Confias*
nus m Britannia
moricar.
ni* 8c germanise fada eftei vu a fellis, & botrùs amaritu- j
dinis: dum-in eis per fepterinium moras belli continuan-
do, Romano eos imperio vix feptirao fubiungauerat anno.
Sic igitur deuifta Germania 8c Alemânia, tandem vi-
<âor omnium mortuus8c fèpultus eftin Britannia:filium-
que fuum Conftantiniimad Romuleam dirigens fedem,
tam Romani imperij qnam galliarum reliquit hxredem.
Conftantinus autem poftquamin Gallijs négocia regni
difponcbac, vt potuit, ftatimreuerfusRomam, quis vel
qualis futuruseffeMnnotuit.dum per inçfldmabilem gra-
tiamcoeleftisarchifterij, poft breue tempus monachiam
fufcepit Romani Imperij. Sed quamfapienteracftrenuè
idem Romarium imperium rexit vbique,vfque hodie te-
ftantur virtutes eius antiqux : excepto quod multiplier
cultura idcloruminbreuifa&useftperfecutor Chriftia-
! norum. Proinde ad vlcilcendam in eo culpana perfeçu-
• tionis nimix, tradidit eumDeusin pailiones ignominiæ,
uficitur quando licet magnx potentix, 8c maioriseffet conftân-
{ tiæ,lepratameneumpercuiïitelephantiæ.Inquovideli-
j cetfa&o, quiamultafuntflagellapeccatoris, beneineo
I virtus declaranit authoris : ita vt propneticum illuddi-
; gnè ab eo poilét commemorari > M u lt ip li c a t a j a n t fu p e r m e
ß a g e lU i& i g n o r a m . h i c z t enim pro diuerfis medicina; arti-
bus diuerli medici diuerfis colligeren tuf ex pambus,prq
fanan da tarnen eadem plaga diuina nullus medicus , S i
nulla profuit medicina. Vnde 8c pro e.apacioris medicinç
genere petendo,plulquam triamilliamfantiumSclaófccn-
tium vndique colligunfur exregno;ac fi habijior ad fanä-
dam illapoflèt effe medicina, falaófcei cruoris ülorum la-
uaretur in pifcina.Die autem ftatuto,cum pro eadem caufuxtnalè
confuluit, &malèprouidit,dumpro occafio-
ne vn ius pueri, multos pueros occidit. Conftantinus ve-
ro faluti fuxmulto melius prouidere folebat, dumplu-
rimorum ialuti > falutem vnius prxfcrre nolebat. Hero-
des etiam vide ns, quia illufus eflet à Magis, in occafione
paruulorum poenas poenis, ôeptegas augmentauerat pla-
gis. Conftantinus vergab ariolis 8c magis videos fibi
male fuifle confultum, in relaxationc paruulorum, ma-
trum plangentium voluit fedare fingultum. Herodes
regni temporalis taftus ambitione , coeieftis regni gau-
dio diuina priuatus eft vltione; Gonftantinusautem pro
relaxatione exercitusoccideridi-, 8c non oçcifi, digne
p rom e rui t r egnum intrar e paradifi. Herpdes terreni imperij
timens amittere fottem, pro morte vnius, multis
intulit mortem. Conftantinus autem leprxmaluitvola-
tiiis folus habere feabiem,quam inrerfeââone multorum
leoninamincurreretrabiem. Herodes malorem currus,
8c iniquorum auriga, tïiutn filiorum fuorum proprius
extitit parricida: Conftantinus autem Graecorum currus,
8c Romanorum auriga, filiorum alienorumnoluit fieri
h omi ci da. Her odes multis modis iamuddiéhis eft p oenis,
dum effundendum fanguinem filiorum fùorum armis
non pareebatamoenis ; Conftantinus autem ècontra ab
xternis libératus poenis , quia inredempupne filiorum
alienomm poenis parcebit alienis. Herodes feipfum à
facie Dominiiongius eiecit, dumin intcrfe&ionc paruulorum
feipfum potius interfecit : Conftantinus autem
fibimet melius parcebat,dum innocentium (ànguini par-
cens , feipfum interficere nolebat. Sed quia nuncinter
manus noftras èiufdem nefandi Herodis incidit men-
Tria mil-J fade palatioad Capitolium proceffiflet,8c hinc Scinde j tio , ctuciatum infirmitatis eius 8c mortem, non debe-
f â î l '’"p. ! refolutis crinibus matres infai :antium plarigere & eiujare ; mus præterire filentio: maxime cum poft mortem fuam
tun colligm
vidi(Tet:continuo reprobans confiliapontificum,facinus i veneniferaipfius beneteftarenturaconita, quisvçlqua-
coepit abhorrere terrificum. Et qui prius in multis prie- i lis ante fuiflèt in vita. Huic igitur ante obitum fuum^nonspj^ |,
liisviris fortiffimis fbrtiorerat, eadienimiru'm mulieri- | modo vit* præfentis exitum, fédetiam futur* videba-Htionukj
buscedebat, dum per internam afpirationem adtantam tuVimminere fupplicium : diueriïs videlicet infirmitati-;|uerain t
mifericordiam coepit infleÛi , vtcum donis etiam am- bus fie eum, vltione profequente diuina, vt nulla fib i|^ e^ 'm
pliffimisiuberetfingulismatribusfuapignorareddi.Vn- j protfus poflet luBüeniri medicina. Pro membris enim|,Q“tgo '
aefaâum eft,vtficutnullaillarumpriusàtriftitiafuitim-’pputrefeentibus 6c oculis (ponte decedentibus, odiofus
munis,itafequentislaetitis caufaomnibusvidereturefiè ; erat aftantibus, & odiofior aflidentibus : quoniam pro
communis, maximècumnon tantam prius in veniendo ni mio corporis aevirium defetftu foetidus erat anhelicu,
habuerint triftitiam, quantamin redeundo videbantur & indecorus.afpedtu. Et licet in inferioripattetotus pe-
haberc læcitiam. Taliter ergo Conftantinus, qui prius a- nèliquiduselTet,aclùridus, humortameninpedibus&
liosvincebat, in illâ die feiplum vieille gaudebat, dum ad tumor eratin cruribus : fed 86 verenda ipfius putrida 8c
laud ein diuinitatis & gloriam fletu foemineo viftus, me- ; featentia vermibus vix cxpeôtabanr, quoufque vit* illius
ruit habere viiftoriam. Maluitenim adhuefolus lepram • miferabilisadueniret terminus. Quanto magis in veren-
haberc volatilefti, quam in fanguine innocentium gla- j dis eius puttidis plaga f*uit diuina, tantom agis multi-
dium cruentare verfatilem, ideoque diuinitus eximpio plicata eft in eis ruina : dum propter hoc quod animus ei
faótus eft pius , qui pro (àlute plurimorum, falutem poft- acer, Sctumidus itierat venter, dolor eifasjsratin confpe-
Conflan-
p etas
ponebat vnius.
Confert Conftantinum cum Herode : alteriuipietatem cum alte-
rïus cru délit ate component.
dtuluo Temper. Quoniam licet in vna parte vexareteura
I febris, & in altera prurigo, cibitameninexplebiliseivi-
j debatur inefle cupido: itavtcrebra impuino, nimiain-
I Ratio , 'tuflis ventris.ingluuiem ftepe teftaretur edentis.
I?r*cerea veto intus licet 8c exterius nimio.*ftuaret in-
cendio , adhuc .tamen vitae pr*fentis libenter vterfctur
i compcndio , nifi quod maiori adhuc corporis infirmita-
VNde cumpietas Conftantini; 8c impietas Herodis tefufeepta, inteftina illius diuerfis vlcfcribus intus vide-
... I v.— . vobis, diledliflimi multis cognita fit modis, nilno- ( banturobfepta. Vndelicct aquiscalidis infiifis, 8c oleo
umHero-1 cet fifecundum comparationem boni8c mali,alterum al- j calido farpius fuerit gratia medicinx perundlus, advlti-
lis impic- teri lege comparemnslpeciali.Si enim alter altericompa- | mumtamen malamorte 8c male finefuitdefun<ftus:quia
ponirt
ratur, probaripoteft, quemmors8c quem virafequatur:
quoniam mörte 8c vita iam abinuicem dirimuntur vtriq;
dum vnushabet prxmium mortis, 8c aliusvit*. Vndee-
nim ribi notum fit, o €hriftiane;quidde vtroque fentiät
leges diuinx 8c hugian*,ideoiftum imitare,8c ilium imi-
rari defifte; quoniam vno modo peccauerat ille, 8c alio i-
fte, Herodes etenimrex fcienterpeccauit, dum in mortem
Saluatoris feipfum impudenter amauit. Conftantinus
autem etontra ignoranter errauit, dum pro vnius
hominis vita, in tot homines mortis fententianuli&auit.
Herodes fempiterni tegisortum molitus extingucre, in
ceruices la&entium gaudium fuumar£Hus folebat cru-
entando diftringere. Conftantinus vero mitiorem fe illi
volcns oftendere, mucronem fuuma ceruicibusinfan-
tium pia cospit deuodone fu(pendere. Herodes faluti
poft multa poenarum genera , quibus alios prius cruentjt-
uerat vitro , tandem feipfum proprio interreccrat cultro.
Sic igitur qupmodo alios prius diuerfis plagis innocenter
a fflixit , mirum non eft, quod mala morte obfit,
qui femper male yixit- : mirum etiam non e ft, ,quod in
xternum 8c ;vltra proprijs ccuciandus eft poenis, qui
nun qua m fatiari valebat ex alicnis. Quamuis. enim
ante mortem fuam interfe&ione iuftorum , Dei f*-
pè profanauetit templum , in ipfa tamen morte po-
i fteris fins malum reliquit cxemplum : dum nobiliores
quofque, quos ex omni Iudxa in vnum locum fecit con-
gregari, inipfoexituanim* iuffit omnes gladio nccari:
vt luperftites eorum eo minus de morte fua gauderent,
quo aliquid inter manus h ab e ren tvn d e magis de fuorum
in terfe&i one lugerent. Onequitia régis, 8c iniuftitia
! ^ ' '' ' , v-* 7 ® ^Hero-
H
Herodd
fibiipfi
manus si
Infigni*
HcroJi*
iiöpiéisS'
/ifioConilaanni.
c
Herodis, quxtantis ac talibusmaliscognitaeftnöbis8c
vobis, quifubpr*textupietatisIud*orum conuocando
cohortem, per immanitatem tormentorumvitamfpe-
rantibus intulit mortem: ad hoc fcilicet talibus aufpicijs
dedicans introitum mortis 8c exitum v it*, vt qui de.illius
mbrte triftari ablucrant,triftarcntur inuitè.
VtApofioliVetm & PaulusConJlantino appnruefintjiem-
quecatecbumenmfactusfit.
C A P V T V I .
S Erum quiareprobare malum 8c eligerebonum,non
humani fed diuini muneris eft donum, tempus eft,
yt ficut paulo ante de Conftantino vertebamut aa Hero-
dem,ita nunc de Herode ad Conftantinum ordine f euer-
tamureodem.Sicutenim Herodes dupliciillacontritio-
nein.vtroquepercuffuseft homine, de quaferiptum eft,
Duplici contntione contereeosDom'me. ItaConftantinus è contra
profimplicioriculpa, fimpficioriaDeoperculfuseft
plaga; dum pro perfecutione Chriftiana, mulciatus eft '
tur in terefle fophia, q u* poft refurre&ionem duobus di-
fcipulis loquebatur in via. Sed quamuis inter hxc mutua
coliocutionum genera, fides adhuc vnius effet in fadice
tenera, tamen vt inter diucrfaspropofitionesfentèntia-
rum, alter ab altero minus haberet txdium, quid fibi re-
uelatum fit, alter al teri proponebat in medium , dum di- i
uinxvifienishoramaeifdem verb is ille retulit ifti, quibus
ei prius reuelatum eft ab Apoftolis Chrifti. Et licet
idem vif paulo poft miles Chrifti futurus, aliquantulum
effet de eadem vifione fecurus ; adhuc tamen inde volens
fecutiorefle, in quirete coepit fi imagines eorum haben-
turitnptefi*. Vnde8cbeatusSyluefter adobftruendum
eiufdem diffidentiæ voraginem,eoründem Apoftolorum
eigemiinam de fer ri fecit imaginem : vt plenius teftaretur
imago imprefl* tabulx, vtrum vifio ilia députari deberet
rei geft* velfabul*. Et cum non alias imagines praeter
has quxreretduas,inter manus offerentium conti nuo eas
recognouitvtfuas;dum pro modulo fuoeomaioresinde
gratias diuinx retulit virtuti, quo de èadem vifione'fècu-
_ ______ _______ ____ . ........ __ rus, vicinior vidébatùr effe faluti. Vnde poftquam (e in
lepra volatili 8c yaga. Sed quoniam in oculis Dei eadem laudemeorum animus eiuserexit, quorum vultus in vi-
culpafenoluitfeceifereum, qua Herodes cum quxfiuit fione confpexit , C atholic* fideieo magis deleâari coe-
puerumadperdendumeum, ideo8cpræmio non eftre- pitindagine, quo de future fanitate certior ex vtraque
muneratus eodèm, quo temuneratumiam eundem çon- reddebatur imagine. Proinde in corde ipfius aliquantula
ftatHerodem. Quia ergo eiufdem nefandiregis fafis ex- , diuin*cognitionisoborta propagine, in nouamimagi-
afperataeftmentio, ideo memoriamillius iam volumus nem à veteritrXnfiuit imagine,: dum ad hoc cognitioni-
obliterare filentio;quoniam in camino ignis xterni tantis bus malis, 8c operibus renunciauit inceftis, vt qutporta-
cruciatibushabet*ternaliter çoqui,vt non opus fit nobis uit imaginem terreni,portarét Sc imaginem coeieftis. Vt
quicquam de eo amplius loqui. Ipfe enim immanitace enim quafide imagine ad imaginem, ita devitiotranfirejt
crudelitatis in innocentium armatus mortem, æternæ inyirtutem,prolaborequ*fiuitrequiem,8cproinfitmi-
proculdubioinortisinciditfortem:Conftantinusverôè i tate falutem ; quando per ineffabilem diuinx pietatis
contrahumanitatepictatis innocentium differens mor- ! efficaciam, de morte in'vitam, de culpa tranfiuit in gra-
tem,*tern*fine dubio mortis euaferat fortem. Qualiter. j tiam. T ali quippe modo vorens feab omni cohiberefaci-
autemeandem mortem euaferit, vel quis fibi viameua- I nore,à carnali opere,velut à regalis Sabbati quieuititine-
dendiprxmonftrauerit, eo plenius vobis enodareyolu- • re ; quando vt a culpa poflet ire , 8c in gratia qtiiefcèrè,
mus, quo de necefiàtijs rebus hic quicquam prxtermitte- i quail cum lucerna 8c luce in .vno coepit minui, 8c in altéré
riolumus. Decurfo igitur die, quo pro effundendo fan- ; ro crefcere. Per Sylueftrum enim diuini luminisilluftra-
guine innoxio, à nefando fe abftinuit piaculp, fequenti tus feientia, ficut deftjebat in culpa in gratiaproficiebat
nodteper beatos Apollolos Petrunv8c Paulum in hunc ' 8cfapientia, exceptonoevno, quodadhucculparedar-
fenfumdiuino reuelatuseftoraculp, fcilicetquodfalute guitcum,quod inlapienciaDeinondum plenc cogno-
carnis ac fpiritus à fummo confècutuseffet opifice,fi prius uit per fapientiam Dcum. Vndc vt fapientcr inter iilos
falutemanimæàSylueftroquxreretpontifice. O quanta • defiperetinfipientes, dequibfasfcrjptum eft:Qwtfiulta
benignitas 8c humanicas Saluatoris : qui cum creator fit funt mundtelegitDeus, vt confundatfapientes, de fide Trinita-
omnium creaturarum, tale tantumque my fterium tanto tis 8c de myfterio crucis eo ftudiofius inquirere coepit a
viro voluit reuelare per fomni'um,qiiod falutem corporis fapientibus , quo ad exemplum Apoftoli debitor ejfe voluit
8canim*,fuperno confequereturexaminc.Conftantinus fapientibus&in]ipientibus. Et vt perpetux falutis quando-
igitur ad comprobandam gratiam diuinx pietatis 8c glo- que attingeret pottum, in feiplo idololatrix occalum, 8c
r ix , eandem vifionem diligentiffimè commendabat me- fidei prxbuit ortum : quia poftquam per beatum Sylue-
morix-.vteocitius earn Sy lueftropoflctmitigatacrudcli- ftrum fide fan (ft* Trinitatis informabatur , ibidem in
tate referre, quoprxtimoréilUus diulatitauitin monti- corde illius 8c fides accepit originenv, 8cidololatna fi-
bus 8c in fpeluncis,8c in cauernis terrx.Quis autem eogi- nem. Secundum admonitionem enim Sylueftri, 8c re-
tet veftrum, quam celeritcrad fe ftatim faceret accerfiri uelationem Domini, ihtus 8c exterius Deo obediuit, 8c
Sylueftrum? Quis etiàm cogitet, quam longam fibi vide- homini,dum velut in Pythagor^co biuio cathechizari ar-
baturfacerc moram.cuius prxfentiam vix vnam expeâa- ripiéns dextrum, fidei lymbolo cathechizari meruit per
uerathoxam? Vcenimcelçriteradduceretur virillebe^- Sylueftrum.
Ima^’nc?
facraApoilo
lo r iir
adConfli
;tinum adferuntur.
G
I .Cor. a.
Conflantioai
fum.'
ttogaudi«i
^yluefttg
««pit.
Con flan ci-
fic ca-
ccchumctus,
eo celerius poft ilium miftiis eft pro nuncio nunems,
8c pro legato legatus, quo coo per ante gratia diuinx virtu-
tis,ab eodem yiro medicinam debuit habere falutis. Syl-.
uefter autem a pufillanimitate fpiritus 8c tempeftate eo
minus habebat virium,quo fe magis vocari formidauit ad
mattytium; quamuis pro Domino paratus eflet in carce-
rem 8c in mortem ire , etiamfi ab eodem homine cogere-
turomniatormentorumgenetafubite. Et quamuis pro
eadem folicitudine quafi millc cogitatio nes haberet ante
mille,alio tamen modo cogitauerat ipfe,8c alio ille,quo-
niam per diuinx pietatis inxftimabile donum, quod ipfe
deputauit ad malum, ille vettebat in bonum. Licet enim
recupcrandx fanitatis conliliüm ab eode m Pontificeno-
dum fuifiet adeptus, magno tarnen gaudio vir ille beatus
eft ab Impcratore fulceptus,quoniam pro inquilitione illius
non tantum prius habebat ftudium, quantum 8c in
fufeeptione ipfius poftea folebat habere tripudium.Quid
plura ? Duod us igitur hac 8c iliac pariter conleden rib us,
8c de fide fan&x Trinitatis hac 8c iliac inuicem collo-
A quo baptism fit Confhtntinus.
C a p V I J .
KErum quia Sylueftrum 8c Conftantinum iam,inter
manus habemus, de nomine vnius, 8c de beptifma-
tealterius aliqua dicemus : quoniam in quorundam cot-
dibus magnum inde fxpius ortucS eft fehifina, qüod hic
ab Eufebio, 8cillicàSylueftro legitiÿ accepiffc bàptifbia.
Si enim ingeftis Grxcotum ftudiose quxritur,ab Eufebio
Roman* vrbis Epifcppo baptizatus aflèritur. Si autem in
hiftbrijsRomanocum ftudiorimatur honefto , proculdubio
baptizatuslegitur àSylueftro. Vnde breuiter hic
enodandum eftin no mine Domini,^qualiter hxc duo n o -,
mina vniconueniànthomini:vtquxftio,qux inter quof-,
damindefpletoriri,iuftappffitrarionefbpiri.Secundum :
definitioncmenimfapientium, 8c non iecundum opi-1
« .v « . w**vr nionem plebiiirtx, quidam eum vocauere Sylueftium, ;
quentibus , cplloquîo eorum eadem fine dubio ctedeba- quidam autem Eufebium ; quoniam facut in plunbus
Biblioth.Vet.Patr.Tom.7. B b z locis
Grxcè ac
Romane
liiftociede
Confiant:-
lit bapti- j
mo difïo-1
tantia cô-
poniuu. r
Sylueftct
binomius.