i.Cfirint.y
Hoc erat
trad ire
feripturw.
*
c
. Quid fit
.tjuod Chri
' ftus tertio
i. quæric à
Petro, nui
(carnet. *
Septenary
us Rumc-i
Sabbatü.
. ‘Hibr.'if.
lvEcdtf.il.
Gèncf.z.
faï;- }]ychijfreskyter'u
demnabit,S«l)reqüunrarl-XX*&4jçuïit:quiaicpçaeft.
Äpettc eniib fittiüs, qui taliscft,anima adpjopHänas de-
clindns volupfates,lcprofe fit. Proptëtea'& Paulus,eum
qui in Çd’rîntko rórnicatüs «ft, quiaijgnificatio paffio
fuit,manifcfta:enim erat, ncc occultabatur, à fanötorum
iempuittabemaeulo,&t;radiSàtanæinintèrttuni cacnis
præcepit. Quiquum inlpexïlfetftcundo paflîonem, Sc
Vidilîet qüià non crpüit, led Sc eüm qui paffiisfueratper
lachrymaspoenftenciæveftem carnisabluiffe, c vcftigib
ïufçipi itîffiri In ipfis autem. apóftolicis haec inteliigis
verblijde ebenim qùifornicàtusftientGôririthijs feri-
pfît:^0>ÂMi»ô (iuâitur inter vos fornicatio, & talisfornicatio,
qualisiieC inter genres | ira vtvxorem partis fui quit habeat.
Ecce figriificatipnem audifti. Manifcfta quippe fuir
I paflîo, ita-vt vfque ad Pauli peruenirêt auditus, pro?-
i'pter'qüPdd^ tàbcrnaçuloeum éij ci praêcepit. Ita qui pr
de dici t tradh qui fiuiufmbdi eft, Satatia ininteritumearnis.
Et rùrfus Aufirre malum de mUio veß'ri.- Quia autem vi-
dit vëftèm carnis potentia mundâtam ’i rùrfus eum fufci-
! piiuflit. Et qupmpdo hpc certum e ft? ~Oi>J«cro,iriquit,
cônfirm'ateïneochàritatem, ne forte tnaioritriflittaabforbeatur.
Qùiâliuiufmpdi eft ergo manifeftum erat,qhià poeni-
tuerat, 6c vif iri peccatodeprehenlus vehementer affligç-
banr, interà ne quid ex nimia ttiftida pateretur, neue in
delperatione çbrrùeret peccans, præcurrit' Paulus , &
eitm qui iam munditi* reftitutus füerat ,fufcipi ptæcepit.
Qbpd autem feptem diebus àtabernaculo non femel,
fed bis facerdól lufceptùm feparat, quäerere, & fcirè ftu-
diofosoportçt : liquidem fecundp hoc fietiin lege'pro-
pter hoc praecêptum eft, vt oftenderet non negligenter,
fedftudibfe eum debereinlpici, Sc duplici probatioqe
tranfaèta, diftriótius in eoferri iudicium : manifeftum
qüippe-erat facerdoti peccatum. Sed quum animum
paihoni confentientem fufpicabacur, non tamenmani-
tefte feieb at, neeeflâriè illùm’iterum in fpiciebac • Eft
quippe inuiftbilis, Sc ad itflpeótionem difticilis. Hpc
Dominus non femel Petri animum poft negauonenr
led fecundo,ac tertio, quemadmodum fe haberet ,in-
fétrogat, nonvtignorans : hoc enim in relponiionibus
fuis ipfe Petrus manifeftc probat, quas aperte ipfe ad
feientem, nihilque ignorantem refer ret: led qua diipo-
litionempeLlcrutabacuranimi,dioebatquippe : Simon
Iona amas me ? . Do cere nos voluit quo modo perferu-
taremur,&quomodoiudicaremus:per frequentem vi-s’
delîcetinqùifitionem. Septem autem dies non huftra
poluit, fed vt néCèflàrium præÜenti intentioni nume*
rum honoraüit, in iplb.quippeomne vinculum, omnif
qüe bbligatibex legeéèflabàÇ*: Namannisfeprèm He-j
braeorum relaxabatur feruitiiim. Iubileb autem, qui
ieptemconftabathebdomadibus,ômniùmIudæiscon-
cedebatur remiflio debitorum, ôdpmnis terra eorumà
poflidentiscVèditoliberata* anteriorem reuertébatur ad
Dominum. S ed& Babilonickm populi captiuitatem
leptuagelimo anrio Hierulàlem reftitutam fuilïeçogno-
uimus. Própcerea Petrus a’Dominoinquirit,dicens: Si
peccauerit in me frater meus, quoties dimittoei^fquefepties? Ille
autemrejpondit. Non dicotibi» vfquefepàesxfedvjqfiefeptua-
giesftpties.-' Inquifitionifque pufillitatem rèprehendens,
ait : Nondicoiib'tfepties. Et fubdidit : Sedvfque feptuagies
feptiès. Ergohecficabeodemceftat numero,(edipfum
multiplicans y ciim eo multiplicat & remiilionem. Si
quis àutemrurfus inquirat , quam ob aaufam numerum
htinçjnprædiâis poliierit capit^lis, breuem innuemus
rationem : moras quippe, dum ad alia neceftària vrge-
miiS j fieri tempus non patinir. Septenarius erft» numerus
, tötius habere prxlgiti^Vitæcre,ditur plpni tudinem,,
qtiscinie feptem diebusrotx voluitur, nîpdo quacom-
plëto, reôte omne vinculum, omneque peCcâtum lècu-
li cellar, atque onnic feruitinm. Quàmobrem feptima
in diuinisferipturisréquies n'pminatur,quemadmodum
& Paulus de Mpyfe ait : Dixitenim in quodamlocodiefepri-
nia : Sic &'cèffamt Deus ab omnibus operibus fuis. Et paulo
. . tu.i ...Si-*__^jJLeZ.
bèrfpræfentisftçulipræcjpiéns, i&iuturi quatenus ftein
prxientiièculoviuàmùs, ucutexpeÔtantés futurum. Et
hæc qûidem ita ft: habënt, fèd eum màiori ftudio funt
difeutiendafequentia.
' V}a&a^ept4ftfueriiinhomine,adduoeturädfacerilotem, &n-„
debit éum.Qtÿiincfa color albus in cutçfuerit,&capiüorum muta-
ueritajpeftumjipjà quoe^caro viuaapparebic, lepraïéfufiïfimâ
itidicabitur,dt<feiriolitacuti. Contaminabitiiafoeumßcerdos!,
&nonreäudeiyqutaperJpicueimniuridiiiaeß.^‘ ‘ t/ • f.
N on tibi vidétiir quafi fuperfluus elle legislator câ-
demque tepehtens in hoc atqueiepdem'libro,.fed ne<
diftinxit in medio , vt videatur exercerc ftudiolê fie-
qùencilegis meditatiönememöriam. De quibusenim
iuperiusplane,atque fufficienterèxpoliiit,dehishafcc
rurfus apparetlegislatoradijcerè: lêd non ita eft,nam et-
h verb is èft proximum ; multum tarnen diueriàm , atque
differentem habet intentiônçm, f Hiç liquidem non de
quolibet limpliciter peccato , fed de manifefta ttartf*
greflione legalis dicirliterç,propter quod plagam leprç.
paffionemipfàmappellàuit. .Non ignoramus autem,
quialepram dix.erimus legis elle præuaricationem ,qûia
nocet etiam » quum participalis nt, fîcu,t lepra, licët par:
,uam pattem comprehendat corporis;, Quam legem au-
tern exiftimauitpropriam ? non earn, quxeft deinuidia,
& adulterio,rapacitatei& âuaritia | Sc de honorandis pa-
rentibus :nam limilis lex eraçôf gentibus, fed ea, quæde
lacrificiisj& purificatiovnibuslanciebat:Non tangas non
guftes, noncontreôtes earn, qnæ ci rcum cidi carne m iu-
beat. Hæcenim erant eius propria', cum gençibus com-
munionem nonhabentia. Si ergoplaganuius leprxin
homine ortafuerit,&f vide nseumkcçrdos,album colo^
r em in Cute per Ipex crit,pr«u arj cation cm manifeftam ,a
pert^mquefiterxillæjquaeyôluntateatqiex ftudio ege-
ritjKoccnim elle çapillorum alpeôtupa'in album mutari,
ideft,aperteanimum in aliquaprxuàricationc transferr-
rijfuperiusdiximus.Habet a.iplaIpeciesviuam carnem,
,vt qui videlicet, etfiinaliquo crafgreditur, in alijstamen
legem defendit.Quamfruftrafanam carnem appellaret,
nifi Sc beatus Paulus lie illam appellafle.videretur| aite-
pitn:Iußificationescarnis}vfqueadtenipus corrections imponitis.
: Lepravetußißimaiudicabttur.'] ;'(f l*
Confencfcitenim peccato ,&corrumpitur, quia pu-
gham in fe continuam,&rixam habet, dum in aliquibus
|legem de ficit,in aliquibus défendit.
Propter quod eum contaminât facer dos&non recludit.f
Vei ftcut LXX. & leparat, quiaperlpieuaimnvunditia;
eft.Quqmbdocnim nonabominabilis&immundus eft,:
qiù legem inhonorat, quarnipfe fibi neceflariam effe ex-
parte cuftodiendo,confirmât ? Quiaenim hæcin fub-
fèquenub us plamora, nimifq) manifefta hunt, ad ea ipfa.
nos iam qrdine compellente pergamus.
SindutZeßorueritdtfcurrenslepra in cute,&operueritomnem
entern iicapite vfy ad pedes, & quiequid füb afpectu oculormn ca->
dityConfiderabiteufacerdos,&tenerilepramundißimaijtdicabiti
eo quodomnis in candorem verfaßt. Etideirco homo munduserit.
Quando verb edro viuemin eo apparuerit, tunc facerdotis iudicio
polluetur„& inter mundos reputabitur.Caro etiim vitiafi lepra a-
ßergatur ,immundaeß. Quodfirurfus ver fa f tient inalbedinem
&totum bominem operuent, confiderabit eum facerdos &mun-<
dumeffedecernet.’].
Non egem.usmultis fermonibus in praefentislociex-
pofitione, fequentiaprioribus, & prioiafequentibus ad
interpretationcm concuji u n ^ . Propter quod Iacob us
dicebat : Omnisprophetiaelcripturapropriainterpreta-
tione non fit : ynaquæqjenim maxime ex; conlèquenti-
bus explanatur. Lepramin cute,didicimuslegalis elfe li-
terx prxuaricationem. Bene autem dixiç, in cute,quia
labbatorum circumciho , yel purificationum, qux per
legem fanciuntur, tranlgreffio, non afferunt ammælæ-
lionem : coercet quippe legis litera exteriorem homi-
nem. Si ergo eadem lepra tegacomnem cutem, à capitè
vfque adpedeSj&quicquid lub alpeôluoculofumiacér-
Htbr.%
G
poftfiibdWit : S&wmiMnmtmaquiemeM.&ïpftrl- I dotiscadicimundumcumdecermt, S ienimqüifpLm'i
qamuai Sed&Ecdefia- totalegis liter* recédât cuftodia,&neq;citciiciUonem
Itesait : Dapartesfeptcm,ncaion&octe. Prouidcntiam Ha- | neque ciborum differentiam, neque iäbbatorum cuito-
Licera 1fr
igjSjàa t
tcriorem
hpminca
! diattii
In Lernt. Lib. IV.
' iüili-
ItrolMÜr
Im I
J^ ^ T p Ö lt o t iom im ,'aüt facrificibriim .aut.aliquo- <
rum aliorum taliuro exerceatdjäsra ,"feÜ ab omnibus le- 1
•oalibuseléineïtUrecedatiàtqüeàca^ltevfqiadÿeues.â.;
'Brimovide'ïicct'v'fqi àd vltimïm'hprijmjnaiWatôrUm, :
admïlioràittcili'rbr'it, atqùepèrfeaiorà/feoeritqùènoc
iaconftéâufacerdbtisliaéftCKrifti.v'npleyidensttafeumlepri
muhdiifimaiùâicàbit.càqùqâômmsiacandoremVçr-
:fa®t;ad cltóikatetn videlicet Kic'femetipfiim, àd euinje-
'licam conueriationcm ’cranftulit, fleur modo audîtis -,
ituehtlux vefîra cmamhmmbm.È(miCas:Siiuiini'u honefic
-amlmlcmm. Propter quód filij lucis^'nóh npàis Heque te-
nebràŸùmnÔ^
y^dficafoviuaihéaapfaruerti.] , %’ v. . -t1 .
Ideftjludaicum mandatum,quia viuèntianonptoi-
pter àccî^iëhtes ,.lèd propter dantes ilia puxàntur.clo-
qjiiâ, màgis âutëmgeprobteraccipicntèsi Si fecunduhi
ilium modum, qù* data hint ,'cùftodiantur , neoeiTe eft,
ytqui nec haec operatur,heque ill’â i quibuisrcceffic,pôl-
luatur. Sed vtriufqu'è Ijprobationlern '^roferàmùs. Vi-
uentia quidem quia dicantftrlegalia Iudæorum mandata,
aùdiàmùs Stephanum dè 'Moyfe Iùdsi^dicentçm :
Hiceà ‘qui fuit inecclefia,in eremo:cum Angelo, quMoquebatur:
ei in monte Sitid,&cumpatribus nôfiris ,qui fftfcepit verba W-
uentia dare ribbis. Ecce veifba yiuèhtia ap pell.aûic iufti-r
ficàtionëslegis. Quid autem fubdidit ? Cuinolueftint
obediéntes effepatres noßri. Et quidem Ôbcdiefùnt quantum
adfâciera àpparentis liter*,fed hdiVobediile dixit,
nott obedire menti, 'nec 'intentiqhi, Içd in folis üteris
lçgem dantis. Qùod autem âferüïtùte legis recédetas,
& pôftea'qùippïàmlcgisgëfëns^ repfehenfto.ni facetdô-
talifùbi jcitùr, &ïnter IrtimUhdos repûtatur, d QÇet P àu-
luiS.Qalatis praecipiehs. Ecce ego Paulus dicbyóbis. *>SÏ
‘cifcümcidiniini 1 CH RI S TVS vobü nihilprodesi Et rur-
filis. Diescufioditis, & menfes', &annos ,tïnteo riefoheßtififa
fiborhiènmin vobis. Et rurfus. ’Qtßßn lege iußificdmm,kgtä-
tia excbßtßü. De ludaicïs étlàm craditiq.nibùs ait : Sien im |
qu«.déftruxi',^£èc'cadèm iterifm repedifico ,trah(gteflo-
i*e m me conftitu tô.
Qupdfi colorfùhus.'] . , | | .
Hocëft enim v’iuen.s, fanus autem dicitur fecundûm
-Iù'dæôrùm æftimatione in, àtq-, legàlem cômprehenfîq-
héfhy'nonà'ùtém fëcûndum veritatem.
Receßerit,mutatiüfofueritinMbUin,2 r ' ;
Id eft ih ecplefiaftiçàm conuerfadonem, vêniêt àd fa-
eèrdoVèm l'Ghriftum 18c muftdùm eum elfe decerniti
venïàm primæ cônce'dens infafttiæ, eadeih fatiôùe qua
tófus leprôfùs ex multitiidine, qü* putàtur imptainai-
dijle'dmdum legeni, mündus efficitür; Ità Sc plebs
degeiltibus, in multftudinë, & pëiïeôlibhe legalis lite-
t*,prçuaricatiodis thunda per iplàm 1 egem efficitur,'qü*
non htëràm, fed IJiritàleid màndàti quiritihteiligen-
E ,
.JOtg.ii.
.Reg.lS.
Matth'.zè.
Ntttrà i
' uàipocyi
Achab autem chdjditasiber quam in ^rn órem;Nabod y i-:
ne* edneidit: 'ïud* yëro auaritiä,‘ha:c ehim prodStibnis i
conffiium dedif.. Paurb verb perigno'fäh'tiäm zelus, a
'quo deui6lus;Iefum.perfequutus eft.
'InUcovlcerihic)tirixalT?a.[_. , t l |
, ld ë ïï,h ic id a ,& ita mähifefta, vt etiim 'de longevn-j
dcatur, id eft, qu* ciiehit pedcä’fidi exbéccatp prblutn-
iptio V Sdcunohm^uam ille propter |toc quod femel]
‘adulterates eft aftutter ,-fiic autem pyo pfer pei&^uutib-i
nemperft'quutor, alter autem pr.optcr lhtrocinjum la-1
tyb;? etiämh iam a rali aäiöne.re,ctflerät, appellätur. An
nonijocnomine Rhkiab 'ïneretneem póft multas gene-
ratidnes,eamqueqü2e Dorfiino vbguehtüm Óbtülit äp-
pellamus,quum vtraéque fed fpfnicatiphe'lufpendrtiht?
'Sed quämob’remquüm vlcus'dixiflèt album, hóeipfum,
tarnen dikit album',feü rufumfiefi ? quia album qliidcm
'dixit ,'quod fit ex vulnëfe legalis tranlgteflióhisValbara
lqgem vocans J Nonchim erat calefaófca foie iuftitiac, &
proipterearubranon erat. Ergo rubrum quöd eX eüäp-
'gêlicayehit prfeuaricatione ,'éuidentius appCUätür. V-
tnffhque tarnen in Ghriftum eft ’, in quo ab eotleftaih j„ *
Cannciscariticdrumdicinir: Eqtruelis'meusalbus,&riiljir ßanti^.
cuhdus. Ipfiiis enim eft le x , lpftus euangeliumij ipfe prius
ie^ahtercircum'cifus,& proeifiüridatiöheqffefehs^
ähgelicp poftea cdhncrfetus',dud*orüm,baptifmata^^^
batiqifecuftodiam,'&tempóralespfohibuit;purificatio-
nesV' Sed qu* eft, inqüis légis tranlgreffio ? Ad ipfiirh
fpertinens vtique Cfiriftum ,eiu{quc myAeriüm , Kléft,
idolothiti'omHisfan:guinis,8cfoffbCati cfiis. Nam hkic
effi ltgalia fun t prfecepta, ecclefia tarnen ea euftodire A-
ppftóftRr*ceperüht,'qiipd oftendit Iacobus dicens: V'f*
■ Jim ehfanäofpirituij&nobis, nihil ampliusfupérimpfhére vo- Aäum.i$!
‘bis'oneris, exceptis ‘his fiibßinere'ab idolofhitis,'& fanguifte', & I
ßffocai'o\&f0rßicatioüe. Euangelica eftau.tem,quietli ].
no n ie cun duin lege m erat: Oulcunque iixeritfr 'atri filo fa- 5-
ftu,reus erit iudicio. Et qui videnthriitiéremad coricupifcendum
earn,iam mdechatus'ett'chmin cordefifo. Si er^ó lanato'al-
b.o »d^R^nitentiacurafo peccato', in locó vlcetiis,inte-
^ióhc.vidëlicet peccati vvlcus album,hut rqbëüm yidei-
tur, fc&a qiurdam prardifti peccatiph^ngeifeirUdc.lfgah
lis.'apiid pe(C;cantcrn.reperta ruerit,heceffafic ad indicium
hocfecerdótisvenit.
Quifi'vident Iocmh Icprshumiliorcm came reliqiuu] " .'
„ Id eftjhumijiêrem faótam'a femctipfa mcntèni manir
fefteque änimum mutatum ad maUdam>&ocenim eft pilos
in cahdoremVerti, cbntaminabiteurii facerdos. Sp-
mel'enim in habitudine peccati fa<ftttóeft,&: anim* mala
deplaftio per.vlcus.incubuit ,.vnde Ippram ex vulnefe, Sc
florentem earn pafliónem legislator,appellauit'. .
'Quo(lßpilM'coUhd^p^mi,&täc%^ixßthyffitrq.\,^K j
Ideftjp'öinitehtis vifus'. Sic diebüsjepteni eum re-
cludi pr&cepit: pro eo quod onihino in calï fiifpicione
y pnèrit, tempus definire fufpicioni yoluitV Ét liquidem
creuerit, 'èc mala glórïatió muTtiphpataïuerif, ädlpdiCaT
biteumlepr*. Dicït autem lepräm anini* iinmuhdb
tianl j qufe creuit’,fiue effloruit pofterióribus aiftióhibjjs
multiplicäta. Si autémnón èft multiplicatd, fed ftetë-
tit in lócofuoj nihil enimampliüsinhoc pëctaflp inuc-
nitur; -, nifi follim Hpc peccatum j quo4 ‘ördnes bo^iio-
- ueruht j de qüó 8c'egitp«nitehtiam: rnupdijm illUm la
VlcusalH
clrubcu.
Caro & cutis in quà viens naium eß;&fanitumf&in loco vl-
céris cicatrix apparuerifdlba ,fiue fubrufâ kddticetur homo àdfaM
'cercfotem. .Quiquum viderit locum lepra bumiliorem cariie reli-
qüà, & pmsverfbsTncandbrm fcoùtamnabïtium : flagaenm(
lep/<e or ta eß'ihvlcere. ‘Quodft piliUcoloris efi priftini,& citatrix
fitbolftnra,&vïcinacû'rô non 'ißbimtöioY',recluddt$umfiptem
'^bmi&fiqui^increuérit^iddicàbittmmlifra.SimMtètiffie^1--lH ffiH SH |— ---©’ -i;— | ^
terii in locbfuo,vlcerisdt cicatrix,& homo mundtis orit.'] cerdösiudicat: Cfeatrix eiiitp , pj
Beaça eft.cöhtihua legji meditatio | atque cbnueifa- non a u t e m S e d y t a m u r
tio , habefeqiie fern per in raanibus tKelaiiriim, ex quo I exemplis, his ad ïubtilem prxdiôiorum probationern.
• cögnitiönis'Üci procédùhtdiuiti*. Qdàmôbrem rtos Éeccaiiit Pilatus in^pominp, qiufem.nontfiuenieqs.lh^
'qiijöque Cum binniftudibjea q u i nunc futic in litera 1^-j Po mortis,$c tameh, eönd^mr^ns eum: fedpeepdfifiu-
tentid»perquitamus. Vlcus natum',&fànatüm,per pcè- j ius, vlciis fanatumeft, quüm manuslauiflet, & dixiflet : 1^ . I
riitëntiàmcuràtum peccatum eft : Qjnddpini ftp vbl.ne1 • mumfus egofiim dfanguiiie iußihuius. Sedhoh perfeufcfa- i^amirtr
ratànimam;&Complétmaculis,quomodÔpeccâtumî uit quiiraChriftum poitea flagfell^üerit.^ Ergo mäiq- .gdlandJ
Vnde & Öauid d’icebat : Cbmputrùehnt,&àetehoràueYunt rbm poft : Sc deteriorem cicaitricem habukpeCchti: Et ;Chrifto
cicatrices mea,afàcfe itißpientta misa. Quid autem rurfus reôfce eum làccrdos cbntàminàuit, Ghriftüs videlicet^ quàlc.
curâtanim* vulnus < Quo oportet modo pefaôtâpcfc- ! qqando adeum dixit î Phptertaquitfàdiditmetibi,matu* loan l9‘ \
nitentia, locus huiüsvulneris eftaôtio & coiifîlium circa
quod peccatum geltuni eft ,veluti Dauid locus vice- riec huntapfeccato reîiqditimrrtunem. Peccauit 8ç Pau- pauUv •
ris fuit deliderium corporis,propter hanc enim Sc in Ber- lus, fed quum vlfcuü fanatùhi fuiflçt per vocationem, ci- voeatioàc
fabee adùltcrïüm,& in Yriani Homicidijcrimenadmilit: tàtiïcem pccCdtUntantüm fàüauit, Vt ipfe peypeffequd- faoacam,
Bibltoth.Vet.Pàtr.Tom.j. - - — £ j toreril