negorijen, moesten zelfs den aanblik van vrouwen vermijden en
zieh verbergen als er eene aankwam. Oefening in pijischieten
en speerwerpen en de vischvangst was hun hoofdbezigheid.
De ongetrouwde volwassen mannen: ewatti's, waren versierd
55. De heer Koch te midden van „ ewatti’s” te Merauk'e.
zooals vroeger beschreven is, met uitzondering van den lenden-
gordel; deze wordt alleen door gehuwde mannen gedragen. Bij
^«¿■¿-tochten waren het vooral de ewatti's die als „sok-onim
(letterlijk „snij-menschen” ) optraden, ten einde tot teeken van
dapperheid met zooveel mogelijk gesnelde koppen thuis te komen.
Veel moed wordt hierbij anders niet ten toon gespreid. Ten eerste
vallen de Papoea’s hun vijanden alleen met overmacht of uit
een hinderlaag aan, en voorts wordt het slachtoffer, alvorens de
kunstbewerking te ondergaan, eerst door knodsslag of met pijl
of lans onschadelijk gemaakt. Met een bamboe-mesje wordt ver-
volgens den bewustelooze of zwaargewonde het hoofd bij den
tweeden of derden halswervel van den romp gescheiden, dan de
hersenen, oogen, tong, enz. er uit verwijderd, en daarna de 00g-
leden en lippen aan elkaar genaaid en de kop van onderen met
een lap halsvel afgesloten. Na een langdurige berooking, is dan
de trofee gereed om binnenshuis tot wandversiering te dienen.
De getrouwde mannen, geholpen door de ewatti s, verrichten
den arbeid op het veld in de pisang- en klappertuinen en de
sago-bosschen, terwijl aan de vrouwen het bewerken der sago
(het z.g. „kloppen” ) wordt toevertrouwd; lasten worden alleen
door deze laatsten gedragen en dan op den rüg aan een band
om het voorhoofd.
Was het civiel bestuur in Zuid-Nieuw-Guinea vertegenwoordigd
door een assistent-resident*), een controleur, een commies en eenige
klerken, benevens een vrij talrijke macht gewapende politie-
oppassers, — het militaire element bestond uit een garnizoen
van ± 1 5 0 man, onder een kapitein, met drie luitenants en een
ofheier van Gezondheid.
In Juli 1905 zoude evenwel de bezetting naar Java terugkeeren,
en dan verder met een tot ± 100 man aangevulde politie-macht
de orde en het gezag gehandhaafd worden. De door het garnizoen
verlaten benteng was dan voor huisvesting der politie bestemd.
56. Aan weerskanten een „moekrivide"; in 't tnidden een getrouwd
man met een „patoerke". Merauke.
1) Met dien van Billiton, is de Ass.-Res. van Z. N. G. de eenige z.g. „zelf-
standige ass.-res.” in Ned. Indië; alle overige ass.-residenten dienen n.l. onder-
geschikt aan residenten of gouverneurs.