
I conftegit. Agnus ifte prsedam, quam tcnebas, excuflit : &
I argumentanoncs Phiiofophiæ h z , fimplicitatis fuxinno-
I cenria omnino ddeuir. Ifte eft agnus immaculatus , qur
quotidie,vtbeatus^»ii«æait>injltarectudsfanaificatur.
Cuius cames pofteaquamomnispopuluscredentiuninia-
ducauerif, & eius fanguinem bibetit, agnus, quits cniica-
tus eft, integer perfeuerat, & viuus. Ht cum vere fecrifica-
tus fit,& vere cames eius firitraanducara à populo, & vere
fenguis eius fit hauftus : fcamen j vt dixi, integer manet, &
immaculatus, & viuus. T u vero, fupra qüam fecifti., non
diuidas agnum.
Sedfi vis dicere.quomodo quotidie occlditur, aut quo-
modo caro eius quotidie comeditur.&fanguis eius bibimr
& quotidie viuit occifiis $ aflume forma difcipuli.vt poffis
doceri, quod quxris. Quod fi hoçabufiue,vt confuetus es*
tulcris-, non agnum,fed temetipfum diuidis. Nam cu hunc
agnum Ecclefia in medium protulerit;& ru dixeri$,adopti-
uuseftfecundum pedes, & nequaquam fecundum caput,
iam hic illufio tua non vàlèbit. Quare ? Quia vna petlona,
& vnusagnus non poterit ex parte clfe proprius filius,&ex
leo eft Chriftus, quia fera no eft. Necagnus eft, quia pea;*
non eft. Nec panis,quià de herba natus non èft. Necvitjs,
quia arbor non eft. Nec flos, quia femen herbs none
Nec via, quia animalia bruta per eutn non ambulant. Nec
oftium, quia non eum feber fecit. Nec mons eft , quia
fylua no eft. Nec petra eft,quia durus,& finefenfu nonelt.
Neclapis angulans eft,quia nbri ab inftru&orc compontus
eft. Nec lapis ofFenfionis eft,quia no viam ocCupauit. Nec
ouis eft, necaries, quia pecus corriutü non eft. Nee h?dus
eft,quia de capranon eft. NecvkulusVquia de vacca no eft,
Necferpens* rrec vermis eft, quia reptile noneft. Neca-
quilatft, quia volatile none ft. Dicitur & paftor per fim“ 1'
tudinem,& liber:fed paftor non eft,quia cuftos ouium
j quadrupedumnoneft. Nec liber eft, quianofi ex pelhbus
ouium abicriptore compofitus eft. Sic 8c caetepa huiufmo-
I difimilia.qux pgr ifta parua prudens le&or intelligere
quxrat,qUid fieChriftus per proprietatcro,aut quidirftelli-
gatur perfimilitudinem:
Nam leo dicitur pro regno,&fortitudine. Agnus,^pter
I innocentiam, quia manfuetus venir. Dicitur.enim pams,
a parteadoptiaus:Ideft.exparce1îlias,ôc ex parce non fiïius: | qim.«^>eft.iVt?h - i»,jiMÄ,«u ii» ro^i>mnri (mnus.
Et ex parte De__u_s , &a-- e--x-- p--arr>t/e* nnco nT SDlnenu dsi.n Nidoans idNiu'oidna !s ;f Ni s «on
rampas . Non feindas. Omnibus integer abundat. O mni
busfo
Flos, quia ele&us eft. Via,quia per ipfumadDeumimus.
Oftium> quia per iofum ad Deurh ingredimur. Mons, quia
ffoorrttiiss..PPeettrraa qquuiiaa fffSrmmiittaasseeffttccrreeddeennttiiuumm.. Laappiiss aanngguullaannss.,
vel quia dubs parietés * ediocifo, id eft,Iudaicum populüm,
&Gentilem ad fidem veniçntes,in vnara febricamEccleliç
iunginvel q> pacem ill feangelis, & hominibus fecit.Lapis
ofFenfionis dicitur,quia venièns humilis ofFenderunt ineu
Iudxi.vel increduli homines & fedfcus e&peirafcandali>hcbus
folus fufficit.Et tarnen licet diuidere coneris.eum diui-
dere non poteris. Infeparabilis vnitio eft. Talis fadta eftilla
fufc«ptio,qux peum hominem fec it, 8c hominc Deiim,&
exvtroque vnum Chriftum. In his duobus fubftantiis ven-
turumadterram Deum, Efaias Prophetaexmius proteftaleftigerminefecntdaüit.
Beawsqnoqnelob.qninonlo-l p e r e nmE c c l e f i a c a t h o l i m c o n f t i t u t a e l t . P
Iumadeffe prxfcntiara Rcdcptons.fed ctiäpafllonis pra.n. | nentiam. Ancs^plcrprmapam. Htcdus P'OP“ “ 1“
pnauit, itadicit: Rurfitm circumdabor peBemta, & in tarne mea : dmem carnrs peccan. Vicnlusproeo.qood pro
viieboDominum.Quxfentenm dapUdainrelligenrirclnce immolatos. S«pens pro motte &
Locus tob pratfuleet. ideft J n Chcifto, Sc Ecclefia lob pfigurauirEc- quia refurrexit. Aquiia.quia püft rernrreft.onem adaftca pe
?x“ «:dce clefiatn-&incatnefn*repromittitrerucgere:«fDeumho-J meauit.PaftotqWacnftoshominmTi.Libet.quiatneo funt
* * “ “*• -mineni fadlurnin catne fnä,quaip(c erat3cognöIcete.Quia : omnesthefaunfapicntU, & Patd^&^pi-
f.cutcaro lob. nnllus^Itetcrat, nifi lob : ita caro Dei verbt, ligitur omms flmmio id eft, Ina &
nulkts alter erat, nifi Deus. I» urncmuv'Mo Dominum: ld ritusfanai Infcrentla Intel lgituromms plemtudohu -
elUncarneiinqoalam,inearefurr(*autusfiim.Hocn.re-i,nitatisnoftra:,qiMtnipfe.|olusFllmsfafccp1texVirglne,
auen5fermoconfirmat,dicens;SKK*6or^i(>/r,d-»»«ft»». quohabiatotnnisplemtadodiUimtati5COrporahter^.m
'fracuttmeicolbcäurifunt. H o c Ä p fo n a ld e rotaEcdcfia cnpler^;legunthunclibru,&orancs.udrant,mdtim^
tot;qutSdfatumadhucpoftrerarreaioneerit.DeChrifto ; deeofclpicanmr ÄdiucifaintentloellEtporropancl -
vero,quodfnamcarneromeotecognorcerto,&camcm&:tellignnt)necinteUipntomnesimpl|.Potrodo&mte
diuinkatem vnum Chriftttm Deum agnofeeretjluperior , gent,qniaclaüfuslibereft,&lignatus,öcpubltce.&manlinteileläus
hoccontinet, quod in cdrmftu, id eft, in ftagill- : fefte apettus. Et tnfi feipfe expofuent, nullus P f“ " '
ttteconditionisfu£e,hominem Deum videret. telligere incrednlus. Credrnttbusnapen ur,&„ocredeu-
Hancergo dmerfitatemexhoc qnoq; intelligere aper- | bns clauditur.Hinc per Daniele dicitur: clttdifirmoM,&fitumeft.
Alfa eft enim illanatiuitas.vcl natura,'inquamxta i ^»«liirä.Perlohannequoq; in Apocalypn.inpnma parte
Apoao\nm,fdamtxmulim,faamlubl'gc:Ma,qminprin-.tibadiamr.Sii n*qunhMnfuntreptemitrU4.bMculcn -
cioio erat per&ai», Deusapud Deu. Alia, qua creatus ex Mar . pferis. In fine vero lihrtaic: Hefignautravcrbaprophctulibn
m biimiliatur in rerris. Alia, in quafine initio inanes,crea-1 buiut. Qui hoc eft, nifi quodappropinquante mundiiine,
ait c*lum,& terram/ecundum qnam regularitcr intelligi- |' ffipernafdentia aperitur,& proficlt, & latius cum corpore
tut cirritlm\quae omniaquidemipleeft perfirijilitudinera: 'exererdd j , . ,, , . .
fednMomnialpfeeftperproptietatem. . P HincnamqvperDan.elemd.c.mr: Pml«»/t«»rf h ™ n
Trabitlenimlnominumlpecies de infetfotibus rebns, I ^m«/ripftxer«/ootrM.Iam&ficutfnpradixtmus,Iohanm
I vt feciliusintellieatur. Dicitur n. modo Uo,modoagnut, | inproptiaparte rcuelationisangelus diav.Siina,^ualiicuta
moiopanit,maiovitit.Sk8ccaanXflos,rua>ftium,petra, ] fitntftpam tonitrua. Cut tarnen reuclationis ciuldem hne
monsJammwUruAapu4infionu,Buniamintu,ouü,armM-\vttäf\t,AictnKNefijnamuvcrbapnpbttultliribmm.t.KC
iK,vitulm,ftrptns,rtrmit,aiiUtU.HxcomimChn&ask<:nn- Iibmm,a£fignamm,&daulüm*reueIatunl>ma,nl‘eftV“ ’
lob. 19.16.
c
Ifb.19- Vf .
lob. 19.16.
F
Chtifti appellation
«
myfticedettpb’f
1.
’ Vidçttu
à Atotxto,
quod eft
ftto,lego,
ordino, di-
ipono deri-1
u aile
ibtiwr.
;&latinis
chataßcn-
bus, edio-
cife.
I.C0M.IJ.
Cetejf. t_}.
Colef. 1.9.
dum fimilitudineminteUigendus eft, nqqper proprietaté.
Proprietatê, fi quxras à me,quid fit Chrlftüs,Deus, & homoc&
vnzpctConâ.Qumnprincipioerat Verbam ; & Verbum
atque apertüm,'& non fignatü. Pars quippereuelationisin
capitelibri fignati pfæcipitur;finis vero libri fignari^phibe-
tur.Quiaquidquid inS^Ecclçfix prxdicatione in primortrat
apui Deum,&Deus er at Verbum. Ecce fuamprpprieuté. j -diorlatuit,finis quotidie oftendit.Quia ficut vniufeuiufque
Si quaeras a nie de eius incarnatione, dicimus fuam prq-1
prietatem.Filiusvnicuseft de Patre 5n xternum ab xterno
genitus, xqualisgignenti, per quem fa<äa funtomnia:cüm|
Patre incommutabilis:&accepta forma hominis non m4u-
tatus.Exincarnatione film hominis,Scfilius Del.Hoc totum,
quod dixi,non fimilitüdo.fed res eft:Id eft, per proprietate
Chriftüs Dei filius cft.Narnilla, q (upra memorauimus, fi-
militudines Chrifti funt,non ipfe Chriftus eft-Per fimilitu-
dine Chriftus multa,eft qper proprietate non eft. Si autem
proprietates difeutiasrerum, quas videre confueuifti j, nec
hominis ab infantia vlque ad fenebtutem xtas deferibitur.
Paruuläquippe tue erat,cu a natiuitate recens,vetbum vitq
prxdicare no poterat.Hinc enim de illa dicitur: Soror noßra
paruula eft>&vberano habet; quianimiram fimftxEcclefiae,
priufquam proficeret ppr incremeta virtutis, infirmisqui-
bulq; adiutoribus^berinon potuere vbera pdicationis. A-
dulta vero Ecclefia dicitur, quando Dei verbo copulata,re-
plctafanäo Spiritu, prxdicatiotlis mylteriu in filioru cön-
ceptione fastatur:quia quos exhortando concipit,in coüer-
tendo parit. De hac eius «täte Domino, dicitur: Adulefien*
tuU
Apo. 10.4.
Apo. ii.ic
Apoc.ioA
Apo.x t.ic
Liber S-ècttndws.
Mottb.i 4.
fß- 49.*-
rß.96.}.
?ß.96.).
tuU.dilexe' Untte. Vnfeerfe quippe Ecclefix, quæ vnam ca- •
tholicam fäciunt, adulfefeentiilx voi^nturl Noniamvetü-
ftç per culpamrlcd nouellx per gratiafh: Non fenio fteriles,
fed. xtate mentis ad fpititualém congruar fecunditatem.
T une ergo, eum in diebus illis Ecclfefia qua fl quodam fenio
debilirara,perprxdicarionem filios parerb nonvult.Remi-
h'feituiftecunditatisanriquxjdicerisllliim lob.Vefficulum:
SitHtfuïinAitbM.v-olefcenùttm6oe,quandoféciïtoDïtùerxtinta-
bcinaculo meo, QuamuisjipfteofHem diés, qüibus deprimi-
tur,iam tarqen circa ip.fiim finem tempöriuti grandi predication
is yittute roboratur.Nam fiifeeptis ad plénum Gen-
rib us, am nem Ifracliticumpopuliuli, qüi tunc inuentus
fiterit, in fidei finum trabit. Sçriptum quippetür.Donecpie-
n tudo Gentium intrarer.&ficomnis Ifràdfalüutfièreb.
. Se J ante ilia temporaerunt dies,in quibus ab aduerfariis
paiilulum videtur opprefià-, cum & dies adolefcentiæ remi-
nifejtur dicens: Si. ut fui in diebusadolefcenmmea, quando fe-
creto Deus erat in ta ' ernacuh meo. Quid in hocloco taberna-
ciilum, nifi fecretum mentis, nifi quietudo animi, nifi vita
tontemplatiua fine perfecutione aliqua.? Attamen cumin
fine fieculi coeperit Ecçlèfia perfecutionibus fludtuare,
quietudinem mentis habere non*poterit.Tuncreminifci-
rur illud, quod per femetipfiim veritas in Euangelio dîcit:
Surgent Pfiudochrißi,& Pfeudopropbeta, &dabuntfignamagna,
C'7 pro digit jta vt in erroremmittantur, fifieri poteß,etiam eleät.
Nunc autem fideles noftri mira faciunt,cum peruerfa pati-
utitur: turn autem 8c petueifa patiuntur fendi, & miracula
non faciunt.T uncyero prxdicatores Anrichrifti,id eft,hx-
retid, etiam cum peruerfeinferunt, mira fadturi flint. Pro-
inde uosa'dmonet,diceris: Si ergo dixerintvobis: Ecce in deferto
eß Cmfius-p no'iteexire. EcceinpenetralUus, nolitecredere. Ac fi
aperte dicetet^ Siquis promiferit vobis, quod in deferto
Gentilium,& in Philofbphorifm dogmare Chriftus more-
tur,; aut in hxreticorum penetralibus, quiDei pollicentiir
lecreta, nolite exire nolite credere: fine quia perfecutionis, &
anguftiarum tempore, femper Pfeudoprophetx decip.ien-
di inueniunt locum. Si quisfiib nomine Chrifti feiadare
voluerjt,non ftatim accommodetis fidém .Stcutenmfalgor
exiitabOriente, &paret v/quein occidente, itaerit & uduentus
fil j hom-nis. Nolite exire, ndlite crafere,quodfilius hominis,
velindeferto Gentium fit.jvel in penetralibus hxreticorum:
fed quod ab Oriente vfque ad occidentem fides eius,
quxab Apoftolis tradita eft, in catholicis' Ecclefiis fulgeat.
Nam & hoe prxtermittendum non eft fed coram omni
Ecclefia tarn fepientibus, quam rufticis prxdicandum,
quod fecundùsaduentus Saluâtoris, non in huinilitate, vt
prius ’, fed in gloria demonftfandus fit. Stultum eft itaque
euminparuoloco , velinabfcondito qtixterèqui totius
mundi lumen elt.De.ipfb ènim^legimas.Deusmanifeße veni-
et,üeus noßer,& nmfiebit.Ignis antèipfum ardebit, &tn circuitu
eius tempeßas valida. Intellige & hievtriulque fubftantiç proprietärem;
in veritate aftumpti corporis venturus creditur,
&Deus vocabitur..Adfuitinfirmitate abfeonditus ; aderic
in yirtutemanifeftusJ^ff», inquit, auteeumardebiv,<5r inflam-
maVtt in circuitu inimicos ««(.Cum talis reuerentia prxfentis
erit fatufa, putas qualis erit forma fententix ? Ille q'uidem
redditurus eft quod promifit: fed exadlurus eft, quod rede-
mit. ' .
Et ideo totis per adiutorium fiium viribus enitamilr, vt
riqidquiçl contulit iudicatus /integrum in- nobis inueniat
iudicaturus. Etideo fi cum fide, cum iuftitia, cum mifeii-
cordia, cum caritate,& cum caftitate viiîèntes in eius timor
é manferimus,magnum iam immer urn fuorum pignuste-
- nemus. Dabitabfque dübio regrium fiium. Dabit
qux fua fiint nobis, qui fèipfiim digna-
tus pft ofFerre pro nobis
Amen.
Emislibrtpnmi.
¥ r
L IB E R S E C V N D V S :
DE CHRI STO,
ET e i v s c o r p o r e ,
J gVOD E S T E C ’C L E S U :
E T DE DIABOLO, ET
• E I VS CO R POR E ,
Quod eß Antichrißus.
CRiPsitovs*criminätuäjqulbuitiöiliafc- ^F.deeft»
reticoSj&ignarosfidei,atque Antichriftidi- ob>veipro-
fcipulos pronunciare non cefias, hunc apolö-
geticum; non Panegyrico more adloentionis
mendacii,nec obfeuritatibus fartiofüium elo1
quetix fermon um; fed puris ferifibus;vr omnes,qui aüdie-
rint,intelligere poflint.Apologetrcum eft excu(ätio,ih quo
accufimtibus relporleturin defenfionem fui. Etidco crimi-
nafitibus re(pondimus;&nos abhxrefi purgatos ,Deo in-
luminante,inuenimus.Panegy ricum,& licentiofiim, &lä-
feiuiofum genus dicendi,in lau dibnsRegum:ln cuius com-
pofitione multis mertdaciis aduJantur.Non enim nos men-
dacium in apologeticis noftris, in laudem cuiuslibet Regis
terreni compofuitiius J fed fidem veram, quam ab ipfis di-
feipulis veritatis haufimus.
Sed quia libelli tui, in quibus nos hxreticos eftefaten's,
iam per publicum indiilcftfis rerrarum vulgati fünf par rib*;
vt omnes. qui cos legerint fecundum fidem tüam,te cathö-
licum Toletanxfedis do&orem, nouellum Archiepifeo-
pum,& nos Libanenfes indobtos, 8c hxreticos atq; Anti-
chrifti difeipulos Eterium & Bea-umprxdicent: Et quia ek
vtraq; parte contentio exortaeft, & fides diUerfaprorefrur,
nonlolum fäma,fed etiam ignominia nobis a te ihrogatur.
Fama enim tarn in bonam quam inmalam pattem intel-
ligi tur.Ign orr i nia vero nuquam,nifi femper in malam partem
vertitur.Ignominiam diiäam, eo quod definat habere
honeftatis nomen is, qui in aliquo crimine deprehenditur.
Diifta eft autem ignominia quafi fine nomine,ficutignarus
fine fcienria;firut ign obilis.fi n e nobilitate. Hoc quoque in-
femia dicitur,quafi fine bonafama.Ecideo ignominiam nobis
cum mala famaprxdicas, vt fine difFerentia lolus tu vi-
dearisln Ecclefia habere bonam famam. Certe tua iam, &
noftratalis eft bonafäma:& non abalio,fed a te folo additü
eft, & infam iam,id eft,ignominiam, vt qui nomen non ha-
buerunt, ad meäm cöniparationem, nomen habere non
poftimt.Hxc fama eftperpublicumj&certefinecaufä,nulla
fäma potuit elle.Fama autem ditfta ifando, id e ft.aloqnen-
doiquia loquendo peruagatur per traduces linguarumper-
ftrepens auribus äudientium.
Eftautem nomen & bonarum renim,vtdififnus,&ma-
larum.Cum & ifta fit vtraqjfäma,fiue tua fiue noftra,incer-
ta eft.Et ideo famx noitten lo cum non habet, quia fortalle
mendax fama eft, adiieiens mulca, vel minuens de veritate.
Vericäs n.inter vtraqjfibi lola fuffidtjquia nec addi,nec mi-
nui’pbteft.Qu^ radiii fatigatur,quoufq;c6probetur.Ec cum
probatafuerit,cellat efteivt exinde res nominetur, non fä-
ma.Semper mendax cum medacio deficit. Non n. mendax
fecit mendaciurav fed mendacium fecit mendacem. Non
poteric -mendax eflfe abfque mendacio, quoufque finxerit
meridacium.Nä cum dimiferit mendaciü,definit eile mendax.
Mendacium nihil aliud eft,nifi abfentia veritaris.Men-
dax vero filbftantia eft: mendacium aut non eft fubftatia.fed
qualicas in fubftantia.Omnis ergo filbftantia. qäDeo bono
creata eft,bona eft Vitium vero non eft ä Deo creatum, fed
ä diabolo inuen tum. Nam Deus Patergenuit veritatem Fi-
lium: 8c natus eft veritas de vericateideft, fubftantia de filbftantia.
Et ambo fimul yna fubftantia, ficut ambo fimul vna
veritas.Diabolus vero filbftantia eft bona creata:quia omnia,
qtt dt fecit Deus, bonafunt valde. A rbitrio fuo feö 'e ft diabolus,
non Dei conditione. Ipfe eft audtormendacii, quia genuit
H b 4 men da