gebouwtjes was open gekapt en menige zware stam was hiervoor
g e v e ld ; wind en zon hadden dus vrijen toegang. Bij donkere
nachten geschiedde de verlichting door een Wells petroleumlamp
20. Brug naar het bivak te Kiroeroe. Rechts de keuken. Dec. ’04.
met groote schijnkap, die, opgeheschen aan een hoogen paal,
het geheele kamp goed bescheen. Meer in de laagte stonden
de loodsen voor koeli’s, evenals de barakken voorzien van
bale-bales (doorloopende rustbanken of britsen) waarop geslapen
werd. —- Door een pad was deze heuvel met een anderen, meer
naar binnenliggend, verbonden; en hierop was met het overige
barakken-materiaal nog een loods opgericht, waarin aan het eene
einde de dokter verblijf hield en waarvan de overige ruimte
weder voor huisvesting van militairen diende.
Aanvankelijk was het ’t voornemen geweest, dat Dr. K O C H
mede het binnenland zoude ingaan, maar wijl de zieken bij de
colonne allen naar het landingsbivak werden teruggezonden en
hier, na eenige dagen in observatie te zijn geweest, het beste
kon uitgemaakt worden of zij kans hadden te hersteilen dan
wel geevacueerd moesten worden, — zoo bleek het op den duur
de meest practische regeling te zijn dat de dokter te Kiroeroe
achterbleef. De tijd door hem in Kiroeroe doorgebracht, was
hem tevens van veel nut tot het uitbreiden van zijn verzameling
op zoologisch en botanisch gebied. Verschallende kleine uitstapjes
in de omgeving werden met het 00g hierop door hem gemaakt.
Eenigszins • met vooruitlooping op hetgeen later voorviel, zij
2i. Het bivak te Kiroeroe. Links de keuken, op den achtergrond
de soldatenloods. Dec. ’04.
hier medegedeeld dat de gezondheidstoestand bij de colonne in
het binnenland, blijkens de vele naar het landingsbivak teruggezonden
zieken, niet günstig is geweest. Dr. K o c h merkte daarbij
op, dat bepaalde landaarden 00k aan bepaalde ziekten leden.
Zoo keerden de Europeesche en Amboneesche fusiliers veelal
met beri-beri terug (verscheidenen hunner bleken echter recidi-
visten te zijn), de Keieneezen met malaria, de Madoereezen met
niet-typische koortsen ; onder de Timoreezen kwamen nagenoeg
geen zieken voor.
Het bivak te Kiroeroe bleek, dank zij de hooge ligging en
het goede water, niet ongezond te zijn; 00k werkte hiertoe
wellicht mede, dat bij het oprichten der gebouwen en bij het
maken van paden, zoo weinig mogelijk de grond was omgewoeld
en blootgelegd. Verscheidene zieken herstelden er zoodanig, dat
ze later weer naar „binnen” konden gaan; van velen verbe-
terde de toestand, hoewel ze dan toch meestal tot algemeen