
gesteld is. Om zeer begrijpelijke redenen werd op hun verzoek
ten deze niet ingegaan. Werd toch aan hen een dagelijksche borrel
uitgereikt, dan zoude dit ook aan aile overige koeli’s en aan
de militairen moeten geschieden ; en dit beteekende — de kosten
geheel buiten beschouwing gelaten hét medevoeren van ± 120
dagen X 200 rantsoenen = 24000 dagrantsoenen, d.i. ± 2400 Liter
arak of jenever; onnoodig te zeggen, dat hieraan niet kon en
mocht worden gedacht, o.m. in verband met kans op ongeregeld-
heden of erger, waar in het binnenland niet altijd even streng
toezicht op de meegenomen voorraden zou gehouden kunnen
worden.
Wat de voeding betreft: deze zoude hoofdzakelijk uit het
hoofdvoedsel van Timoreezen en Rotineezen, t.w. djagoeng (maïs)
en buffel-dendeng (gedroogd buffelvleesch) bestaan, aangevuld met
verschillende toespijzen. Bij de aanschaffing en verpakking van
het vleesch en toespijzen op Koepang, verleende later de heer
P a lm e r v a n d e n B r o e k eveneens zijn zeer op prijs gestelde
medewerking.
Een voorname zaak bij het aannemen van koeli’s: de genees-
kundige keuring, werd mede thans afgehandeld. De heer P. M.
richtte zieh daarbij tot den officier van Gezondheid van het gar-
nizoen op Koepang, den heer J. B a k k e r , en deze was aanstonds
geheel bereid belangeloos zijne hulp te verleenen. Niet genoeg
kon dit gewaardeerd worden, want de arbeid was niet gering
om later, door keuring, uit een 125-tal liefhebbers het vereischte
aantal a f te zonderen. En hoe conscientieus dit destijds geschiedde,
is wel het beste gedurende den loop der expeditie en uit de
weinige onder de Timoreezen voorgekomen ziektegevallen ge-
bleken. Ook werden door Dr. B a k k e r de breedte en lengtemaat
der voeten genomen en dienden deze opgaven bij het vervaar-
digen van een soort bergschoenen, die door de/koeli’s, welke
mede „naar boven” zouden gaan, gedragen moesten worden. Ten
sterkste was ook door S i r W i l l i a m Mc G r e g o r zulke voet-
bekleeding aangeraden, al was hiertoe reeds besloten overeen-
komstig de ervaring bij de Maréchaussées in het bergachtig
binnenland van Atjeh opgedaan ').
1) Het schoeisel in quaestie, in 4 grootten aangemaakt, bestond uit zeildoehsche
rijgbotlines, met dubbele zool en leeren rand längs de zool. Door een inlandschen
schoenmaker te Soerabaja werden 60 paar voor _/3.5o p.p. afgeleverd. Geheel leeren
schoenen werden op grond van ervaring op Atjeh en elders afgeraden; het leer
wordt te gauw hard en bemoeilijkt dan het gaan ; ook barst het spoedig bij slecht
onderhoud.
Voor gewone kleeding zouden de koeli’s zelf zorgdragen; van-
wege de expeditie zouden baaien hemden en broeken en wollen
dekens worden uitgereikt aan hen die mede de bergen ingingen;
iedereen kreeg bovendien een klatnboe (muskietennet), en eet- en
kookgereedschap.
Het aantal aan te werven Timoreesche of Rotineesche koeli’s
werd op 50 vastgesteld, met 2 mandoer's, en als voorschot zoude
hun bij de aanwerving een maand loon worden uitgekeerd.
Allen zouden ten overstaan van den Secretaris van Timor
gezamelijk een contract teekenen, waarbij zij zieh voor den
geheelen duur der expeditie verbonden de vereischte diensten
te verrichten; een bepaalde tijd werd hierbij niet genoemd;
mondeling werd medegedeeld dat zij ongeveer 5 a 6 maanden
zouden uitblijven en de bergtocht ongeveer 3 a 4 maanden zoude
duren.
Was dus dank . zij de krachtige hulp van civiele en militaire
autoriteiten op Timor, de aanwerving van een deel der koeli s
verzekerd, ook van den Resident van Ambon, den heer E. V AN
A s s e n , waren dpor den heer P. M. nog voor zijn terugkeer op
Java, aangaande Keieneesche koeli’s goede berichten ontvangen.
In de eerste plaats ook van die zij de weder de zoo gewaar-
deerde verzekering dat op steun en medewerking mocht worden
gerekend; en voorts een bijgevoegd schrijven van den Controleur
der Kei-eilanden, den heer M. C. ScHADEE, waarin onder meer
werd medegedeeld, dat hij voor deze expeditie de Keieneezen,
hoewel vreesachtig van aard, voor het overige meende te
mögen aanbevelen. Welwillend nam hij op zieh voor eventueele
aanwerving zorg te dragen en schreef verder: „ a l l e 'hoop te
„hebben, tegen een dagloon van bijv. /0.80 ä / 1 .— een vijftig-
„tal goede koelies bij elkaar te kunnen krijgen.”
Dit aanbod werd dankbaar aanvaard, en zoo stonden later 50
koeli’s en 2 mandoer’s (tegen een koeli-loon van f 0.80) gereed
om aan de expeditie deel te nemen, na teekening van een ge-
lijksoortig contract als op Timor.
Daar er op de Kei-eilanden geen geneesheer aanwezig was,
en geneeskundige keuring niet mocht worden nagelaten, verzocht
en verkreeg later de heer P. M. van den dirigeerend officier
van Gezondheid We kl., den heer J. C. H ü lJ SM A N , te Ambon,
in dezen de zoo gewenschte en noodige medewerking. Op een
dienstreis nl. van daar naar de Kei-eilanden voor vaccine-
inspectie, door den officier van Gezondheid iste kl., den heer Dr.