i.Reg.ii. IS 'ifu-*!■
P/Aiwi.
iM'jr-i.
i r t i f a .
c
Oft* 6.
\ll(Ù49> -
\ (3* ' ...______Z----- , ^ . -
tionîbtts nimirum carnis, SC téntatione inimicorum. Et
tune coriculcabitis improbos dæmonas , qui nunc vos
conculcant, & erunt puluisfubpcdibusVeftris. Siemm
pius&humilisfueris, inanifallu non eleuatus, nccte-
merarius: fcdfiaflo corde, teipfamfetuuminitllem re-
putans, Sc fpiritu contdto, fi itaHumilis fueris, inquam,
tnelluscfttuom, àmodache, peccatum ruftitiafsçulariUm;
ôcpotioresi;U£elordes,magnaeôrum munditia,qüi
huic vitæ fetuiunt. Quid enim eft,propter quod affligera!
Ptorfiusmaculaeft.Sed vide hominem aliqüem,picarum
manus pnodico oleo pürgatum.Multo fane rnagis tupur-
gaci poteris mifericordia Dei » Sicut enim tibi non eft dit-
ficilelauarehoc ycftinietitura î fie niulto magis non eft
difficile Dominolauare teabomni macula, tametlïquo-
tidie, vt verifimile èft, aliquid ex tentatiônum neCeflitate
innafeatur. Nam dumdicitur, pecccauiDomino, re-
fponfum tëdditur, dimifia funt tibi peccatatua. Ego lu'm
quieadeleo, nec memorabor. Quantumenintdijiatorient
ab occidentê, longe fecit h te iniquitates tuas. Miferetuc pater
filiorum* modo tu non deficias,neque refilias aplallen-
, do 8c otando : fed adh*reas * vit* tu* * 8c ipfe eiüundat
fuonutu *Deusfuavoluntatemühdat j n.ecfiiplemâ-
gnus apoftolus fuerit impurüreddere aut damnare potent.
Diiftum eft enim illi , quodDeuspurificauit ,tucommune
nedixerii. Si enim Deus eft, quifua benignitate iuftificauit
nos, quis eft qui condemnet nos? Inuocantibus enim no-
bisnomen Domini noftti IefuChrifti , Facile purgatur
con(cientia noftta, Si nihildifcernitinter nos, & Prophe-
tas,Sc aliosfandtoSi Nort enim pofuit nos Dens in tram, fed in
icquifttionem falutaris per Dominumnoftrum lefum Chnftum,
quimortim ell pró nobis, ‘vtfine vigtlemusin v irtutibus>/j«e dor-
miamus aliquo cafu, vt eft confentaneum, inquibüfdam
imperfedtionibus, JitHulcumilloviuamus, adipfumrefpi-
cienteS magnis cum gemitibus, 8c lamentanteS , Scipfi
confitentcs jipfumque fine fine inuoCantes * Sc ipfum fpi-
râtes» Induamus igitur loricarafidei, SC habeamus galeam
ipei falutis, ne ingreflum inueniant membra defpera-
tionis Sc diffidenti*.
Sedego, inquis.irafcor, Scmihinimpuntutilia,cum
fieculates video non tentati. Scitodiledte,Satanam non
opUs habere eostentare, qui femetipfos tentant,Sc Temper
rebus ac negotiis caducis in terrain tràhuntur. Hoc
quoquefciasvelim,tentatis btauia 8i coronas efle repo-,
ffi tas,Nec enim nihil de Deo follicitis,neque fupine iacen-
tibus, Sc ftertentibus fiecularibus * * * Ego enim, inquit,
percufli, per internam defolationem,ego fzmbo.Nunquid
[ poteft muiter obliuifei, vt non tnifereatutfilio fierifui : Hi nec ego
tui obliuifcar,dicit Dominus. Si enim vfleeta auis fuper pullos
fuos effufa funt, Sc in hora vifit illos, ScvoCatéös ,SC
l*cularcs,fcd feipfos folos beatos iudieent, monachi,qut
citra omnem controfierfiam maiores funt Impetato-
ribusdiadema fuper caput in terris geftantibus, 8c clario-
res, & gtoriofiores * vtp0.ee qui Deo Temper adhsreant.
Ego aütquih*cfcripfi, charitatcm veftra rogo,vt inpte-
cibus veftris meiaffiduorecordemini,quo miferdignus
efficiar Chrifii gratia, 8c bono atque optimo fine ViUendi
fpatium abxfoluam. PaterauternmifericoYdiarum, &Deusto-
tiusconfolatmis donee vobis confolationem æternam, &
fpem bonam in Chrifto Iefii Domino noftro,cui gloria SC
imperium in iæçula fieculorùm, Amen.
S E Q V F N T V R E l VS D E M
cibum oriinferit, multo ampliUs miferationes me* fuper
creaiuras measeffunduntur; multoamplius vifeeramea .
fuper te effufa funt,8C vifitabo te occulte,8c colloquar te- !
cuminànimo, 8calimoniathimmittam mentihianti,vc
pullo hirundineo. Alimentum enim tibifuppedito tiitto-
risDei,8calimentümamoriscceleftis, ScalimentUmge-
mituumfolatia,&alimentumc0mpuniftionis,8Calimen-
tummodülationisj 8C alimentum (ciehti* altioris, 8C alimentum
diuinoruihquorundam myfteriorum,8creliqua
deinceps. Si raentior loquenstibi Dominus SCpatertuus
redargue me,Sc feram >
H *c nobis Domjhusiemper apud animum loquitur.
Ego veto longiufifula feriptione modum exceffifle me
non nefcio : fed vos me ad hocfaciendum, 8C ad centum
capita aicetica exp onend a , 8c y tin centefimo diUtius im»
morarer, ad lapfos erigendos, ad confirmandos qui ex
negligentia labendi periculo proximi effent, cohortati
eftis. Quöd inuenti fint apud vos in India, Vtmihiqui-
dém feripfiftis, fratres nonhulli pr*ter opinionem ma-
gnopere tehtationibus impliciti, Vt t*deret eos etiam vi-
tæhuius, SCinftitutimonachorum,quidixerunt,efle ar-
£tum , Sc mille periculis plenum, SC fiecularesbeatos pr*-
dicarint, deteftatosdiem,quo habitumiaduiffenr. Quæ
caufamecoegit, vt hoccen’tefimum Caputptoducerem,
Sc verbis non mquifitis,vtetiamidiota, 8Cilliteratus le«fta
ihtelligete poffer. Idcirco pluraattuli,vtin pofterum non
alia capita,numéro X C lV .
I. Omnia ptognata funt boüa ex bonis, nec eft quid-
quam in rerum natura malum: quâdoquidem ex eo quod
fecundum effentiam bonum eft, mali quippiam exiftere
non potuit.
IÎ. Quodeffentiabonum eft,proptieéft,8c(empereft,
8c fimiliter eft; quod eft omnium ptincipium fineprinci-
pio,vnitas ineffabilis,8c triplex fubfiftentia; Patet à femet-
ipfo,non aliunde fluens Sc*ternus,genitorfilij cffentiali
ter,Spiritus famftifons. '
III. Omniaquæfimt) ex non exiftentibus extitetunt,
efle videlicet adepta voluntate eius quod eft* Nam fi
quod ortum non eft yid folum eft, quæ or ta (un t, non efle
dicuntur, exeo q e ft efle mutuantia. Quod fi efle acqui-
fitum adepta funt,non ab çternitate vna cum illo exiftunt:
fiquidem principium Sc finem fuum hab en t Dcum, Deus
vetonecprincipium,necfinemhabet, cum ipfe fit omnium
caufaScfinis.
IV. Quod natum non eft,infinitum eft: natutn aUtem
finitum. Quomodo igitur fini turn infinite ab *terno coe-
xiftet?Natu m enim confiderans animus,vt quod effe cce-
i périt, quia natum eft, pr*terit illud, Scadingeneratum.
principi j expers principium deueniens, vitra id non inue-
nit cUvrvrag x7o»,ip(a deitate ex fe gemta,vel potius pr*exi*
ftente hisjita, Vt intelledtus nofter câpere nequeat, Sc effe
largientenonhabentibus. Quarefi te ipfum contraxeris
ac circumfcriplerisjcogitationem ab incomptchenfa con-
templatione,quomodoDeo coeflè queantabipib produ*'
6ta,com peTeas:quomodo ptodudta fint iliumIcire finens,
qui ex eo ptimatiè natus eft.
V. Qui feruatleges, cognoTeat rationes 7ur ik ph onratv.
Qui autem intpllexitrationes t«V Ik phovrar,adCognitio-*
nem t2 oino$ proficiens perueni t.
s VI. Quemadmödum fol fub fenfum cadens oculis fa-
nis rerum afpeâabilium elegentiam demonftrat: ita fol
qui in te lligent comprehenaitur, eorum rationes pure
oftendit.
Y II. Quiijfdem perturbationibus {untobnoJci),con-
cordia priuantui : qui autem eandem virtutem colunt,
pace potiuntùt. . Nam iracundus cum iracUndo verfans*
autauarus cumaUaro, autgulofuscum gulofo,turbasSC
Sc triftitiàm habebit inter ipfum Sc qui cum agit am ore fui
TemperinterCedente, fuadenteque, Vt in acquireftdis cu-
pitismelioti velit effeconditione. Vnde alterum fequi-
tu r, in defidetabilium comparadone iucundotum pd-
Uatio, pet quam tnftitia 8c ira conflari folet, quibus vnio-
nis bonum perditur. Qui vero eafdem virtutescolunt*
ab ipfis bonis j quæ ab vtrifque aman t u r , ad paient qui ettftl-
périt omnem fenfum, rediguntur. Continens enimre-
fpondetcontinènti,modeftusmodefto,pecuni*côntem.
pter8cmanfuetùs, 8c vt breuiter dicam, quiclinqUehac
Sc reliquis vir tu t is genedbus or natus e ft, citra m odeftiam
Sc diffidium ijfdem moribus prædito cohabitat. So*
lumquippe bonum fibiâmicum, malum autëm fibi ini-
micum eft. .
VIII. Si nihil in retiim nàtura ipfum fibi adüerfatar,
improbitas autemfecumpugnat * quomodo fubfiften-
tiam habet)
IX. Si primumbontim,}deftfquod prôprie eft,mento
dicendo, malum noneflè : liquide m quod eflentia fuabonum
num eft, aliquod oppofitum Sc contrariumhäberen'ön
fuftinet. Quod fi malum non efle demohftraturf' habere
enim quippiam efle abfque eo quod eft,mullo modo po-
teft,&ex eo quod eflentia bonum eft,lubfiftere malum,
alienum eft ^ ergo malum fubfiftentiam non habere oftS-
ditunquandoquidemexeo quod eft, non habet effe,fine
quo effe habere>impoflIbile eft.
X. Sicut qü* fentiuntur tenebr*, natura fua non fub-.
fiftunt, lux autem natura fua eft ('nihil fiquidem aliud funt
tenebr*; nifi vmbra corporis, locum circumfufum ex op-
pofitione corporis yride venit opacans.Id quod perfpicu^
oculi corporei atftio declarat. Nam intra palpebras, ha-
!bitanSjfifemetoperuerit, propter difiuriiftionem dluce,
[contkigentestenebras habet: rutfum apertis palpebris,
tenebr*, qu* ex eorum vmbra euenerant ,\cum non Tub-
fiftant, illico euanefeunt, iux vero fubiedta, 8c natura
fubfiftens> ^enuo recipitur)- fic igitur etiam improbita-
tamfehabereexiftimandum^eft ( cuiustenebr*, de quibus
diximus , fymbolum Sc nota (unt) qu* fimul ex boni
declinatione exiftit, cum naturafuanonfit. Nam fi nobis
ipfis, vtsquumeft, fidem habere velimus, facile perfpi-
ciemus,malum effe declinationem animia bono,fine qua
no erit,cum natura nihil fit; fed natum ex eo quod bft per
fJS
iudicijineuitabiiivluftitla. Lapins autem ad dvteriôrâ'a-" E
moccorporis,& mundi, & quiindc conflaturliacundiae
habitus. '
XXt. Qaando quae funt in me natnralia affeauum bona,
lecundum-naturam mouenmr, fiant bona. Quando
autem pratter naturam moncntur.finntmala.'’
XXII. Dens eft' vita cffcritialis, ptineipium'&Hnisom-
nmm.ratlonallum, ,& è vitaad efle venientium:, remora
morte qnæaccidrt : don enim ab eo qui eft, c(Te habuir.vt
etiampermaneat, pehdensabeoquieft:De»rtm»i»!oreew,
nonjectt,nec deleäaturinperditione viuenttum. v *
XXÏII. Timor Doihini prudenci*pacer : exprudentia i
vero mandatorum finefcra obferuatio.comitern trahit faptenti*
mattem apathian,ingrediturque in animamdiui- . .
narum Schumanarum rerum ,8c earuridem caufarum co- '
gnitio.
XXIV,'Qnfvnumtimet,"non timebitmuiroSjimo vero I
ptoptervnum mttftiipfum timebunt. Sr enimtiiiineritis „
IMmlnum Denm veftrum, inquit, Sdaudieririt vocem
ems,nullitsftabiecontravós,ièd timor & terror vefteterit c
luper onines gentes. ,
XXV^apiemiapetabiemationemmandatotuineon-
prinarionem quod obnmbtaturid.qnodnon eft. Euane- illulYittfal Cihari i1d11 conftieuir.dft"ll l”lMd T(1û111i/ Non d1 aàmm lfae e,an".Iim1m” H dD>..e euU sS eeaarmn rimm*p’rerrta■itt”u,r:o0ttiioôf(i'sSi‘
ibirauremtdrnm.advnionem iUiusvndeéxritir reuerfum
, ^ f^ J 'O S ^ ^ u n i variasaiuntefle fpeci^perfe^iqnis j ^ 'j ^ ^ 9^ nsl at tentlam,J onJe,'ua*,ißK^ , &prShbiteai
Eccleßi
non effe: caret'enim vatictate, vnifotmem çognitioiiem
pro fine habens,4u* eftomnino a<ftionis 8c contempla-
y Ê È È i O s 1 dmitiasiapientiae in V'olnptate vanigio-
tionis finis infinitus> ,- * •
nat.vnlt conlnmete, non habebitDenmannuepteinad
XII. Gum fint tres cogniwohes & feienti*, maximè
hancpræbcndam.qnamuismiUepréeesobtuIerir. Male
vniuerfales,Pra6tica, inquam,Phifiologica, 8c Theologi*
enim pétenribus, Deus ad dindum annucre non fuftinèr, '
ca,prima? homines fierido&ores 8c magiftri poflunc i fe-
vtlacobns Chrifti difcipulus ait. ietitis & «inatcipitisj. i f e ÿ î
cündæ angeli ( 8c eft huius finis natut* illorum accom-
modatior,quam ptimçjtertia ipfum fijbftantiale Verbum
i . V} 11 QïJnrln pars anirnae concupifcens ftimulo
nos initiât. 1
dmmitrmotis agitatiadmeliora amanda moUecur.tumratio
- XIII. Qui putat fealiquid effe propter efle , nondum
aduerfusimpröijitatis artificiaptudenstedditur , Sc
eo peruenit,vt reuetafitaliqnid. Nam putare effe, quod
daemonnmdolöfasnefluitiasindagatas.patriiliitradit.in
iam noq eft,non finit euadere ad efle,quemàdmodum eft.
qua na verlamt, vt minispotérioribus,lönghis.eas repel»
XIV. Superba opinio de(eientiafua,priuatfcientia.-Sc
liottatutjiM/lat, oportune crxiHipfam », inquit,&ad iramacuensr'id mlitcpeccarc.
quód etiam Dauid G
quæillicontrariaeft, ignorantfam generat. «
XV.XXIX. Tune anirrtVinpatteftra irafcentecóntamifta-
Si in vallibus.potiusehafGunturlilia, érgoetiam
tul^qnando in mundi völuptates lapfi, pro ilïis decertat:‘
quæha^in humilitate, acceffetit anima’j liliagerminabit.
Aheffim ffiqnfalis liber, egofys campt & lilium conuaUiiim
, Et hoe illam lncitatiôçadiunt dolordc malienitâs.fember
■ XVI. pH- rd/inirid nerinpiM __
eam vtgeotes, & contra confortes naturæ itam «u s ex-
\PJalm. 4. -
X V L ’A m i ï i S r e f t c S g S S p T p ; ^
egeftätis,/ cum-inffuaeffentiadefLftum 8cpaupertatem pefmotumpr*ter nacurairf^1 T ,ra1cen.<^1^ u*t^s'eius>
eius qui.eft, effe .acapiens^ non eftipla fibi ad effe fufficies: ab ipfo opificlaccépit. Malediätefurnr -
voluntate autëm eie»
ncat,8t„benefit.commuri.oneemsquieftacquirit.Cu- XXX. Étf. diabolus in Enangeiio vocafns eft tenta.
eius etiam naturales tor, laineniUumpräctentament^fcienti^cc^itationunl
P W p ^ r n d ^ n e m n n ^ . . . U d f t t a rnm d e f ic iM e n tem e n im fa itq u id a ta e tS
XVII. Omneqnpd non eft « ytmlr .hqceft.ongme rumPamim) folusnonit qninosCondilr D.n. M 9
catreennss,^nnqonp;eefftt ffiibbii ffuüIffEicciieennss.. QQnuoodd fnfoonn eefftt fftibbii ffunflfEicciieennss,, i à iw d i r U .o l L ^ . ral l i « r i n' . l L * X . . Æ . “ *n”
cips quod orturn non eft, Sc fibi fufficir,auxilio eget.In iis
autemquxotigiuehabenr^tiammens humanacehfetur;
nqn igitujripfa fibifufficit. Quare Dei fufauxilio eget,fine
qupböni quippiam operaii nequit. Qjamobrem opor-
tetbene facientem.ad fuppeditatorem robpris ;re6te fa-
«ftunifuum referre,iac dlcere,ipfe dat fqrtitudinem, Sc vit-
67. tuternadFaciend^m.Et,/ömf«d«>&lausmeiDommvs,&fa-
ttus eft mhiinfaluiem. Et non ego li* c autilla bona fcci,fed
gratiaDeimecum..
XVIII. Reifte1 fa&orum fibi caufam adferibentem, Sc
fe fuprafrafres: vt tepidos,aclanguentesefferentem, per
Paulum cum ex probratioheDominuscompeilat. Quid
enim habet, qmd non accepißi ? _St autem accepifttp quidgloftaris,
quafinohacceperülEaerelinquitur fibidomus tuadeferra a curä
& prouidenda mea. ; ..
X IX . , MiciSjSc humilis famftumeft Deo diuerforium.
Super quem enim, inqük^equiefcdmyn ftfuper mitem, & humi-
leut,&quiettm,&trementemfermonesmeos} ,
XX. Quandptimornpbis infitus tin\ei<aop,idquodeft,
puta Deüni, näfcitur religio. Quando autem timet quod
^ »vertiturinfimiditatem; qp* cut ad meliora pro-
faciat,cafffaeft'Cognitiö, Scfnemoria Inörtis, & exfpeaati
. %. ■ , :sr / J “ wuj*. , rjuinüä conaiaitueus. Mentö
iguut diabolum,Scffatellites eius latent qu 9 funt in auf mis
noltis,quando neque effentia ipforam eft cognitio 8c ab
eo qui hoc eft,longe diftant.
v,XXXI. Sitationeseorumquaicreitafttnt.infapientii'
thelaurrslnnf, ereignotaifunt, quibns ipifeffintialitcf
lapientlaignotaeft.P.toindeGrscorumfapientesfalfiim
ctepuerant.teinmelfentiasfenoflegloriantes.
.XXXII, Quifa|it maliimitarionem, & non fimnl & -
git male de eo loqni,nonanimaduettit h'ihc flmilem ft fa-
«ftumillius quemvitupetat. *
r j^ XXIIL condemnes fcortatorem, fi tucaftusfis:
feda^ionem ipfam Fuge,agentem ne reprehehde. Qui enira
dixitimfifotnicaberiHiä^-ß.ixit,no^dntl^n^UJ^ öW:
finoufoEnicansfornicantem condemnas, *qüelchehi
tranigiederisi > . ö ... -
X-XXIV .Qui (einvera hurailitateexercet.fember fuo-
rumppecum in.quifitoir, Deo ac iudief eum religiofo ti-
morealfiftitjilliufq; miferico'rdiam adfe p'ellidt. Deceri-
tiffime autem'iudieiüm in omnesilli permitrit.Me'thff e-
rjim qui eft eiufdem nätür* cum iis qui iudicäturfaflidefe
ilU,qui eft natura iudex, cum ipf* natur* cohförtiurfi fit
iniquusarbiteri
X X X V.Q uando te cogitatio ad faöfca prbxittff iudican-
■ - - - - - . . - da,aut