Efai.6o. ,
ri Mum, gumfifuntguudïo mugno y aide : & mtr anus domain
iimtneruntpummcumMunumutretm, &proaiivtisadcra-
uerunteum. Etupmistiitfuurvftit, obtulprum.amu«cru, au-
rum,thm,&mmham. Hoç.çnim & Balaamdle dimnus in
numerisintulitdicens : Qriaur fiUtxUcob, &confmgtt
htuno delfwlMxg manqueab Orienrispanlbus vcrnen-
res.natiuitaemChrifti.primifteUaindice, nunciauerunt:
vtquemartiscorurnprincep$,anre(multum)tempusprçdixerat,
cum ftellae* ortum vidèrent confurgete homme
ilü cum ftellsevifu nafcentem forrexiflè hommenude-
monftrareiir. Hinc&Ifaiasi OmmsdeSubuvtmmt,uurum
& thus déférentes, & laudent Domino àmmnàantes. Quare
noncreditisloanni dicenti t Sraüuxrera, quuüummuto-
mnemhominemven'tentem inhunemundum. \nmundoaut,<f
mundmper ipfumfumeü ,.&immdusmmnon (ognottft i Hoc
enimeft qnod 8t Dauiddicit : upud te elf Dentine, fens vita,
&in htminetuo videbimus lumtn.ht pet Efaiam diçirur :PtopterhwfcKtpopulusmtuimmmmeumind'Kiiu,
qmuegoipfequi
loqttebur, eteeadfum. Quate non crediseidetn Ioannldl-
einti de exprobtatione tqa : mpropnavtntt, &fmeumnen
meperunt î Hoc enimeft quod&perleiemiamdetedidmmeft
: Prduaricationtprauaricataettinmcdomilsluda,ait
Domtnus.ïStgaueruntme&dixertmt: noneftipfe. Quatenon.
credis Marco de mitaculisoperum Ciusdicenti tUffirf-
bantadeum emnes male habentes, & démonta habentes,&erat
ohtnisttuïtas congregutu ad ianuam, &*curubut multos qui vt-
xabantur vurqslungüoribus, & démonta multa eqeiebat. Hoc
eftenim quod Èfaias dicit :EcctDtusnoJler,ipfeveniet&fal-
uabtt nos Juneenpitntitrotuhucorum, & uuresfitrdarum putebunt.
Tuncfahet daudm quafi ceruut, é dara tnt linguu mot-
tuarum.. Nam de paffiooe, contuinelijs, cruce , clauis,
motte, & fcpultura, quid tibi iam loquat ; euro te tecille
dubitcSîQuæ ftfaûa non credercs.vete quldcnv
\PJalm. ij.
P faim. 3.
Dominusfufcitauitme. Quibus didtis non aliud quam dot-
mire, mori, Sc euigilare refurgere eft. Item in Efaia: nunc
refurgam, dicit Dominus: Nunc exaltabor &nunc fublimabor.
Ybi aperte hie Prapheta jpponit, quod exfurgeret a mor-
tuis&exaltareturin c«lo,fublimaretur inregno. Qua-
j:e non credis vniuerfee Ecclefiq Catholicae,a folis ortuvf-
que ad oCcafum, Sc a mari vfquead mare difFuf*vno ore
dicentiiCredimusin IefumCnriftum filium Dei,qui propter
nos, & propter noftram falutem, crucifix9,mortuus,
& fepultus, .tertia die refurrexit viuus amortuis l Hoc e-
nim eft quod Sc Qfee ex perfona fandtorum dixerat, qui
cum illoabinferis die tertia refuriexerunt, Venice, reuer-
tamuradDominum, quia ipfecoepit&fanabitnos. Viuificabit
nospoft duos dies, in dietertia fufcitabitnos,&viuemus in conjpe-
clu eius. Item in eodem Propheta: Quafidiluculumprapa-
fatus eft egrejfus eius. Hoc enimeft quod Lucas refert. Vna
fabbati valde diluculo, quando mulieres venerunt ad monumen-
t uni, port antes qua parauermt aromata inuenerunt lapidem
reuolutumamonumento., &ingrejfanon inuenerunt corpus Domini
Iejii. Quare non credis eidem yeritati de hac fuare-
furre&ionedicenti. Qui refiirgendo compleuit,quodin
fiiis periculisloannes Prophetatuus; imopotius metis,
ante pnemiferat ? Generatiopraua& adulterafignum quarit:
&fignum non dabitut ei, nifi(ignum Iona Propheta. Sicutenim
Ionasfuit tribus diebus & tribus nottibus in ventre cati, itaerit&
film hominis in corde terra, id eft, in fepulchro. Poft quod
triduum ,.ficutillebelluam, itafepulcfirumiftereliquit,
Inde enimfolus inter mortuqs liberquialicutnecpcc-
cati cotagio, ita nec mortis retineri potuit vinculo. Quare
lion credis Marco dicenti: Et Dominus qutdem lefuspoft-i
quam loquutus eH difeipulis, affumptus eft in ccelum, &fedetd
dextris Dei. Hoc enim eft quod & Daniel dicit: Ajpiciebam
in vifu noftis, & ecce in nubibus coeli|quafifilius hominis veniebat.
non ad falutem mundifadtaintelligis, fedad eius fv t vi- j
deturtibijl ignorainiam-, taliatefecifle contendis , vere
grauitet'dupHcis criminisinfoiubilinodo vincieris : quä-
do & de fiomicidio innoeentis reus teneris, & hanemorr
t'emeiiis à te quidem ctudeliter illatam , ab illoaiitem
iponte fufeeptam, ad falutem mundi profecifle non credis.
Sed quia noa denegas te impie egtfle : quare mecûm
vniuerfa redemptorisgefta nö credis faéta pro nobis mi-
fericorditer effe ? Audi miraculprum potentiam, quscin-
teripfa poenarum fuppliçia (videnturexorta.) Voluifti |
enim facrilegis auribusextorquere , factisvocibus(piæ-
fêntiumfilencia)miraculisantra, virtutibuslatebras, &
cun«ftis opetibus eius,obUuionis opponere vmbram.Sed
dicentefcriptura, noneftfapientia, &noneftfcientia,&non
eft confilium contra Deum. Dum impugnare nitetis, expu-
gnatus es ; Sc miro tranf^6tionis commerdo, miro cer-
tandi congréffu ,miro contratietatis obtemptu,miro fi-
bimet repugnantium returneffeéhi, (elicirurdelatebra
veritas j de antro, lumen, de tenebris,fplen4orj deigno-
minia,miraculumj deinfirmitate,virtus> depcena, v i s o ria
j de contempiju,honor j de cruce,trophaeum ; de morte
j vita ; defepulchio, viuens; de feruitute mortis, homo
liber, deinferis, v iâo r \ Sc (quod fupereftjde obliuione,
ceftimoniiim •, d,e filentio,vox j & de exrin6to,qu.od nun-
quam poflet extingui.Vide ergo quæ yidere noluifti. Attende
viuentia, qu»putaueris extinda. Intuereintoto
terratum orbe,fada candis eftepræclara, quæfuafifti cur
ftodem mendacijse^e tegenda. Qonfideraqualiter & in
coelo, & in toto mundo, fulgeatcum immenfitate mira-'
culorum, Sc vniuerficate fidelium, cuius nomen noluifti
1 amplius memorari. Er ref ponde, quare non credis Paulo
dicenti ; Tradidi vobisinpnmis, quodó“,accept, cjuoniam Chri-
ftus mortuus eltpropeccatisnoftris fecundumfffipturas > & W*
fepultusesl,& quiarefurrexittertiadie ,fecundum fcripturas‘J&
quia vifus eft Cepba, & poft hoc vndecim. Deinde vifuselipluf-
quam quingentis jratnbusfimul, ex quibus mylti manentvjque
adhuc. (DemdevifuseftIacob : Deinde Apoftolis.omnibus.) Hoc
enim eftquod& idem per Dauid dicit -• Caro meatequie-
fcetmfpe : quoniam noil derelinquesanimam mtarnminferno^ec
dabisJanâumtuumviderecorruptionemidcqviîLxeiiiittékiotïe
dicitur Sc alibi .* Egodormiui & quieui9 ó , refttrrexii quoniam
Oft*. 6.
Luc. 14,
F
Matth, n.
Pfalm. 87.
eft; vfque ad patrem. Poft haec infert : Etin conjpechi eiusob-
tulerunttum: & deditoipoteftatem& regnum: &omnispopu-*
hts & tribus 9& lingua ip fiferment. Poteftas eius potéftasæ-
terna, quae non àuferetur, & regnum eius quod non cor*
rumpetur. Quare non credis ipfo donante, in eum ere-
dentibus poft mortem eius , fandum fpiritum datum:
Hoc enim eft quod per IoelProphetam d idum: innouif»
fimis diebus, dicit Dominus ,effundam defpiritu meofuperomnem
carnem, & Propbetabuntfilij veftri-, &filu veftra. Quare non .
credis yenturumiudicem, Marco diefente : Tunc videbunt
filium hominis v.enientem in nubibus, cum virtute multa, & gloria,
& congregabiteleftosfuos. Hocenim eft quod & Dauid
dicit : Aduocabit coelos furfitm & terram difeernere populum
fuum. Congregate iüifanctos eius quiordinat teftamentum eius
fuperfacrificia. Et annunciabunt coeli iuftitiam eius, quoniam
Deus iudéx eft.
ôftendit Deum multa fecifte magnolia ip virgineglpriofa ; ex quibus
quifque colligat, potuijfe ipfius virginitatem irtpartu ill&fam
facileferuare. Stenlis Elizabeth, altorunique tefti-
monio, diuinitatem in Chrifto confirmât
C a p v t . V I I I .
AVdiftiteftimoniumpatrisdefilio ï audiftiteftimó-
nium filij de feipfo umul & patre 2 audifti teftimo-
nium de fpiritufando, qui vt hunc filium Dei efte often-
deret (de quo fecundum diuinitatem idemfpirituspro- ■
cedit) quod defeenderit in eum corporaliter fecundum
vericatem incarnacionis ipfius ptopcer eius incarnatio- ;
nem, haec omnia&vetuftotum& nouorum prædicato-
rum locutafunt ora? Audifti quælex Sc Prophet*,iMoy->
fey fque ad Zachariam,enarrauerunt?Audifti quç à Ioan-
ne filio eius,&dein ceps Euangeliftae §£ Apoftoli pro tule-
runc l Audiftiquaecunque &primis & nouiffimis tempo-
ribus,per prim os&nouiflimos yates, ( vnqfandofpiritu
per eos cundaloqucnte) concordieet-, &abfque omni
hæfitationis fcrupulo, in vniusrei cognirionem re dada
' yeridice funtpraedida ? Audi iam nunediuerfarum con-
didonum, fexuurn, ætatum, return & elementorum infi-
H
Spiritui ■
filio PtoC
dir.
feUdeo.
fal.noui-
ptis Dei' I
lirabiliaS
IB.Virgi-
I Maria*
I ft
Be Elizä-
jjjwth.
noa Pro.
Ftiflà.
e V t r g tm t a t e fim ä t M a r t i Ü b e r . 4 4 t
gnlä: Vc fl te vatieihantium m ira dida nonmouént, tandem
contemplatie diuerfiratis aliqu o modo moueat(ad-
miranda. jGrede primo ipfi virgini dicenti,quam euideh-
ter öcperfona& natura diuinitatis aggrefla eft,& quid yq-
rum de fe dicac aufculra: Ecceexbocbeatam me dicentwomnes
generationes, quiafecit mihi magna quipotenseft. Etvriqüeilla
quaetanto funtadmiranda cum videncur, quanto & rie-
ceflarie praeuifum eft^vt ante,rot Sc per tänta tempora mi-
rabiliter.dida eflent, ad redemptionem müdi mirabiliUs
expedanda. * lila vtique vt per haue virginem Deus fie-
ret homo, verbum fieret carq,& filiusDei fadoromnium
fieretfilius matris, quamipfeforraauerat. Efletque domi-
natornafeendofubditusancillae, quam ipfeaondiderac.
Sicquehaberetancilla in fubdito Dominum: aßcillam
Dominus in prjelato.Ita fadorem fuum pareret mater: ita
fadqrinformis materiaererum, * & natiuitatis fusemate-
riam faccret matrem :atq;fieretex ea, quam fecerat idem
fador-.V t haberet nafeendi audricem,cui facienda: autor
exrititidem.Semperquediaerfaeflentconeordantia: dft
pro humanis (humi.liantur) diuina , & in diuinis fubleb
que&ipfapeijfirituttiDeUö'qüifU'obatar.iumdeimdi-
riipvMhufuperutmmainjiubtturDom'mo'.&hqueUntrde
left omnibus, qulixpeBibantteimptumimifrUtl. Audipoft
h^c c*cum,cui cum de ie dixerit ifte Deus ‘Tu Credit infiliit
Ddirejpondit tilt, & dixit: quü eft Dotninc,ft eredam in turnt Et
disfiteiIefutpEti>idiftieum,&qMloqüitHrtectim,ipfeeil. Atille
uit' Credo Domme. Etprocidens udoruuiteum, Crede quoque
I d i t t K s c . q u q d u m d è r e f u r r e i f t i o n e f r a t r i s d u b i t a r e t . d e f i '
lie Dei dubicare nó pomit.Cui cum Iefus dicetetsEgofitm
rej trriitio &viu\ quicredit in me, etiumft monumfuerit.riuet:
eb mnis quivtutt & credit in me, non morietur inuternum. A tq;
ill im continuo inteirogans,cumfubieciflèt:Cre<ii<()«c?ill<
rejsondit:VtiqueDpmine.Egocredidi,quïatuesChtïftusfiliusDei
ril i,quiinhummundumvenifti. Sedquidperlongarapior,
& nein vniaerlad[fpeFgo;dum tefingularnm ceftimonio
pe rfönatum conuidum fnpetare cótendo? Trajalgrediat
dit gulatirerad ftipulatas teftifi cautiones, Quia&fufficit
ta, itós de talibus tanta & talia dixiffe, licet ego non expli*
ca [letitn omnes talinin & tantotunt innumcros 6c innti-
tn nabiliter exiften tes vetidicos teftes,qui tanto nobilio-
Caccos à
naxiuiiac(
loan.9.
loan. il.
Marcha.
H
uantur humana..Dumque quodfublime eft,cedithumili: , re j flint &illüftrès,vtfint &térra:incoïatu foelices & coeli
& humile ditigitur infublime: dum forte infirmatur in j h; bitatione fublimes. Verum audi generale plcbis tuæ
hnmilij&humileroboraturiniorri. Dumfoeminamag- ! telirööniumi audivniuerfàlemeentistuæ-¥ coftcefTufn* S S
greduutDensAptp&ft fremtnavitnm.Dnmin vitofpe-1 ci m dicitut. Multi ergo ,x IuduUqui renerant ud Murium, “ ,,
mtnæ non (fuit.) faiftorts opussqperationis fobtæ vfu, led ytderunt que fecit lefts, credideruntitteum. Ita dum appto^
ftatuensadmiraponeininmagnitudmc rei. Sicut totnm piaqiiaretiamaddefcénfnmmontisOlltteti, ccepcrunt
fecit exnjhilq, itafaceretexmauditis, hoc,folpm quod ( 0; nnts tuibæ defeendentium gandentes laudere Domi- i
feipperçuetinmiro.Sicutinvtetumyirginisvtenfaâor! nimvocemagna,fiipcromhesqnasvidetantvirtutesdi.
ingteflus, nquitatis opusefficiti -faciensquodantenon ( cdntes ■ .EentiiliusquivtnïtinnommeDomm. fuxmmlt&
fecerat,licet ôçfaciendum eflè f ptoedixdratvtm admira- gàriumexctlfs. Ecce viuornm teconuidum teftiihoniis,
aonemremotalegenatpmhocfieret, qnod Scinfena- | aihuCmottuotumatteftationemeonuincam.S.cnainqi
turafadumagnofeetet; Scindemfefieiihocpolfenega- dètempote:mottis eiusdkitut. Cumemififfetjf 'trmm. Em )
ret.vndenullaconcptdiavfitatjreiid'fienpoiremonftra-; ninumemuupmufunt,&multucorpor4 unaorum,quidormte- !
ret: itahomopareretD.eumitapatturiretterEàdiuinum, i rJntftmxerunt.EtexeunttsdemtmumentisMfnfurrectinem Mutth.ir,
;ita vitgimtaspjreretprolem,, iraremoto vitepartuntet eiL reneruntinfanHumcinitutem&uppumeruntmuUù. Au-
fceminavirum.AudiftiyitgmisoraCUlum,qUæ(inverita-1 djfttviuentiumpraeeoniaîAudiftiinormorümatteftatiot
e j tam veto vterocatnisconcipit&generat,quam:v e r e n t s î Vernir eftquiaaudifti.-necteaudiire.imènoffe cet-
S ® 1# ™ 1 vue, enim fpititn& ad fi- i t4 & nolle ctedete poretis pemegare. Sedfi teftimonio
dem foecuudataeft,adptolem. Audipofthïctnaritatam vJnentiutn , ac defundoram reLgentinib âtteftationi
natut^ftetilem, diebnsprouedam, .mori&nsillnftrein, I nL c r e d is , rorgofaitemvtilli, cnmsvfquehucdominio
inftitia plenam m mandatis «us coram Dominoince-1 tJn«is,taperibregetis; mftindu vexatis, cédas,,fnbcü.
qentemUnwftifieationibusDomiöipermanentem,inter | bkobedias,8cconfitenti(Dominum)demonictedas,de
ptoximqs fine querela perfiftentem , facerdotis comu-| qfio dicitur : OicunitiUmrquidum quibubebut iumonium,
gem, vaticrnns certain, myftenjs cognttam, faaamcntis ïùtn temporïbus multis, &vefiïmento mn induebutur, nequein
itnb.utam,SC landoSpirituplenam Elizabeth,Cum enim | UmomunebutJedinmonumemU rnviditlefumproctdit unie
lalutaiieteatn.hæcnoftra.virgo , adcums glotiam petti-1 ifpm;&*xdumuuitvecemugnu,&dixit:QuUmihi&titilt(u
nentnhæequatenarrainnsexultamttnfammvteroeius,& i fit, Deidttfmii ObfetrotenemttorqueussVuitpubutenmèt-
repletaSpmtulanftoEbzabeth extftamauitvoçe magna rttutimmmdovtexmtmoWitü.mUuenimtemporibmum-
^ ceottBeu,diclutu:mtetmulteres,&btnediamfrtamventrii\f iibutiMm,&rmiebuturcutenis&compidilmCulloditut:&
tut. Etvndehocmtht. vtveuiutmutirDômtmmetudmei Eue ; rdptt,rmulù,ugebuturùdumoniomdefirtu.Imemguuituutem
enimytjuuueitvoxjulututtontstuu tnuunbusmeit,exultuuttin ' OumEbfusduens : Quodribinomeneft AtiiedixtfUm-qmu
guudtoinfunsmrteromeo. Etbeatuquumdtdü, quoniumperfi-i. iritraueruntdamonia mruutruntdumomumuluineumÆtroouhumiUom..,multa ineum. Et rqgabam ilium ne impera-m ^ u .
cientur ea qua dittofunt.ei a Domino. Audi deinde fènis Si-[
ret illis,Vtin abyffumirent. Crede orodæmonio, Sc crede, y.t
meonis confeflionem, qui ad exprobrarionéminfideli-
dum credis quod illefateturi euadas quodipfe meretür.
tatistuae fqflorunvvecuftate fenili artuum refolutionem
Dumque confefliqnleius non conrradicis, opericohtra-
non potuit obtinere, doneevideret G hriftum Domini,
dicas -: Vtiiieo quod aedideris ficut ille * definas operari
•fponhohe fanai Spiritus repromifllim.Sic enim de eo di-
qitur :Homo eratin lerufalem, cuinomen Simeon, & homo i(le
quodille. Sicqvillius arripiés.vocem,*reprobes opüs.Sic
communem confitèns fadorem St Dominüferuicuris il- i*a^iano"
iuftus&.timoratus, expeélansconfolationem ifraeh, & Spiritus
liüsexcutias iugum. Sic eius habita confeflione , defînas
fanüfverafin eo. Et rejponfum acceperat a Spiritufdnüojion vi-
diffiteri:quod illo dæmone^implence cogeris fpernega-
furutnfe mortem,nifiprius videretChriftumDomini.Etven.it in
*al.impel.
re.;
Spiritu in templum : & cum introducerentpuerum lefumparentes
lenteetus,vtfaeerentfecundum confuetudinem legis-pro eo :&■ ipfeacce-
J
piteum inmanibusfuis,& benedixitDeum & dixit vNunc dimit-
Angelorumumflut'umc,rerumqutomnium'm[enfibiliumobedi-
entia,docet ChriftumDeum,perindeachominem effe‘,vtm-
tüDomineferpum tuum, fecundum verbum uturn inpace. Quia
deludaus apertè colligat, ipfumcumvirgini-
videruntoeuli meifalutave tuum. Quod parafti antefaciem 04
tatis décoré, matrem fuamferua-
mnmnpopulorum. Lumen adreuelationèmgentium, &gloriam
repotuiffe.
f xtualfrael.Audiftifenem yeternorum Spiritu Dei ple-
nqm .* audi quid dicatur de Anna yetula, quæ era t ex offi-
C a p v t , IX .
C! j 1 r-°pfterifla,exgenere prseclaraiex tribu&familiaDa-
Aaenus de çonfinio telluris, dehabitatoribus humide
hi nobiliflîma.Primumcorppreacmente virgOjdeinde
Hpartici pib us ami, de eomitatu terrèno; exfo-4-
cum coniuge honefta, eomitatu coniugis non longæua,
ciecate hominum, exhumanacognitioae, ex hominum
uodecies fepties viduitatts annofitate 1 ongi flima,templi
mcola,iciunijs (auftera) obfecrationibu&opulentadèrüi-
^ e ei diebus,ac noàibus ocçupata,nomine Anna<Na-
narratione, exhumano eloquio, exhumana conditione
eeftimoniumattulhteftemprotuli, atteftarionémirltulii
teftificatiohem detuli j propoficumfirmaui4 adftiôulaui
......;..... ...... _ - qu o d