Ijycbif Presbyteri.
âpta imponit 8c diftribuitnomina. Aliquando enimve"
lamen carnem dicit, tegumentum hanc elle diuinitatis
Chrifti fignificat : aliquando autem arcarii ,homine m vi-
delicët quemipfe Do minus exponens Iudxis dixiv.Solui-
te templum hoc,&in tribus diebus excitabo tlltid. Quôd Iudæis
* .. . .w, - ,r .*. * ------- — t r ignorantibus,&:dicentibus : Quadragmta &fex annis adidemdcontmquïvultdifcütercdiüinamyfteria.
Quamo- ficatum eft templum hoc, &tu in tribus diebusexciùbisilludt
fanAuftij'1 bremiecundumLxx.xmperfonaliterprçcepit.dicens.No j Euangclifta explanauit,dicens : Illeautem dicebat de tem-
I ^^r/.o^y«i.Aliqu^doveEonubem>qu»anubescorpus
'çftjlèd mundum 8c fobfiften tiam ex ïpiritu iândo habé-
ïem, ex fpiritibus enim,id eft vêtis nub es fobfiftun t. Pro-
per quod élus fubtilitatefimul & leuicate munditiam E-
i^ S oftendens, dicebat : EcceDominus afeenditfuper nubem
leuem,& mgredietnr Aegyptum, & commouebunturfmulacbn
Aegypti,. Nube fimiliter .non incongrue euangelicumap-
pellamus verbum, quia mos eft diuinæ feripturæ fan&i
foiritus do&rinam,nubem appêüare. V ndeêevîneam lu*
dæorum ficut inftuéhiofiim, auferens dicebat: Mandabo
'ka nuitc Deus loqui ad Aaron Moyicn prxccpit, qu*
‘fonthxc:
Kon omni tempore ingred'tatur in fanftuarium quod eß intra
velum cirampropitiatorio: quo tegitur area.
Commune omnibus mandatüm, ßt communem hic
prop ofuit legem, primum quidem Tacerdotihus aptarn,
corp'Chri ingrediantütomnijntempore in fandum interius vcla-
minis. Quinôaddidit,'ömnes ^hibere ab hoc manifefte
cupiens,quia velamen corpus faluat orisi nt clligitur,ficut
Paulus euidenter cdv.Habentesautem confident iam in intnitu
fanäorurn quant initiauit nobis viam nouam,&Vtuentem perve-
■ IdmenMißper carnemfit am. Ipfeeftemm verü &intelKgi-
büepropiciatorium ,vtpöte qui xple nobis peccatorum
propiciationem prxftat, aitetenim idem Paulus :Ofnnes
peccauerunt,&egentgloria Dekilftificatigratispergra tiam eius:
per liber at ionem, qua eft in Chnftolefu: quern prop ofuit Dcuspro-
Exodi.fi,
Galas.}.
ludri triu
tarij Ro
manoru.
Facicm
Chrifti ridel*
j quid
firm Bio
do.
ChriiB
mulu nomina.
D
Pjalm. iji.
.Times. 6.
piciatorempnfangumemipfius:Qgpdautem noshabemus, nubibus, nepluantfupereamtmbrem. Deinde qu* fit yinea,
CorampropitiatocioLxx.ediâerunr,Cpramfaciepropi- exponens iubdidit. Vineaenim S abaoth,domus lfraeleft,&
çiatorip Huicautempropidatoiiofacies , diuinitaseiüs domus iuda,nouellumdäiätm:Inhacetgonube,Deus tait
fuir Oi.omnkr.rn 4a daminicacarne, quamiixepàngebcapt*dicat;ionein1
fmuatur, 8c nihilamplius quæramiïs nos quialiquidde
Deo ferutari volumns, led quantum nobiseuangelicuS
{ermo tradit,quanta ex domimea came percipimus:neqi
enim fruftra yno nomine carnem Domini,dceuàngeliû
legislator fignificauit,{ed qu ia euangqlio?& car neDomi-
nica,qccafio atque fobfiften tia eft. Veruntatben & ilia
nuneiteratio confirmât,quia nonfolum hocipfiim diffcfuit
.Quamobrem quando Moyfes videre Deum defide-
t.ans dicebat, Si inuenigrutiam in conßeäu tuo, oftende mihi te
ipfumÆtrefiondit : Nopoterisviderefaciem nieuw,nemo borninu
vidUfacïemmeam&viuït:quiafiib'ftandara DeinempçÔ-
prehendere poteft, hoedixit. Quidautem eius poffitvi-
derijipfe aperte iubdidit diccns: Ecce eß locus apud me,fiabis
fup&petrdm,itfz ft ecclefiam,&co nfeillon emqu ç in c o eft,
cum fide dicens: quumque tranfibit gloria ma,, lignifiçaris
Chriftiadbominestranfitumîdr/>o»<ïW te tnfofameiipetra, ! rentibus nominibus diuina rmmina feriptura vt diffé-
ÿ * ™ ! c€ e:fieu^ erfor™ ep; nSa^ ; a^ con-fç“ lon? rentes opcritioncs fignet/cd in nomimbos dlfferentiam
Chrifti &fidémi pereamtranfimus, vnde &pçdagogqs
nofter ad Cbriftum,lex efle per Paulum dicitur. Etponam
fuper te man urn meant, fignis videlicet, & m iraculis quæ cu
eis£açiebax,donectranfeum,tollamquemànutneam,& videbis
poflenora mea.Quädoergoàpopulo Iudaicoin cuius n$c
figuram, vt po te principem populi Moyfenaccepit, pro-,
tedricemDeus abftulit m anum ,& fua eum virtute nuda-
uit intantum vt Romanistributaprxftatent,vt(üb leges
eorum & principes d,egerent,tunc videront poftejriqra
Dei,ideftDèiincarnatibnera.Pofterioraautem eius,quia
videlicet in vltimis eft temporibus incar natus. Faciemau-
tem non i^fe«»,aftjfii^Ilanria videlicetdiuinitatis. Apen*
te ergo doâ:ores.yetuit facerdotes prohib uit, & quof-
cunquéde Deoloqui fas eft,exquirere fubftantiam Dei,
&diicutere Cbrifti dimnitatem, & ingrediinteriora ve-
laminismtelligibilis:.Velamen enim Chriftus habet carnem,
tegumentum diuinitacis fiix : quemadmodum &
dioc quod erat fenfibile velamen tegumentum fanâis
fanâbrum fuit. Nqn folum autem velamen,fed & tefti-
rncmij arcam, carnem Domini appellauit , multisillam
neceftario appellans nominibus, quia multæ ex ca erant.
operationes, dehac enim Dauid in Pfalmisprophetauit:;
Exurge Dominein requiem tuam, tu & urcafanftïfimionis tua. '
Hçcarcaintelligibilis teftimonij,vtpote cotinens paffio-
fàlqrarem dicitnr, de qua dixic Paulus : Tefiificor coram
Deo, ScChrifto Iefii, qui teftimoniqm reddidit fub
PontioPilatobonam conrefiionem. Rurftts & enange*-
liumdicimuseflèteftimonium, tam.quiàihtelligibiiiar»
cæ, id eft cami,Chrifti çoh<xret,quam quia ex iplo palfio-
nis teftimonium habemus. Deipfoenim & Paulus ad
Timothæumfcribebat : Teßimommtemporibus fuis,in quo
pofitusfum ego praiïeator, & Apoßolut. Hæc area ergo, eft
propicîatorium , quiä in carne fua Chriftus notiis propiciationem
pçxftitic. A^.qqam omni tempore rionprx*
f in i r n n ftn rM m r a ro li ______: _____ : ........
oftendit, plerunque etiam contrariam. ; nam aliquando
quidem fagittas malas,& igne as,illas quaefuntconcupif-
centiarum, aut alterius nequitise organa-, & operationes
Y ®cat igni Diabolum afli milans, quia coirrumpit eos qui
ei feconiungunt;& in eó ie quodammodo mittuut. Afi->
quandoauteminipecie ignis, tamalibi, quam in rubo
Deuni infinuat,quialux eft eorum,quiad e.um perfingu*
laaccedunt tempora , calorquevitalis, atque purgati#,
Non ergo sftimes,fimerEua,fiue n oua indaci per expofi*
tionem, quando eifaera riominibus in differen'tibus vti*
tur caufis,aut nominadifferen ti ai n eifdem accipit rebus.
Sed illud mtende tantum finonproprie, & fecundum
t^nipUs , fignificationes nominum in adiacentibus
expofitioni rebus intefpres accepit. 5 ed iam q u *
fequuncur videamus. .Sed fic ingrediatur Aaron fin*
«ftuariuna. - v -
Vitulum offeretpropeccato, & ar'ietem in holocaufiutit. Tu -
nicaiinea vejlutMr,énfoeminalibus tineis verecUndacelabit.. Ac-
cingetur^onalinea, cydarim lineam imponet capiti. Hacenim
veJUmontafunifanfta, quibus cunftis, quum lotus fuerit indue*
tur.] . ' , ’ ~ Ill
Admirabili ordinè ctiam Uu&c legislator ad ea qu*
iuuare poiTunt, & ytilia eflè legentibus legem-, & qui
thefaurum reconditttm in eaperfcfutantur,vritm.Quura
enim dixiïïèthph Kcêre omni hora,id eft non continue,
id e ft, fine intermiflione ifigredi in &nêta fanê^prum,
ne forte fine metu, & circunlpc6tione ad ea, qu* diuina
funt, prxlumamus , aut accedatnus , nec maiorem
oerferutationem omnino profiibuit, led quando nOs,
nac, aut quomodo iubet vti quado nofmetipfos perfeee-
muï fiue coniummauerim9, nfic cradidir, iïeftnöingre-
diararAaron in famfta, nifi h*c fecerit.Hic öftêdit, quia
no folu no frequeter,fed nec omnino no ingrediinfubli-*
miorc diuina contemplationenrpraecepit, qua 6c appel-
lauit lan&uarium,vtpqte qu* deDcoeft,cqfit dqftoresingredi, yt cutiole vtique.no.n inquirant, quifan<ftusianquemadmodum
verbuth oaro facturé efi : quomodo; qui i «ftorum eft , & eunî qui" bene ea vritur , faruftificat,
m forma Dci e ra t, m forma ferai faétus eft, quomo* j fed qui vtique Aaron eft , id eft alramconferuatio-
Çlidfto . f #nc tipfani, & in c*lis, manfir. Horûm | nem fiabqns , & qui intantum prouedus e ft , àfeen*
eni^ fides lalutem afrerr; periculum inquifirio. Hoc densaRDd fah&ificationcm,vt fient diuinaarcârelpon*
ctgp quï crédit,non mbriétu^- Quiainnube,inquit, derepoflit,liocenim Aaron interpretaturhicingredïês,
appareboliipçr Qraculu^ fiueprqpiÆtorium: Nubem vitulum otferet^ro peccato, videlicef% làcrâcioin *.
rurfus donfinicam carnem,& eoangelicumappelât ver-1 gredicur Chrifti. Qui quia notifolum pro peccatishô*
bum. Eadeqiçnim multis vocat nominibus , nec eft ft#ris immplatuseftjlêd&vitàmnobispr*ftatpérfeêUm,
rnvroXoylAyled. operationibus rerum q u * fignifiçantur, tamen peccatoaim nobis afifolutionem quam Vir
quçdîn6
iunt adl vi
uum refe
canda.
Differ éà
nomiflu,
Ignili j
Diuerfçra
ijfdemnô-
numquj
no ini**
bus appel !
lantui. j
ïû Èùlâll ‘ j
H f
tiüm ruo
ïn fanai»
rium fubn
mior COB*
:«npU*
tio.
f
JnLeuit.Lib, V.
ditasîc
tuf.:ra'pc,*aiunem Dei laerificium coû^uitit, & app
^ h d i d i t l e g i t o o ,
c Etarietemin holocaujtum.s]
L x x . autem ediderunt, devituloex bubusillis ope-
ràtoribttsiuftiti* , fecundum carnem faêtus eft ,yerbi
ffiatia , Abraham, Ifaaç, Iacob , Dauid , nam boues,
ü x , eos qiujuftitiam operanrur, nouitficütnobis Pau-
lus ttadidit, illud interprétans mandàtum, Non alliga-
bis os bout trimanit,deinde fubiecit, Kuriquid de bubùseu^
ni eflDco r'an pro p tei nos v tiq; dicit, qu ux debet injpeqiù arat
:armènp(i ^ “ 1 1
reêtejppcer facrificiû,’& v:irtutéappellatUi^eüâg|elicâ ex-
plànat pai-abolâ,.inqua prodigo nlio pater réuertenfi,
priniam ftolain dans bàptifmatis &:annulum,id eft fi-
anaculum lpiritus, vituliim ei facrificifim vnigeniti im-
mdlàuît |ipfç & aries in holocauftum eft. Hoc enim
ea qu* eft de Ifaac hiftoria explânauit quan dp pro aiie-
tem fecundum L x x. iri virguko Sabech | id eft iii vir-
gulto veniæ , per quod abfôlute crucem intelligimns,
in qua noftrat'Um pecéatoràmyérdêti cft vefiia,excpt-l
nibus ,çônligtttum videns Abraham | immolauit eutnj,
& iaeriheij Chrifti compleuit imaginem. Vride & de
es-Domiritis dicebat-: Abraham exultattit, Ait vidèret diem
meunt -, & vtdit '-, & jrauifus eft. Quia>ergo aries ex généré
otriiim eft , verùntamen eft prxdpuus gregis
dux , reêlc fîgnificat Chriftum, qui eft ex mafia noftra,
féd fïræoipuus,., ôc -éxcellcns nos., &c dux generis bu-:
mariii’, atque rex eft. - In hoc, id eft in Chrifto -, vulç
nds ingredi in fîrnûa : initium enim de Deo loquéndi,
Cfiriftus eft , & eius pajiô. Qiue fi tloh arfta hifilet, I
Sc tarn paganorum nôs-eîrore , qu'anv ab vmbra regis,.l
& caligine-libei-allet, nos de partis diuinitaté loqui j
minirne^ e n i n f f ô i t p a t r e m | nififilw,
& eut. voluerit filins reuelare. Sed quia is , qui de Deo
loquuturns eft-, '& iiîtuéri Deuni, inquantum. poffibi-
le eft hominibus , y-ult hecefie eft vt omnibus vittuti-
bus atmetur. Attende '& hoc quemadtnod’uni appro-
bauit^yirtutes enim quatilor generajes funt j iùftiria.,
eaftitas ,fo£titûdo, üpiéhtia, propteréainquiK
Tunica linea indsietu^] : Jd eft iùllitia ;,h*c cnimpro-
prie veftimcn’tum honïmis eft, tunica, qü'am Lxx.fan-
êlificatam eduht, quia fîinctificàtur à..Deo ,'qiii iuftitb-
àm diligit , & pr^ft'c î paiiter ea iridunis éft. Vnde dè ep
dixit Da#id : lufitu Dominas, & ififtiïins dtlexit. Pet fcp*
minalia eaftitas fignificatur, quod manifeftum eft ex
ed-i qiiod non permittunt videri Garnis noftf* in ho-
neftiora. Quia ergo totus cojrppris ftecor eaftitas eft,
necefiàvie legis lator ri-ir: •
• 'feemitùkibmdiheuv^ecUnèacdabh.lf^f^' - . i;:
Atqui fuper foemord, p circa viçina;eis membra,
folum fîint fcBïhinalia. Sed dft’éfidere yult,quia feemi-
nalèm'hic caftitatem, totum corpuscuftodiefitem car-
nismdftt* fîgnac. Pèr zoliam I fortitudinem intelllgit,
vnde Deus lob fubleuahs pafîionibüs ac periculis dp-
preflu m dicebat : Accinge vtvir lamb os tuos. Per cydarim,
quia indumentum capitis eft, intëlligitur modisomni-
bus làpientia : quia enim in capite fapientrçeftorgartum,
non ignoramus, quod & cerebrum dicitur, vnde & caput
pmni eft ivonorabilius corpotL. Séd hcEClinea pro-
ptereaeflè præcepit, vtoftenderetvirtutumfaciliratem,
8c celerem éonquifîtioiièm, vei habilem , gratamqtie
adipifeenti elfe, (icut 8c éa'qu* linea funt cprp'dri, fuper
quod funt .
- Kiftïnipfismaculd ejfeftafaerit.] C .
Quia etiam quum fublimes lint, coiiuertatio eôtum
poteft efiè in terris. Quorum fingüla in linum propé-
niUnt, quod altüm quidem càlamum h a b e t fed mul-
tum à terra afeendit, fàcilcqùé conquiri poteft à pauperibus,
6ceiquihdpinduetur,acceptum gratumqjeftj
fieut fupra diximus, Aéftuantem etiçm réfrigérât ,^èd
8c in gèlu fouet , quod eft virttitis propripm , qu* rè-
feigerat quidem in æftmconcùpifeenpàrurn ^în frigoré
autem tentationUm calefacit i atque ad * zeluny erigit,s
ÔC non pèrmitfit fentiri péîfequutores. Sed vt non p-
tiarn falutis pcrdascapitulü ,qüod eftbaptifmàj necieftinies
tibi fil É cere vttures,fthe d o n o bap t ifmatis, ad d i d i t *
Hacenim funt vefiimenta fanfta, quibus cunttis qitum lotus
fueritinduetur.]’ - ’. ¥: . '
Lauatur omne eprpus pèr aquam baptifmatisÿqiiia
totum noftrum laüatf8c renouât hominem. Etgd ba-
ptizari oportet1 prius ex aquä?regcnerari , ac fpi“7
ritu , ac uc pr*di6tis virtutibu's indui , 6c per éas Cbri-
ftûm rhdc enim ôc ipfe ephtextus’legalium fignât yèi:-
bomm. Poftquàm enim d ixitiegislator, ne omnltem-
pore ingrediatur fan2tuarium,ninlï4EC ante fecerit:
Vitulum pro peccato, fubdidit : & arieteni in holocaußum.
Tunica lineayéfiietur
Et Téliqiiâ-:Ndn folum Chriftum* intelligibilem arie*
terh , & verum holocauftum .;kvirtutum videlicet per-
feiftiohem , ipfum enim vitum'perfeâum, 8ç ménfu-
ram, ætatis appellauit , lufcipere nds, 8cJndui yolens,
propter quod dcfoaptifmatis gratiàm introduxit, quia
peripfam maxime Chriftum induimiir. Quando autem
hæc adepti fuerimus ,.in fanêla fandorum ingredie-
murÿnon fubftantiam perfetutantes Dei , vel difeuti-
entes, hoc^enim prohibitum eft , fed ad èa qùæ font
de difpenfatiohe- Chrifti facrifiéioque eiùs pro nobis, j
8c bonis qu* per ea fruimur ,vfapienti* ddgmatibus,
'ftiidium dançês : hoc enim m.anife.ftum faciunt maxi-
mequ* lequuntur:
: Sufcipiet ab vniuèrfa muhitud'tne filiotUm ifràelàüôs'hinos
pro peccato,, & vnum arietem in bolocaufium. Quumque obtu*
lerit vitulum ,& oraueritpro fe& pro domo fua. j ... •
.. Mulca liic inteùtio , dicentis funul, 8c audientiseft
necelfuia, vt non recédant ab eo quod réélumeft, quia
maxima font mylteria, ea quæmine exponit léx,8c quid*
in ipfîs oiïcndunt,ignoranteshorum viitutem diêtorum.
Sed hæc quidem,in quibus oifendunt, (ubrilius in fobic-
puentibus diccntur. Quia autem ad iplum Chriftum ea
de quibus loquutus, eft.legislator, itiprælèuti euidenter
refer untur ,manifeftant fpecies fa.crificiotum,8ç e fie cl us,
féd 8c hid qui-büs lactifîciaacCipiuutur:Afynagogaenim,
vel yniueila mulncudine filiorum Iirael aecipi laciificiâ
priEcébit : quia^Ghriftus qui p ro n obisimai o latùs eft > e-x
hlijs Ifrael lecundum carnem fuit ,ica vt Paulus diceret
Exquibus-Chriflusfeiundum carnem,qui eßpeus benediâusïnfe
culaafnen. Deih facrificiorum-aliaquidémpro pecpàtis:
alia autem injholocauftum iubetibfterri, figutaus, h.cuc;
opoftebàt j Chrifti facrificio virtutem, qui pro noftris,
peccatis oftërtur , audiergo Paplum dicehtem: Ghtiftus
lemehoblatusadmalfouimexhaurienda peccatanouifli’
me fine pecCätd ;a'pparebit expedantibus fé. /Quia au-
tem ad holocauftum Se id perfe<ftionemvideiieètx8cad-»
profeêlum vitæ, atque virtutum vnigënirifâcrincium fà-
£lü eft,quomodo dubit,wc lieer aperte Paulo dicete: Ergo
fratres,& vos moŸtificatiejtis k^,ppcoipuichrißiifißiis
alterius qui ex mortun rcfurrexir.infraäißccmarDeo Etrurlus
deeodixir. Vnde à 1 fahuire ln perpetuum poteft, accedencespa:
feadDeum. Sicperfedip,&oranimodanoItrafalus,filins
per facrificium foum fadus eft.Pidprieauteni in effodi-
bus facrificiorum-, accepit legislator ea qu* immolabuh-
tur : quüm enimdixifiet hirepspropeccato ofterrijqup-1.
niam hoc animal in peccatorum gèrius dîüina feriptüra
; accipère confoeuit, nullätenus imfhemoiesiquia quan-
dqfacrificiorum hçcpoînitenriæ rationem fighificabant,
occafionemexlegdlihoccodiceforncntesexpofoimus:
hoedum,quigræcechyi^argùsdicicur recte- immölati ab
éö quipeeniteneiä agit, öftendimus :vtpote in tepeftate, (
8C flu&u Ânftituti, vfqfie dùm poenkenti*éius fofçipià-
j tur fafriëcium. Aries autejn ysp^te duè^km gregi præ-
bens,deputâtüsred0.fo hblpêauftum^eft in virtute jßc
perfedioftevk* accipltür^uorunVöftén'im Qifiprépo fit
torkln doceré pe i fedaî iîis ka fe hdbe n cibus, omnimôr;
dodicis. Curli hircos propeccatp lcx præcèpkoffeb ,
nunceciâmvitulümoffèrripræcêpitlVhaautemratione,’
bieuique foluiatquecxplafiari poteft,quia-non vniüsge-
neris j fed tam peCc^tOtum, quam iuftorum eft yni-
geniti'Ipcrificium' - -Et propterea hirci , pro genere
qùodammodo peccatorüm offerri pr*cipiuntur;, vi-
<iuusâutem,pro iuftis,quia bos quuuny fit^xl operandum
apt um
IhUnftaa-
rio quid a-
F
geadu^ ffcv
Hfhr. 7-
Ch.-llus
ïW m
H
facliseft.'
SAnés Anti
îlices e