
5 68
voluntatis irreftagabiliter Manii noftrahpnc conlenlum
decreuimus roborare..
V I I I . Charta de ducatu, Patrmatu,vel Comiiatu.
PRæcipue regalisin hocperfeda collaudàtut cleme-
tia , vt inter cundum popülum bonîras&vigilantia
' requiratur petfonarum. Necfaçile cuilibct iudiciariam
conuenit coramittcre dignitatem,nifi prius fides fcu ftre-
nuitas videntur elfe probat*. Ergo dum & fide & vtilita-
temtuam videmur habere compertanfo ideo tibi adione
Comitatus,Ducatus, Patritiatusin pago illo, quem ante-J
ce ifor tuus ille vfque nunc vifus eft egilfe ,tibi ad age dum
rcgendumqi commifimus.Ita-vr femper ergaregimen nb-
ftrüm fidemillibatam cuftodias, & omnes populiibidem
cômmanëtes, täm Erana,Romani,Burgipidiones,velre-
lique nationes fub fu o regitpine 8c gubernatione dégant,
& moderentur, & çOs redo tramitefecundum legem &
cönïtietudineméorum regas ; viduis & pupillis maximus
defenforappäreas.-latronum & malefa&orurri fceleraà te
feuerilfime reprimàntur : vt pppuli berie viuentes fub tuo
reoimine gaudentes debeant conififtere qüieti : &quic-
quid deipläadionein fifciditionibu$ fperatur, pervof-
medpfosältnisfingulis noftos *rariis inferatur. '
I X. Indiculus adalittin Regem, cum legatio dirigitur &
Vtrbufuggmturcommen- ^
datitijs.
DÖ mino gloriofo ; atque pr*cellentiffimo fratr'i ,illi
leguminum carra tanta, faculas tantas > itemque vidurtl
ad caballos eprum-, foeni carra tan. fuffufi modios tan»
hac omnia diebus;tam ad ambulandum , quam ad nos
in; Dei nomine reuertendum vnufquifque v,eftrum locis
co;pfiietudinariis, eifdbm miniftrare & adirnplere procU-
tens ,'qualiter necmoram habeant, ncciniuriam profe-
rant,fi|ratiam noftram optatis habete»
Regi, in Dci nomine ille Rex. Defideratus euentus
fideliffi mam nobis öbtulit facultatem, qua vèftr* fcreni-
tati làïutatibnis honbrifièentiam præbeamus : Eo videlicet
diledionis affedu proprietatem veftr* celfitudinis
cögnofcere cupientcs, quo veftràm gloriam erga nos fra-
terniratis indiuiduam arbitramur. Pröinde pnefentes vi-
ros illuftres, ilium & ilium ,ad prælentiam fraterniratis
veftr* direximus ,quibus vt veftram gloriam condecet,.
benigniflimarranquillitate füfceptis,petimus vt dum officium
legationis iniunóbe peragerenc, refponfis veftr*
dementi* præmoniti , ad referendum lalutis indicium
fàcris-veftris litteris hon o ren tur.
X. Refcriptioad R0 m, |
DOmino gloriofilfimo, atque pr*cellentiflimo, S c à
nobis cum fummo charitätis vinculo in ambre
Çhtiftiampledendo,illiRegi,ille Rex. Apices veftrç cel-
fitudinis, per magnificos & illuftres virosillos, fumma
cumauiditatcnosaccepilfecomperite, per quos veftr*
celfitudinis falutationurn munera, Vt condecet præmit-
t en tes, eaqù* circa vos funt profpera cognbfcentes, ga-
uifi, ipfos in veftro am ore, tales vt condecet vitos deuo-
tione benigniflima fufcepimus, & officium legationis fi-
bi a vobis iniundum noftris auribus pandiderunt. Sed o-
m nia à nobis in refponfis accepta, quid cum féliciter in
Deinomine^rémeauerint celfitudinis veftr* auribus debeant
enarräre.
XI. Trattoria Legatoruni vel minima facietida adiu-
fiiusinßar..
e
ILlçRex, omnibus agenfibus.Dum & nosinDeinomi-:
ne Apoftolicumvirum ilium, nëcnon & illuftrem vi- ;
ilium parcibus illis legationis cäüfa direximus,ideo iube-
mus, vt locisconuenientibus eifdcm à vobis euediofi-
mul, & humanitas miniftreturj hoc eft veredos, feu para-
ueredos tantos, panis nitidi modiostantos, vini modios
tantos, ceruif* mod. tan. lardi libras tantas, carnis libras
tantas,pbrcos tantos,pbrcellosfantos,veruecestanrbs,a-
gnellos cantos, aucas tan. falfianbs tantos,pullosran.oua
tan.oleiliBrastantas, gari libras tantas^ mellis taïf. aCeti
tan.cumini lib. tan. piperis tan. cofti tan.gario^itan.fpici
tan.cinatnomi tan.granimafticetan.dadvlas tan.piftacias
tan.amandolas earn çereorumlib.tan. ialistan.olerum,
X I I . Ftaceftumdonat'tonis.'
SI-Domifius omni|)otens,creator coeli&terrapermifit
inprincipio ,mafculuUi & fceminam copula fociari
confortio diccs,Relinquet homofatrem & matremfuam &ad*■
harebitvxorifiu, &eruntduo incarnevna. Sialiquid pro a-
more diledionis inter fe inuicem donare decreuerint,
hocnoftraferenitasinidipfis nonrenuit confirmare Igi-
tur venientes ille & ilia in palatio noftro, pro eb filiorum
procreationem interfeminime habere videntur, omnes
rteseoriyn inter ie , per manu m noftram vifi funt cohdo-
nafle, (f fi ita cpnuenit^Villas aliquas inter fe vifi funt cpn-
donaffe. Dedit igitur pradidus vir ille per manum
noftram,iamdid*coniugifuailli, villas nuncupatasil*
las, litas inpago iilo , quasaut muncre regio, vt de alode
parentum, velvndecumque adpr*fens tenere videtur,
cum terns, domibus & cater a. $imiliterin compenfatio*
nemrerum, dedit pr*dida fceminaantedido iugalifuo
iili, villas nun cuparas i lias litas in pagb illo, cum terris &
cater a, feupraefidiis domus eoru m, argento&auro,fabri-
cacuris,drappis,veftimentis vel omni lupelledile eorum,
pars parti per manum noftram vifi funt condpnaile.Ita vt
dum pariceraduixerint in hoc fieculum,.omnes res. luper
feript^s,ab vtraqueparte pariterdebeantpoflidere,vel4i
pro animabus eorum aliquidvexinde acloca landorum
dare decreuerint * voluntatis eprum liberum maneatar-
bitriumrqui pari fuo ex ipfis m hoc fieculum fuperftes ex-
titerit, am ba b us rebus, quamdiu aduixerit vfufruduari t>
ordine debeac po(Iiderc:& poll: amborum de hac luce di-
fctffiim,licuteorumdelegationibuscontinebitur , tain
ad loca landorum,quam bcnemcritis,vel eorum propin-
quis debeancreqerti hsredibus, tamfupra feript* villae,
quam & de pr*fidib eorum quicquid morientes relique-
rint. Propterea per pr*fenspr*ceprum deccrnimus , 8C
iubemuSjVt dum tali ter luper feriptis illis decreuit voluntas,
Ik per manum noftram inuicerq condonatum clfc di-
gnofcicur, per hoc pr*ceptum, robuftiffimoiure fufFul-
tum, atque firmatum, quicquid fuperius continctur (au-
xiliante Domino,& noftra gratia)debeat perdurare.Ita vt
nullarefragatio nec de parte fifei noftri , need parentibus
eorumpropinquis, nec a quocumque poflit conuelli,fed
omni tempore maneat inconuulfum. Quam vero audo-
ritatem, vt firmior habeat ur,vel per tempus conferuetur,
manu propria fub tus-eam decreuimur roborari.
X I I I . Traceptum de Uftuuerpoper manum
/ ^ \ Vicquid enim pr*(cntia noftraagitur,velpetfni-
V ^ n um noftram videtur efle tranfuullum,volumus ac
iubemus vt maneat in pöftërum robu ftiffimo iurefirmif-
fimum. Ideo veniensille fidelis nofter, ibiin palatio noftro,
in noftra vel procernm noftrorum pr*fentia, villas
nuncupatas illas,fitasin pago ilk>, fuafp o n tan eavblütate
nobis per fiftucam vifus eft vuerpiflè, vel condonaflè, in
e a rationefiita conuenit, vtdumvixeritlub veftro bene-
ficio debeatpoflidere v & poll fiium difeeffum, ficut eius
adfuit petitio, nos iplais villas fideli noftro il li plena gratia
vifi fuimus conceflifle. Quapropter per pr*fens decerni-
muspr*ceptum, quod petpetualirér manfurum éflè iubemus,
vt dummodo taliteripfius illius dccreuitvolun-
tas,quod ipfas villas in fupra feriptis locis nobis volütarib
ordine vifuseftlaefouuerpiflbjvel condonafle:& nos pr*-
dido viro illiex noftro munere largiratis, ficüt ipfiüs illi*
decreuit voluntasiconceflimus: hoc eft tarn in terris,3b-
mibus,*dificijs,accolabus,mancipijs,vineis, filuis, Cam-
• - . < I ' pis,
bis,pratis,pàfcùisiâqùis? aqùar umüéde cUr li b us, ad intq- i
''érùUi qtiibqüi'dibid'ëtö4pftuslllfii^|>'Örti{> fuit-, dùm ad-
uixëri't ablqj aliqüa deminutibne, ac quàl'ibet re vfnŸrui
düàfib'ordifté'debeat poflidere Atfjpbft eius^ 'difceflüm
hiemoratusillê hbc habedt,ten'çàt & p'olfideatti&fiiisp'o-
ftefiSiaùt;;cüivblueritttdpoflIdfendiim rèlinqüàe. Etvt
h*caudbritasj&c;
’ XIV-. Prolog* ceponumRegalium.
MErito largitàtis tiôftr^ miinerë fubleuantur,qüi pa-
rentibus noftris Vel nobis * ab ^dblefccntia *tatis
eorum,inftantifamülah'tqr offieibi Item Ài.iAi Pracipue
compéndijs regalibusillitd adfcril>itür, quod pro con-
tcmplatibne feruitutisïfidëlibus luis cocëdentè Dbrninb
conlultifllmemüneratür. I t e Ü a l,i a Aq locvm-Sant
ctVmi iNihil^Vt aitApóftolus^in hoëmundbintulimus,
hec qlticquam ex eo auferre nobifcuip pbtérittïus, nifi
quod ôbanim*falutem,locisfàndorti^ideübtg Dbmi-
no afférentes impertirevidemür.Ergo coghblcat màgni-
tudbjfeu ftrërtuitàs velka, nosilluftri viro illi promptifli-
ina volfiritàtéivillàm nuncupatam illamjfitain ih pago il-'
lbjoüm bmni merko ex terminéfup, in intëgtitate, ficüt:
àb illo i aujt a fifeb noftro fuit poflèlfii, vël hiodërno tempore
poflidetiir,vîftfuim,us cbttcefiilfe. Qud^jropter pr*-
fcntem audoritàtem noftram decernimus ^ quam perpe-
tualitër manfurâmpflè iubemus , vtipfàm villam illàih
antedidus virille j vedixirnh^, in omniintegritatë i'Gum
terris,doni5bus,çdificijs,àccolabus,mancipijsiVineis,fil-
uis,campisipratis,pafcuis,aquis, aqùàriimuedecurfibus,
farmarijs,aaiacétijs, appenditijs,vel quolibet gehert ho-
minum ditibnififci noftri fiibditorum, qui ibidem com-
manent, in integra emunitatè j abfq; vlhus introituiudi-
cum;, dequibuslibet caufis adfréta exigendumî p-rpe-
tualitethabeat conceflami; Ita vt eam iurepropriètatio*
abfqjvllius expedata iudicùm traditiqne, hàbèat, teneat
atquepbffideat, 6c luis pollens, Dominb adiuuante, ex
noftra largitate i autcui vôluèritàd poflïdendumrelin-
quat j vel quicquid exinde facere volueric, ex noftro per-
milTuin omnibus habeac^bçeftatem; Et vt htëc audo-
riras,&c;
X V. Gefto adlocumfanttutri.
Ognofcatmagnitudofeuvtiritasveff:ra,nos proptër
nomenDomini adbalilicâm-illatn,vel'Eeclefiamil-
lam,vbi Apoftoliçus Pater noftér ille, aüt venerabilis vit
ille AbbaSjpneeflè videtur * villim nunCiipàtani illam,fi-
tam inpago illb ^ qtiam^Vfqi nuriefifeq^ noftér illé tehuit,
protnptiflima deuotionè cum omni îhtegnfàte vilèfui-
rniis eocefliffe; Qûapropter per pr*lêncertvàudoritatemN
noftram dëcërnimüsi quam perpetualitér manlüram elïè
iubemusîvtipfiimvillam,memôrataecclefiailla, Vel antedidus
Pontifex, aut ille Abbas, vt dixinius in omni iri-
tegritate eum terris, & cater a qua fuperiusfuntyitz vt eam &
ipli I& füCcelTdres fui habeant, tenëant & polfideattt, vel
quicquid'exinde àd profedumEcclefi* ûliâsaut bafili-
cæfacerè vbluerint, expermifluhoftroin omnibusha-^
béant poteftatemj Et Vt h*caudoritas. firmior habeacur,
vel per tempora,cohléruetur, manus noftræ lùblcripcib-
nibus fubeus eam decreuimus roborare.
X V I. Confirmatio.
HVem diuina pietas fublimat ad Regnum, condecet 1
fada conferuare pauentum,pr*cipue quod jp com-
pendus Ecclefiarum,au t loeis fandorum, a regali cleme-
tia pro æterna retributiqjne probatur eflëindultum , o,-
portet conferuare eum, Igitur Apoftoliçus, vir pater in
Chrifto nofter, illius vfbisEpifcopus, clementi*Regni
noftri detulitin notitia, quafi ille Rex per fuam pr*çp-
ptiônem, l'uamanu fubfcnpram, adEccîéfîamillius, cui
præeffe dignofcitur, villam nuncupatamillam , litamin ~
pagb ilia,eum incegritatefiia, lub omni e m u ni rate, abfq;
1 Ho iutroitu iudicum, de qui buslibet caufis ad fréta exi-
RtbliothjVet.Pat.Tomij.
gend.um, propter 'nomen D OM IN I bbnceflilTec *.
açïpfâm ptæêëpriqnëm fe pr* mahi btis habere ädfi'rmar,
ôcipembràtâm villam ipfe Pontifex, fiibeödem ifiödo ad
Çàfte’mEccIefi*:gblfide!ré 'vîdeàtürjpëtit àd celfitüdinem
nöftram.vc hoc circa epdém, vél mémorata Écelëfia do-
rfini illius , pér noftra debèj:émus corifirtfiare bracula:
loci,Vel meriro pr*^ti PpntificiSjgrâtàntë animo pr*fti-
.tifléi&cbnfirmaflèêbgnöfcitè. Pr*cipiëntes enim,vtficr
conftat præfatam villâm,à iamdidopriheipe, memo-'
rät* Éççlefi*illius, cUùi integritate, fub bmni emuhita^-
te Fuiffe concëflam, & 'eàni àd pr*lens poflidere videtur,
infpedàipfaçelïibne, pérhocpr*cepcumpleniusin Dei
notninë Cbnfirmatam,lub éo ordine, &ipfe; &fucceflb-
res ëbrurn, vél memorata Ecclëfia floipni illius j illam te-
neânt,ôçpoflidéant,&ebrum lucceftbribus ad poflïden-
dum relinquant, vel quicquidëxindè 'pro bppbrtunitatë
ipfius landi loei faciednm decreuerint,ex noftro permif-
fuliberam habeant poceftatem. Et vt h*c audoritas,&c;
^ X V I I . Confirmatiopro feculanbus vir is.
REgiam confuëtudinèrh eiercemuf, &fideiium nb-
ftrbrüm animbs àdhortamur , fi pttitlónibus no-
fttorum fidelium libenter ahnuinms,&eas inDëinbminè
éffedui mahemamtis. igitur illuftris vir illfe cleménti* re-
gni noftri füg|eflit, ebqubd antehoS annoSille quondam
Rex parens noftér j villam àliquàm, nuncupatam,fi-
tam in pago illo,qu* anteaad fifcum füum adlpexerat,&
ille tenueiät,pro fidefuareda, ëiüs mentis compcllcnü-
bus, cum omni integritate,, & ipfam villam afpicientem
pet; fUam pr*ceptionenli fua manu rbboratam,in integra
eräUnitace i abfquè Mlius introitu iudieum dé qiiiBusf'
libet caufis ad freda exigendum eidem conceflilfet.’
Vndé &ipfam praecëptionem antedidi principis S no-i;
bis oftendit relegandani, & memoratam vî-’iam ad pr*-
feris fub eodem modo poflidérë Videtürjpefijt vt hoc circa
ëödém noftra plenius deberet aüdotitas generaliter
cónfirmare.' Quiuspetitioheni pro refpetdü fideilu*,ficut
Vnièuiqidefidelibtis-noftris,iuftapetentibufr nëquiüx-
miis denegare, fed gratarite animo prie&tiflèi & confir-
maflè cognpleite. Præcipientes ergo vt ficüt eóftat ante-i
didâm villam illam 5 cum omni intégritate fuâ i abipfb-
principe illo' mé mor at o illi fuifle cpncëflam, Sc eam ad
prælènsiürepropnetariPpolîidetur, perhocpraéceptum
plertius in Dei nomine confirmàtum i nfpeda ipfa pr*ce-
ptione,& iplc,& pofteritaseius éâm teneant&pomdeät,
&cui volueriiit-aa pólïïdendum relinquant,Vel quicquid
exinde facere decreuerint, ex noftro permiflùdibero pcr-
fimântürarbitripiQam yero audoritàtem, vt firmior ha-
béatur,& pet tempora cbnleruetur,propria manu fubtus
eam decreuimus toborare.
X V I ï I . De régis Antruflione.
R ;Edum eft, vt qüitiohis fidem poUicehtur ill*fam,
noftro tueantur auXilio. Ét quiaille fidelis, Deo jp-
pido, nofter, veniensibidn palatio noftro , vna cum ari-,
maUià fua in manu noftra truftem & fidelitatem nbbis '\
vilus eft coniura{Te,Proptereaper prçfens prçceptum de-
cernimüsaciubemus, vt deinceps mejioratus illéin nu-
mero antruftiouum computetur. Etfiquisfortaflè eum.
incerficere pr*fumpferit, noueric fe vuirgildo fuo fbl.
DG. elfe culpabilem iudicetur,
X IX . Praceptumdedericatu.
S I eis qui Ié ad onus clericatus transferre délibérant,li-
'centiam non negamus, retributorem Dominum ex-*
inde habere confidimus , Noliprohtbere benefacereeiqtiipo-
téfifhyaleas öripfe vitiefac. Ille ad noftram venons pràfen-
tiam, petijt fercnicat-i noftr*, vt ei lkentiam tribwere de-
beremus quaiiter coraam capitis fui ad onus clericatus
deponere deberet,&ad bafilicamilläm aut monafterium
deleruire deberet. Quod nos própter nomen Domini
_ B b b 3 ; • hoc