
où Kaff i-
S . L M t tx im i C o n fe jfo r u_______ __________________ __
614. __________
tuum pium aftmiratus, edifteram pro viribus, inquiens,
non aliamefle fecundum naturam, humanitateroSalua-
toris,ßc aliam noftra, fed eandemfiibftantia,&nondifii-
milem. fiquidem ex noftra fubftantiäfumptaeft, cum ex
puriffimis fanguinil^Svirginis caftiflira® , &matrisDei
admirabiliter fumpta eft. quibus Verbum inftat feminis
vnitumfa&umeftcaro , non definens efle Deus fecundum
fubftantiam, 8t perfe&us h o m o ficut nos, vocatus
eft, excepcopeccaro(olum , propter quod nos fepenu-
merodiflidemus, &voluntateDeoaduerlamur, quivoluntatis
in vtramq; partem inclinationehabuerimusriple
autemSaluator ab omni peccato naturaliter, vtpote homo
non nuduSjid eft, folum homo , fed Deus fa&usho-
mo, nihil contrariumDeo habebat, quin potius naturam
noftram non contaminatam, & omnibus modisproptie
non inquinatam feruabat, ficut ipfe aiebat,nunc princeps
huius mundi venit, & in me non habet quiequam eorum
fcilicet quibus nos naturam deprauantes, 8c corrumpen-
tes, re pugnantiam voluntatis oftendimus. propter quam
Chriftusdicitur TUKtt&nnae , ideft , noftra humanita-
te,non (ubie&us , quoufque nos edam ab hac voluntatis
repugnahtia,poteftate incarnationis fu® liberet,& fol-
uat, cuius veritatemvt confirmaret, omnia propter nos
fa6fcuseft,& fecitfponte pro nobis, neqüe noftram fubftantiam
mentitus omnino,neque quiequam eorum,qu®
in ea carent reprehenfione, & naturalia funt,tametfi hanc
fubftantiam cum illis omnibus deificauitreddenstotam
deificataminftarferriignefa&i, vt qui earn totaro, propter
lummam vnionem circumcaperet, 8c vnum cum
ea fine confufione fecundum vnam hypoftafim fa&us
eilet.
Vnde humanitas eius nonrationenatur®,fedratione
nouimodi generationis a noftra differt, eademquidem
! fecundum fubftandam, non autem eadem fecundum ge-
nerationem finefemine. quia nonerat humanitasnuda,
‘ & fo la , fed eius, qui propter nos vere fa£fcus eft homo,
ficut velledn eo proprie quidem, naturale fecundum nos
erat,diuine vero informatum fiipra nos.perlpicuum enim
eft , generarifinefemine , & generariexfeminenaturam
quidem non diftinguere ; fed circa eandem natu-
J ramalterum ab altero diftingui, ficut ingenitum, & ge -
nitum.
Qupniamfihocdaremus, vt verbum quatenus homo
J a natura noftra differret propter generadonem fine le-
mine , differret etiam a fubftantiaPatris propter generadonem.
non enim idem funt, ingenitum elfe,& genitum
efte.differremus etiam nos a vetere Adam,& Eua finefemine
genids. Adam enim formatus fiiit a Deo, qui for-
manit; Eua veroabfeiflaexformato. atquecognatuseft
Filius cum Patre propter diuinitätem. Deus enim eft,&
eiuidem fubftanti®. ficut ergo nos A d ® , & E u ® , cognati
fumus, & eiufdem fubftanti®, fic&Dei propter nos in-
carnati propter humanitärem cognati, 8c eiufdem fubftanti
® lumus. ficut enim non eft fubftantia Dei, ingenitum
effe,& genitum. Quis enim hoc dicat?Sic generari ex
femine,& non generari ex femine,non eft naturahumani-
tatisvllomodo.
Nullam igitur fignificätionem pr®bet magnus Gre-
goriusTheologus, aliamelfe, fecundum naturam hu-^
manitatem Chri fti j & aliam elfe noftram, etfi a quibuf-
damhoeexiftimatumeft , quiadixerit : diximustan-
quam ab homing formad rationem non illo homine,
qui fecundum Saluatorem intelligitur, ( veile enim in
illo non erat contrarium Deo , quia totum erat deifica-
tum) led ab homine fecundum nos, tanquamhumana
voluntas non femperfequatur Deura, fed potius vt plu-
rimumrefiftat, &repugnet. ipfiusenimSaluatorispro-
prie»eft,&diciturhumanitas, nontanquam alteriusfub-
ftand® , aut ex altera fubftantia extra noftram fubftantiam,&
naturam, fed tanquam per ilium, 8c in illo fecundum
vnam & eandem hypoftafim fa&a,&non perfe feor-
j fum, velpropter feproduäa, ficut nos vnde verbum ha-
buit,quod generationis modum afeindudtumfecit elfe
j nouum fernen proprium, vt fimul elfet naturaliter huma-
I nitas,ge fimul verbum hypoftafis inea. vt quod nofttum
eft firmiter, & quod fupra nos, credatür. opottetenitttî
omnibus & naturam ab info Verbo,q> propter nos perfekte
faâum eft homo, allumptam cum omnibus , quæ ei
natura conueniunt, conferuare, fine quibus omnino ne-
que natura eft, fed fola fiäione inanis, de vnionem tucri,
&cuftodire. illa quidem humana natura faluamanet in
diuerfitatenaturali; h*c vero rurfus vnio in ea&eadem
hypoftafinofeitur. atqueitafapienter, fimul &piètotam
rationem incarnationis omnino extra confufionera, &
diuifionem elfe,pr®dicandum eft.
Hanc ipfe orthodoxè prædicans habebis Dominum te
rurfus, ficutpollicitus eft, prædicantem; 8c fruktubonorum
fuorum munerantem ficut hi lpe,fic illic vfu,& expe-
rientia ; pro me vero, vt pardeeps efficiar, fupplica Pater
fände, adiungens me illi per preces tuas, qui vocat,& fal-
uos facit ; quique mifericordiam conlanguineorum alio-
rum in alios inter fe, rémunérât honotando eos fecum,&
apudfe,cui gloria & imperium cum làndo Patre, &cum
viuifico Spiritu fuo in fæcula fæculorum, Amen.
S. MAXI MI TRACTATVS
CONT RA EOS,
Q V I D I C V N T , O P O R T E R E D IC E -
re vnam Chrifti operationem fècundum exupe-
rantiam, quia dicunt cfiuinam operationem
tanquam efficaciorem, fuperare
human am.
Rimum quidem duas operation es vos edam
concpdids: vnam exuperantem,diuinam,in-
quam*,&vnam exüperatam;humanam fcilicet
; quod quidem exiiseft ,quæluntadali-
quid relatajad aliquid autem relata,omnino
fecum infer un t quæ con tra diuiduntur. Deinde, fi vnam
operadonem dicitis fecundum exuperantiam, tanquam
humanafublata,quialuperarafit, extenuationem indu-
citisoperadonibus. quod enim exuperat, ipfum quoque
omnino patitur,& vincitur ab exuperatOjetfi enim minus,
vincitur tarnen omnino:ficut aurum exuperat quidem argentum
î verbi gratia, admixtum, aut ® s ; vinciturtarnen
& ipfum licet minus, fcilicet fecundum quantitatemad-
Contra eos, qui dicunt, quodßcut inßrumettti &mouentis
vnaeft operatio,fic dmmtatis & hum unit at is
vim item efloperand.
SI eft inftrumentum naturale, vt dicitis ®quale erit,opi-
nione veftra, verbum carni tempore; aut carofuerit ex
®ternitate cum verbo.omne enim,quod inftrumento na-
turali vtitur , ® qualis tempons habet hoc ipfum inftrumentum,
ficutanimacorpus: atqueita oportebit, vt di-
catis, diuinam naturam elfe creaturam, aut corpus elfe
non creatum. Sin autem inftrumentum artificiofum dicitis,
inanimatum inftrumentum introducitis, & feparatim
direptum,acpardtum,& non Temper motumded cum vi-
fium erit artifici, habere hoc in manibus,& operari.Öc tandem
videbimini idem fentire cum Neftorio amante,qui
dirimit,& diftrahit duas Chrifti naturas, qu® in vnam hypoftafim
&pfcrfonam conuenerunt; aut erids difeipuli
impij Apolinarij, qui corpus Chriftifine anima,define
mente elfedicit.
Contra eos, qui dicunt compoßtam Cbrißi
operationem,
COmpofita operatic prorfus natur® compofit® eft.
omnis autem compofita natura ortum nabet partium
eodem tempore,& non voluntarium.eft enim crea-
ta,& loco,ac or na tu proprio circumferipta,ac multaindi-
uidua com piemens, oportet igitur, vt vosquidicitisv-
nam Chrifti compofitam operationem , naturam etiam
Chrifti
WÊ
Chrifticompofitam dicads,quam operatio compofita,fi- Chrifto e o s , qui per fidem puram, & incorruptam ac regnat
, & diftinguir, habentem partesæqualis temporis; & d am feftinant, proditio.enim e l t p i ® de iplo opinionis
. __.« « iiin /V in n pm p flp n n n n r r - n .A .m _____ iHr... :■ 1 r n* ^ f « .
ÎhïJOIf
LtT«(d.
haruro coniunótionem eflè non volurttariam, ac coaétajn
ereatamq; Sc loco,atque ornatu proprio circumfcriptam.
poftremo elfe muldtudinemCferi/?ör«Wj de quibus h®c
natura compofita pr®dicctur.
S.MAXIMI TOMVS DOGM
A T I C V S , M I S S V S I N C Y -
prum infulam ad Marinum dia-
conum.
On magis ornamentum pietatis, 8c reueren-
t ix tu ® ftupui, quam zeli maximi fortitudi-
nem admiratuslum, fan6le Dei minifter, &
myfteriorum fapiens auditor&doiftor.vtro-
que enim ftudio facro connexo, difciplin®
fcilicet & doÄrin® myftic® perfeódonem in omnibus
bonis comparafti, qui cum elfes totaliter in toto per totum
Deo omnibus diuinis mandatis abfolüte obeundis,
totus plfe in eo exiftimaris propter fummam éxuperan-
dam paupertatisineos, qui ficut ego, affedlione anims
commutado, qu® alfiimptione confelfionis, & dodrinæ
aliter fentiendum, eum vendit ad interitiim fanéfcecar-
nis eius^ex nobis alfumpt®, quin potius ad totiüs oecono-
miaëèuerfionemÿ&prodidooeconomi®,tuhcprimumfa-ï
€t®,quandonobiscum carne fuit Verbum i tànro grauior
proditio, quahto perfeäiiötfuit Omnibus cognitio diui-
nitatis eiusi & humanitatis eius veritas palàm patefada
pervniuerfas oras terræ, grahdiloquentia fandoirum Pa-
trum jeam prædicandum.ab omnibus enim vbique firme,
& red è creditüseftChriftùsi ficut fandiDodorés, iiidi-
cio diuino eledi, expofderunt, quod vnüs, fcilicet fand ®
& homoufiæ Tdrxitads, vnigenitus filiüs perfedus Deus
fecundum naturam, perfedus homo fecundum volunta-
tem fadas eft, carne eiufdemfubftantiæ,qüahos, anima
rationis,& intelligenti® participe, animata, éx landa vir-
gineDei matre aflumpta, &ipfe fecundum hypoftafim
propriè & infeparabilitercopulata; vnùfque cuméa èft;
ficutpriusi fed non fine compofitione fecundum perfo-
nam,tametfi fecundum naturam fimplex, vtpote Deus,&
Patrihorooufios;&rurfus duplex,vt faduscaro,vt dupli^
- . « r ci quidem natura cognationem j & affinitatém fecunterrenaincoeno,&
tabofordidarumperturbationumhæ-j dum fubftandam cum extremis habens, naturalémqde
rent. Hic&tutumpr®fidiurneonfultaratione tibiroct i luarum partium inter fedilfereriitiam feruet.Dum vero eft
WpoM.
ipfeparafti ( nihil enim firmius ad figeridas, ad confer-
uandasvirtutes, yoluntariapaupertate : fit namquefun.
damentum diuinorum in anima ædificiorum , quod la
befadari non ppteft)& aliis omnibus, qui ftudio virtutis
tenentur y fadus falutis conciliator, dum magis demon-
ftradone opérante,quam voce docente ad amplitudinem
virtutis. per altam & fublimem fiibmilfionem deducis
eos, qui ad exemplum tuum, & imitadonem mentem,&
vitam prudenter dirigunt.
Cum autem conuenienter huiczelo, quem dixi,feruo=
tem Spiritus habeas , & ilium ignem in terrain cprdisj
quem vt inijeeret, venit verbum natura bonurri,&homi-
numamans, quod omnemnpftrum prauum habitum,&
motum abfumit ,.incendis tu quidem illos, qui per falla-
çiam, &ignorandam vitiis, & nugisinlanèdeledantur,
redurguens,quod in eorum prauis adionibus.& falfisfer-
monibusvaniimiac futile eft,obiedalampade beata,quæ
in te diuinam cogpidonem , & virtutem alfecutô femper
ardët,& nunquamextinguitur; calefacisautem eos, qui
magnopere frigënt in haefrigida &tenebricofa ftatione
fixi,expelîens &diiroluehs tenebras Iplendidis radiisdi-
juinorutn verborüm & fummam contradionem ac tor-
poremin fummam fordtùdinem,& vim transferens.
i Rurfusautem illa minas à montibus ætetnis,ideft,ab
ijs,qui mâteriavacant, inftituens omni cognitione, quæ
omnibus fciçntiis rerumfubfenfum cadentium antecel-
■ lit, 6c docens, quam yim,habeant verba Patrum, & qua
j eorum dogmata: illuminas, inquatn,eos,qui lumen câpi-
j unt, quique guftu làpienti® illud iam per fpem pulchiè
! habentin feeffigiatum , quod eft per naturam idipfum
i quod defiderant,deducilque eos, & adiungis pie ad obti-
; nendam totam paflionem re & experien tia. nihil enim fie
tui facer dotij munus exprimit,vt exprimit zèlus conftans,
jeum reuerentia erga Deum temperatus &commixtuS&
ratio nobis infita, quæhunc euftodit fimul, & accendit,
quæque adillafacienda nos præparat, & fapienter mode-
ratur,quæ naturaliter,& primaiubec',vt ipfi ad eum afeen-
damus, 8c per aâiones fan ôtas, 8c vera dogmata ad perfectum
ftatumreuocemurjfugiamufque 8c declinemus
quæ nos abhoclànëto alcenfu aberrare faciunt;
Et quid aliud hoc iter vehementer flcëtit , &veluti
mterieôtomurointerrumpit , iter dico ad Verbum,nifi
perditio pertimclcenda ipfius verbi ab iis aufai qui eos
^uhcadoriuntur, qui via regia diuinorum,&paternorum
dogmatum ingrediuntur, quique nulla itinera deuia.ex
us,quæ infeliçiter ad barathrum confufionis,autadval-
^em diuifionis ducunt,neque cognofcunt,necvllomodo
cognofccreyolunt gratiam Spirituslanëli, quilàpienter
aeducitadagnofeendum perfedtè facie adfaciëm, &ad
uogrinam de ipfo magno Deo ,, 8c Saluatore noftro
j..-1 Biblioth.Vet. Pat. Tom.7.
vna,& eadem perfeëla pérfona in pàrtibus, tanquam vnuS
Sc lolus differentiam perfonæab extremis habeat; & dum
nihil deeftnaturalis,& fecundum fubftantiam fimilitudi-
nis cum extremis ipfiSj fit perfeëtus in vtraq; natura Deus
fimulidemquehomo.
Imperfeiftum igitur éumintroduciintj &vniimexiiSj
quiiaëturam fecerint fecundum naturam ij, qui qu® illi
naturaliterinfunt, diminutaelfe impiè traduntificenim
proprietärem ambarum naturarum non feruat.finê immi-
nutione Vila, excepto pèccato lolo, ficut làn£ti Patres tra-
dunt, ex quibus, öc in quibus propriè eft verbum incarna-
'tùm etiam poll vnionem i aliqua re deficitur Deus ; fi quidem
totaliter Deus imperfedtus eft: & rurfus aliqua re de-
-ficitur homo, fiquidem totaliter homo imminutionern
naturaliüm habuit: non oportet igitur, occafione Icilicet
vnionis, neutram nàturamlædentis, fed folum ambasin
vnum fecundum hypoftafim copulantis,earum elfentiam
violate,fublata naturalivoluntate,8coperationefecundum
fubftantiam, &totidem operationes naturales in v-
nam voluntatem, 8c vnam operationem liquefaciamus
fortèi & conflemus -, fabulofum huiufmodi, 8c alienum à
communione Patris, 8c à noftra omnino apparebit.quip-
pecum ne'cille compofitam habeat fecundum naturam
voluntatem, vel operationem, nequerurfus nos.nulla e-
nim eft eorum, quæ in fiibietfto funr, compofitio. quiaef-
fentia eorum, quæ funtin fubie&o, non fpeëtatur penitus
per fe,&extra fubftantiam.
Accedithuc, quodturpe&fcedumeft, quod pafiim
confitentur propter naturalem cognationem &affinita-
tem cum ambobus extremis » fecundum diftinëtionem
dimidiate partiri , 8c feindi vnionem infcparabilem fecundum
hypoftafim. SiueTurfuscoferuemusincolumem
voluntatem naturalem diüinænaturæ,verbiincarnati,&
operationem,quæ fecundum lubftantiameiineftihæc autem
humanæ fub ftan tiæ,quæ in eodé eft,demam us, & de-
trahamus, fic etiam vnionem illam admirabilem,ac fupra
naturamlædimus, non habentem quid cum vnaperfona
copuletjcumcaro anima ratidcinante,&intelligente prç.
dita, ideft, cum noftra fubftantia,ac natura non fit in ver-
bo prorfus incolumis,& falua. vbi enim, aut qualis eft natura,
cui quæ fecundum naturam infunt,e*xciderunt?
Siigiturhis , aut aliqua harum proprie tat um natura-
lium fecundum carnem deficiebatur Dominus , neque1
caropenituserat. vel oftendant,quihæc dicunt,homi-
nem,qui fit natùra homo, his carere, vel fi nequaquamo-
mnino eftdiquet, quod Verbum incarnatum non fuit homo,
his aut aliquo ho rum natura priuatum. Quomodo
enim , autqua-ratione, cum matur® nihil huiufmodi de-
ficiac, aliud quid eft peregtinum,^ omnino à fubftantia
noftra alienum , 8c ignotum 3 8c vel à principio cum ipfias
Ideft, fit a-
lid perfona
à Patre
D e o , & a
matre vit-
gine. hxc
enim (une
duo extrema,
quæ
vocar.
F f f