■ *■ Ißihi/Prabjteri
Mills an
normn f i bula
cuim
autor Cc
B
tarium igneconfumetur.'] -
rimhusno
minatur
abEufcbio
Die tertio
comederc
dccamib'.
Chrifti n
nibutio-
nes incor
ruptibilu
funt.
Efit.66.
D
Quodcunque enim reliquerimus ad noftram falütém,
pertinens inoperatum, eft autem iftoperatutn Sc hop
quod male operatumeft, & ligna,autfdsnutn atqüefti-
pula fadum,no eigne conflimctur,nos autem detrirocn-
tumpatiemur. Sed quis his addidit ? ■ «»
Si quis de camibus viäima pacificotuM dtciettto Cojbederlt,
irritafieeoblatio,necproderitofferenti,quinpotiusquacuque anima
Immundi
lia anime
Mut h.7.
/'•rtutes
n aß ope
tali feedulio contammauerit,ptauaricationis reaerit.]
N e c lis c fruftra prsfehti fandioni addidit, fed quia
quidam- poft finem huius v it s , flf mortuorum refurredionem,
aliamtalemVitam,qualis nunceft,defcj:ibere
prsfumpferunt, mille annörürti quoddam feculumin-
troducentos, in quo, vt aiunt,Hierufalem fenfibilis sdi-
ficabitur, templiimqueeiusV & qu*in ea quondam fue-
rtmc farida fanjftorumieftaurabuntur, & lacrificia offe-
rentur,nuptixquc,8c filiorum procreatie,& delitis quidam
eum iuftitia fenfibili, & longealia conuerfatio nó
ftra,quam ea qus nunc eft iuftorum,quum exmortuis re-
iurrexerimüs ent. Hanc ergo prxfumptionem de animo
noftro remouere cupienjS, fi quis de carhibus,ait,pacifi-
corumdie tenio comederit, id eft, ft quis fibiin cogitati-
one proponat, quia poft refurredionem mortuorum,rc-
liqufas huius vies adurus eft,8c modo quodam comedat
prxdidain mente, vtens pro cibophantafiaJ&fperans
fe comedere eo tempore quo comedercimpollibile eft,
id eftoperari, huius oblatio non fuféipitur ,necrèpu-
tabitur éi. Qui enim falfa de futurofeculoxftimat, hbi-
metipfi damnum facit, abomihabilem, & pollutam ob-
lationem fuam conftituit. Non folum autemhoc, led
& peccatjim Gbim et contrahit,propter quod-dixit,
Quinpotius quacunque anima tali feedulio coniaminauerit,
wauaricdtionisreaerit.j
de corde exeunt,& ilia polluant bominem. Decorde enifn exeunt
cogitationes mala, homicidia,adulteria,futta, falfa teftifaoniai
blajphemiai Non eaquxina&iône hint ,dicènsfurta,aut
adulteria, aut fomicationes,nam haec quomodo de corde
Oftendens quia & in damno bonorum viuit, Sc pec-
cato fe fubijcit, qnjpünque non bona deretributione
sftimat Chrifti : non enim funt corruptibiles rerribu-
tiones Dei,nec q us femel deftntxit, illarurfus conftitu
it: prsterea non yult virtutes falfa intentione pollui, vn-
de&dixit. . . .
Caro qua alt quid tetigerit immundum, noncomedeturjedt-
gneconfumetur.~] ;
Carnes dicens virtutes, exquibus fäcrihcumlalutare
conftat,verbi gratia,caftitatem, eleemofynam,iuftinam.
Haec ergo fitetigerintimmundum quippiam,quumfór-
te per fu perbiam iuftitia, Sc caftitas ad vanäm gloriam ,
Sc eleemofyna ex iuftitia fit, igne incendcntur iudicij
futuri. Quoddemonftrat Eraias:dicens. Qmimmo-
latbouem,quafiqui interficiat virum,qui mattatpecus, quafi
quiexcerebrat canem, 8c reliqua. Prslentisautem man-
dad redaconclufioeft. Qutfueritmundrnvefeeturea. Anima
polluta qua edeht di camibus boftia fdcificorum qua ob-
lataeftDomino,peribitdepopulisfuis.] Aperte hie ironiam
deftruit, Sc hypocrifin, haec enim funt animat immun-
d iti*, itavt horum homo interior lupus appellarecur,
quum Dominus dicit. Attendee ab eis qui vemumadvosin
veßitu ouitim,intus autem flint lupirapaces.Uidc carnibusho-
ftiae pacificorum ,fiue lalutaris,qu2 oblars funcDomino,
comedcntes, quia virtutes qua: a Deo pofiidentur: non
virtutis intentione, fed fraudulentet operantur,pcreunt
de populo fuOjVt noniam oues,fedlupinominentur Sc vt
maniraftumfit,quiade grcgeexpj?lfilunt. Quicunq; au-
tem extra gregem eft,hie in parte beftiarurn deputatur. Ef
-quitetigerit immunditiam hominis vel iumenti, JiuVomnisrei
quapoUuerepoteß & comedgitde huiufeemodi camibus interibit
deppulis fuis. Non ergo quemlibetillum folummodo
mala mundum efle, Sc carerc vult aótione fi falutarem fi,-
uepacificam operatur hoftiam, Sc cupit eius efie parti-
ce^fedvtetiamab alrerius malicóiun&ione abftineat,.
fiue cogitationes eius fiue opera mala fint. Quia enim
rationalis Sc intelle&ualis eft Homo, re^te ir/.mmiditiam
hominis,earn quae eft in confilijs, & cogttationibus, ma-
litiamintellexit, quod manifeftat&Dominus, dicens:
Needtim intélligitis, quia omnequod ingreditur in ore,in ventrem
vadit,&infecejfum emittitur > Ea autem qua egrediuniur de ore,
exeuûtîSedeaquaein cogitationibjis Sc confilijs funt,
quia ipià maximæ luntimunditiçrationalis hominis.Vn*
de quidfcogitationümalarumDominus mentioné fecit,
& fie addidit:hæc àutë furtt q u s polluunt hôtniné. Jumé-
ta eïgo immÛda fiint h i, qui immu dis 6c térrenis aëtioni-
bus ôceupâtur,ad terra intendunt, qùemàdmodüiume-
ta.Vnde& fornicatores equiadmijfarif appellanturv Sim
omnisreiquapolluerepotefkf] K v - ,
Quicunquifeomnia 6c diuinatiobes, Sc purgationeS,vcl
diès,& tépora euftodiunt, multo magis autë Magiôcvenefici,
abominabiles,funtenirnapudDominum> Omnis
qui facit hçc,forfitâcnitn cômunicat quis m,aliscorücô-
filijs,aut aâ:ionibüs,& hic, vtpoté prôhibitaimmunditia
ranges, nô poteft ea qusadhoftiaifalutarem vel pacifico-
rum pertinent comèdére,fiue operàri. Quum ënim nifiis
iuerit ea quæad falutc pcrtinerîtagere,& èomunicauerit
operantibus mala Sc quçad perditionem pertinent, peri-
bit de populo fuo, id eft,dé his qui laluan tur,nam Sc alienis
Communicarepcccatis,mortiferumeftvndé ôcDauid
dicebat. Etabalienisparceferuo tuo. EtPaulusTimothæo
præcepit. Manus cïto nem ini impofueris,neque communieaueris
peccatis alienis,temettpfum cajliitn eufiodi..
Loqmtufqüeeft Dominus ad Mojfen dices-.LoquerefiHjslfraél.
Âdtpem bonis,6" suis, ô" capr.cnon comedetis: Adipem cadauerit
mcrtïcini, & eius animale,quod à bejlia captum ejt,babebitisiit
vfus varies. Si quis adipem,qui offert! debetin inceiifum Domini,
cômederit,peribit depopulafuoJ] ,
A dmiranda eft legislatoris lâpientia,quemadrùodütn
per snigmata 6e parabolas introducat fubieiftis vtjlia,
caute mâdaci margarira, quafiih perain côpdhens liters.
Quamobrem enim adipc boum, 6c ouium J Sc caprarum
.comedi non prscepitcquorumq-, carnes mündas Sc efibi-
les dixit,eoru comedi adipem vetiuit, nec eiusqui opera-
turmandatü quemâdmodüeftbos ,necfimplicis,qui eft
ouis,neceorü qui pro peccatis poenitentiamagût,per ca-
pram quippe fignificatiy eaquçpro peecatis lunt lacrifin
«» .nnnni nrA.cpnmi'rin Kie, ànr IVirrntn imiTIOiari
da liorai-
nés bellui-
li appellâ
:ur, ÎKfcfj).
i.Timt.j.
1 , quu capram prsceperitin his, aut hircumimmolari,
ucc horum ergo conceoit vtdefidériüni cdmedamus? Ad
Deum enim illüd referri, 6c Deôofferriiubet,quatehus.
non fit fccundum intetibnem huma'naj fed Deo foliyni-
ufcuiufque rei, quam quis ç i prsdiétis adfequitur,dcfi-
dermofreraitur.Simihterpéccatofûdëfidcrium quod per
mqrtiçina, 6c à beftijs capta fignificatur : per mofticina
quide vtpotequielegcrunt per quafda impudicicias Sc p
iuperbiampeccati morte: Qupd probat Paulus de viduis
Cicdiccs:0^enimindelitijseßvidtta,viuensvJortuaeß.Vct ca
autc qusà beftijs captafunt, intelligütur hfqui dûnegli-
gunt cautela fùam,& euftodiam, cap tiuati funt,ab intel-
ligibilibus beftijs comprehenfirquod vt non faciamus,
rurfiis Petrus ait: Sobrijeftote, vigilate,aduerfarius enimveficr
Diabolusftcutleo rugiens circuit, quiïensquem deuoret. Quprû
ndn concedit adipem comedi: noxium enim eft nobis
horum defiderijs vtt.Sed nec Deoeaiubetoffem, defide-
rium enimpèccatorumperibit.Sed quidprscepit?
■ Babebitisinvfusvàrios.']
i Transferre ergp illiid ad Virtutc debemus, vt ad cafti-
I täte,aut ad eleemo(ÿnâ,aut ad iüftina,aut ad quameunq;
fpeciembons operationis horum defiderium conuerta-
mus^ refoluentesillud, Sc in alium modamderiuantes.
Hocenimeft,habebitisinvfusvarios. Quia Scadep's,fi
ad aliquam vtilitatem cuiuslibet conficiendi operisne-
ceflàriuseft,fubtiliaturatquerefqlüitur; :,
Si quis adipem qui ojferri debet in incenfum Dotriini comederit,
peribit de populofuo.^
Reifte périt videlicet cogens, aut alio modofuadens
e i, qui femetipfum obtulicPeo,ndnadfupernumocu-
lum defideriurn habere,led ad placendum ubi.
Sanguinem quoque omnis anmalis non fumetis in cibo,tarn de
au ibus, quamdepecoribus. Omnis anima qua edtrit fanguinem
peribit depopulisfuis.J
.. ' Qiiiafanguincm animam vultintcUigi,fufficienterfu-
■ • perius
..Timet, y
A beftits
captura
quid figd
ficcr.
H
.tetri.J.
rfala-nh
^ ï^ t o ô f t r a t u m eft. Vult ergo virtutc nos ^ffequi al-
tems diie6kionis:&neq; iuftorû, quqrum hoc locopropter
fù emm
fyiguinc
quidfir.
In Leuit. L ib . I I .
mani
kui offtt.
tequid.y
altiöré volatfi, cqnuerfatiqne fignificauit,heqj pec?
Mtorum,quibus pecoru appelktio,pfo eo quodadinferiora
intendunt,conuenit comedere fanguiné ,id eft mini
ad eorum operari motte, j Quod autemi ficut edunt Lxx.
hoc n6 fieri in qmnihabitatione prscepit, perhabitationes,
differetesc5uerfationesinnuit.'Propter quod oportet
Imalitia côtraproxiiînü, ta fublimiter fapienté,quàm
medibcriter,vel nullum fapientiçftudiûhabentem, ôeve
dicatur breuiter, Sc iuftum ab éa,qus eft contra peccato-
rem,6cpeccatoréab ea q u s efle poteft contra iuftu,abfti-
neremalitia^t nullas illi moliaturinfidias,fciens,quiain
fanguincpeccatjÓcfanguinc cqmedére eü-legislatoriudi-
cat,6c peribit animahsc de pppulis fuis,pro éo qüo'din-
tentionéhabuitperdédiproximi. Iqfupef óchocintede,
quia ca qu s de prohibitis cibis eft,6c taiftu inmündoçum,
Sn&ioné infinuâs anims, lexmeritioné facif.quia maXi^
me ex gentibus populo ÿcuius efle fignificatipnc animale *
hominem rtianifeftauimus , mos eft omnibus yetitis pol- j
lui aiftionibusjd quibus ilium recedere prscepit.^
Loqttutus eft Dominus ad Mojfen dicens. Loquertfilijs ifrael. ]
Qui offer et vïltimampacificorum Domino, dfferatfimul&facri-\
Mum,id eft & lib amenta eius,tenebitque manibus adipem boftia,
& peltufculum. Quumque ambo ohlata Domino conjecrauerit,
tradeifacerdoti,quiadolebiiadipernfuperaltare’peâufculumaùtem
exit Aaron, &filiorumeiiis, armus quoque dexier depacific^
rum hoftijs cadit inprimitijs facerdotis. Qui obtuleritfinguin^§
& adipemftliorum Aaron ipfe babebit & drmum dextrum in por- ,
tionefuaipettufculum enim elatïcnis, & ar mum feparatiónistuli
afilijsifraei,ex hoftijs eorumpaciftcis, ^. dedi Aaron facerdoti, ac
filijsemlegeperpetua,abomnipopulolfraeL] "■ \
Vere qui legem Dei meditàtufnoifte 6c die,lignum eftv
plantatum fecus decurfus aqu,arum,vt det frudùmin të-
porCiuo meditationeirrigatumlegis, qusvtnonfaadt
faftidium,nec deficiatlegens,.variatfan<ftionem,cline-
renterdeijfdem prscipièns: H oc autem diuins eft fapi-^l
en tis, qu s in omnietiam diiciplinahoc operatur. Nam
ecce & medicinam iniienies morbiteflipore, multaprs-
ferentem medicamenta, multo magis Ôcïn hoc quo ani--
m s profeâ»m 6c fariitatemprsftat. Quamobrem yirtu-
tem huius intendamus iànâ:ibnis. • V
Loquutus eft Dominus ad Ho j fen dicens, Loquerefilqsjfrael.']
. In quo löcö; t x x. ediderunt : Et filijs flrael loqueris,
dicens. N on;ergo fruftra fuperius diximus, quia adpo-
pulum gentium,eaqustunc'di(ftafiint maximepertine-
bant,huius enim rei legislator memÖr,nort dixit nunefe-
cundumLxx. editionem : Loquerefilijs Ifraelifedi 6c.filijs
Ifrael: hoe oftendens, quia non.folum eis,fed Scillisl
loquatur, qui flint ex géhtibus , communis enim eis hsc;
eft fecundum fpiritum lex.Quid autem ait ? ;
■ QuiófferetvUtimampacificorumDomino, offer at fimul&ft-
crificium,id eft &libamenta eius.f
Secundum Lxx.aqjem : OfFerens facrificium falùtarè
Ddmino,qfleretmunusfliûPomino de (acrificiofaluta-
ri eiüs.Etquam hot interpretationem habeat,manifeftat
plane quöd fèquitür.
Tenebit manibus adipemhoftia.']
Vel ficiit Lxx,. manus eiusqflerent exta Domino ,id
eft ipfum quempiam oporteteaqusad pacificà,vel ialur
tem pertinent operari, vtpote qui alteriüsftudiö, amici
forte,aut cognàti, faluari non poteft. Quemadmodum
hsciniquitas iniquifupereumerit, ficôciüftitiaiuftiiu-,
pér eum erit. Quomodo autem óportet hofti$ celebrari?
Tenebitmanibusadipemhoftid&peftufculum.]
\ Vel fecundum Lxx. Offerer adipc qui eft fuper peftu-
fcululn ,6c pinnaiti iecöris, & offerer ea vt imponatur in
confpeâu Domini. Peëtufcùlum appellat fidem ôccon-
fidentiam, quia hscfqrtitudini conitmda funt. Eortitu-
do autem ammalis,perfe<ftos deflgnare fqlct,nam 6cDo-
minus ad lob ita loquitur.Niittquid prsbebis eqiib förti-
tudinc ,aut circundabis collo eius hinnitüïSecundö Lxx.
âutem àddit. Circumpofliifti autem ei omneannorum
genus, gloria autem peiftoris eius audacia. Quod enim
prsfumit ôcaudet, ex fortitiidine Ôc confidentia fitr quia
Biblioth.Vet.Fatr.Tom.-
autem olim defacrificio felutariprscipiebamus veneris,
&renu,8dumbi, 6c pinns epatis, 6c adipis,8c fosmorum
memoria fecit,omifit autc pc(ftufcqlum,fed Sc armü::. va-
riare videlicet, ficut di&ü eft, legislationemv6lens,& te-
pusfibi feruare de eifdem ipfis rrequenterprscepta dan-
di.:EcGe enim nunc ea, qu s prius non dixit expoluic.
1 Tenebit manibus adipem boftia,&peäufculum.~\
- Vel ficut Lxx. Adipem fuperpeiftafculum,Scpinnam
epatis prscipiens offerri. Per pinnam , 8c renes,etiam ad
aliorum qu s iam diifta fiinc, femel memoriam nos redu-
cens. Perpebtufculum autem, fidem defignans Sc confi-
dentiam,quam offerriDomino vult,ab eo quifkluaride-
(ideiatyepafafiriefidempofsibileeftnosplacereDeOi
Qijid autem his addidit ? ? '1
Tradet facerdoti,quiadolebit adipemfuper altare.]
Re&ediximus enim,; quia omne npftrum defiderium
hqlocauftum, fieri vult. ^
Tectufculum autem erit Aaron &filiorvMeius. . Armus quoque
dexter depacificoriim hoftijs cadit mprjmitijs facerdotis.'] * ,
Armus dexter aiftiones bonsfunt. Ergo Scfidem ,&
aiftiones offerre oportet eum, qui faluari vult. Sed quia
peiftufculum filijs A a r q deputauit,qui fublimes vita funt, ;iom & ar-
■ armum autem dextrum facerdoti ,*qui imaginem Chrifti mum of-
tenet, propter quod folus facerdos hoc facrificium peefir *“ re ^>co
cere poteft,offerri aperre legislator oftendit: quia credere
quidem , 8c proponere bona^noftrum eft,fiue incipere
ea,operibus autem perficere,& ad finem perducere ea
\qus ccepta funr, hoc diuins eft gratis. Propter quod dixit
Paulus : Nonvolentü,nequecurrentis, fedmiferentis eft Dei: RamM
Sölius enim eius eft dirigere abriones. Propter quod Sc 1
brachinmipfe Dei riominarur i ait enimEfaias: Domtne, 'Efr j5.
quiscredidit auditui noftro, & braebium Dominicuireuelatum
eft ? Vt qui ergo ipfe eft verum brachiumi redte noftrum
armum,feu,vt Lxx.dicunt,brachium aceepit. Deinde in-
tentionem noftram dilatans legislator fubdidit: Quiobtu-
leritfanguinem&adipemfiliorumAaron,ipfebabebitarmudex-
truinportionefua.Chn&ixstii e'nim,intelligibilc (anguine
pacificorum,& adipe,videlicet animas,8c oefideriafalutariü
oftcr.es,qui eft quide fle filijsAaro, rip propter cogna-
tioile j fed.propterjppriam digniratc facerdos fingularis,
Sc in omnibus pfscipuus:ineiusportione armus dexter,
feubrachium dextrum, id eft omnis bonaaiftio,Sc operis
effe^us traniit.Recapitulas autc q u s d iäa flint addidit.
Ve ftüfculum enim eldtionu,feu fecundum LxXipropofitionis,&
armum feparationis tuli a filijs ifrael, deboftijf eorumpactficisi]
Qmafide'mi8ca6riohem,öbIatione fpecialem de pacificis
feu (alutaribns kerifieijs vult; Propter quo4 dixit.
Etdedi Aaronfacerdoti & filijs ew;]
I Secundum fuperius yidclicet didtam diuifionem. To-
tius autem h u iu s mandati con fir inatio fequitur. Legeper-
petua eft afiljslfrael.']' I <,'•
Non eft enim tempus, quo non fidei Sc a£tionis obla-
tiönem , fpecialicer Deus ab his qui faluantur, aedpiat.
Paulus quippe ait, ömnes qiii virtutibus pollebant,velutiAbel,
EnochÖcNoe:8cquofcünqvcum fllis conumeta-
■: uit,pcrfici per fide.H<ece/ vn£tio Aaro&ftlioruem in ceremonjs
Domini,die quaobtulttiosMojfesvtfacerdvtiofungeretiirjfö
quaptacepit dart eis Dominus a filijs Ifrael peligione pefpetuain
generationibusfuis.f
Ea qus diifta funt,, yidentur quodamodo ad vmftionc
facerdotüpertinere,fed nöin pr^fentide hac diflerere legislatorjppoAuerat:
^^nim cu vmftionefacerdötü focic^,
täte habet ea quij pdiifta funt,{acrificia?Sed folümodo eoru
qus ?uperi*ab to dida funt vult oftedere dignicatCi Sc
que ^fedum prüftet hfs,qui e:äCuftodiüt.Qiiod enjm ait„
Hac eftvnftioAaro&fiBoru eius in ceremonijsDomini: Ad fepe-
riora hocreddidit,y t tu cqgnpfceres,quia cuftodics qu^-
ciinque lex fuperius dixit, ad facerdotis proficit dignitatem^
8c ftüdendo ea valCas regale facerdo^|im,gens fan-
d a dici: alitet aiuemnequaquarni
Hac eft enim vr^io in ceremonijsDomini^;’^
Videlicet ex coriuerfationibus.qusinprsdidis funt
defcnptsfacrificijs. Propter quod addidit: J
In die qua obtulit eos Mojfes vt facerdotio fungcrentur & qua.
ptacepitdarieis Dominus a filijslfrael.' ] ___________ |
C t Ergo
Srichium
tcxcium, Virtutum
iftioncm
ignificat.
Hebrk.it.