■ ^ g ' ' ' • . ' v S. P- UMaxtmi cap.Oeconomicorum
naturàUi prstcrquamquod hmul erimus cam Deo naai-
' Aaimæ
. impaflibi-
licasi eft j
pramium "
! virtutis
I Corporis
flagella tio
eft robur
ini*.
B
Corporis
labbrës
; Anima
morbos
omnes no
.eodem re-
medio carat
Deus. c
j Carnis tri-
bulatio,
ànfajx af-
feôom in-
dicat.
D
Gen. 4.
Luc/iz). •'
■ loan. 19.
rainckcuipfctipto. Cap.- i<>.
Repügnantiaaffeûuum quæ eft in Sandtis, eft certai
n inuidiæatque virtutis ; illius quidem 8ç contenden-
temfuperer, huiusverb, vt omniatolerandopermaneat
inuida. Ac ilia quidem certat, vt affligendis præclare a- •
gentibus nequitiam profperare faciât:hæc autem, vt bonos
& locupletiores in calamitatibus contipeat.
C A P.' 1 7 *
Virtutis præmium eft, laboribusdecerrarc.- quando
vi&oriapro ëmohimento.parat'ijs qui fuffinent, va-,
cuitatem atFefliotiumin anima, qua Deo per d ile&o-
nemvnita affe ftu feparatur à corpore & mundo. Nam
fiagëUacio corporis , his qui perferunt , robur eft am-
mæ.
C a 1*. iS.
Citcnmuenrione vohiptatis ab initio decepti, ver*
v it* mortem antepofuimus. Ideo grato anuno fera-
njuslaborem corporis, volupratishuinsinterfeaoremi
vt cum emsinterimsfecunjJeleucrit mortem ex ea na-
ïcentem, redeuntemad nos vitam pro voluptat,c ven-i
ditam recipiamus, modicis corporis labpnbusredem-
p£am.
C À r. 19.
Sibenehabentecarne crcfcere cônfueuit vis peccati,
e a grabber a ffe c t profcfto repubefeere meritofolet a-
cies vit cutis.. Quapropter former feramus affl.aionetn
carnis, inqninamentotum aduerlùs antm,am pugnan-
tium expultricem, ac procuiatricem gloti* futur*. Ns»
g Udrettelubiturinnobis-
C a r w.
Neque mediciin curando corpore vnum Scidem pbar-
maçumomnibusoffemnt, neçDeus dummorbos amm*
curât, nouitvni earn dunTàxatcurarulirationem cuira
is congruentem : fed cum cuiquc conu.eraentem dl-
ftribuerit. fanàr. Dum ergo curapmr, gratlasagamus,licet
acetbitatis aliquid habeat quod geritur : quia hms elt
fauftus.
Ç a P. il.
Nihil eft, quod aftedum animæ fie ihdicet, vt Car-
nis tribulacionem patientis éruption es : quibns fifëfub-
dat.catnem plus diligere quamDeumvidebitur : itn
i iuscohcuffionibusiranifctâpenuancat,plurisraceievir- I tutëoeperipicietür, quamcarnem, cuius virtutis bene-
! ficroDcumhofpitemlufcipict, ilhus ergopaflim apud
j nos inclarriantem vt olim difeipulis : Confidite, ego ytet
minium.
C a p.. îzi. ,
CûmomnesSanéfci caftigatiords fiierint participes,
nos quoque qui cum illis calügamur, gratias agere debe-
’ mus, vtillorumgloriæfocijefledighemur. j^ewenim
diligitDominus, caßigat ; flagellatautem pmnem filium,
quemrecipit. ‘
C a p. 13.
Cum Adam fufcepiflèt coftam voluptâtisprocuratri-
cem, extraParadifvqpopus humanum exerçuit: atDo-
minus cum labore hacparte lancea rèfciflus,’ latronem
in Paradifo cönftituit. Amemus igitur laborem carnis,
illiusautem voluptàtem ödio hâbéamus. Nam ille ih-
trodùdc & Conftituitiïi bonis, hæc autem abigit & defti-
tuit bonis.
C‘ a*pv'.;>4*' -
Si Deus homo fa£tus patitur carne, quis hongeftiat,
dum parieur, habensDeum paflionis iocium, cui îpla
compaflio procurât regnumîv eràx enim eft qui dixit : Si
tarnen compatimur,vt & conglorificemuf. '
C a p . 1$.
Plant* fi laknratKium f*ft
perproauûm voluptàtem, ftremie dccurrentes labores
'' WC ’ ' ^ , L:-
p c i p iUilUlliu v u u ip i a i cm , u iu m t , ui.uuuv.iHA.u rnuuLC
perrerre debemuis: vt qui voluptatis aculeum nobis re-
tundanr, & afupplicijs«ternis per illamimminentibus
nosliberent.
G a p .
■ iBdnorum omnium finis eft charitas: quippe quae
tanquam fida, non lubrica, fed conftans, ambulantes
in eaducitj adducit, & conducit adDeumbonorurn&
vniuerfi boni lupremum auótorem. Nam fides eft fun-
"damentumeorumquaeipfamfequuntur, fpeiinquam &
charitatis, firmiteripram veritatem fuftinens. Spes autem
eft extremorum robur, chatitatis>inquam & fidei,
ambo perfeipiam fubindicans, turn quid credendum,
turn quid amandum , per feipfam curium ad illa di-
rigendum elTe infttuens. At vero charitas horum eft
complcmentum, quae poft omnia prorfus expetenda
eft & tota induenda : quae illis ftatum praebet motio-
nis ad illam ducentis; ac pro' eo quod credimus eflè,
& futurum fperamus , fruicionem praelèntis introdu-
J a p. i j . . - v-
Cbaritatis opus perfediffimum, & eius quae fecun- chariwti
dum ipfam elïoperatiónis, finis eft quando mutua pen- gBjs>
fitatiortecopulatosper chari tat em tenen te, illis mutüo
competunt proprietates & denominationes quadrant:
verbi gratia: Dbumquidem hominem facere, hominem
autem Deum appellari & videri propter vnitatem Sc im-
muta'bilem amborum in inrentione voluntatem atque
motioncm.
C a p. x8.
Silane adisnaginem Dei fadi fiimus, fimus noftri i-
'pforum & Dei,imo vero totifolius& totiusDei,nihil ter-
renum geftantes apud hofipfos: vtproximead Deum ac-
cedamus, acDij fiamus,a Deoaccipientcs,vt Dijfimus.
Hpcenim pado ornanturdonadiuma,& aduentuspacis
diuins benigne excipitur.
C a P. i$>. /
Charitas eftbdnum ingens, & è numero bonorum eft.ünui
primum & egregium bonimv.eo quod per feipfamDeum Sonoma
& homines coniungat cum eo qui praeditu? eft charitate, ||timura.
&fadorem hominumvthomincin apparere faciat, pro-
pterillamdeificati (quoad bonura, quantum concedi-
tur homini) a Deo jmpoffibilem reparationehi •* quam
ihde oririexiftiino, quod quis Dominum Deum diligic
ex toto corde, anima, & viribus, proximumque-tan-
quamfeipfum.
. C a p., 30.
Sciendum eft, Dia,tolum, cum dolo aftiite cbmpo- '■ Gernfi
fito nos per philautiam propofita voluptate decepif-
fet, voluntate nos a Deo & abinuicem feparafle, re-
dumque peruertilTe, & hoc modo naturam diuifif-
fe atque diffipafte in mukas opiniones & imaginatio-
.nes'. ■ • r; ’■■■ ' . ■ - ,.' '
H C a p . 31.
Triafuntmaximapra:cipuaque mala, &vtlemcl di-
cam, vniuerfse malitiae efheientia: ignorationem dicp,
amorem fui, & tyrannidem;qu$ abinüicem dependent,
& fe mutuo ftabiliunt. Siquidem exignoratiofteJDeina-
feitur amorïui, indé vero nullo contradicente, quafi co-
gnatatjrtannis: non qüod abutendo proprijs facultati-
bus, racione, appe titione, iraj nequamilleinhobishaek
nonlufcitec.
C a P. 3*.
Ignoratipnis loco, opus eft ratiofte percognitioriem
fingulari, petkiOneergaDeum moueri: appe titione ab
alfedii p r opr i j amoris lib era j defiderio ad 1 ol ura Deum
iropeili ;irafcendi facuitateatyrannide feparata, certan-
dum eft ,vt Iblum Deum conlcquamur: & quse ex his, &
propter quam K*c diuinam beatamque charitatem pro-
ducere,quaeDeo coniungit, atque Deum declarat ilium
fthilautia,
omnium
fitiorum
mater.
C a p .: ' 33.
■ Êuulla philautia principe ac matre,vt dixi,vitiorum,p-
ninia qu? ex ipfa& poftipfam fequuntur, extirpari folent,
quiafi h*cnonfublit, nullaomninoyitij Ipecies autve-
ftigium fubfiftere poteft.
C ap. , 34.
Tantopere nosmutuo compledi debemus, quantum
ipfeper fe Chriftus praeueniens demonftrauit qui pari pro
nobis non renuit.
; • C a p . ,35. .
Charitatis caufa fan£ti omnes reftiterunt aduerfus-
peccatum, nulla prxfentis vitififa&a mentione : variof-
qpe niortis modospertulerunt, Vt ab hoc mundo ad fei-
pfos&ad Deum Colligerentur, 8c naturae fra<5turas in lei-
plisVnirent. H * c eft enim vera & rep rehenfiorie cärens
fidelium diuina fapientia', cuius finis eftipfum bonum !
ac verkas, fi modö bónuméft, quódhorninein diligft:
Sc verum i quod fecundum fidem amans eft Dei : ac ( quae
funt cKaritacis indicia) homines Deo ÖC inter fe conciriativ
ideoque habet perfeuetantiam in bonis minime laben-
tem. • , 7 ! '
'Cap. ■ 36. •
Effetftus ac demonftratio-.pecfeftae diletftionis erga
Deum, eftgermana per beneuolentiam fpontaneam erga
proximum affeóho. f ^ c m m wndilighfratremfuum
quern videt, inqiiit diuus lo&nncs,Deum,qiiemnonvidet}non
foteft diligere.
■ C a p . ; 37.
Via veritatis charitas eft »^uius nomine fe appellans
Verbum Dei, ambulantes in ea purificatos ab omnibus
Deo& Patri praéfentat.
C ap.7 38.
Haec eft porta,per quam ihgreditur quis inSandla San-
<ftorum,&inaccelfie pulchritudinis fantftae 8c regia; Trinis
tatis Ipedtator dignus conftituitur.
C ap. ;-39.'
Metuendum re vera, 8c oranera conidemnationem
luperat, cum amore corruptibilium donatam npbisHa
Deo viiambeneficiößniftiSpirkuS^lpöhr^interficimus.
Quem metum probè norunt, quibus curae eft, vt philau-
tix veritatem anteponant. / -
C ap. 40.
Vtamurpace pro neceflitate, & abie&aihfeliciterad-
haerente nobis a micitia tarn erga m und um quam raun di
principem, bellum quodaffeCtionum minifteriogericur j
aduerfus Deum, aliquandp vel feró diilbluamus:
nitis cum eo pacis fbederibus indillblubilibus , euacuard
done corporis inimicitias aduerfus ilium contrabas fo- j
piamus.
C ap. 41.
Fieri non poteft , vt Deo reconciliemur, qui perif.
fedliones äb éö dilfidemus, 8simpröbötyranno anirna-
rum interfeófcqri diabolo tributapendere npn erubefci-
mus , nee antèa prorlus illi bellum mouimfis. ‘ Siqiii-,
dem ha«ftenus inimici & hoftesDei,fuirous,licetipfi nobis
fidelium nomen affinxerimüs, vfquead quodtem-
pus affeuftionibus obfccenis inleruire libuit: atqui parta
cum mundo pace, nülla nobis inde fublequetur vdlitas,
cum anima malèhabeat, & aduerfus proprium Condi-
toretn dilfideat, 'qüae regno eius fpniici non ferat:inr
finitisinluper crudelibus illamagitantibus domiriis, ad
Vitium illam impellentibus,, qui aftuté moliuntur , vt.
ea viam adintericum ducentem pocius eligat, quam falu-
tarem. ' W
7,.7, -Cap. 4 t .
Deus nos ad hoc creauit, vt fimus diuinse confortes
natur*, & «cernkatis f a x participes: eiquefimiles appa-
reamus fecundum deificationem gratia nobis conceC-
■ m>per quam reS omnes fubfiftunt ac permanent; & qux
non èrant, excitantur & procreantur.
Nomine
& rc perti-
-,Sete ad
D:um.
Chriftam
neg ire &
)ts»derc,,
’juidfit.
Afflitlio-.
his finis efi
gaadium.
Mifericor-
dia, finis
C ap. 43.
Si ad Deum nomine & re pertinere optamus, contendere
debemus, ne more Iudæ% Verbum-affeódo-
nibusprodamus , neve , quemadmodum Petrusabner
genius. Eft enim Verbi abnegatio, quando meturecufe-
mu? agere quod bonum eft. Proditio vero, eft peccatum
ex pofito pérpetratûm, fiucimpetus ad pcccaturo.
C ap; 44.
Finis omnis aflfli&ionis, eft gaudium : vhiuerfi labo-
ris, requiés : om nis ignôminiæ, glo.ria :& vt in fu m ma dicam,
omniumaduerforum, quæ virtutis, gratia perferun-'
tur; finis eft, agere ctim Deo&efieperpetuo, 8c x terna
infinitaque requie frui. -
C ap. 45.
Deus , cum pratter nàturam atque opinioneni vellet
Vnite nos inuicem , Sc ad id tocum re vera genus
hiimanùrh impelleret: J falutariâ præcepta nobis pér-
humaeiter deferipfit. ' Et hac dc caufe lege plane fan-?
ciuit , vt & mifereamur & miferjleprdiam^ confequa?
mur. '7 ':-.' "
■' Cap. • 46. |
Hominum philiutia & fapientia quaeillosmutuo le- phUautia
gemqj repulit aut ealumniataeft,naturam vniçam in pki-
: res partes difiecuit : 8cintroduâia, qua* nunc ei domina- i
; tur> infenfibilitate, ipfam infefe naturamingenij lolertia
j armauit., Quocirca quicunque prudenti confilio excel-
lentiafapièntiæ.hancnaturædiflbnantiamdiffbluerepp-
tuic, ille^iii ipfius prius quam aliprum miferriis eft, for-
mans animura fecundum naturam, & accedens animo
per naturam ad Deum, declarans in feipfo quisfit inodùs
-Ruins'verbi tAdmagmem: fiéqaç t>aâp cum Deusabini-' Gw* *•
tiqd'ecentef naturam noftrariteius ipfius fimilem, ac fü»
bonitatis infigneni adumbrationem condidiflet, con- i '
Lftituit illam cum feipfe pér omnia eandem, pugna va-
* cuain , tpàcifiçam ,7& fëcum minime diffidentem , erga
Deum 8c Feipfam cKaritate coardlatam ; qua Deum qui-
demdèfidefio,nos autem mutuo compaifione comple-
«ftijniiir. ; '
i- , C a p . , 47.c
Perhumânus Deus idcirco faults eft homo , vt na-
turam humanam ad feipfum cogeret , 8c p.rauæ' md-
tionis gradum fifteret t vt quæad feipfam imô adüerfus
feipiamdiffidebat& eratdiuifat, ftatüm nullum habens,
propter ihconftantcm animi motuiti erga vnumqupd-
! ^ e- '
V C ap. . 48.
f e >Apud eps qui mente pollent, inter ea quæ fecundum
Dbum funt,nihil eftpretiofiiis^imopotius Dco nihil gra-
I tius perfeôla difeéèîone, quædiuifosinvnurn conciliati
vnamque in multis, yel etiam omnibus idencitatem ef*
ficere poteft,animpnondrfifidentem.Prdprium enim di-;
ledHoniseft, vnicum efficereanimum quterentium quæ
pertinentadillam.
C ap. 49. .
Si bonum natura vnire 8c in flatufuo conferuare foleat
ea quædiuifafiint, malumprofèélà diuidit & corruippit
quae vriita funt; Qupdenim natura malum eft,diflipado-
num,inconftans>multiforme,& di^iduum eft.
C ap. 50.
Liberatio ab omnibus malis Sc cpmpendiofa ad lalu-*
tem via eft, vera Dei per eogpitionem diledtio, 8c amoris
vniuérfi quern habet anima erga Corpus & mundumi-
ftum,abnegatio ; per quam i voluptatis appetitionem &
dolpris cruciatum cpntem'nentes liberamur à peruerfa
philaatia, ad cognitibnem Creatoris promPti:ac viciffim
probam animi philautiam adepti, iegregatam à prauo
corporis amote, non definimus feruire Deo , per hanc.
prarclaram philautiam afii due poftulahtes à Deo prbmo-
tionem animæ. Iftud.enim profeótb eft verum ac Deo
gratumobfequium,pxa(ftum in virtu te animæ ft udium.
Dilcdlio-
nis pro-
p r i u i E ,
PhUautia
alia bona
ilia per- |