
B
Matth. J.
Pfal. 46.
D. Petri LaoâkéhfisÈpifcojtï
64 _____________ ■ ■
hic'énim màlônutftë*^» feiipqefedtusçft. Proinde hune
quain prim um effuge,bonoque Patri & fattori tuo grâtus
euuae.
S A l s j C T I F i C Ë T V R N Ö M E l S Ï T V V M .
D. P e t r . Hôtp o rrov c ûm j^ ff/ jîcww r^onim p e -
ratiuum,fed optatfuün'. Vft:vt fit, hoc
ëft,y4»c?i/î«fttr^uàfiivnùam&n<5lificetur; non'ytfenûum
‘èprôphand fiât, fed VteîiM iariâitate nobis feuewtaifen-
dticatemeo ciignam exhibeamus, prefertim qiïotiefeunq;
Dci nonien ex primimus.
D.GERM.NomenintelligefiliiDei,quod,fupernpsin-
ùoeaturh eft*Siquidem Chriftusëft,’nofq;CKnftiani;& nomen
eiüsfuper nos inüocatum e 11 .Proculdub iopeus vere
lan&us eft: at nós eum obfecramus vt fenbbïîcetin nobis
nomen fuühï, quod eftopus noilrum rationi confentane-
urà fànâtumque : corpus noftruin/^ in i ex parce purum
rèddet, vt àb omni repreherifione ditum in die ilia iriue-
hiatur,in qua de fa&is & didïis omnibus reddenda eritra-
tio.Age verojàn Deus fen&üs non eft,cette fenâus eft, Jew
Koc dicitiln nie lan&ificetyr nomen tuum; vt homines bond
operaidea Vî;k*»f>& te, qui pater & creator meus es,glorifi-
eent.
• a D V E N I À T R E G N V M T V V M :
D,. P E tjr. ) Cîeterum regni Dei nomine ; vel futuratti
bonorumfiïitionem, velgratiam quamille gerSpirilüm:
fen&um nobxsimpertic,veilecundum eius Aduentum m-S
telligit.Quia vero G hriftus natura Deus>rationedifpeufe- ƒ
tionisfeu carnis allumpt*, Rcxtanquam homo vocatur;
idcircpddeles orant vt idem regnum Infidelîbui quoque
adueniat>vt;in Chriftum credentès cum Regem fuum elfe -
profiteantur.
D. G e r m .) Regnum Dei,fen<Stus Spirituseft.vtin-l
quit;R^>iaw calorum intravôïéfi:X^ntindocpiidcm Spiritui;
fen&o vna cum Pâtre & Filio regnare curie ëfr; vt qui Virtu-;
tes intelledtuaies 8c Angelicas Exercitufque coeleftesj atq;!
omtii.ni bommetu vemeutern in hune Mundmi, credentemq; >n
nomine Patris^& fenôti Spiritus, fenôificét àtq; Äluminec
vere rexcceli & terne vifibilium &.inuüîbilium. t
Verum enimucrb quemadmodum çiüitas cumabhofti-
bus obfidetur,auxilium régis implorât ; ùa & nos cum ab
ad’uerfefhsPöteftatibuX Qc à peccatis obfîdémur, petimus ;
ab illovtnobisopern ferât nofipiëïedimar.Règem ne vo-;
casrvtlpiritalis miles efficitoryvtrégi gratus elle queasqui
te ftipendiariis luis accenluit. AgeverO; an Deus rex nom
eft,quia regnürheiusaduenturum efti-Profeéfcotex bmni-
um eft; verum ^ueraâdmodum ciüitas, &t. vt ïam dixi-
mus.Aliter.Qmndoqurdem corn inquit PrOphetcy; Régnault
Deus fuper fft«f«;temporepræteritp tanquam futurovri-
tûrjidcircD exclamamuis, Adueniatrtgnnm tuum fuperiiôs
qui genres fumus,Domine;
F I A T V O L V N T A S T V A S I C V T
IN C O E L d ET IN .T E R R A.
D. P e t R. ) Horum autem verbbrum;Fwf voluntas tua
peut incoelo & in terr^fenlus lvic eft,
Quemadmodum Angeliomnesiricoeloxpure atque inculpate
conuerfentur ,facvthôrni nesquoque in terris eo-
<|em fepadto gerimt- Y,el ; Quemadmodum Tuht in c<oeiis
Angeji;ita focko,vtjioseuam per .fpintalis puriqjie cot-
poris reltfrrebfcionem ibidem fimus. Vêl; Quemadmodum
Écdefia in coelis pacifica& trâquiila eft,ira hat 8c in terris,
D.i'G e RM. j) Voluntas Dei& Parris, ceconomia eft ft u
minib.fiar voluntas tua.vr omhes Gentes v riö ore,v noque
corde teCreatorë & Patrcmo mnium nöftrü glorificemus,
P A N E M N O S T K V M Q V O T I D 1AN
V M D A N O I I S H O D t E .
D .p E tR ,) Panem yeto imia? ; veleum intelligitquod
noftrumcoLpusJuftentaturiideft,qüotidiarium:vel
lioe ?ft,fatu'r,umrhac aurcm feu ,noniinis 1
confiétjone, deriuatur-»»i^9«w*»; fiuejdj cuius eadem cum I
aliquoeftèntia: ratio eft) yel mtgp-nimtmy; höc eft,ab e‘o
quod aduen turns elbVtfit ftnfusl;T u,panem,non prad'en-
tiftculocongiuum ftd eum quj Sau<^ k in futurum, (secu-
lumriepo^nisefcfójtobis l)öd/e.Vcl:Quadqqnidem «««»hoc'
eft,ellèntia,propriecc firma 8c ftabilis eft, quippe qua; (it
animi noftri natura qua; imaginem iiiuiiibilis Déi pree ft fe-
ratiidc.ircp pankiw*«®-, ft dicip.oteftquicmriveraverla-
tureflancia}nimiriam Deus Verbum,p<<w*f viuus. .
DvQÉRM.)Paiift luperiubftantialiS yei.quoridiahus eft
Cnriftus,q.nieft ë$ priuS erat &in?e6emum permanet; qui
vitro ft maiiducandurqiprsbec.atqjftmper fupereftincon-
fumptus, vicamqfte Mundo dauquem Baptiftnatis inter-
medio (ufee ptu m.Qnini eemporeaccipere ,jTabere, & ma-
.dncar^oftl^us;.qtfippe qui.e.flentia; noftri conueniat,
;pro vtnobft.ftcfttiseft>ne egentes&fame epfeftiadbiaf-
phemiam adigamür;aut ftimia bonorum abundamiaefte-
Tamurjatque.ateprgculabiiciam'tK.^ipanemquxraSjaurum
ne accumulesjftn ep mrcaS&priuerft» hoeipfum exciter
te,vc qüiras. Superiubftahtialem ftu.quotidianu.pa-
uenj accipcre^poftulamus j quandoquidgm pmnjs p.omo
-duab'us ex naturis conftät;nimirum anima & corpore:hinc
fitytpnhem pecamftsqui vtriquenatura;cQnueniai;;.Pan!S
quidem cetie corporis, hic ipfe eftquovefeimut jahima;
veropanis,verbum Deiseft.Fifi,aperi ös tuum, ecirequeti-
tius Dei raemor eftojimrao potius ilium rèlpirato.
E T D IM I T T E N O B U D E B I T A
N O S T R A , S I C Y T E T N ÖS D I -
Ihittimus debitorrBuS nöltri$.
. D . P EXR.) Deinceps idem Dei verbum noè èSchortatur
ad dp««^x'^hoc.eft iniuriamm nobis lUat^ruru obliuio-
nem,pr;efertimcumpeccatoresnosefle i<jamus : & moderate
agendum eftè mpnec, fi velimus nobifcum eadc-m
n\oderatione m.aniuetudineye ägi. Aitehim;Ef dim itt^nobis
debita noßrajicup & ms dimittirnus äeföteribus tioßm- Porto
peccati genus omne dfebitu m eft.
Nifiqpis autem y i r t n t e f t u ^ m a l o r u m ©b-
liuionis,excolatanimam; fieri hon pöteft, vt peccatorum
remiffionem conftquatuii.
. D. GERM.)cumdicimusjftfwdoTtanobispeceata noßraßcut
drnos iis condonamus qui nos offender««r;certe fi hocf aciam us,
ipfe quoque nobis ita fad.ee. ^Quare cum cuiquam remift-
ris,fi frarrem odio habere defiueris,tum i,gnoicrtibipoftu~
KSin autem illatas iniuria: recordaris, quaiem rem.iffi°nc
petisïPorro huiulnr.odi Ibiurip hae eft, verb» gratia: Dornt-
neidmitte nobis debita noßvajid e ft ,p c ccarano lira 8c otlenfts;
ficut&nosMmtttimus omnibus qui peccant & dehnquunt in
nos fratribus noftris,& liberis,^: lèruis, omnibus d enique
qui nobis fubiicientui£Ha;c cum dicis.Qho,rao;aifttaftcir
os,ipfein animoperperide; liquidem terrtbile eß tnc'tderein
mams Dei viuentis',8c v bi re cor rexeris 8c cmendaueris,tunc
demum cÓuertere ad Deü qui tuus & Pater Creator eft.
E T N E N O S I N D V C A S I N T E N -
f A T i o N E M , S E D E I B E A A
f t p s a l n a l o .
D.Pet )Poftremo docec.detratftanda non eile cenamidilpenlatio
fiiii eius,; & y t Angelis in ccelo mutua eft eon» ' na-,ita tamen ne nos iis temere obiiciamus. Quod fineceft |
cordia niutuulque cófenliis.itaScnpsin chantate finefty-r fitasvraeat,orandus ?ft Deus vtnos liberet nec eisluccu-
pocrifiviuere quacramus. Quaetilne qualft ea fit voluntas, berennat,Quiiquis enitu yincH in certain inp,neoanimum
qufE fit in exloream qu« in terra eft,te adimplere oportec. defponderjisnon inrratin teiuatiopem. Tctatio enim eft,
Senlushiceft.Domineqqemadmodum fitin ecelovolun- qjjociefcn.hq; pjUj>plo lucctimbimus, & tabeö in errorem
tas tua& Angeliomnesinpacedegunt,nec vUus eft inter inducimur :quilquis. autem caflibus teiicatipnis irretitus
eos quipellat& quipellatut,nequequiaftligatur, neq;qui ' noneft,is fiber^tus eft dmalo. Maliis porn>, Diaboluseft;
bellügerat&qmbeUo.impëtaturjfedQmnes tg profunda n o r i n a m c a , ^ d «ft»oprióng Itbpcaq;elcdl-io»
intranquillitateglorifiGanï;ïkeri9innobisïerreftrib‘>ho‘ it&^iqwdemibaliri^ftuvicipjca&rgbusnatnralibashaud
qua-
A
Affe«“*
homologes
debi-
De Reb. Geticis. *1
quaquam accenfttur, ftd ex vitiolb affeftu qui noftrain
poteftatepofitus eft,atque à voluntate procedic. Cæterum
Diabolus, &*■ ' tyxi» 5 hqc eft, excellentiæ çuiuldam ratione
Malusappellatur; quia in eo præ cæteris omnibus vitiofi-
tas exuberat. Aliter: Ob noftræ carnis, infîrmitatem à Deo
petimus vt tentationom deuitare queamus. Porro ex peccatis
aliacorporalia lunt, alia Ipiritalia. Corporalia quidem
haïe eflèdicimus,venais ingluuiem,eb rie tate m ,luxuriam :
fpiritaliiaveroodmmerga proximum, inuidiam, conten-
tionem,vanam gloriam,fuperbiam»Iamhæcviciain noftro
inualelcunt ammo, fi charitas ab eo continentiaque abfue-
rint. Etianefcuncautem omnia, partim dile&ione ipiritali,
partimieiunio &abftinentia: Mens enim noftra tunede-
mum & propriumlumen récupérât, & Deum remotis o-
mnibus obftacuhs intuecur. a
D .g erm . ) Nos, Domine, nullonbnfiippliciodignl
fumus, obftcramufque ne nos in manusirifeftiffimotum
hominum malorumque dæmonuni prodas, vtposnas de
nobis repetanc;ftd tu,Domine, nosërüdi 8c caftiga tanquâ
filios:quia quemadmodum <poi«*rgin»r^;hoc eft,humanitas
8c dementia tua ft habetjdta etiam ^cnhictCcn caftigatio tua.
Quid hoc-? An hominem Deus in tentationem inducit?
Abfit:nec enim Deus author malorurii eft;fed obftcremus
eiun,ne,*in tanta mifttationumluarum copia, nos in tentationem
incider e permittat.,Domine fi quæfierit nos Sata-
nas cibrandos vt triticum ; quemadmodum lànbtos quoq;
tuos Apoftolos quæfiuit quidèm, at nonaflècutus eft)vel
quemadmodum veterem ilium lob; ne permittas vt qruc-
quamin nospolfit; Immo etiam G malcuolus homo nos.
tencare voluerit ; ne nos eius voluntati tradas, fed fiib vm-
bra alarum tuarumprotegc nos.
Q VO N Ia M T V VM E ST R EGN VM
E T V I R T V S , E T G L O R I A , P At
r is ,& F ilii , & Spiritus la n d i; '/
A m e n
D. g k r M. ) Nâha iti tiiâtïianu & potèftate hint miftrl-
cordia & falus.mors & vita;Pater, &Fili,& Spirinis lan«fte;
nuhe & femper & in lîecula. Domine, quia regnum tuum eft,
facne regnum aliud formidemus, neque po teftatem, neq;
domina cum ; fed quamlibetluppliciis propter peeçaea noftra
digni fimus,tu pr© arbitiratu in nos animaducrtito,nec
nos hominiim manibus exponas'; fac in tiiàs potius mantis
incidamus, vteniramagnificentia, ita 8c mifericordià tria
eft.Pateromnipotens.
A’N A KE $ A A A I' Q . 2 1S > j : X TË R T V L-
A ' Irani libro,de Oration c .
/^Ompendiis'pàucomm verborcim, quot attinguntur
^-/ediiftaPropnetarum,.Euângelibrum, Apoftolorum!
fermones Domini,parabole, exempla, præcepta!quod fi-
mulexpunguntiir officia ! Dei honor „in pâtre ; fidei tefti-
moriium,in nomine;oblarid oblequii, in voluntate; coria-
riiéhaoratio fpei,in regno;petitio vitae,in pane;exomologe-
fis debi tor u m, in deprecatione ; follici tudo tentationum,
inpoftulationetutelæ. Quidmirum ? Deus folus docere
potuit, vt fe vellet orari. Ab ipfô igitur ordinata religio O-
ratibnisj&deSpiritu ipfius, iam tunc cum ex orediuino
ferrèturj ahimatà ; lûo priuilegio afeendit in ccelum; com-
mendaris PatriqueFiUus docuit:
E X N A R R A T IO N E S e A K C T I T>AT
R I S G E RM A N I , O E C V M E N iC l PA-
triarcha ad k_Anthimum phconunt,défacris Synodis,
dp qmtuns quouis tempore Apoflolicapra-
dicationi heitefes Juccreue*
tint.
TVnc vel paulo ante ( videlicet ante Origetiem ) çum
haagrius pater nofter & miràculorum effeétor Gregorius
de his inquireretij admjranda dogmatis huius do-
ftriuaei patefadtaeft; qiiandodiuam Virginem 8c Deipa-
ram Mariam, & Ioannem Virginem Apbftolumque
manifefte vidit,oftendencesej, eorum, quæinueftigabat,
Biblioth.Vet.Patr.Tom.S.
accuratam cognitionem.Hæc eft ilia apud omhes decan ta-
tadodrina, quæ àpatris diuinitate exorla. vnus, air, Deus,
paterVerbiviuentis,làpientiæfîibfîftentis; potentie, &
proprie figuræ.Simul etiam docec eiufHem glorie ac maie-
ftatis cum pâtre 8c filio elft Spiritu m fandum, & in fendif-
fima Trinitate nihil creatum,aut fùbditum,aut introdudi-
tium reperiri, quali prius quidem non fuerit; poftea autem
introdudum fit: increatam vero, & femperimmottalem
elîeTrinitatemperlpicue 8c diferte pdodusipfe (Grcgo-
rius)edocet. ' ïj\
S A N C T I P A T R I S N O S T R Î . '
GE RMA^ I ARCH
IE P I S CO P l CON-
S T A N T l N O P b i i T A N I
•EN C OMI VM
IN ■
SANCTISSIMÂM
D B I P A R A M ,
jpuanào adtemßlum eß mentis 'à parentibm fuis de*
duff a.
Pet. Pantino interprète*
C c e aliud nobis rurlus lætum Matris Dd-
m mini feftum.Eccé egreffio Iponfeirreprehen-,j
3 fæ.Ecce quo rëgirtà primum deduciturbomi-
r, tatu.Ecce figrtüm certiflimum mtüræ îpfius
glorie. Ecce prideipium dariuîmum diuifiæ
gratie iplamobumbfatutæ. Ecce beneficium fplendidilfi-
mumeminentis iniplapuritatis. Vbi enim non lep e ,fed
femel dumtaxatqpiotahnis Sacerdos Sion ingrediensrem
fàcram faciêbat ; éb ipla à pârentibus inducitur , y t affidue
in fecris illis diuincé gratie penettalibus ebriimpretiir. Quis
taleqiiidvnquàmcognouit ? quisviditvllamfemidarüm;
que Vel nuncjvel oUm fuére, in intèrioti làhda làndoriim
dediidam fuiflè ; & qud vixipfis viris accpdere licebat,ibidem
fiabitare atqfie nutriri ? Nonne argumentum manife-
ftumeftrerum maximarum atque inulitatarum in ipfâali-
quarido perpetratidarum ? nonne fignuni apèrtilîîmum?
nonhe indicium iêfe vitro prodeiis?.
Dicant qui cpntra ipfem liriguas fiias mouent, videhtefi
que fiint tanquam rioil yidentes, vbi taie d uid vhquam vi-
derunt;ptiellam ex promiflïÔne.eamque trienném, ad tër-
tium vique temph velum tanquam . dbnum bmni reprëT •
henfiöne vacans oblatam,ibidem affidue habitaturam,& à
diuitibus plebis Venerand^m; idqüè virginiBus cbmitanti-
bus;facibufque airdentibus honorifice dèduwarnjfecerdb-
turxiq; ac Próphetarum manibus fupinis âcceptam;' Quo-
modo i n telligere heqnoluerunf î qudmodo primavideii-
tess pofterioribusfidemnon Habuère ? quomodd quum
perégrinaliec,acinufitata, in ea iamant^ cphfpexilfeht,
iis que poftea fqccelièmnt contradixere ? Nëqueénimhe-
quicquam ,aut fortui to prima hæc.eiacciderunt;fed omnia
velut exordium pofteriorumfuete; Aliôqiii dicant nobis, ,
qui apud fe ftùftra façientes funt, nam àliatum fterilium,
poftea pariencium i niiola aliquando in fendtis làhôfcorum
eolloccsur) & cl Prçphetisfufeipiatur ? Nonnequi fiæe talia
ic tanta in ipfe tunC cpnrcmplabantur, merito dicerépo-
tuëre,quod poftea alii, èiulHem cum ipfis fententie, de filio
illius ptotvdete:Quistandem puerifieerinPlinè,
Sed-illi quidem aliam opiftionem fequuti, perditionis
femitam infiftant; in barathrumque, quodipfi fibi effode-
runt, incidant: nos autem fecer Dei populus, Sacërdotes,
inquam, ac Principes; in mundo degentes, folitariam etiam
fequeates vitam, ferui 8c liberi., opifiçes & agricole,
F 5 planta-
Pet.Panti- [
Vixithic .
foreLeofeu
Conno-
Ihipei
xiliü
aftusobimaginum
F ,.
cultum ad-
feicum, te-,
fie Georgio
Pediafymo
inHifiona
ftôndiii
dita, qui et:
jam eius citât
Oratio-?
ttuât» j»s
'■ KO. U
Hic eft,nifi
faUör,Cy-ïf^
Geryia-
rius.cuiu*
Homilia
éxftat .
Jîsfùs.
Statim vt
ablaâata
fuitjvidetur
,Gteg. Nyf-,
fen. rempio
° nfere
Homil.