Iàlutis vitam adipifceretut
fignificahs'teiplum futura longe poft curricula,pro tui làlu-
te plafraatis,cnïcis extollendum patibulo: vt quos diabolus
armis inuidi* captiuauerat§ tua defiderabilis paffio ad-pa-
triam r euocaret, concede ta mihi mifero & peccatorivquâ
omnib.tuo cruore merdatis, qui hodie làndam paiïïonem
tuamlupplicesvenerantur, lignumq; vitte adorant,vtdia-. , . ,
bolicas infidias té adiuuance vincamus, öc æcernæ Vic* par- j Sanguis vndeprofiuit:
■ ~ ' I T erraient usiajirajnundusy
Q u o la u a n tu r f a m i n e .
I F le cl e ramos arbor a.ta,
I DO ■— . ] Tenfalaxavifcera, m i n t f l e f ü C h r t f t e , q u i n p s p e r c r u c i s p a f f i o n e m h o - Etrigorlentefcaiitte, d i e r n a d i e d e d i a b o l i c a l e r u i t u t e l i b e r a f t i , v t q u o d i . h o - .Quemded.tnatiuitos,'
minem condideras,eodem & reformates: éxaudi mëmilè-; -ktfuperni membra regist
-rain&peccatorem coram hocfignaculo crucis confiten- MittitendasJlipite.
tem,& deprecantem,vt hui9 veneràbilis & vitalis lignicui- Sola digna tufuifii
rionë mimicus ,&hoftisnequiiïimiignea telarepelleie éc Verrepremnifeilt:
ffcb inflidis euacuare vulrieribi &ad vitam ætemam valeam At que por turn preparate
-peruenire.Per teSaluatormundi, qui cum patre & Ipiricu Haut a mando naufrago,
, fimdo.Pontifox verb redit ad fodpm »vlquedum omnesià- Quern facer cruorperunxit,
i lurent ctucem. iNamlalutantepontifieevel populo crucé, Fufusagnicorpore.
■ cantatur femper antiphona Ecce lignum cruets,m quofalus mu- Sit patri,natoquefummo
dipependif.veniteadoremus;Qxvx\pCa\. ii8. Beati immaculatiin Grattacuntjptritu,
: via. vcfupjta^itefti anriphlCr«c«w tuamadoramus Domineer -SempitemaTrinitati .
\ fanftamrefurreftionemtuamlaudamtu&glorificamus:ecceenim Lausfalus&gloria,
j propter crucem venitgaudium in vmuerfo mundo. Pfalm^DfW -Quacreauit,quaredemit,
\ nûfereaturnoftriAtcmuitâph.Dtcmfabricatormimditiiortis Quaquenosiduminat. ‘ î « n Crux
” r ’
I (mpliciumpatereturin truce,CUmans voce magna tradiditfptri-1 Iftis veroverficulis infinemperduais.&crucelalutata,
' turn-. & ecce velum templi diuifum ejUmomimenta apertafunt: &inluoloco repolita, duo lubdiacom &presbytenduo
terremotus nfaâus efimagnus, quia mortem filn Dei clamabat priores intrant in facrarium,velvbipohtum tuent Corpus
mundus fe fu f mere non pojfe.Aperto ergo lancea mihtislatcrecru- ; D omini3quodpridie reman fit, ponentesilludinpacenam.
i :ti6xifyomini.ivüuitfanguu'&uquam ndeihptionemfidutisno- \ Etfubdiacorius teneat ante iplos calicem cum vmonon
Sn» Oidmirabile preefcm, cuiusponderc capriuicas 1«- ; -confecrato , & alier fiibdiacómbus patenam cup>;Corpore
t 'dembtaeft mundi,tartareaconfra(^altint clauftrainform, | Domini. Quibustenentibus, accipit vnus presbyter pj*«^
aperta eft nobis iandategiii.Vnde fup-.> : r , c 4 r ,- ; patenam. & alter calicem,ôcdefertur fuperalrareftu^
; X uncdelcendenspontifex an tealtace,inclinât le,&iterum
eleuans/dieit-.Owwwr Praceptis falutartbusmontttFlrM&imn-
tea,Pater nopt. Sequitur, Libera nos, quæfumus Domine,
ab omnibus malis prasteritis,præfentibus & futuris, & in -
tercedente beata & gloriola fempervirgine Dei génitrice
■ Y7 S Bux fidelis,inter omnes
\~JArbor vna nobtlis:
Nullafiltiatalemprofert ■
Fronde,fioresgermine:
Dulcelignum,duhes clauos,
‘QuUepondusftßinet. ..
C l e r o p r o l e q u e n t e e u m d e m v e r f i l m .
Fangelingua gloriofi
prdium certamim, ß
Etfuper crucis trophao
Dictriwnphum nobilem,
Qualiter Redemptor orbis 3*
. immolatusvicerit. y y ■ Crux.
i 1 Deparenitsprotoplaßi
Traudefaclor condolens,
Quandopominoxiedts
mdrfrininortem'cbrruit,.:- *
npfdignumtuncnotau.it, :jk ' i.^n : j&y. .
Mortisdamnavtfolüeret. f . • . tqm.iiqvj
- Hocoputnofirafalutis . 1 . • •• rVi -Cnuf.
'O rdA d ep o p o fc e ru t^ ix iu s v jy jy u y .
M a r i a , & b e a d s A p o f t o l i s i u i s P e t r o 6c P a u l o a t q j A n d r e a ,
c u m o m n i b u s f o n d i s , d a p r o p i l i u s p a c e m i n d i e b . n o f t c i s ,
v t o p e m i f e r i c o r d i a e t u * a d i u t i , p e c c a t o f i m u s f o r o p e r
l i b e r i , & a k o m n i p e r t u r b a t i p n e f e c u r i . P e r D o m i n u m n o -
f t r u m : V f q u e , Per omnia feculafeculorum.Cam v e r o d i x e r i n t ,
AmemCtutiit d e f a n & a , & p o n i t i n c a l i c e m n i h i l d i c e n s . n i f i
f o r t e a l i q u i d f e c r e t e d i c c r e V O l u e r i t - P a x D o m i n i , n o n d i c i t ,
q u i a n o n f e q u u n t u r o f c u l a c i r c u m a d f t a n c i u m ; S a n d i f i c a -
t u r a u t e m v i n u m n o n c o n f o e r a t u m , p e r l a n d i f i c a t u m p a *
n e m , ^ c o m m u n i c a n t o m n e s c u m l i l e n d o t E i f f i e e x «
. n p f o t a f i i n t v n i u e r r a - E t p ^ f t p a u l u l u i P i V e l -
p e r a s d i c i t v n u f q u i l q u e p r i u a t i m , , ;
&licyi4di}W»4 o»eniam,
Ordo
Ordo in nocleftbbatifanât.
T N làbbato iàndô ad vigiliaà media node lurgetidum eftj
fimiliter,vt in Parafceye Hunt omnia.Dicantur nouem
plalmicumrelponloriis. Tresledionesleganturdelamé-
tationib.Hieremiæ prophet*, finepronûciatione.Alephj
Bcth,& reliquorum.ab eö loco vbi dicinMiîèricdrdiatDo-
mini inultæ, vlb; ad finemi Et très de Apöftolo,vbi ait in e-
piftola adHcbr*os, Chrißu< aßißens />0ftfÿcx.Secui)dAlcdioj
Vbi n teßametitum.Teicüx,Vmbram n kabenslex bonorum futu~
mw0.Deindelegantur hömilise fimdorum Patrum, ad ip-
fiundiem pertinentes; Et in eandelis accendendis velex-
tinguendis,ficut fiipeiius habetur;
Itein ordo defabbato fanfto in dieiprithum qualiter
cat ei hiTgntur infant et'.
C Abbad vero die lando, acfolemnilfimo, primo mane
& ornetur Ecclefia cum omnibus vténfilibus luis. Poft
tertiam denique horam lab bau procédant ad Ecclefiam,
qui bajpcizandi finit,cum patiims &matrinis,&ordinehtur
ab acofy toper ordinera.ficut feripti fimt,mafculi in dextera
partem,feemin* ero in finiftram:& tune, qui poftunt,red-
dunt orationem Dominicain, & fymbolum, fiue patrini
proiplis,atque mattinæ eprum.quieos fülcepturil’unt. Ec
fociens crucem làcerdos cum pollice in frontibus fingulo-
rum,dicit;In nominePatris,&Filii,& Spiritus ländi.Portea
impofica manu fuper capitalingulorum, dicit hanc orado-
nem ad catechizandos infantes. ,
Nec te late t , Satanasjimminere dbi poenas,imm- nere tibi
tormenta,imminere tibi diemiudirii,dié lupplicii lèmpi-
temi, diem qui vepturus eft velu t clibanus ardens > in quo
dbiatque vniuedis angelis cuis aeternus veniet interims.
Proinde damnate atq; damnande,da hoiioremDeo viuo&
yero,da honorem leih Chrifto filio eius, & Spiricui lando,
in cuius nomine acq; virtute præcipio tibi,quicimq-, es,lpi-
ritusimmunde, vtexeas, &recedas ab hoc iamulo Dei, N.
quem hodie Dominus nofter lefus Chriftus adfuamlan-
damgratiä&benedidionem,foncemq; baptifinacis dono
vocare dignatus eft vt fiat eius templum per aquam rege ne-
racionis in remiffionem omnium peccatorum : In nomine
Domini noftri IeluChrifti,qui venturus eft iudicare viuos
& mortuos Scieculü per ignem.Iplà expiera, tangit presbyter
fingulomnares&aures dclputo ods fiii,& dicit vnieui-
quead auté dexcerä, Effeta, quod eft, adaperire,in odorem
liuai\itatis,hdCmi(itam.Tuauteeffugarediabo:eappropinquabit
n.iudiaum Dd.Poftea vero tangit eis pedns,& interlcapiliu
de oleo fando crucem faeiendo cum pollice,6c vocacis nomine
finguli s, dicit: A brenuncios Satana? Refp. Abrcnuncio.be
omnib.operibus eius? Relp.Abrenuncio. Etomnib.pompis
eius.?Relp.i<trr»«»f o.Etego telinio oleofaluds in Chrifto
iefu Domino noitro in vicamaecernam. Relp. Amen. Hoc
expleto,ambulat in circuitu impolita manu luper capicaeo-
rum,decancando excella voce : Credo in vnum Deum patrem,
Sc rcliqua Deinde vertiefe ad fceminas,& facit ftmiliter. Po-
fteadicitureisab archidiacono : orateelecti,fleclUegenua. Ec
poft paululum dicit, Leuate. Complete oradonem veftram
in vnum, & dicite,/Imj< » Et relpondent omnes, Amen. Ite-
rum admonenturab archidiacono his verbis, cacechume-
ni recedant.Siquis catechumcnus eft, recedat. Omnes ca-
techumeni exeant foras. Iterum dicatdiaconus : Filii cha-
riflimi, reuertimini in locos veftros, expedantes horam
qua polfitcirca vos Dei grada baptifinum operari.
Ipfodie,horafeptima,ingrediunmrlacrariumPontifex,
làcerdotes,& leuitæ, &induunt fc veftimentis folenniffi-
mis,cum quib. vigiliasdandas celebrate debent : diaconi
dalmaticis, fubdiaconilineisaucfericisaibis, & déportée
prior manfionarium in manufua, vrpolHtex eo cereusac-
cendi. Etprocedant fimulomnes de lacranoforisbafilica
ordinadm, & aecenlo ccreo in loco mundo, pontifex uue
presbyrer.fociens fuper eum crucem,benedick eum humi-
li voce, ita vt à circunftandb. pollitaudiri : Ichola interim
cantante feptem pfilmospcenitenri*,hoc modo incipiens:
Dominusvobifcum.KeCp6n.Et cumjpirittt tuo.
DÉ A—'n Ê
i i S t n i i ü d i c b h d i t ó r , a u d ô r k i m i n i s . l î d e r u m f o G r î c a -
t o r : D e u s , q u i i a c é n t e m m u n d u m r i h . t c n e b r i s » l u c e p -
I p i c u a r e c e x i f t i , D e ù s , p e r q u e n i i n e à a b i l i p o t é n t i a o m m ü
c l a r i t a s f u m p f i c e x o r d i u m , t e i n t u i s o p e r i b . i n u o c a n t c s . i i l
h a c f o c r a r i l l i m a n o d i s v i g i l i a d e d o n i s c u i s t u æ f ù p p i i c i t e r
p f f e r i m u s M a i e f t a t i , n o n a d i p e m c a r n i s p p l I u t u n l , n o n p r o f
a n a v n d i o n e v i d a t u m , i i b n l a c r i l è g o i g i i e c o n t a d u m : l e d
c e r a a t q ; f t u p p a c o n f t r u d u m , i n t u i n p i m n i s h o n o r e f i i c c é -
f i l m , o b l ë q u i o r e l i g i o l æ d e u o t i o n i s o f t e r i m u s . M a g n ü i g i -
t u r m y f t e r i u m , S c n o d i s h u i u s m i t a b i k J a c r a m c n r û d i g n i s
n e c e l î è e f t l a u d i b . c u m u l a r i , i n q u o D o m i n i c * r e i u r r e d i o -
n i s m i r a c u l o d i é f i b i i n t r o d l i d u m t e n e b r æ i n u e t e r a t æ f o a -
f o r u n t , & m o r s q u æ o l i m f i i e r a r æ t e r n a n o d e d a m n a c a , i n
f o n t e v e r i f u l g o d s & l u m i n e , c à p t i u a m l e t r a h i d o m i n i c i s
t r i u m p h i s o b f t u p u i t , & q u o d p r æ u a r i c a n c e p r o t o p l a l t o , r e -
n e b r o l a p r æ l i i m p t i o n e f u e r a t i n l ê r u i t u t e m d a m n a t u r p h u
i u s n o ô t i s m i r a c u l o , I p l e n d o r e l i b e r t a t i s i r r a d f a t . A d h u i u s
e r g o f e f t i u i t a u s r e u e r e n d a m f c r u o r e I p i r i t u s d e l c é d e n t e s ,
q u a n t u n i d e u o t i o h u r n a h a e x i g i t , t i b i f u l g o r e f l a m m a r u m
p l a c i t a l u m i n a r i a e x h i b e m u s ; v e d u m h æ c f i d e i n t e g r a p e r -
l b l u u n t u r c r e a t u r æ t u ® e t i a m p r æ c o t t i a e x t o l la n t u r . F l a m -
m * l u x q u i p p e ç l i c e n d a e f t , p e r q u i p o t e f t à s d e i t â t i s M o y f i
a p p a r e r e d i g n a t a e f t , q u æ d e t e r r a 1 e r u i t u r i s p o p u l o e x e u n -
r i , f à l u t i f o r o l u m i n e d u c a t u m e x h i b u i t , q u æ t r i b . p u e n s i n
c a m i i i o l è n t e n t i a t y r a n n i d e p o f i t i s , v i t â b i a n d i m e n t i s m o l -
l i . o r i b . r e l e r u à u i c . N a m v t p i r æ c e d e n t e h u i u s g r a d a l u m i n i s ,
t e n e b r a r u m h o r t o r e x c l u d i t u n i t a D o m i n e l u c e l c e n t e m a *
i e f t a t i s t u ? i m p e r i o , p e c c a c o r u m f a r c i n ® d i l u u n t u r . C u m
i g i t u r h u i u s f u b f t a n r i æ m i r a m u r e x o r d i u m , a p u m n e c e lT è
e f t l a u d e m u s o r i g m e m . A p ë s v e r o l u n e f r u g a l e s i n f i i m p d *
b u s , i n p r o c r e a t i o n e c a f t i l f i m æ : Æ d i f i c a n t c e l l u l a s c e r e o
i i q u o r e h i n d a c a s . q u i b u s h u m a n * p e r it i æ a r s m a g i f t r a n o n
c p æ q u a t u r . L e g u n t p e d i b . f l o r e s , & n u l l u m d a m n u m f t o r i -
b u s i n u e n i c u r . P a r t u s n o n e d u n c : l è d o r e l e g e n t e s , c e n c e p r i
f oe t u s r e d d u n c e x a m i n a , f i c u t e x e m p l o m i r a b i l i Ç h r i f t u s
p r e p a t è r n o p r o c e l l i c . F oe c u n d a e f t i n h i s f i n e p a r e u v i r g i n i -
t a s , q u a m v t i q u e D o m i n u s l e q u i d i g n a t u s , c a r n a l e m l è -
m a t r e m h a b e r e v i r g i m t a c i s a m o r e c o n f t i t u i r . T a l i a i g i t u r
D o m i n e d i g n a l â c r i s a l t a r i b u s t u i s m u n e r a o f t e r u n t u r ,
q u i b u s t e l æ t a r i r e l i g i o C h r i l t i a n a n o n a m b i g i t . Q u i
Alia.
'PXOmiae lande, pater omnipoti
iptens, sterne, m nomme
IelùChrüti, & Spiritus
tuo. & filii tui Domini npltri I
làndi benedicimushune ignem,& eum cum Géra & omnibus
eius alimoniis làndifi camus,& figno crucis Chrifti le-
fu filii tui al tilfimi fignamus, v t in tus vel foris accenliis,non
quod nocecincendac,lèd omnia ad vfûs hominum necelîà-
ria calefaciat fiue illuminet,&qu* ex hoc igné fiierinr con-
flata vel calefâda,finc benedidaj&omni humanç làluti vrilla,
vt non cum Nadab &Àbiu,ignem tibi olFetentib. alie-
num,incendamur,lèd cum Aaron ponrifice & fi liis eius E-
leazaro & Ithamaro, hoftias tibi pacificas, Jandi Spiritus
igné alïàras, immolée valeam us, &lcmper eiuldem Spiritus
làndi igné vitianoftravre, cordaque luce Icienci* tu*
illumina', & animas noftras fidei caloré clarifies. Pcreun-
dem Dominum noftrum lelum Chriftum, in vnitate eiuf-
dem.
Tune accendirur ex eo cereus poficus in arundine.&de-
portaturab Epifcopo lèu abbate, vel præpbfito, 6c procédant
fimul omnes de loco beuedidionis in Ecclefiam cum
iplocereo filentio nihil cantantes, profoquenteeum omni
populo, ficut fiupra. Aliqui tarnen hic canrant hymnum
Prudentii.
V E R S V S .
INuentor ruti’i duxbone lumintt,
Qui certis vicibrn tempora diwdis:
Merfofoie chaos ingruit horridum,
Lumen redde tuisCbrißefidelibus.____________
Schola