EilfebiüS
Ecclefiafti-
cxhilUib.
S.cap.14.
D . A ld h c lm i, O c c id e n ta li u m S a x o m m E p ifc .
torcularibus regulariter exprimendos adiiexit, vtmercü-
leiitadëfedirinedaïis defrutaapothecis coeleftibus recô-
dëtida,& Angclicis cauponibus committehdafoeliciter in-
(èrrct, quatenus fupethorum conuiuia.huiuftemodi mu-
neribus de terreno nundinarum mercatu allants, gratula-
banda glorificarcntur. Magna eft igiturjpuruath præroga-
tiua,quam fi qùis amictcte per vim compellatur, u ob hoc,
humanum exofîis cohfortium communi vira (ponce caru-
erit,apud CXLI V.millia virginale carme canentia in coele-
fti contubernio gratulabitur gloriofîis. QuodEufebius
Græcorum hiftoriogçaphus, virgines Deo dénotas fedfiè
teftatur, quæ fe pro integricaris pudicitiaconferuanda, ra-
padgurgirisàlueo, per præceps immerferuntrvnde quidam
patrumjpropria (inquitj manu perire non licet, abfq;
eo,vbi caftitas periditatur,
Ab(qu,e eo,] Hocjanquatn Oratorio more di8um,forfan ex-
eufaripoteft ïaltoquuquacmque de apifialiquis occidat f i fimper
ejje pec.àttan mort ale ^ntfipat ex infpiratione Dei+vr Sarnfon, |§f
qu&damfiiriR<t tnttheres.quarum memoria in Ecclejîa celebratur-,
refiondet.D.Tbom.ficundafecunda, q. $9.art. ^.i.q.6^art-^q-:
iz\.art.i.z.&c,
OMirandum negociqm &propemodum inueftigabile
decreturmcætecis focmorum.flagitiis,quæ mundi (latum
Iugubricer con turban c, cumquilpiam inancipariin-
ûicus cogicur,& (preto libertatis arbitrio ratü fcelus perpetrate
cópellitunfi fob prætcxtu eaucndinoxam& declinâ-
di delida>quohbet exirij genere, vim vitæ crudeliter in tu-
lerit.tîxrraneusab Eccleliæ (beietaté inter biothanatus re-
putabitur.qua de recobii, iatuiyquam preciofo fît (ùpernis
münicipib. pu.dicitiægeuerofîtas, quamnecilludabolcre
& obliterare quolibet pado p oteft,quod perfedorü meri-
raludificari,& cunda virtutum genera eùaeuare valet. Vn-
deMalchus patcr,paternç(èueritatis violentiafomulq; materna
grauitate , qui (ùcceilùræpofteritati côfulebantcum
âd camal e conforcium cogeretur, cafti taris 0 b ten tu & re-
gni adeftiscaufoconcemneredecreufofedcumob cogna-
tæ propinquitatis curam accepto conuerforionis feruore
paulàtim tepefeeret, & à rorrido ccenobialis vitæ rigore
inftindu (Irophofi hoftis difcelîurus fenfimreftigefeeret,
àSarraeènis prædon.bus & ifînaeliris graflatoribus obuia
quæqueatrocitervaftantibus, capttis, v t feruilis ve ma fo-
mulari iubetur, iufto valde iudicio, vt qui inter didum re-
perebatpoftlimrnium, (êruiretvtvilemancipium: &qui
Sodomitanum pereuntis foeminæ difpendiû minime per-
rimefceret,prolixç (eruituris detrimentum & inuifom foe-
n fomulatum atrodter fenriret r&dum aratri ftiuam (poft
tergum relpiciens jnegligenter regeret, niptisfulcorugle-
buiisiugerumoccanugaciterdeperiret: cumq; ibidem p-
pta æ caftitatis in(îgnib.quæingenirabfolo.feraauerat,ce-
dere reftrida mâchera torqueretur.inaluit mucronetranf-
iqftus crudeliter ocçumbere,quam pudic-itianrveram pro-
fonando, vitam defèndere | ncquaquam anim£ periciuum
pettimeftés | fî integræ virginitaris ftatus efFufionefangiy-
nis Jeruaretur. Præterea beats memorix Nârcilïum tam
v rginalis pudicitiæ priuilegio prxditum, quam Pontifical
lis infube audoricate decoiatum r fub filenrij laribulo deli-
tefoei e nô feram, cuius, vita adeo (ignis | | miraculorû pro-
digiis ç<vu(canrib.clàruit,vt contra rerum naturam, liquc-
tis dementi quahtatem (o!i Deo mut^biie, orationum ar-
maturafietus in aliudgenns conuerteret: fîquidëm in V i-
giliis Pafobalib. quando reciprocis annorum cirçulisana-
ftafîs Dominica (blitæfoléni tatis tripudio celebratur, for-
tuito contigit, v t lychnis de lampadibus É’cclefi^pinguis
old liquor opportunus dedfot. Tum vir Deo deditps liquidas
fonrium lympHas exorcizâs^c (âcræ benedidionis
vbertatefçecundaSjftupédqyirtutisfpeiftacuIo pinguelcé-
re fedt;ica duntaxdt, vt latex Iucernarufundibulis infufîfs,
in oleieraflîtudinépeniciter vetreretur, &papinus in cen-
tro polùus velut fomespruina yelfeuo madefadqs, (olito
clan us Iuce(ceret.V crüm auriquushumani generis graflà-
tor,pro tanta rumoris prærogatiùa qua Catholicorumlau- j
des erebrclcunt, pbliquo huoris zelo (ùcccdi tut,v t tam fà- ,
uorabile yiri Dei præconium falfîs (ulpicionumargumeris
nutabundüm elideren N â ftrophofi fallaciaïum âbricato*
rcs (âtis probrofîim facinus & inauditum crimen aduetfîis
"eiim in Cathedra peftilenriæ fedentes'fùb trib. teflibus fàl-
lacicer periurantious côcinnant, vt pfolmifta chirographa-
tur:Inlurrexcrunt in me telles iniqui,& mentita eft iniqui-
tas fîbhquorum vnus ita ne lare crepitate torreretur, vera-
citer (è fori teftabatur. Abus itane virulenta regiæ peftis in-
comoditare popularetun tertius ità ne gemellis oculorum
obtutib.otbaretur. Ita Narciflus Deo côfîfîisnequaquam
apologeticam, vt fontes & infontes folent,defonfione ex-
quirit,(èdPontificalis cathedræ apicc bac occafione inuen-
ta relinquens,abftru(àm eremi vaftitaté periip,& friuola æ-
mulorû raàchinamenta, côcinnatafq; fadiones fogiés de-
leuit. Porro foliacés tediumperfonass quçprésbytero co-
tra Sufonna muffitantes æmulabantur, vltrix diuinilpoten-
tatus cenfîira,eiufdécladibus,quib.periurantes le deuoue-
rant,crudeliterperculfit. Quorü primus cu|ft omni donae-
fticæ fodalicatis clientela &propinqu» neceflitudinis con-
tribulibus »inproprij domatis tegülo vlcricib. flamm^rum
globis cöflagrafle memoratur. Secundus àtriplicilummi-
taee cerebri, plancaccnus morbo regio turgefoëns, vt tura
demens&impudens prbcaximprecatus fuerat,foetidûex-
halauit fpiraculum.Te/tius infoelicem (odalium fortunam
aiiimaduerten SjOinnis concintiati focinoris piaculum.fera
poenitentia, cundis aufcultantibus in propatulo patefecit,
tanrifquelamentorumfingulribus &tam raucidis fletuum
quæftib, lachrymabunduslugubriterfleuitjVt gemellis pu-
•pillarum luminib. fundicus fraudaretur, vnde can turn eft,
mihivindidam & ego retribuam dicic Dominus.Quid re-
fèrain landærecordationis Athanafîiim,cuius rumigcrula
meritorü gloria, & florigeræ pudicitiæ prxconiä quäquam
(pecialiter apud Alexandriam & Ægyptum clârefcerëc,per
totius tarnen mundi cardines,vbi foiesèariiolicafrudife-
rispalmitib.frondefoiç,longe lateqj percrcbuiqcuius alter
Scdogmatifta B. Alexander Alexandria pontifex, abiplâ
cunabulorum tenericudine exrirüle memoratur,tara nota-
riorum charaderes,quam grammatiebrum periodos cola
&commata àffobiliter inftruendorqui videlieCt Alexander
poftquam Arrij (chifmarici ilia,in abftrulum latrinç cu-
niculum turpiter defiuxerant,Ecclefîç triumphali rrophço
foblimatur: fedquidmirum fi Athanafius in fommogra-
duum foftigio diuina charilmatum gratia pollefoeret, cum
et am tenerrima ætatula in fonds nequaqua præiâgo indo-
bs prodigio caruerit,(èd puerilis ludorum gefticulatiopô-
tificalé futu.i Præfîibsauthoritatem portëndërif ? Eteiiim
peradis ^lilforum Saaamentis, conlpicatur. Alexander
ingentes pueroram cateruas in marinis bttorum glareis (a-
cerdotalé Athanafio contuliflè reüerentiam.&quofoâCa-
techumenos &Gôpetentes âb eodem myftico bap tifînatis
offi cio regeneratos extitilïè.- quod (cænico ludotû ioco ge-
ftum,decretis lynodabb.lèrio côfirmatum eft. Igitur Athanafius
poftobitum Alexandri lumpto EccIefîæPræfolatu,
quantas bæreticoru machinas exeuflèrit, quot fraudÜiétas
fcbifmaricoriî ftrophas pertukrit, quas aduerfusinfontem.
fubdola fodioneconcinnabant ,10. Ecclefiafticæ hiftoriæ’
liber à Ruftinocharaxatus, adftipulatur. Itaprorfos , vt
Conftantio Augufto qui Orientisimperij (ceptragubér-
nabat euulfum cadauerislacertum, & in làrcophago de-
latum oftenderent, quem ab Athanafio magiçæ ffaudis*
necromantiadc Arfonij corpore (ublatum follacirerretule-
runt. Quapropter imperaror commends baîrèticorum
lenocinantibus ibedus, & probrofis fedibnibus dece-
ptus,in Concilie Præfîilem inconfîilto condemnaripræ-
cipit., Verum Arfenius » qui quond.am in pùlpito Ledoris
omcio fungebacur,omnemcpcinnati foel’éïislcænam J>ro-
didit,& (àcrum Flaminem à tam flagùiofîs focinorib".Immunem
elïè deciarauit. O quantus quolHaip attritæ froncis
pallor ob detedum fceleris reatum, tremebundos àrguit;
& ediuerfo, quorundam vultus, purpureus genarnm für
bot vel ut ftibib depihxit, cum in Concilie valentem aç fol-
pitem (pecularentur, quem abfoilfis neruorirm nexibus
mancum & debilem rebantur.Verum buiulcemodi fonda
vidoria cöfucari ,f aliud argumenri genus molientes cômi-
nifoütur.vrproftituta pellex virùm cafti(fimum,profobuii
ftupro qu° penicus à puDercateinÊorrupto corpore caruit,
inumulate procaciter machinarentur:quç,cum ypiuerfîim
Eufeb.Ec.
defiaftic.
Rom. tt. •
D.Athana-
fij Hiftoria.
••Eabyix
ItUuty
. S*’»i_tas &
D e la u d ik u s v ir ç jn u a t i i, L i i e r .
folfæ gamiliratiS inceftum velut foedita Melancholiænau-
(cam de recêllîb. folfi pedoris euorftüiflèt, ftatim pTimo-
theitmpresbyterum, que nefandis vlriaru gremijsprocax
obuncaoat, apologeticavetboru veritatequafifixapelta-
rum teftudincî defédit. Verumtamen æmulorü vëfoniæ ccdens,
qcontr^virumDci,inuidiatorquèbantur:profiigus
longe proficlfcens, exulatadeo vt fopte annorum ,tntprca-
pedine ,in arida ciQiçrnæ latebra delitefccs, nequaqua lim-
pido folis radio potiretür,fod mes Deô d édita,cote durior
ferro forrior,adamantejigidior,oés calamicaturii infodio-
nes,quas clandeftina luidorum conlpirario hoftifoer ir-
rogab.it, in flexi cordfo éonftantiaæquanimiterperferebat.
QVid beàtü Babÿlam loquar,q Dominiçi grëgis excu-
bias,5<: MàridrâsEcclefîæaduerfus tmcufentaTyran-
norumrabie, velut contra Ferma lnporum fêrocitaté, non
more merce’nàrijjfe^lertia paftorali tuebatur-Cum eflèc
fummiPonrificatus infulapræditus,Numerian,û Auguftü
interfedorû cruore contaminatum/nonpermifît Balilicæ
fa'crariû ihtrando,.pollutispedib. piofanare, fodacerrimæ
caftigatipriis çen fura h focris Ëccleliæ liminib.funefti regis
, inttoitum arcebat: nequaqua damna rerum fotmidas, vel
vitædilpendium tremebundus&palli<fosexpauit,tnncad
palatinas ducitur Zetas, & imperialis Hypcdromivéftibù-
iù,qnatenuscum rege funefto reciprocis côflidib.&alter-
nis vicib.difoutans altercareturifod mente Deo dicatä nec
minarum ferociras refledït,iriec blandimentorum lenitas
demuket,vt a Catholicæ fîdeiperpédiculo adxortas fîrau-
lacrornm cæremonias verrereturmiox imperante Augufto
ad calumniâ Pontifids, & infomia Cleri boiâs in coilo,&
copecTesin druribus ftedubt. Infîiperexquifîtis pcenarum
machinarrientis focfarifllinos viiientis hoftiæ artus acriter
dilaceiât i becùo & tres germanipuerili, quos Babylas fub
difoiplinæ ^iedâgogco regularitér inftruedôs açccpei at,Jad
Regis pfælehtiâfimiilintroducqturjqiios'Imperator mira
fidej Cpftanria mùnitoSjcjim veroorum argumencis fabere
riequireticrudis vérbefu'idib.vapulare præcipit. Cernens
aütforibundus princeps inuidâparuulorum cônftantiam
percundaturvenerandümPræ(ulem,vtrum fijij fui veraci-
ter e(font. Qui reTpodilïe legi tur: Filij mei vere l’untfocun-
U durh D’etlm.mubereni aüt coram Deo mep non cognoui,
b ix * ex qup natas fuiói T um fondus Babylas decolïandi forri-
y tus fontentîam,cum tribus afomnis capiteiruncacur,& rubris
venarü riuülis focràtur. Sed & opèræpretium reor, vt
cejeberrifnos (piritalismiliciæ belIatorës,;&coeleftis me-
.dicinæ archiatros Cofînâ, & Damiâhum, nequaqua ab hi-
(lorica virginurelationëdirimentes, velut indignos cæte-
rorü cônfortio,fequeftrenlus: quosinfupemo Hierololy-
mæ mdnicipatuprædeftinatos, & æternalis bteraturæ albo
Öripfosjeum prçdiâds cômanîpularib.lætabundos eflè,
fidûcialiterCorifidimus. Temporibus namq; Diocletiani
dMaximiàm, Olympiade fexagefima feptima, cum edûftis
crudelibüs Catholidæ fideicultores, quos Chriftîcolas &
Çriiticolas nuncupabant.ad tburificandü ftatuis Ëthnico-
ram cogeretur j nolëces apoftatare,capitalem côpulfî fuhr
fubirefenrentiâiprçdidtos Chriftiiyriinculos rëligiofo genitrixgemellosenixaeratjinpubertarisàütprimordio,
in-
ftrumenris medicinalib. imbuti.ram valetudines hydropi-
coru & melanchqlias vifcerùm, qincSmoditatcs animaru
per coeleftè cataplafma curabant. Vifum fo.cæciSj&mala-
gmâ mohophthalrnis impertiedo: mûris tàtciturnitaris val-
uam refefando, fîirdocû auribus harmonias rerum reftau-
rando,balbis& blçfîs reéiitüdihëm loquelælargiédo,clau-
dos & mancos incolümitaripriftinæreftituendo, energu-
menos&fcotomaticos foeritonim gratiarefoallando3ip-
fos etiafortunæ ca(J bus oppreflos ^d foperos reuocando.'
Verumtamen Kuiufoemodîyirtqth munificentia ptædiri,
nonphilafgiriæ comerdoi fedgratuit^Jiberalitafooptatâ
«gfôtahtibus (bîpitatem contulerunt Euangebcó^ocór-
jahtesmirafcUlo: gratis accepiftis.g^nsdate; Intereajræ-
difto'tum rempeftate perfocutorum,cum jfen<50 Martyres,
Voues occifionis, cruentis carnificum niforonib. maâa-
rentur.&nequaqua conftemati,Ecclefîaram athletç,velut
m fonda matrepalæftrarü ludacentur : quanris &qualib.
præfoti ConfeflbreSjLifîapro tribunali fodence fuppbao-
rüinipachinamenris torquerentur, quis referre foflicia«
Siqujdem ligaris laCertis,Ôcconncxisfurarumartubup,in
proiu n do pelagi fruftra deraerfos, fed Angelico fultos fof-
fi.agio,effera fluduû ferpeiras coringr je non audens,ijlæ-
fos littoribus redirait. Rurfusrrûculentus Præfos,tam cia-
•ro fondorû tyronum triumpboconfufîis&côfotatns,eo(-
dcminclibanumplurimo (armentorufomite (uccenfîim.
ddiuerfis cefoitum xitionibuscrepitantemtfucitertrudi
præcipit. Ad illos velut forpentes Salamandras,quasnatu-
raliter torrctesprunarûglobi, adare vel cremare nequeût,
flagrantis camini incendia non combuflèrunt: exin è culci
tormento vexatos,& gabulo patibuli (ùlpenfos, infîiper di-
ris figittarum i&ibus obrucos, Angebcumprotexitpatro-
ciniiun:ad vitimumdecollationisfortiti fentenriam, cum
palma virginitatis, triumpho martyrij agonizarunt.
NJ Ec nieminiflc pigeât inclyrimilitisChrifti,Chiyfomi:
r L — ^ Pater aE Alexandriaproficifoés,Rom* Gymjio-
fophiftis, & Rhetoribus traditu,cundis Hberalib. litera-
rumftudijs erudiri fecir. Eratn.vtfertur,tamardenrisin-
genij & capacis memoriæ, vcquicqd leditando & ferritâ-
doenixiusrimàretur, vekit vifeo glutinatu præpropere in
præcordijs puerilib.lentefoeret,& intra fogacis animi con-
claue, radicatu hxrefteret: igitur conlûmatis grammatico-
rum ftudijs Ôç philofophorü difoipbnis>f quæ 7. (peciebus
dirim ütur,ideft, Arichmetica, Gcometrica,Mufica, Aftronomia,
AftroIogi^Mëcfaanica,Medicina:cumadfocrarilE-
masEuangelioruaquasveni(fot,quantocius cundaStoi-
corii argumenta & Ariftotëbcas Catégories, quasX. præ-
dicamctorum genesib. diftinxit, dido citius dÜpexit,dum
folercer animaduerteret,quanrü coeleftis Philofophiæ do-
gma.mundi difoipliriam,&mortalium comentapræftaret:
cumq; regeneratis gratiæy ulua coceptus & foëtofis Bapri-
fterij partub. editU',in venerandis Ecclcfîæ cunabulis nu-
triretur, extemplopoftrudimentafidei,neophytus difcii
pulusefficirur dogmatifta præcipuus, & Dominum Chrû
Hum Deifiüu,nequaquaperfidorum diforiminaperrime-
(c5s,cundis publica voce propalat.Quod genitor affiniü,
&contubernabum relatione vbi côperit,eimdemfiliura
contra iura naturç,laribulis carccralibus ardandü,& fomis
mediamacerandüincludit.Ahoqui&prôforiprionemrerum,&
patrimonij iaduram, infîiper & capitale diforimeii
perhorrefeebat, ne ab Imperacoribus locuples gazarum
j opulentia, cum vitæ eius detrimentofunchoisfifcarétur.
‘ Ergo cum animaduerteret Chriftiani,acerbitatem poena-
rum libenrer laturû,iam non tormentorum fopplicio, fed
blandimentorum lenodnio natum flèdere nirieuf, & au-
ferens ilium de ergaftulo (quallente, oloforids &bonby-
cinis indutum veftib.mifîtin triclinium, vbipuleherrimæ
virgines prcciofis comptæ cycladib. delidas &fompraofo
ferculoru conuiuia prçpararent, efFrenatos læririæ cachin-
nos &ioCofos ludorum amplcxus mifoentes, vt in talibus
blandimencis ferreaiuuenis præcordiamollefoerent: fed
vir Deo dédiras nec mulfo epularum foginaiuperarar, nee
formofo virrinüvenuftateàpropofiti rigore refleditur,fed
mollia pdellaru labra, vt nociua viperarumvenena de d inar,
paruipédens Epirhalamij elogium in quo cautum eft}
Mellea tune rofiisharefiunt labia labris.
Demrle quidâ de contribulibus bortantur pâtre, vtfibus
bjandis cônubij nexib.nodaretur5&illecebrofo matrimo-
nij lenocinio vincerctur. Tune Daria virgoVeftsdis foris
pulchra,& eleganti forma, gémis atiroq; radians ad Chry-
fontü procaciteringreditur.Vt mibternCbriftitam vrbana
verb orû.focunÿ, q phalerata colli crepundia, ad thalami
copula inclinarent.Sed fecus ceffitqrarifîincoriturnamq;
inter eos foris prolixafermonum concertatio,& redproca
fententjarum diiphrario,eo q> Daria dialedids artib us im-
buta, & capriofis follogilmi cottdufîianib. inftruda fuifle
fejrebatur; ita vt difertiflïmi oratores,tam fogax virgin^ fo-
genium alcerno experiri conflidu vererentur.QuidpIura?
tandem vir vitæ venerabilis, nô (xaudis argumenco,(ed ra-
riocùiationis documenco,in rcdprods conflidib.vidoriæ
palmâadcptus,eandem Dariam iamCatbolicæ fideifocra-
menta credentem fîifeipit,& fimulàtoHym enæi comercio
fîmulçonuerfotur, donee folubris lauacri Iarice luftratur;
mox relidisDialediçorum difeiplinis,quibusdudum in
gymnafijs fludio exercebatur, Canonids lcripturis & co-
CAP.xrm
•Philolo-
phorum di-
fciplinas dU
cit, proMi-
' thematicis.
H
SS. Chiy&n
ri SçDariar,
caftitas &
Martyrium.