m Tïthefiïö* Bëafi
Vna Chrifti
hypoftafis
compléta
faöaeft
commuais
vtiiafque
ExS.Maxitho.
Àtura quidem non eft hbtttärer hyjLN
poftafi,neque hypoftafiseft id eft, non eft
in hypoftafi»hypoftafis enim eft’omne quodperfenxiftit,
p8c propriam habrtS'»»'ç|i»Jideft,exi(lcnciam,èllü?Ti^^», vero
id eft, exiftens inhypoftafi,eft, quod per fe quidetn ex coto
non exiftit,fed in alio fpe<ftatur,vtlpecie$ in indiuiduis, aut
oimalio dttFerehte fecundum fiioftäntiaitt ad genefärio-
nem totittsälicüiüsdörftpöfltum': eurfi enîrtifitcôtfcifrrus
differentium fübftahtiarüm ad cdriipofltionéfù vhîuS ali-,
cuius, vcraqucnâturacoricurrensfimulad generaciohem
törius, alfumenspropVietatem diftingüentefrf & fepàran-
remabhomogènèis nonpérfè&w^sç(^iid eft,parcicula-
xiter, fed in vnionç ‘&ffv»t«i»»|«,ïd eft ,to coekiftètftiâ,eft
àmrip& : , id eft.fo nypoftafî»& hôit elt hypdflafiVqüianon
pef fe exftitir. Si veîbfîb vhîta eft natura hûm3ina,neq;. propriam
&feparaam eiiftefttiàtn habuir,fed fimiïl cum cbm-
polîto‘& coexiften te habuir e(ïè:ambæ autein tedditæ Hué
conffitü'tce (une vnahÿpoftafîs: vnfta ehftVi intçrfeilla quæ
côneütfetuftt, vhara habueruht cbmihttnemhypoftafinj
& propria alierius partis, qùàs filant Sb homogeniejs fepâ*
rancira dtaluntproptiaverbi.Q^àd enim eftperfe,&fepà-
tatim cônfilht.hoc eil hy.poftafi§,liquident hypoftafim vb*
cant, quid de bis philolophantur -, fubftantiam curnprö-
pciecatibus, numéro ab homogeneisdiffereqrem. Caro i-
giturvèrbi non fuit hypoftafis, nequeenimvel tam breuh
quam fola cogitatione fingi poccft, per fe ipfàm penitus ex-
■ titit feparata, proprie tatibus earn ab homogeneis feparan-
. tibus, vel habe ns -A ovyr-ûf&fjo» >&&' vaîsttn» , propi
ium lèparatüà çom muni, fed potiuseiy»®ÿMr®ii t'd eft,in
nÿpoftaU cxiftens tanquam in ipfb, & per iplümâcçipieîis
exiftentiæortum, & fàdtaiplîus fecundum hypoftafim ca-
ro,& cum ipfo fecundum hypoftafim vnita verbo proprietäre
eum à reliquis hontinibus feparante : fommunem.e-
nim carnis & diuini taris fecundum vnionetn fa clam elle i
dicimus cohcuïfù îpfàrum riaturàrlim fécünd'iim vriibnem |
naturalem, ideft, vètaitt,& realem vnam Chirifti hÿpofta- I.
fim completam, cornmunem verodico tanquam vnâm 8c !
éandem partium ih^wilw, id eft, fpédaliftîmam ëk vniôjie. j
hypoftaliin declararam, qUiiï pötius Vrtam & eattdem h y. ;
pöftafim vèrbi nun‘c,& priüs,fed ptiüs qiiidem fimplicem, I
& non compofitam, p'ôftea vero fine mutationecompofi-
tam ailump t ione carnis aniraatæ anima rational]..
Qupd in créÀiurïs non ex fiant per fe,qua communia & vniuerfalia
dnuntur, infola autem diaina naturafeniaturprff-
prie vnum rt, & v. rit at ft
ADutrteii^ibl eft,quod in nobis, 8c iti ômhibus Crea-
turis commnnitas ratione,& cogitatione ipedatur,&
COnfideratur,diuifiim vero re; contra vero in diuinitare; U-
liceniminuenicur vnum re propter Coætemitatem, ôc i-
dentitatem operationis,& voluntatis, & bonitatis, cogita-
rione Vero repen'turdiuffiïrn Vin fôlis enim proprietatibus
i pàrernitatis, & filidtionis, âcprocéffiônislpedtatur, & in
; eo.quôd eft elfe principiufe, 6c elfe ek principio, elle inge^
nitumj&genititm.&prdcçdehsjihhis&lblisfcftdifferen*
tiaiiNon ènim diftaiitiäth IbCi i fictif îti nbbiç i pôllùmüs iti
diuinirateincircumfcriptadicere, hequédifferèntiattt!«)-
luntatis,aucvircutis,aut fententiæ,quçqUidcmih nobis générant
diuifionem realem; Alio eriarft modo hoc cohfide-
randum eft, qiiod in Trinitate très qiiidém hypoftafes co-
gnofeimus ; vham vfeto fiibftantiam, Sc diuinitatem, fed
taoftcoäradoneillud vttutn diüinitatis, & fubftantiæIpe-
btanius,ficüt ln nobis Vnum fiibftanriæ, & hiimanitätis, id
eft, communitatem, quin podus in diuinitâte, ftimüs eile
vnum re 8c veritate, quia nunquam fqit, quando non edet
in tribus perlb.nis,qnas credimus, vnadiuinitas. Nee vn-
quam in pluiibus, autpaucioribus fuit, nee etic, contra
qlumidndbis,fuicenimq^ridbbbn!etarihPetto, vferbii»
gratia,& in Pauld, &in Ioartne Cbmnlunis natilra, fed in stub,
vel alixs ; 8c crit rurfus in alils,& fuit allqiiando, cuin io
nullo fuit, oiiomodoigitürndn lola cögitacione ipedtabi-
tur, & confiderabitur créata natura, ^uæ VniUbtlàlis, 8c
çotnmtmisiifi, quæ non finit dlcitur, vel exalio ih alium
trarifiéns/qtiorum nihil in véra, & increata natura cüeii it ? J
BaJiliusadAmphildchium de Spiritit fetiftoi
AN mtelHguntTV»©«^«» ,id eft s fupernumeratio-
nem fcilicec Spintus fanbti diuifionem communis
vsntu^a, id eft i rn fubteda & contrabfa i at non credam
eoseo dementi® progredi, vtdic,antDeum vniuerfi: tan.-
quam commitnicatem aliquant lolaratiotie fpebtari pofle,
in nulla autent hypoftafiexiftentem»in lubiebta diuidi.
Scholium.
At)uertendum eft, ficopinarieos, quidicutltlubfean-
tias /*ift<»cs««,id eft particularesw
, Anajlafius contra Siainrlu/y
SI *e‘nim itnpolfibilc eft cogitate c'b’rpus fine lbcb^t fine
al'iis, extra quas efle noh pbfeft, g amins noh habet cor-
pits lubftandalem cqhftitiifiohem lutiniplblbcoiqubihO-
db non eritiiiagis impoffibile naturattt al\quim fiheindi-
uidUiSjC'opitafe per fe non exiftentem^ie'C intelieiftilemt
Scholium^
QVbm'odo ponerent Ariatii particblares naturas, ex
Damafeeno etiartrlicet intelligere in libro contra A-
cephalos, lie enimait;fed quod non oporteat dicere Daturas
particulares (* hasenim tanquam hypoftafes per fe exiftentesponebaftc)
hincintelligetnus,fi'naturas'paftidilates
in lanbta Trinicateconfitemini,diucrl® fitbftanti® earn el-
fefenfitis,&itetum Arius fufeitarns eft. Ac rurlus fi liitgnlis
peribnis S. Trinitatis pijopriam lubftanriam tribuitis •, has
autem conlubftanuales efle fecundum communem fub-
ftandam cotifiteaminijidetnaurem fitj,(-vtdicids)lubftan-
tia Si hypoftafis , erit igitur opirtione veftra quaternitas hy*
poftafeon ttrium quidem particukrium, vniusVero com®
munis rlimiliter quaternitas lubftanriarum &vnaqu*que
hypoftafis duarum riaturarum de hypoftafeon , vnius quidem
communis, &vniusparricularis.Eninfqueeiulclem
iubftahti®,& diuerfie’,emfdem hypbftafis,&diucria:hypo-
ftafis. Ecquis non ridtblt ? Imo Yero debit in tanta ink-
nta,&a • . 1 ^
E T H 11U 1 EPl-
.SCOI' l.VX AM IN S IS. I T
B E A T I P R E S B Y T E R I, A D V E R ®
fus Elipandum Archiepifcopum
Tbldtanutiii H
■ LibriduOf
D t ÀDOPTIONE CHR I -
. s T i , F i l i i D e i ,
x y t t c P K i ^ M v m e x " E n t i o -
theca TolettffiamLucem
aepromfti, <
' Srudjö' .
P É T R I S T E V t ^ T R T I I , L È 0D I1, S S . Thèólogia Ù'ocî. & Profefi h
f ir is,
ÀD LECTOREM.
Ÿifint dub ijlt Aiiito is,quoi hic tibi damus. & vndt^&qui-
bilsahnïtMbuSiesifeinebristJuüiyintéüigesexilliSiquApaulo
I E
kuffori»
bahdmn
fupcrioi*.
* Paulinus
meft au-
thor,fed
Alcuinus,8e'
habentut
inter Opé-,
[aeiufdetn.
Alcuim im- prelfa. .
'Prolegomena. M
pofi fubiunpentur,tefiimomk. Et her tus tarieferibitur; Heter ius,
ïtherinSjHiteriils;^arbitratu nimtrtim librartorum, quibus hu-
iufinodi notnina varieferibi apt a ,fi Aon ludibrium, certe Indus ejfe
foleAtji quo ludo Beati Aomen tutumerat.
Opus quodaduerfus Elipandum èdiderunt, eruditumefi; tam-
etfi non vbiqtie grainmaticum. Solcècaenifn & bar bora,&xvxt-
xoAuôtffeu inconfeqUentidpafiim occurrunt. Nec mirum,in tant a
barbarie, qiiàtunc HiJfraHia premebatur pàrtim a Mauris,par tint
ab aliis peregrinis nàtiortibus infeffa. Sed his non offenditUr, qui re-
rumpotius, quam verborumamator eft,antfi&verbanon tmpo-
lita am at, vtfane am an dafunt,eaalibi qiurenda,& ab aliiiexpe-
tendanouit.
Dijputant Theologi ,an Elipandus ftterit vere Nefiorianus,duas
perfonas in Cbrifio cum Nefioriofiatuens, an vero.tantudocuerit,
Chrifiuminvriaperfona ejfe fi Hum Dei naturalem & adoptiuum,
nat liraient,fecundum diuinitatem, Adoptiuum,fecundum buma-
nitatem.Et quidem tiefiorianum tionfuijfe, nec propter Nefioria-
nifmtim, fed propter àjfertam adoptionem Cbrifiiinvnaperfond,
damnation ejfe, aliquot argument is probate .onatur Gabriel Vaf-
quet, tomoprinid in tertiam patterns. Thoma, Di(f>ut.%j.c'ap.%'.
Aliisfecus videtur, Aempe Elipandum Cum fuoFeHce Vrgelitano
in Neftotii iampridem anatbemate percujfam hatefinintfdijfc,&
yirtinque.vt Nefio < ianifmi return yin Concilie Franco firdienji,..
reprobatufhejfe, de quo copiofe Frdncifcus Suaret tom.i.iA^.p.D.
Thoma . Difpul. 49-je ft. 3. Quibus multtunfatiere videtur
* Paulmus Aquileienfis Epifcopus,Ltb. 1 .contra Feliceni flatim ini-
- tio, tuiusliacfuntverba : Nec.fibi liifficiebat tan cum modo
Çhriftum, qui dë Virginê nams feft * hegarë propriiim efe
fefîlium Deijfed etiam hütic èiibdeht non cOnfentic ve-
rum elïè Deum: fed nouo 8c inaudiro famftrcDei Ecclefiæ
nômine, nuncupatiuurti Deum ilominare ilium non timet,
diuidens Çhriftum ih duos fiSros, vnum vocans pro-
prium;alterum,adoptiuumi & in duos Deos,vniun verum
iDeumjalterum^ nuncupariuum Deum. PluradehoCgenere
iNefiorianifmi indicia tnuenics inillis feptem librüPdulinicontrà
Felicenv, qtûlibri non ita pridem euulgatifinit cum Alcuini Optri-
bus, quorum leftiotHultunl lucis EtbsriO &Beato nêjlroaCtendet',
vt & Synodtis Franeofordienfis contra Ehpandum & Fe licém,An
camafiringéré, &reipublicavulnerafanari, teteri infiituto fitf-
ceptumerat. Procures & populiis pro fe quif que vt co lit bit um
erat, ita vit am inftituebant, at que de rebus diuinis nullo prohiben-
tepro voluritate,proquè arbitrâtu finguli fentiebant. qui magna
per nicies efi. Ex impiagéntisvfupraUasfiepe opinions in Cbriftia-
norumgentemredundare,propemodum erat necejfie. Neftori pladt
a Concüij pridem Epbejîni diligent tafiopita, quafi Veteris incetb
dij ficintillain Hijpanta, Hsàuctonbus fiuftitata funt, Çhriftum
■ affirmantibus qua partecerte homo eft,Deifilium adoptio-
n e e f l è , contra fias, contra aujpiaa, co <itra omnes diuinas & hu-
manas littèras, & religiones. Qui enim natura & adoptions filiut
fimul ident ejfe poßithum adoptions fi/ius patris tan tu benignitate,
nulla Aecefiitudiné fit quafi adalieni iuris bareditatem admîjfius,
quod qui ajfierdt, Q\ù.xft.\geminam hypoftafim fateatur opus eft. ■
Fdkem propter loiorum vicinitatem,& quonmm in e alii fid-
niapartim,Gdüorum arma annis fuperionbus penetrarunt, Galium
ndtionefiijfie vUlgononnulli fufitcantur. Elipandus ex anti-
qua GotthOrum pente prognatus era'-. Pugnabat pro iUispontl ■
fiejaipforumauftoritas,&ctlebratinominis fama. Erroreaufto•
res laudab ant Eugeni um lllefonfum, luhanum. mult is pratered
diuitiäräm Scripturarum locis adpatrocinium abutebaHtur : qui-
biß Çhriftum qua homo eft, minorempatre diet fat is confiât. E?
Vf er ant àrdènti ingenio, mijhsin omnes par tes litt er is aclibr is,
ùterisomnibusfufeeptastyinionisinftillare,fucata orations, at-
quepélfu.iderefatagunt.Ad AfturUm & CaUcorum Epifeopos Elipandus,
pro ea auftoritate,quam in alias ecclefits obtinebdt praci-
puam (fimaximam, literasdat: acnominatim Adofindam Silonis
Regis viduam infraudem im peler e c onatur. HU vti er at necejfie,
fiii iudtcii ejfe negat, de lonlrouerfiaptonuntiare: remque integrant
ad Epijcopos deft rt & facer dotes, fanftifiima & prtidentifiimafce-
mina.iri quo numéro erat ß* Presbyter, & H eter vu VxxmcnJisR-
pifeopus. quorum extat aduerfus Ehpandum dfiutatio non inélégant,
opufque *fiijfum, operofum & vaftum :fed quoniam valid is
arguments mendacium arguit, bene ejfe optrarn coUocatam Le-
ftorei iudicabun 't. Controuerjia agitata ér quoniam conaribuspar
fiueçejfius non et at,Elipandus quidem Toleto profeftus < Aftures &
Calacos oliuitjiffetn locis multos praua Opinion: infecit peftifero
iris afflatu. Felix Vdcc tos primuminHijpania, & Septimaniam
noRedemptorisyy^i Temponbus Adrian 11.& CaroliMagnice- j inGaüuadituaggrtjfitseJhde'todertliquamG a llia m atfa Germa
lebrata,qut ma,proutquidem hodieexftat, conficttur èx Tpiftola | niam iluäo opertpretto':cumpafistmfiummi, medii,infimi,admfio-
Adriani Papt adEpificopds Gallictt & Hijp.imarum ,& ex Libro
SacrojyUabo,qtii a Paulino Aquileienfi comprit us eft ,fiadiuffu to-
tius Concilii, & ad Bijpanit Epiftopositrtnfmijfius, & èXEpiftola
: SynodiadeofdemEpijcopos,Denique exEpiftolaCaroli Magni ad
Elipandum.
^ v Contra eundem Elipandi & Felicis Vrgelitani erfûrem duo a-
’ Ha Concilia habitafunt,nempe Foroiulienfie, & Reginenfe feu Ra-
tisbbnenfe, de ambus confute Tomumtertium Concthortim.
Ortbographum Gottbici Codicisfcnipuloferctinere, baitdne-
cejfarium duxiiNum enim idio doftior efis,fi defer ta hodiema
firibendirationefcribasizéobtinns, paruolus, profeta,inlu-
minatus,qumjammirabilis,proterbe,kareo,aflumtio, co-
tidianus, ammoneo, intellego, Diabulus &fimilia qutad
Criticorwn tribunals libenterablegamusi
DE lil. IP AN DO
t q l e t a No r . a r c h ï -
E P I S C O P O ;
I O A N . J U A R I A $ ( A S O C . I E S F ,
ANNALIVM HISPANIÆ LIB. VII.
\ I ; - , _ Cap. VUL
Rande deReligme difsidium accefiit. Mali aufto-
res, prtcipui Felix in Ilergetibus Vrgelitanus Prt-
ful,atqtte Elipandus in Carpetanis Anhiepifcopus
Toletanus, non infulfo viri ingenio ,nequeeruditio-
njs expertes, vt in tantistenebris, tantaqu'e malo-
rum omnium colluuie: in qua non offenders, non ficdanmiracu-
liinftar effet. Quis enim ingrauifiima feruituie Uteris locus? cum
opprefiiveftigalibuSy Vita neceffaria fubfidia comparare cogeban-
tur. Silcbant ecclefiaftica concilia, quibus difciplinamecclejiaftilenttam
noiitvodsexborrefcerent, & errorem cumauftoribus pa-
lamdeteftdrentur. Concilia Epifcoporum its in regionibushabere
promptumer.it..
Itaefc inuenio aptid * Rcginum Baioarit ciuitatem,coram C.aror
lo Magno Erancorum Rege,in Epifcoporum conucntu Felicem dam-
naiurnfalutisannofeptingentefimo nonagefimo fecundo.inde Romain
mijfum,coram Hadnano Pontifice abdicajfe fimulato certe
dnimo.Qua de caufa Aouum Epifcoporum conuentum haberi Fran-
cojurtiin Getmaniancceffefuitanno jeptjngentefimo nonagefimo
quarto,prtjente Carola Magno. Mißi Roma Legats Theophylaftus
.& Stephanus Epifcopi: ex H 'fiania Beatus , & Hetherius Vxa-.
metifisEpifcopHsproCatholicis Legati. Nequeftmali auftoresde-
ferunt in periculo ; Carolo ipfi libellumfupplicem ojferum, poftu-
lantes, vtprtfens in ea controuerfta difieptaret: &multorum
pot ius iudiciumfe quere tur, quamfe p.tutor um do Us circumucniri
fineret. Redifcujfa,praua opinio cumauftoribus reprobataeftiac
nifimutarent Felix &. Elipandus, facrificiisinterdicti. Felix, vt
Ado Viennenfiseftauftor, Patrum jcntent'ia reltgatus eft, (y Lug-:
duni,nuAquam errors depofito, extremum vitt diem claujit.Sic
opinio bominumju.it. vfqueadeo difficile eftfixam perperam dcRe-
ligione fententiam mtitare, imbutamque prauaperfuqfione meutern
traduci adfanitatem.
* QuidElipando contigerit, clam eft: ac credampotius(enten-
tit Patrum obtemperajfe, prauaque opinione depofit a mutaffe, tuque
ex Hifiania extuHJfe pedem, neque Reginutn, Romam, aut
Fran cofur turn adiijfe ,perjuafumbabeo. Veter csEugenium, JUe-
fonfumjulianum Carolus quidem accufat iis lit ter is, quas ad Elipandum
& cateros facer dotes Hifianieferipfit: neque mirarife
ait,filmpatribusJinnies exiftere.Heterius negat in eorumferiptis
fimile qwppiam ext are.Ex Felicis fane Scbola aliquant 0 inter uallo
Claudius Taurinenfis Epifcopus,homo Hifianus,verfatufq.a iquan-
diucum nonnuUa mgenii laude in Ludouici Augufti cognomen to
Pii aula,adpriorum commenta, turn aha, turn imagines diuorum e
templis Chrtftianisextmbandas tjfeaffirmauit. quern lenasAure-
lianenfisaqualis,de Scriptodiligenter at^ac cur rate impugnauit.
{pUToSt va-
fto Codice
Icriptitm
H
vide Gi'
bridera
Vafquez