p a ;
Amor di-
uinus abà-j!
licaandi â-
nimi vim
habet.
Gal.i.
Deus a- i
morccrea-
turaram.
extra fe fit.
B
Deus zc- '
lores. ;
Exe. 20.54.
i.Ioan. 4.
c
D
Amoris
diuini de-
fiaitio.
C a p . 85.
S. p. T^jMaxXap. Oeconomcorum,
Amor quoque diuinus abalienandi animi vim habet,
vt qui note finitamatoresefleiuiiuris, fed eoruvnqùaea-
mantur. Idquë fans declarant fuperiora,qü® tdfca fiint in
e o , vt irifenôribüs prôuideant : paria totain mutua con-
iundione: &qùæbookateinferiorafünt i tpràdiuinites
conùertuntur ad prima.* Hacquède caùfa magnusille
PaulusIcum amore diaino tenëretur, 8ç viol itliuX ra-
pienfëm m ecftafim gufta(Tet,ore fpiritu Dei afflatp dixit:
Viiïo autem jam non ego, viuit veto in me Chrijins : vt genui-
nùs amatqr, & (v t ip(e ait) extra fé raptus adDeüm, ac
non fuam ipfius , fedâmici villens vitam longe charifïi-
mam;
C a p . 8 6.
Iufto qnoque pro veritate dicendum eft audader,i-
pfum videlicet audorem omnium , honeftöbonoqne
cundorum amore përmotum , propter excellentiam a-
uit ènim qüi adhaeret veritati,redefe habere, mülti licet,
inerepent ilium velutanimo abalienatum. Siqüidefe
latet eos pererrorem (vt verifimileeft) quod reipfä ad
fidei veritat’em extra féraptusfit, nihilominusiple vere
feipfiimagnbfc.it y‘ non foren tem , vt aiunt illi; fed per
fimplicëm &circ®eadem eodemque modo femperna-
bentem veritatem, liberatum eile ab inconftanti &
murabili circa omnimodam erroris varietatém-Üagita-
C a p . 9 2 . 7 . '
Sandi bónitate, humanitatedntima afFeiftione 8c mi-
.ferätione pt«dirifuëtunf, vnicum"etgagptyjs omnbdiie-
dionis affeétum habere ie deroonftfantes : filb quo bo7
norum omnium eximiam fpeciem , humilitatem dicö
conferuatricem bonorum 8c contrariorum expugnatri-
cem,per omneui vi.taefu* curfumfirmurn tenentes;nnlla
prorlus tentationum pertUrbatione comprehendi po-
tuerunt:fiuc fpontane® fuerint ill®,qux pendent.a noftra
flimiebonitatis, extra fee&ci1, creaturis omnibus j ratione j fiye violent®, qu^ honiunt in noftra pot^ftate:
prouidendo, ac bónitate, diledione,&amorè quafi de- èö quod eo continenria labefadHrant, illatuminfeiltus,
mulccrimecnóvifiiperfubftatialiillumèxtraferapiente patientiaveroincurfionesharumrepülerunt. , 7
& nunquamdeferente, ab eo quod ab omnibus& fupra ^ C Ä p 9?
omnia eleuatum erat, iniddepriroi,vtincundis efletJ
Qupcircadiuinftrum temmperiti, Zeloremipfiimde-| Pctfeftaro vircutis Operationen! gignit reaa hdes&
noniinant, tanquam fummum erga crèaturas borium,a-j tinaor Dei non fidtes: naturalem (peculation
moreiui 8c defiderium illius amorecaptum excitantem miafineóffcnfione tendentem, lpesfirma 8cill®iusin-
adzelum ,.& q a i zelotemeum.demonftret: quatiquie; telleäus : deiEcationem autem quiéfit per aflumptio-
expetur.tur', zelo fint obnoxia, & ea quibus proüidgtur, j nem, perfecta charitas, & quoad crèaturas infigniter VIpumiliraj
ipnfcniJ
|d* bónoJ
fub zelum cadant.
• - Cap. 87;
Charitatis & amoris ipfijm videlicet Deiim efife ferunt
tró prorfus excæcatus animus.
C .,AÏ'P. • 94.
A£Huae pbilofophiae opus eflfe référant, animumo-
F’dcijfpoj
oi chant
Jiseficât
Triplicii
philofophiæfea
îh'cologj
opus.
■ prödüdtorem &eenitoreni. Nämifttuec qu^apudil- mniaifeaionumjmaginationeiiberumcönfumereina-
luin!pfumerant.itleexteriusprdduxit, häceft,inrerum l turatis ve^o contemplatroms , ipfumcognltioms vera,
creatura. V n d ed iäu ie ft,D r» c (ja r iÄ # . trirerum,
Dulccdo & deßderium,quodeftamor. Ipfiimetiäm charum bibere: faccorumautemlnttiationis theologicxjeibeum
&verc'amabile,ehipfe. Quatenusergoplenusdlledio- ^bituDeifimilemacpatem;quoadfierrpoteft,pergranis
amor effunditur exiilo, ibfe genitor eiusmqueri dici- U®111 efficere, quipoft O.cwm prsetereantfiq omnmo pro-
tur: quatenusautem eft vetum, amabile, pharum, expe- Pter excellentiammtelligat.:
tendum, & eligendum»moueteaqutein illudconuer-r C a p 95 '
* v J d&fenfiIiilludinmundointelle<ftus>eftprudentiavveli^;^Ug1jjaij
C a p . -88. ' ’ habitus illuftrandi facultatepoÜens, fpiritaieicömplcT^atteHe-I
Änimaduerte, Deumefte pelledtiuum ac mQtiuum ad (äens lermones y qui fingulis in creaturis peculiariter inv| dualem
amatoriäminipiritu cppulam; boceft, mediatoremil- fuut: quibuscun£fcorimvcaufanicertoexprimit, animse .coniPirtj
lius, 8cadipfamconcinnatorem : vtafuisipfeadametur defiderium erga numendiuihum alliciendi vim habet, J
” ’ Item quod in mundo fenfi|>ili eft aer , hoc in mundo in- j
telle&us, eft fortitude, tanquam habitusmouendi Vim ponitudi
habens, qui vitam per fpiritum inficam parit & retinet, j
perpetuumque animx motum circa numen diuinumve- J
he men ter in tendit. Quod in fenfili mundo eft aqua, i-- Teperan-
pfum in mtfndo intelleiftus , eft temperantia habitus, tia.
quifertilitatem per fpiritum viuacem. producit , & alle- j
$üonem amatoriam defiderij erea Deum perpetuo fea-
turienterh gignit., Itidemquoaeftterrainmundojen-
fili, hocin mundo intelle«äus, eft iuftitiajhabiras videlicet
qui re ipfa ret.am omnium^ ferm’ones p arit, viuifi-
cam fpiritus diftributionem cuique ex aequo difpehfat,
fedemque proprij fundament! translatam in honefto
collocat. 7 ...7 •
& diligatur creaturis. Motiuumautem dicit, quod fin-
gulamoueatjVtfuo modo conuertanturad illum. Pelle-
(äionis vèrô nomen , étfiapud exrraneos rem impuram
fignificat, hic tarnen ynionis in Déó coUciliatricemdicit
interCeflionem. .
' G a p . %<). -
Motus quiéft inprimis amans bopi;fimplex & itnrno-
tus permahetin bono,àbono proueniens in diem reuer-
titur, cum finecareàc & principio, déclarât quodâm modo
noftrum perpetuè mobile defideriuin erga numen
diuinum, & vnionem. Siquidemplenadiledtionisvnio
cum Deo, fupra omné extollitur & collocatur vnionem.
C A P. 9 0 .
A more m fiué diuinum fiue angelicum, fiue intëlledi-
uum,fiueanirnæ,fiu€naturalemdixerimus,intelligamus
vim quandam vniendi & pérmifeendi, qu«e fuperiora
qui dem mouet, vt confulant pauperibus ; paria, adcona-
municationem habitudinis muruæ; bónitate inferiora,
Vt ad meliora.&fiiperioracönuertantur.
C a p. *
Si cognitio folet vnire eos qui cqgnoueraht, cum co-
gnitis : ignoratio verofemper caula eftignorantimuta-
tionis óc nafcentis abeo diuifionis : eum qui verèçrçdi-
detit., iuxtalerraonem , nihildimouebitafede per.ve-
ramfidem adepta : in qua fe eodém, ftabih ,.immobi-
li, atqueimmutabilifemper habituais eft modo. No-
: Iuftitia.
H
■‘; 7 " C a p. .$ 6 ,
Qua rati one dum bene habet & impinguatur caro, car^m]
torquetur affedlionibus & obfcuratiiir anima, virtutum pinguata]
habitu & üluftrâtione cognitionis clam decedentibusV
ita etiarn dum duiina virtutum pulchritudine & cçê *aMnam'
gnitionis lumihé mùnita eft & cqrrufcàt anima1, Cor-
rumpitur externus homo, propter incolattim ratio-
nis, came bbnam habitudiném naturalem reipuen-
te. ■_ - "
C A P.7 97V r ..
Nonpoterat aliter demonftrari, hominemad Deum
pertinere, ipfumquegratuita deificatione Deum elfefa-
dam, nifi prius vitro nafeeretur ex fpiritu , propter
De Vir tute & Vitïo Centuria V.
vjmilli naturaliter infitamfuaptè naturale mouentem,
‘ nullius dóminio mancipatam. Quanv quidem natiuita-
tem deificam>diai.nam,& expertem mated® deferenspri-,
mus homo,eo quod obledtacionem fenfilem & raanife-
ftam antepofuifièt ob leur is & qn* duntaxat anitno'/ca-
piuntur bonis,merité ex corporibus inuitam, cralfam, Sc
caducam damnatur habere generationem.
’’ C A P. 98.
Mouetur nune homo vel circa irrationales afteiftio-
1 num imaginatiönes, voluptatis^moré delufus:'aut circf
rationes arduin,ex 'circümftaritia’deceflarias ad vfanu vel
i circa naturales rati.onesdegixnaturalis , difcèndi gratia: è
quibus ah initió nulluin'neceflarió trahebat hominem
bohó iure cunSbis excéllentem. Sicëniinhabere decebat
eum,quia principio nullo pr ö r fusagi tabature o r n m quee
poftiplum, circaiplum, autapüdipmm erant, 8cad per-
feitionem vno.folo indigebat, ex rods dile&ionis viribus
ad eum liberè moueri, qui fupra ipfum eft, nempe
Deum. \
C a p . 9 9 .7
d?rimus homo inter Deurii 8c fe, nihil habebat quod
intercederet CQgnidoni, 8c órituram è.fpontaneo mom
dileóHohis erga Detern cognicionem impediret. Cum e-'
nim aifeddonibus per graciam vafcaret, imaginatione dé-
ledantiumaffedtionumfeduci non patiebatur; 8c cuiü
egeret, anecefficate tarnen ardum propter vfum cireun-
ftante liber'eratdapienfque cognitione naturalemfpecu-
lationèm fuperabar,
7 ,C A p. 'lo o .
Deus., qu^fapienter vniuerfäm hararam prdeteauerat,
acfaeultate cuiufcu nque fdb ftän ti* ratio nalis -fecretó lui
cognidonemindiderat,nobis etiam hominibus naturale
fui dëfiderium 8c amorem , vt magnificusDominüs con-
tulit, fibivimrationis naturaliter implicans, qua facilè-
polfumusalTequi, quibus rationibus defiderium implea-
tur, 8caberrantès , note excidamus ab eo quod confequi
nitimur. Quattiobrem hoepermotidefiderió, adea^x-
quirendaimpèllimur, quaepertinent ad ipfitm veritatem
8c compofiteirelucentém In omnibus fapienriam atque
difpenlationem: horumbeneficio cupientesilludadipi-
fei,cuius gratia defiderium accepimus;
S . P . 2 \ f . M A X I A d I D E D V A B V S D O M i n
i D e i ( jr 'S e r u a t o r u n o f lr ï leföchrißt naturk,
L ib e llu t i T o a c h im o P e r io n io I n t
e r p r e t e n . N
diftinétionem exprimamus, fie necefle eft tarn Vnitatem,
quam diftinÊtiohem confiteri. < Quemadmodum enim
ijfdern verbis- diftin<Stio 8C vnitas in fan<ää Trinitate fi-
gnificantur j ita tarnen, vtex eö quod très petfonaé alfe-
rantur, diftjniSfcio : ex eo quod vna cflentia ponatur,' vnitas
confirmctur y fic in vno fan d ® Trinitatis propterea
diftindio prqbàtter, quod duæ naruræ perfpiciuntur:
quodque vna perfona conftitutä afleritur , conceditur
.ynicas; Itaque vt Arium, jqtei in fapda Trinitate perfo-
narum diftindionem non probat, fed naturae vnitatem
Heget, deteftamur: ita Ncftoriuni qui inChrifto
ramra differentiainnonconeedit, 8c perfonæ vnitatem
negatj improbamus. Et quemadmodum Sabeljium nec
nacuræ vnitatetn, neCperfonaram diftindipnem in fan-
daT-rinitateapprobantemdamnamus: fic Etetychenim-
; ptobamusSCyexeeramur, non quod in Chrifto petfon®
j ynitatem improbet, ' fed quod natürarum differentiam
! non agnofeat. Ea autem iperlonarum diftiridio 8c n'a-
: turæ-ynitas', quæ i n lan d a Tri n i tat e po riïtu r , nôn fenfu
j corppfis, fed mentis oculis intelligendäeft : 8c ratio'qua
! in fanda T.rinitâté très perfon® prôpter perfonarurb di-
ftindionémexprimünturflnvnqaùcemlândætriniratft
duænaturæih vnapèrfonâ enunciantur propteDnatura-
leindiftmdionem.Q^emadmodumautemproptereàri-
dëm fandætriniitatis elTe,ntiam Sc.naturàm-, vnam-élfeh-
tiam aftèris, 8c propter perfohârumdiftindidnemtrçs 1
perfônasiitaôcpropterdiftindamverbiaccarniseflèn-
tiam, duasriaturâsàtque'eirencias : 8c propter fcommu-
nem eorum perfonam yviiam perfonam concedito. Et-
quemadmodum inianda Trinitâte vnain elîèntiam.ita
a proficemur, yt trespèrfonas non commïfceàmus 8c côn-
fundamus,&ita très perlpnas,vtvnam eflèntiàm non df-
uidamüs : fie in vtep fand ®' trinitàtis viiam perlonaip,
non in duai um eids haturarum confufibne dicirteus : nêc
duas nâtufasin vnius perfonæ diuifione.
Qyijn Chrifto , quifdiftindæ funt Hâturæ, perfon®
vnitatem negat , is Nëftorianus eft. Et qui negat in perfon
® vnitate naturarùm differentiam, is Eujychiffedam
fequitur. Qurautem 8c perfon® vnitatem, 8c natur® di-
ftindipneminvnô fandæ Trinitatis profitetur, regiam
8c fyncera.mfiderntenet. Quiporro & diftindionem, 8c
vnitatemin Gbrifto dicit,is needifterëntiam diujdit,nec
confundit vnitatem .Beàtus çnimCyrillus cös déteftatur,
dirifque deuouet, qui propter; nàturaruro differen tiam
perfon® vnitatem diuidùnt. Et generale concilium eôs
auerfarar,quiinfandaTrinitàt.é'prÔpterperfônaramdte'-
flindipnein,natur® diuidunt vnitatemf Y
D
A Rins tres perfonas conficecur', vnitatem autem
negat, nee fendam Trinitatem.vnius eiufdemqqe-
•^effenti®eflecqncedit. Sabelhus autem ynitatem
\ ille quidemprpfit-et'urifednegatTrinitatem.Eun-
dem enim Patrem , Filiurri 8c Spiritum fan du meffe dicit
. At ecclefia 8c vnitaternprofitetur,8ctrinitatem pr®-
dicat.Macedoniusidem fentitde docet quod Anus. Spiritum
enimlatedum creatumeflépönitab eoquifit crea-,
tus.Ecclefia autem eiufdem ellènti® cuius Pater 8c Eilius,
Spiritum fe'ndüm‘grofitetur,Deumqueconftrmat.ïrem-
què iri vno fan d ® Tnnitatis N.eftorius naturalem diftin-i
dionemponit, vnitatem autem non fatetur; earn enim-
per fe c.onftare 8ccobsrere, vt fit perfonä, negat. Euty-
ebes porrö vnitatemcbncèdif,eTenti|eautem riatur®quë.
diftindionem naturarumque cónfufiöhemïnducit. ÊCf
clefiavero8celfenriadiftindkipnemin Chrifto pönftf &
cpnfufionis priuationem. Summa quidem ynitas quo-
dammodo 8c diuerfa,8C eade m natutacontinetur. Velur
ln landaTrinitate&riatüram ynam 8c tresperfon^ con-
cedimus. In homine autem cum eadcraperfona infit,' ta-
raeneftnaturarumdiuerfitas. Nam cum vrius fithómpf
alfa eft animi nattera,alia corporis.Eadem eft Domini no- i
ftriChrifti ratio: in ëo enim eadem eft perfona, cum in - ,«
terea alia fit diuinitaris humaiutatifque alia natura. Vt ;
enini in fanda Trinitate ynitas concedi non poteft quinx
SP. NOSTRIMAiXïMI,
MONACHI ET
CÖNFÈSSORIS, d e i n c a r n a -
' T 1 0 N E V E R B I j T y M A L I I .S A L I-
•quotad pietatem conducen tibiis,qu®-
ftiönibu$, Dialogus.
Huius operis Latina è Græco interpretatio neutiquam
. pro fida8c tuta babenfta, quod àu^forem ferat Bili-
balduin Brikheimerum I^reticum re - Y
cëödórem,
Santti érDeóaccepti Pat rit noßri tJMaximt, Con-
fe(Jor'U)é? UWonachi, Sermoexerci-
tatiuut.
Rarer qqidam ihterrogatiitfenera,diccns ;
ob teftor te,pater,die mihi quifham feopiis
fueritincarnationis diuin® î At fenex re-
fi)ondens,ait: admiror,frater,quumferè in,
fingulis fidei articulis dehac reaudias, me
LI 4 tarnen