
S i S
Fault Aqmlegknßs Diacom
annis triginta vno.peindeLatinusSiluius regnauit annis j
X»qffo etiîLtemporfe'âpud. Hébræos Dautd regqabat. Ppft -
ciftùs ôbitunï Alba^Sumusregnàùirannis:;XXXlXJ Poft.
.huiitÆgyptus fiueAtys eiùs filiusannisXXîy. E>eiftde
Capis SiIuiusfüperiotis regisfijiusanyis XXVIII. qui Cà-
püam'in Câpania cobc|idit. Iténl Cape tus S iltiiûs Çapis.
fllius, annis XIII. " Poft T yberious Capitffi lias an nis', IX. •
AbhniusnommeTybeiinüs flùuius di&us eft, eô quod
Sôcceflk huic Agrippa Stlùius regnans annis 'XX. cdius-
rempotibùsHofoertis hrifîè in'Grçeiapèrhil^tur^ehinç
IfcemusSiWtó^grip^fi»peiioÊ|èr^sfini^re^a!aiir.^-
nis XI-X Kfopfcdidiym Albanbrum inter moritesVhi •
nuncRoraa eft poluicquiob impietatem fulmine i£fcus;
intérim. Póli liane regnauit Aüentinus Silaius annis
XXXVII qui fdiffeeiTriroperfèrî^é^^ qiiSjpineo
monte qui nündpàtsiÿrbii eft.rnortuüsac fepultus æternïï.
iôeovo^bulunidedk. Sucee{forbuiu's>exrKkI^rocas SiT
üiusi eiuldem Auéntîni BHusikuOTegnaukbi«îis X X I I.
Quo régnante Phîdon Argiùus menluraV^k. pon.dera.ce--
pcrij^eumapùdiHébrÆOS'A^in Iud%a& IF|era(àièm re-
gnaretïEx dum Piöcasöbi(Fer,te(h m emuni fuum duobus
filijsfiiisAmulio& Numitori reliquit, vtvnuspecuniam
.procinusjalterrègnuiB îü^iperet^AmuIms vërofratti luo
Nurnitori eIé^ouein4fe'ÎIr>^t quoddelideEarec >aecipequod
fciliccttalisnupta fit, quæ Thalaffium habere me-
reatur. Commons beHiVptopterraprarum iniuriam.Ge-
oinçfës.vicit ,..Antemnates»Cruftumios, Sabinos, Fide-*
nates. Hæç omnia oppîdayrbem cinguntc ;Tune etiam
Xarpeia yirgoVSabjftpruin d^peis? in nabnte obrufa eft,
qui ab eius nomme TarpeinS'dft.appeilacus, in quopoft?
ea Capitolinm eil conftvudliim. Pepigere tarnen Röriia-
nicusn Sabilü^ quorufnBHa&îapueiurâjànMdtiaè^adeo
vt Sabinprum rexTirusTatiUs;(ènex regnaietparitet cum
•RomuJo,quero rnQxytin Iacietatem régniëius aflumpfit, \
.oeddit : SaHini quoqi:& Romani vnus popufo&efficeren-
tufcQiiq temporeRomaniadconfirmandamconiundio-
oïeniiTÔmina illorum Ibis'lnsponehailtnominibU^dcIn-
Biçem'SabiniRomanoEuniÆt.ex illo conlketudö tenuiti
;vtnenib:Ronianüslitabfque prænomine. Propter hanç
fetiam (bcietatçm cum Sabinorum*n ore Romulüs hàftam
lohgäroft fret,quæ eorjim lingua quids appellanir,Quiri-
nusëftdj&us; -^Romanivéro fiuéàqu;mbtis;ideft,hafti$ 1
longisifîueiQmimOiC^intesnominaricoepeiunt.<Ke-
ntu .'deniqia-Fabi.oduce Romuli fratrisfui, em/Hé vtfet-1
tyr Yolunjaçe.rutro paftor.diëxtinôuseft.5;Ç,aulà;âut_em;
^int.einus eius hæc fuit,,quod adcutelam nouævrbisyaüu.
•quem feceiant;noiTpbIlefLiffic.eie incrépauerat,eiusq;anr
guftias(afin tranfilierat. CumVeientibuspopuHSadhuc
pralium paruonomineièd magnisKviribus qgitatum, Ce?
ret-Numitor ve^OpèGaiiiamcaiit,Amnliusautemregnju j: ninenfiumçaptumaediritumoppidumr ailumptisfernel
ûêtinuit«inqko tegj^ùijAiinbs;XLIIL âtdiimtegnum armisnunquamquiesjquippcquibusegeftasturpisarqué
obtirieiet, çondikuc Deos,, relponiümque.eft ei, quodab j; obf cena famesdomi timerentur jil Ynquä acquieuiflent
ftitpç^àtri^Uiocei^^^ regiïum perdédr. Statknq;! | pâci aut foederi. Romulus veto eum "Vil; Kalendas Augu*
eumderegtTbexpulit; NutnitotaÙEemabi.ens,inagjrafeo | iti apud paludem'Capreæ fiilnjine iûus, nulquam çom-
Vixit. Etant auté ei duafilipSçrgeftus^c Rhea,quæ & Ilia ! paruiflec, anno regni XXXIX.ad Deos tçanfille creditus
di^a éft. M^ueris ergoAmülÿisrex reiponfun), Sergeftu £ft,& Quirini nomine conlècratus. Deinae Romæ per
fëcumaâyenàd6n6dùdr,^ eûmitv(ÿluao Rheam f quinos-diesSenatores imperauerunt, &;bis regnantibus
Ye^oquæ&I;liavadimeodipartus graria,,virginem veftaf , annijsvnus expletûsëft. .
iemfeçibi^^cùmlèpdmopaErui aîmo.geminos edidilîèt ! PoRcaNuma Pompilius rexcreatuseft,-cum apudHeiiifentesjiuxtal^
èminterra viua defoflaéiX Verum par- j bræosEzechias iegnàret.QuibeUüm quidemnullum geR
uulos piopeypain %bem , Fauftulus regij pa- Iîtr&dnon minus ciuitati quam Rommus profuit.Nam &
ftor ai mentïad AccunXfixrentiära vxorem fiiam decuUr, | quitus deorum & leges Romanis moresq; eonftituityqui
quæôb.pulbhritudiaëfn ^iapadcaté corpods qu^eftuQfî cbnfuetudinevpraeUorurn iam latrones &ièmibarbari vi- *
lupàWuuuisappelfêtaeft.ï’^iide& ad noftram viq; me- : debantur : & annum deicdpBtin decem menfès,piius fine ;
I möriam me.enicum cçllulæ lupanaria- dicuntur.. .Pùeri
cumadbTçuii^n'r^colkëtapaftocüm ^ latronum manu,
jntórf^oqj apud Albam Amulio, auum Numitorem in
iregnùnw’èftituiinr. / .V;
Rbmanum igitm imperium, quoiiéq; ab exprdio vllu
fere inmus,neqÿîncren^ends toto orbe .amplius humana
pöt^Rteein'ória recordad; kRomplp ^bec exordiutn^ui
RheæSihna veRalis-. vir^inis ,;>t prrerniflum eftr> filius,&:
aliquafiipputatione confuIum*r(8c,infinita Ronue lacra ac.
templa eouftituit. MorbodeceflitXLI.imperij anno.Rt-
gnante Numa Olaucus pdnius&rriinrec Iè glatinum ëx-
cogirauit. ■>„
^ yijuic fïicceffit Tullus Hpftflius, qui pri
rum purpura &XaIcibu3viu&eft, Manaiie in Iudxa regna-
te.Hic bella|eparauit,fidudabene exercitxiuuentütis^c
^ AnisbellumqrdnuneAlbani dicunrur,&quiab vrbëXII.
&t^tu%putatuieii MaruS, cum Renio ftatre vno partu i^i|^Eiajünr,intulit,eosqjvicit l£XtacongreflioHe,peIEr
edia!sel|* ïrscumincerpa|Iore>iattocii)aienirXVl|l.an- j fïna cla^P-Veientes&Ftkenates, quorum alijfex miliaria
iïosnadr^%bemëxiguanvinValkinpmöptet»nftituirX. abjVrbeRoma ablimc, alij,XVIII• bello liiperauic. Rurlas
KaicdasMaus,Oiympiadisfèxcxan.quarco,CGCCXIX. pacedirupca, Metius'Sufterius Fidenate bello meditatus
poft '^i^^cidiumjBuevVt placet Orofip,GGCCIV.aii- j dolum,dumcentradta temporali paceateituffueracaRo^-
te (exaruiöSiöiuimd^ Sennacberib lege manis,itaeos deferuitaq dfecepit infidus, vdn medio cer-
ChaidffMumtransferrenturinmontesMedorum. Con- | tamine cum cxcrcicu luo ia^proximo collè ponfideret.
éit'aeIgödititateqüam.exnotnineiuoRomam vocauit, a Tum ingenio vlas eft rex Romanus Tullus Hoftilius, vt
qüa:&Rómani%%pnkriindicum eft,hkcièjèegit. Con- diceret iuo cum fecefti.ftè conftiio, ob hoevr dato^gno
dnqtemploquod Aiyliunappellauit, pöllicitus erat cün- hpftilibusfuperuehiret agniminibus. Sicerecli.s fiiorum
^isadeinn conBigiehtibus ïmpunidtem^Quamobcau-
öin muititudineni nni.timorüm, qiu.aliquam apud ifa o i
^îuesoÉejnâm Mntraxerane» a4jfeeonfu^entem in eiui-
^atqiïfrecepit; ^atuür deöjqije Tuicique paftöres, eciaip
%anlmarmi Phryges qiibpiTOFnea^ & Arcades qui fiib.
Euatidro duce vénérant ,influxerunt. Ita ex yarijs quafi
el^enfReqngrëgauiceorpus ynüiïi, pqpüliniiqiRónia-
rttttn eitecibGentum ex Icnioribus elegie, qüorüm.eopfi-
|l Ijoxjmniaagece^quos Sepatores prppter fè!k&ufem,Pà-
! tfés ob/imilkudidé cüræ nominauit. Mille etiam pugna-
Itóteselé^tjqUosknutneromilitesa^pellauiti.Tumcum
vxores.iplê Sc populiis éiiisno haberent^ inuitauit ad Ipe-
Î ^Öalfinlüdörum vicinàsyrbi$Romæ uationès ^parque
'v^gities-ë^çum rapnit«uno,abV iEecbnditaquarEö;Tünc
^^tinui^ulcha;nm^«unâ»Eai»açq&iliatione;.rapiép-/
tium Th^iio-dn^RoWuii decernitur. Vnde inoiuptia-
Irum. adbuc folénàfettibus Thalaffio vulgo clandtaiir,
animis,quiiamiamdelperauerant,feparationefubfidij,&
Albanis territis, vicitFidcnates. Metium vero SufFetium
curribus illigatum, pro animiinfidelit3tediuifit.HicVr-
bera ampliauit adiedofCceliomontei Cum vero XXXII.
annis regnaflet, fulmine iduscum domo fua ar/it. Hie
temporibus Byzantium ciuitasdonditaeftjaPaufania'rege
Spartan orum , qux poftea Conftantinopolis appeilata
eft.
Poft bunq^ncus.MartiusI'Juirta! exfilianepos,IuIcepit
;im periu^queretiatempore lolias reguabacapud Hebt« os.
Hioeonrra Latinqs dimicaufti&w^,bmnes hnitirnosde
fpotenres tune TufciaeXII. populos innumdrisconcidens
confUdibus^Auentinummorttem ciuitati adiecit,& Iai.
>niculum;Hbftiamciu^ miliarioab
?y^e Romaxopdidit. Vicelimoquatto annoinipeoj mor-
^operijt.fgdcotiam regnanteEpidaranuseti: condita.qu®
poftea Dirachium eft appeilata.
Hißoriarum Lib er I. J 9 S
Deinde regnum PrifèusTàrquinius accepit.Hic iiume-
rum Senatorum duplicauit, Circum ROriiae ædificauit.
LudosRomanos inftituit, qui ad noftram vl^uememo-
riam permanent Vicit idem etiam Sabinos, & don parunt
agrorum lùblàtum idem Romas vrbis telrritorio iiihxitj
primusqiie triumpbans Romain intrauit. Müros fecit &
eloacas, Capitoliü inchbauit. Triccfimo feptimoirriperij
anno'per A ncj filios occifus eft, régis eitis cui ipfe luccefle^
rat. Regnâte Tarquinio, Àrion Methÿmnæus à Delphihö
ip T^naoim dicitur tranfportatus. Tunc etiarri Maffiliâ
tondftaeft. ÈotémporëHiëtalàlem à Nabuéhodohofbr
rëge Chald.-eomm lubuerîà ëfti
Póft htinc Seruius Tulliüs fiifcepit iibpermm, genitus
ex nöbilifdsmrnâ, càptiua tariien & alicillâ.'bégnauitque
aniïos XXXIV. HuicT^rqninijPiiftigreitiiÖ'dorrtiieri--
ti,capiit ardereviftïffi eftj Quod prodiginm cum TanaquÜvxôrlegis'vidiHèt.
eutftkiterlibdrôkedû^ùi^prdqùtt
reddregiiiim peruenit. Q^o régnanteBaldialàtimpera-
bat Chaidæis, fubquoDaniel fcfipturä hiÿftiéam in parie-
te legif&mrerpretatus eft. Hic quoq;Sabmos fdbegit, Ve-
ientes prælîô vietös tiefe dörriitosfregit. Momes Quirina-
lem tViitiinalem, Efquilihu m V rbi adiunxic ; folîàs circüin'
rrturum düxit: primus omniiun'ccnftim oidinauitjqui ad-
hiicper orbem terraruincbgiiitus erat. SuB eo Romatittii
hibus in cenfiim d'elatis. habuit captita LXXXiV. hiilià
ciüium Romaiiorum ciim his qui in agris étant; Occifus
ëft (celere gencri fui Tàrquinij Supetbi, ulij eiü's régis cui
ipfeiucceflèràt,& filiéqtiartiTarquiuius hâbëbdtyxôré,
Eodcm tèmpore Claudia qüinta.virgb veftàüs ob crimeh
ftuptiaccuiàta eft. AtiliaL iè pûrga'te dë'dignata lui ma ni-
ter in va,do Tybetis adijehaaim, èainq; 'afcendit. Ligauit'
zonulaproram, & ait, Si vitgblum, feqiiëte me. Moxq;
nauisihota ingrëiEq; eftRomâm.
Eucitï’s deinde Tarquinius Süpërbüs iêptfnius arq; vl-
tîmüs inuaftt ïhiperiünr. 'Qao tepiporé adielaxationem
Cyri regis'Perfàrnfti reüerfi finît Hierüiâk-mXL 1 1. milia
cfuadrihgènti; Iftëfekcôgi’tâüicprirhusyineùla,taürëas»fû-
ites & laminasj cbmpëde.s, catenas, qxïliai metalla,èarce-
tél. Volfeos, quæ gens ad jGaràpamam euritïbus no lon-
^ë-àb Vrbceft; vicit: oppîdàvalidâin Latîb;idëftOcricü-
lüm, Gabios, Süeflamq; Pomêtiamq; fubegir. Cum Tù-
fcîs paCem fecit, ac teinplum louijh Capitbliö tcdificûuit.
Pbftéa Ardéara bppügnâns in' XVIIf. ridilïario ab vrbe
Romapôfîtamciuitatémi Imperium perdidît. Nàmcuni
filiuseius Sektus Tarquinius noôteàrmatusnobtlillîmam
Lucrètiam Lucretij Tricipitini. fîliàm j Collàtidï vxoreni
pétvim ftûptaflec, eadeiriiuriS ttiaritu'm,Öabrehi,& ami-
CbS acciüit è cafttis, Vimque qüam Opprîçftà pèrtuleracï
Sens ac pudibunda,cbnqueftâ eft: SolaAtibus 'illis non
pertinere ad pudicitiara iilatæ violéntiæ çrimën extra-
neum : non enfinùnimurii hbneftfE, fèd ebrpiis tantum
fhifTe cbrruptiirh^ rhuilai inqUïti iftipudica exitl Lucretiié
le deféndet exemplô. iTum Ferrum quod veftê celkbat,
jfiibitö VifceribUs immèrfit. Propter quarh câufàiti Brutûd
paréns etiaiù fpfius Tarqùihij populùm conßtauit , 6c
TarquiniO adeniitimpériüiU. MoxëXeircitiis eumquoq;
ieliquit, qui ciuitatem Ardeam cuin ipfo régè impugna-
bativehienfquè advrbem rex pOrtis clâufis éxclufiis eft.'
Gurnqi impetafTetannis XXXV. cum vxote &liberisfil-
^it. ItaRoipæ regnatû eftper VII. teges annis CCXLlII.
ëumadhuêRomavbiplurimumvix vlquead ^Vmilia-
tium pdffideretiT arqüinij fané tertiporibtisacaftiffimâ Iu-
dith fiolophetnem peremit. Hisetiatettiporibus Pythagoras
Philoiophus.claruit,qui Sainp oriundüs Crotonæ
déduit,nouiffime Metapontüadijt,ibiq; fepultüs eft. Sed
Romani quanta mala per C Ç X L I ll.annos don tinua îlla
regum dominatio.në pertulerint, non foluvnius regis ex-
pulfioverumetiâ abiuratioregij nominis ôdpoteftatis o-
ftendit. Namfi vnius tantum fupqrbia fiiillet in çulpa,ip-
, furh Iblum oportuiflec expelli, feruata dignitatè meliori-
bits.
' Igitur regibus Vrbè propulfisi Romani conluleridum
fibi.quam cuiquam’fîiæ libértàti dpminandum rati, con,-
fnlcs creauerunti Tro vno iege duo hac cau^ creati, vt fi
vnus malus eftè voluiflet, alter1 eum, habens potefiatem
fimilem,coëceret. Et placuit ne imperium longius quant
annuum haberen t, ne per diutnrnitatem poteftatis injfole-
tiores redderentur, fea,ciuiles ftmper elïènt, qui Iè poft
annum fcitent eftèpriuandos. Fuerun.tergo primo anno
expulfisregiWus L. ïuniusBrurus, qui*maximè'egcrat vt
.Tarquinius pelleretni:: &L.Tarqüinius Collatiiius mari-
tdsLucreriæ, Sed Farquiniô Collatin^latim fublaca eft
dignitas* Placuèrar eninj ne quilquàm prorfiis in vrbe
màneret, qui Tarquinius vocaretur. Ergo accepço omni
|>atrimonio fuöj CX vrbe migraUit, Çc_ in locb ipfiusfedns
ëft P. Valerius Piibliçolâ coniul. Commouittanlenbel-
ltiiti vrbi Rom^ rex Tarquinius » qui fuerat éxpulfiis&ç
doliediis Mips gëntibus màximë Hetrufcorum ScVeien-
tö, vtiri regndm poftètreftitui dimicauit. îii.primapugna
Brutus confiiL& Aruns Taïquinij filius inuicem iè o.cci-
deturit : Romani tarnen ex eapugna taliter yidtores recef-
feruht. Vnô plusHettuleo cadente Romanus viéiorabi^
uit. Btutum -Romance matrons defènfbrein pudicitiae fiiaé
quafi çommuuem patrem berannup luxerunt. Valerius
Publieola Sp. Lucrctiiim Tricipftinum coilegain iîbi fé-
cit,Lucretiæpatreinv Qiiqmorbbmôrtud,iterümHd-
rarium puluillumcollegahi fibi iürnpfit. Itapriiîuisàhnus
ViÇobiules habuftjcum Tarq'uihiusCbliatiniis propter
nom en V rbc ceüîfiet, Brutus in prcelio perifiet,Sp.Lucre- ■
tiùsmbtbômqrtiiyvefle't. Secundô quoq; anno, iteruni
Tarquinius,vt regtjum.recipèret, bellum Romanis intu-
lit,auxilîum eiferente Porlena Hetruriæ rege, tribu (que
-contihuis annis nepidam vrbenj terrtnt, çoriclüfîc, bblè^
dit : & Hifi Bofiem v,el Mutins qui ad, feriendum Porfe-
nam ad eius càftra atqÿe tentorium defcéhdërât, 6ç fubre-»
guhim eius ftipendia'diiiidentem habitu pürpurato ocçi?
dit, regé arbitrants,captusq; ilico, loquutus eft cur vemf
(et, de^trä deniq; qb»errauerat -, ighi qüiih ara erat yrèh-
dam luperpolliit: vel virgp Cloelia,quæ poft exigium tem-
pôlis.incerüailùm rupiis vinculis admirabili tranlmeatu
Tÿberisfluminis,audaçiaperfnouil|çnt, profedto Roma-
niperpülfi forent perpeti,aut captiuitatem hofte infiften^
te (uptraiii aut fèruitutem rece^tö rege (Iibicdli. Éadem
Cloelia ob(ès fu^rat Porfènæ data, quæ vigiles fèfellif, Si
cbnfcenfb ëquo pérTÿberim Romain redijt. Statua éi è*-
queftris ex Senàtuftonfulto data éft. Quadam die dim
Hctrqftiih vrbem Röniatn irrüereiit perpontem (ubliçiü
Tybetis,quidam Horatius Codes in pontis fronte eis ob-
ftititfolus, donee dilîoUitb ponte pars eius dirueretur;&
ftatim cumaitnisfèin Tyberim dédit, acpariter&hoftiü
yiçlbf &fluminis v fiipetiedta Hetrufcorum tela vitâuic*
Tetjtib anno poft reges exa<ftos ,Tafqüinius cum (uicipi
honpblïèt in regnum,nequfe ei Porfèna qui pacem cum
Romanis fecerar, præftaret aùxilium, Ttifculütii (ê con-
tülit.qucé ciuiças non lohgè ab Vrbe eft, atquèibi per
XIV. an nos priuatus cum vxbre eonlènuit. Quarto an-
no poft reges exatftos » Sabini yndique corrafis copijs magno
apparatu belli Romain contendunc : quo Inetu con-
ftèi^iati Romani bellum pârauerunt, & de his triumpha-
tuin ëft., Quinto anno poft reges exaëtos P. Valerius ille
BiUti collegai & quaterCof fàtalitcr tnortuus eft adeo
pauper, vt colleiftis à populo nummis fumptufti habuerit
(èpulturæ. Qüem iiàatronæ, ficutiBriitum,per annum luxer
unt. Nono anno poft reges èxa<ftos,cum genèr Tarqui-
nij ad iniuriam (bceri( vindicandam ingencem collegiflèt
exercitum,noua dignitas Romæ creata eft, quæ Di&atura
appellatur.maiorquam Confultatus. Eodem anno etiam
Magifter equitum faëhls éft, qui diëtâtori obfequeretur.
Necqüicquamfimilius poteft dici quam Didtatura anti-
xjuahuitimperiâli p«teftati, quam nunc traquillitas veftra
habet,maxime cü Auguftus quoq; Otftauius, de quo poftea
Hicemüs, & ante eum C. Cæfàrfiib Didaturæ nomine
& honore imperauerint. Didator aütem Romæ primus
fuit M. Valerius : Magifterequitüm primusSp. Caillas.
Sextodecinîoanno poft reges exados, (èquitur difeeffio
plebis à pacribus,cum M. Valerio Di&atore dcleëlum mi-
litum agencé varijs populus ftimulatus iniurij s,tanquam à
Senatuatq; Cofl.premeretur, Sacrum montem infeditar-
matus. Qua pernicié-quidatroeius?cum corpus à capite
defedû perditionem eius per quod (pirabat,meditabatur.