Secundo
Uuace, ne
eft irtelh
g.-ndura
debaptifino.
Pjàlm.41.
Ifychÿ Prtsbyteri.
~ sStlMabititëuKt»pwqu£f: ' T * ; / f ' ' \ etfivnigenitipaffione,tamcntotimtriiiitatis,.hocquoa
■ SecuadoVtïquè iliudlàuâttS ,• 'höbis autem non eft fer ex illo (acrificio aâum;eft,myfteriufuit. In nomine enim
cundurnbaptifma. Vnus enim Dominus, vnafides, vnumba- patris, atqueipfius vnigenitifilij, & fandi Spiritus eciam
ptifmd. Et quomodofeciindb làuabitut, nifi abfolute per baptifmaagitur, irt quo in morte Chrifti baptizamur, &
lachrymâsîHoc enim non femel,heebisffedtertio,Serre- totum ip (um myfteriumineo ranâdncatur. Pràecepitau-
quenWlicetpêragivquia&baiiidèicebât.F^4î/«»r»»i- tem&kxtanumoleirumi,quiafideintelligitui:,&agitur
biluchrjma meetpanes dieàc nocte. Sufficiunt çrgo& hæcfa- , vnùmquodque eorum quaî prædidta funt. Q u * iufte fex-
ristacereintendenti, quiia eà quæ funt fpiritalia, fpiritali- tatius nqminaturjquià quemadmodumXe^ariusmenlu-
busléxpræcepit,& vorelepram ,ideftpèccatum, nosti- , raeft, yclficqtylamfecundutnLXXj.. dicamus-., eadem,
mere defiderat. Propter quodeius cmundationesplur:
mas praecepit, quum in nullo eas aliorum, quæ circa Gor-
pusgcruntur,præcepiiïet. Subtilior tarnen probatio erit
norum ex fublcquentibus. ' :
Affumetduosagnos immaculatos, &otiemanniculamabfque
macula , & tres décimasfimiU in facrificio, quaconjperfit oleo, &
feorftm old fextarium. Quumque facerdos purifie ans hominem,
Jtatueriteum,& bac omma coramDomino in ofiio t'abernaculite-
fiimonij, collet agnum,& offeret iUümpro delitto,olei^fextarium.
Etoblatis anteDominum omnibus, immolabitagnum vbi immolarifoletboftiapropeccato,&
holocaufium,idefi,locofantto.Sicut
enim propeccato ira à 'pro delitto ad [acerdotem pertinet hofiia:
fanera fanttorum eft. Affumtnfquefacerdos de fanguine bofiuqua,
immolât a eft pro delitto, ponetfuper extremum auricula dextra
eius quimundatur,& fuper poüicm mams dextra, &pedit. Et de
oleifextario nnttetin manumfuamftnifiram : tingttquedigïtum
de ctrumtn eo,&afpergetfepties contra Dominum. Quod autem
menfura vniufcüiufque, minus & plus rión capit. Quod
ènim plus eft,effunditur: minus autem proptecea no fuf-
cipit,quia hoc quod minuitur,nequaquain iam fextarius,
vel cotyla poterit appeilari. Sic & ftdes ad mentis noftrs
menfuram datur,quse nó capit amplius, aut minus quam
vnicuiquedDeo eft diipertitacognitiqiquqd ergo minus
eft,aut amplius jadinfiqelitacem tendit.Sed quamobrem
.fextarium olei, vel coty lam dixit? quia mifqratus, inquit,
Deus humanügenus quumiliudadexplendalegis opera
infir matumviditfec,-iam non expperipus faluare, fed per,
gratiam hominem voluit.Gratia vero ex miferieordia,at-
que compaftionepr«hecur,& fide comprehenditur fola,
non ex operibus, vt Paulus dieit: Nam grab* iam nonerit
gratia. His ergo acceptis, ad oftium tabecnaculi teftimo-
nij adingreflumvideliceticientias Dei qui mundatuseft,
adducitur. Sacerdos autem fu mens agnum vnum pro de-
lidto immolat. Atqui fi de cöiporah palfidne eflet h sc
Trcsfimi.
I* triniu.
til fytnbo.
lam.
Fide*ad
nenfutan
ccrçamdî.
W i -
Odauns
dies.c
rslututCmeftdei, inUittm tiunumfundct.fuperextremttmauri- 1 famftio, ficut quibuldavidcair, quid erat neccfle agnum
£uit toeKBK!?aTO»dunir>&'^erp»iiicei»mM«.«fed>> I propeccato immolari Sedquiaadumbrat.proptednfir-
dexm,&fuperjangutmm, quifufuscfiprodelitto, &[uperc'dpttt micateiu Iudxorum myfteria, acquc lpiritaleminceUedtu
efut. RoddbiUjitc 070 to cot an Donino, dtjacictfactificium pro abicondicin liceta.Sic eciamd.it quaidam occaiiones Co-
peccato Tuncinmolabitholocdilftum,&pomtilluiinaltdrccum templationisperliceram,8Cverbaquasf!gnificelitinceUe-
libamentiohomo rife mmdabitur. ]d ‘. ' . H aamfpiritus:Vnde8cnfic,quumagnumvnum.propec-
S cimus, quia lex fpiritabs eft': quodpcopcereaPauIus catopr*cepiiretimmolari,qualemnOndicic,quiaipleeft
oiXtVtjpiritaliterdmdUatitcsnon damnificmurfruilibuskgu, proculdubiocamprodeliao, quam illius cuius atttesd
quioccultanturiniitera. Poftquamenimprimadie,qua Iepradecmebancur;Proptecquidetgoficiacit,nilifdtte
egreditut facerdos extra caftra, immolariad emutidacio- Vt auditum muriiat,& cautum reddat? Qmaipfe a draco-.
nemleprofipr*cepit: ebceturfusnuncoiftaua d ie, alia nefeduaus,peccatumvtfedu}Ut.PeraiSionesautemma-
proeo mcnficiafimiibbenturdOaauaergo dies eandem num fignificat: per pedem veto omnes nofttos motus, &
quamprimevitrigerir.quiaoranepr^fenstempusinheb- viascomprehendere.&pneuenirevoluit.Hisenimcafto-
domadibuscond^rnf. Poftquasoaaaaeft,*quam,vt, ditis.perianguineminteUigibilisagnii&ademquiineu
Agnum
ânniculû
immolate.
quid.
Uten oc-
cafioDcm
dat cent
plationi,
diximus,viitutem prim* gerens,vel omnino ipfam reno-
uans. Eft autem h*c in qua feluator refurrexit, inquain
caftca ingredie mur. Poft diesenim feptem eum qui mun-
datus eft leprofus, die videlicet oiftaua, in caftris ingredi
prsccpit: fed caftra qualia? vtiqueilla queelacob Patriar-
chavidit^quahdo Angelisfibioccurrentibus,locum Caftra
Dei appellant. Adhascmundatus leprofus, vtpote
olim iuftificatus7 tempore re wreftionis vienit. In cuius
figuram,o6tauam diem,ficut diximus,legislator accepit.
Qujeautemih o6tauadie agi praecepta flint,' imaginfem
eius, quodfecundum nos ett myftetii gerunt. Pr*cepit fi-
quidemduosagnosimmaqulatosanniculos fumi, & o-
uem anniculamimmauilatamvham , quorum quidem
vnuropfo peccato,alium autem inholocauftum pr^cepit
immolari. Oriinii autem h *c fighram gerunt fecrifici)
S^uatoris:ipfeehim propternoftrapecCata, 8cdeli6ta,
Koftia ipfe in holocau ftumfuit.Ex vtrpque autem generfe
proptereafacrificium offerri praecepit, vt oftenderet quia
Chriftus pro nobis occifus: fimul mafculum, fosminam-
que faluabit. Non fruftra au,tem agniCulum in vtroque
pr*cepit,fedperfe6him pet hoqfac'rifidiim figuraiiit, cu-
msfaciificijjucut didtum eft,iftafiguram gerunt, perfe^a
enim in praedidtiSanimalibus fu^tanniculaanimalia, ita
vt & ad hlios generandos fint idonea. Sed quU.eumqui
mundatur, fuperfecrificiumvnigeniti etiam fide totius
tmutatis fignari oport^l, tres decimas fimil*, ideft trini-
tatem patris, & filij, & fandfciSpiritus, habentem in vna-
quaqueperfpnapcrfedtionera. Perfedtus quippe eft denarius
numerus, propter quod & Dbminus diccbat: 5i-
mileejlregnumcoelurum mulieti, qua acciptens fermentum ab-
fcondtt in fauna tna fata, vfque dumperfefmentaretur totum.
Siimi autem haec confperfaoleoin fadBificium iubet: $a-
crificium autem dicit vnigeniri,quod in oleo conipcrium
eftiduia ob compaffionem noftram,geftum eft. Se;d quo-
jnodo diciir.usda eo tres offerri fimilse decimas? Ant quia
eft, quae nobis per mifericordiam & compaflionem eiùs
donata eft, intelligibilis lepra nequaquam poterit homi-
nenvpenetrarq, quanquam & oleum îextàrij, feu cotylae,
quam effefidemdicimus in manu mittere lacerdoté vult,
vt fàccrdotis fides, per quaih & ups piofieimus, in operi -
bus oftendatunNec enim dlker-vim fuam exerit, nifi manu
aftiimptafuerit, id eft adhone confirm a ta, be fignata
operibus.Mittitautem oleum infinifttarn manum,be inti
ngit digicam dextrum in oleo ficut ait Paulus ; Per arma
uiftitia,à dextris, & afinïjlris,conuerfatuspergloriam&ignob't-
htatem per infamiam,&bonamfamarn,beeq\.i^ his fimilia/unt.
Tunc ajperget fepties contraDominum. ]
Praefumitenim talis laeerdos apud Deum, quando
mun dare eos qui necclficace m patiuntur, &C dimittere eis
pcccata potuerit. Propter quod fepties afpergit, quia numerus
ifte re mi ill o peccatorum eue demoflftratus eft.Sed
poftquam fuderit iuper extrema dextrarum auricularu,
& fuper pollices manus, ac pedis dexrrifecundum quod
fupradiximus,reliquum olei-incaputfunditeius, qui vo- ‘v lcu® M
cacus eft vt mundaretur :per caput fainftificationem omni
praeftans corpori. ChriÛurrïqj Domini eum qui mundà- j
tus eft,per hanc vndtionem efticiens. Tunc, inquit, pro '
peccato (àcrificium offeccurtqualiter an tem,no n dieit,ex
his enim quae de deliift is duff a iimt, poffu tit e tiam ea quae
propeccato funt,conijci; vicina enim fun't,& Communia
vtpote in communi materia. Poft hoc immolât holocau-
ponit illudin altare, tamp.ro ordine la crincio r ü,
quam pro CO qui paulilpfc prouenidegis.profe6tu. Prius;
enim (acrificium peccaci &deliâi pofuic,&cun c holbcau-i
ftum. Ergo prius nos Chrifti iaenheium à deliâis ÔC pec- $acrificiu
catis'mundat,&tuncnoftrumsconficicurholocauftum.Et chnfti I
proptercaprimum à delùftodicens: deinde hæcfubdidil,| J6mdan>e-
quia dc Chrifto &haec,& ilia dicebat, & ad vnum facrifi-: K*®
cium, quod ex hoftia nobis iantftificacioné præbec, quod J|^ocaUJ
uosadaltarealcendcrefaci 1. Quanaoenimmtelligibili UoBwfiu,1j|
eu iu n -
th. j.
w.4i7
lm.60%
'dm. 101,
n>goitaliriflj
InLeuit. L ik IK 59
emundationefpiritus totum noftrum corpus,& ammam
r n^ificantes, fpiritalcs fafti fuerimus, tue digniad afeè-^
fiôncm altaris efficimur : tunc plenilfimam accipiinus
mundationem,poftquam iam aliam neceffariam non ha-
bemus. Audifti enimmineemundationum profedtum,
quarum h*c quidem nos à pollutione lepr* Ùbcrat | _alia
autem in caftris introducitDehhçc autem ad altare lpfum
deducere, vtpote pleniflime mundatos, atquefubleuare
poteft.Quum autem vocemur ad fequentia,neceife eft,vt
ad ea cum omniftudio trànfeamus.
Quodftpaupereft: & nonpoteßmanusetusinuenire qua ditto.
funtJumet agnum pro delittoad oblatione vt roget proeofacerdos,
decimamquepartemfimila conjperfam oleo infacnficium,& olei
fextarium, duofqueturturesfiueduospulloscolumba, quorumjit
vnuspropeccato, & alter mholooaujlum, offertqueea dieottauo
purificationisfuafacerdoti,ad ofiium tabernaculi teflimonijeoram
Domino. Quifufeipiens agnum pro delitto,&fextarium olei,leua-
bitfimul,immolatoefaagno,deftnguine eius ponetfuper extremum
auricula dextra, eius qui emundatur, &fuper pollues manus eius
atpedisdextri.Olei vero partem mittet in manum ftamfiniftrafn,
in qttdinttngens digit um dextra manus, ajpergetfepties contraDo-
minum. Tangetque extremum dextraauriculaiUms qui munda-.
tur, & pollices manus, aepedüdextriinipiofanguinisquieffufus
efi pro delitto. Reliquam autempartem olei, quaeftlnfinifirama*
m,mittet fuper caputpurificattfVt placet pro eo Dominum. Et tur-
tumnfiuepuUum columba offeret, vnum pro deli£to,&alter um in,
bolocauftum cum libamentisfuis. Hoc efi fatrificium leprofi,qui
habere nonpoteß omnia in emundationefui. f ,
Admirabili erga eos qui legem accipiunt, legislator
condefcenhone vtitur.Ecce'enim veniampaupercati dat»
& moderatàpauperi laçrificià effeprsecepit : nefotte obftupefcat
; dum maioraei, quam virtus elt, præcipiuntur.
Sed quia nee eorum quae dicta funt quippiam-lacile in
quaeftu pauperum inuenimus,qui enim no habet panem,
vnde agnuni?quiautemp.ecunia egei, vnde emac coluin-
bam vçl turturem ; >manifeftum eitquod aliqtiam Con-
templationemintendat, & ad oçqi|îta ipiritus cleditcat,
eum qui vult ingredi ad riicfauros ablconditqs feienti* :
q.uum liceret enim ei eoartare iacrificiorum numerunv,
propcerpaupercaceni oftercncis^hoc ofniitens, viiia qua;-
dam eijôçnon maghi preGij exquiric, quod tacit cam paupertatiignofccnsquametiaralucrolacriticiprumvolens
dat intelligere^aqualepra maliuamlignili,cat,deinde huius
emun.darioeftpcemtentia, Haec autein opera necefl^- ,
ria habet,quae virtucibus & aftionis^ftudipvHleanc delerc
peçcata. Propter quod Ioanncs Bapci,fta,populo ludsooi
dicéz&z.Facitefiuttutndignumpurùtentia.Çôiidetaviitemïny
iicurlubtilis legislator, eos quinon omnia po,flint, quae
pertinent ad diftiiCtam rationem posnitenti* exhiberc,
opus enim habet pccnitentia or^cionem intencam , eleemofy.
nam,vigiLias,laccum,ieiunium:poftremoetiainilla
quae Oauid dieit. Facta funt mthilachrymameapanes dieac no-
tte.Et,Lauabo perfingulas nottcskttumtneum,lacbrymisfiratum
meum rigabo.Scd be.: Cineremficutpanem manducabam,&po-
tum rneumcumfletu mifeebam. Suntecenim quihaecomnia
lorfitan propter lenedtutem, aut propter mmiam corporis
infiemitatem, vel aliam necefliutem, àgere nonpof-
funt, licut in alio negorio praefentis libriinterpretacifu-
muSjignofeithis,quiavoluntquidem, non inuenitau-
temmanus eorum. Nonpolfunt enim, & vtpoteveniam
dans» alteram eis viam poenitentiæ, alia genera iaenheio-
rum exquirit,& ante omnia quidem agnum dieit : Op.or-
tetenimvnumquemquepoenitentiani agetitèm, aûbe-
nignitatem antéomniamigrare,&hancitudere,quialiçc
etiam cailibec facilisadadipiicendum eft, quam à p alis ,
abftinucrit.
Decmampartemfimilaconfferfamoleo.^ ...
Id eft Chrifti Theologian! afiequi,qiii oleo feu miferi-1
cordia noftricontemperari paflus eft carni; Etfextaxium,
feu fecundum JLXX.cotylam olei vnam: hanc auteiii eîie
manifeftilfimefidetn : inànterioribus demonftrauimus.
Sed quid offerri cum his legislatorpræcepit?
Duos tur tur es,vel duospullos columbarum.\
Hæcautcmiacüerepcriuntiir.à quolibet, ideft conti-
nuam legis meditatibnem,qu* noniolunv.exieCtion.e,nc
forte & hanc dicas eflequil?ufilam difficilem, fed cC/ex
contemplatione, quæ eftihanimb, & mente, cqnnCh^r.
Quae vtraque pro faced,& ieiunio &lachry mis,8£ cihere,
cibo funt,at que fimilibus.,;fiilla ad hnmijiandath'çaftneth^
ficrefien^ndam apimam drerreriis operibusagimus- Fa-
citautem h*cetiam legis meditatio: &^continpumhroc
ftudiumdiftridtaque diuinorummandaj:orum,atque bér
neficiorum contemplario, & perfcriitatio neeeflariehaerc
facrificia pro illjsintrodujçit, quæ etiam Dauid expdriii
diçens : Eeatusvir quinonabijtin confilio impio'rum & in via
peccatórum non fietit, & in catlfcdra peftilentk nonfedit. Quo d
manifeftat agni facrificium:omnicarencis'maciila, atqlfe
proptèreairinoccnriamfignans. Sedinlege Dominifititvoluntas
eius: Ûiiixs videlicet qui mpndam hâbejt fcicnriam,
per cqntemplationem innocentiumcogftationum,qua-
les quofdam Panjus dieit , legem non babentes, & opera legit
feripta ipcordibus fuis : per difciplinatas , caftalque cogita-
tiqnes dem, nftratites, qjialis qqpdammbdo eft turtiiriS
oblatio.Vnde cqgnitionem aniihali ipfe Dei Ipiritus. per
Hieremiam Propnetam inefte teftatus eft:Turtur_,&})irunr-
do, & ciconia, cufiodier unt tempusaduentus fuipopulus autemeus
noncognouitindicium Dominu Sed quid Dauid fupradidfcis
addidit?£ris lege DominifuiPvoluntas eius, &in lege tiusmedi-
iabiturdieac nocte. Huic cqrriparamus coluihbam, quaih
quafi meditandivim habereEfaiasPrqphetadicit, aifë-
nim : Sicutpiillus birtindinis,ficclamabo,meditaborttcolumba.
Inuenlt ergo legislator viam,per quam &infirnïura mun-
dare Déq.qnæpoflit offerre.Et propterea legk huius fub-
fequ entia non immutauit,qftendens,quia ecu manus cu-
iulquam non inueniat hoc quod poenitentiæintentib fe-
C.undum primam rati on em exigit, ignoijcitur quidem ei,
ficut ex infirmitate.p.arie.nri:græcepittamen quæillieàïi-
dem emundationem, eandemque oblation* m ad Deum
profligate poflünt.Poflhæcad aliam diipenfetionem, eide
mmateriàf cohæren^c m, tranfij.
Loquutus efiDominusadMoy fen & Aaron diccfts: Quum in-
gyefiifueptis in ten am Cjoanaan, quam ego dabo vbbïitnfiijffefiio-
nem;fifueritpi^gàlepraii\£dibus, ibitcuius efi domus, nünctam
facerdpti, ’:^,éficet'. Quafiplaga leprà vtdetur mibieffe in domo
mea. AtiÜepracipiet, vtefferant vniuerfa dedofnopiiufquam
ingrediatur earn, vt videat vtrtim leprafit, neimmurida fiant o-
mnia qua in domo funt. Intrahitquepofiea, vtconjideret domum
lepra. Et quimyiderit inpanetibusiüiusqiiafivadiculas,patlore,
fine rubor e déformés, & h umilioresfuper fi de r cliqua, egredïétur
ofiium domus',&ftatimclaudet eamfepïem dielml Reuerfiifque
diefeptimo, confiderabiteam:fiinuenenicreutffelepram, iube-\
b itérai lapides, in quibus lepra efi, &proijcieos extra cmtatém,
in loto immundo: domum autemipfam radifàirinfeaïïpei'circùi-
tum,&fiargipulueremrafurà extra vrbem,inlocoimmundo,la-
. pidefque alios reponi pro bis qui ablatifuerint, & luto aliolinïri
domum.Sin autempofiquam eruti fiant lapides,&puluîselatus,&
akaterra lita,ingreffusfiacerdos videritreutrfiaih lepram,fi&pa-
netesajperfios maculïs lepraeffperfieuerans,&dmntunda domus,
quam (laùm defir lient:& lapides eius,ac lignafdtquevmuerfium
pulueremproijcient extra oppidum, in loco immundo. Qui intra-
uerit domum, quando claufa efi, immundtis erityfiquead vejpe-t
rum. Et qui dormieritin ea,-& comedcrit quippiam, laudbitvsfii-
mentafua.f
Qui.iuuari defiderat, fan&a fpiritalia negligenter
meditari non debet, ea quæ maxime drcumfpicere ei ne-
cefle eft ,in quibusinimici,indo<ftique offendunt. Nam
ecce quidam in nüper ledtalege hqcreprehendunt, quia
fecundum quqd LXX. rfferunt,Deum ditentem Moyfes
introduxit: Dabo niaculamlepræin domibus veftris , in
terra.proàiffionis veftræ. Putàine Deus, inquiuhü,indu-;
Cit mala/’Quibiis refpbndemus ëÿamjfednec turpia funt,
nec mala, éa quæ affliguntaderuditionem, ieu poenafto
iuuamine ço nftituta, veluri fames, të\ræ motus, hiardà
terræ, tempeftas maris,bellura, at que firnilia,ficut & ipfe
per Prophetam dicit ; EgoDomims,&non efiahus,fprmans
lucem,er créant tenebrasfacienspacem, & crians mala. Qurb us
firnilia ÔC alterPrqbheta dicit) Quia defeenderunt malaà
Domino inportamHierulalem,curaultuâ7quadrigæftàporisjhabitanti
Lachis. Sed ÔfProp'Keta Àmbs ait i Siefi
malum induit ate, qUod Dominus non fecit. Que quidem
Deus,
Pfitlma.
Efa.it.
Deus aura
»h .
|eft i i f e s l
quod id I
ædifîcatio