„van dezelve tjidakko’s '[= tjawat's-, schaamgordels] dragen om
„hunne schamelheid te bedekken. Andere die van geenen buik-
„band waren voorzien, hadden k l e i n e v an b amb o e s ver-
„ v a a r d i g d e k o k e r t j e s , wa a r i n zij de ma n ne l i j k e
„ r o ede s t a k e n en di e daar , aan he t einde, door -
„ t r okk en. Hierdoor, en door hieraan gedurig te trekken en op
„allerlei wijzen te binden, scheen deze bij sommigen eene meer
„dan gewoon geschapene grootte verkregen te hebben” .
Als reeds g e zegd: er is nög een ander verschijnsel aan deze Zuid-
kust, een interessant tusschen-stadium tusschen het volledig naakt-
loopen en de penis-schelpen, welke laatste in het eigenlijke Zuid
Nieuw-Guinea — Kaap Valsch tot over de Britsche grens — in zwang
zijn. Het is het gebruik van wat ik zou willen noemen penis-
gordelS; een naam die misschien te gewaagd schijnt, zoolang locaal
en nauwkeurig onderzoek niet afdoende heeft uitgemaakt dat
deze gordels feitelijk gedragen worden ömdat zij den penis naar
omhoog moeten houden; en niet dus, dat deze gordels maar als
gewone sieraden gedragen worden, en tevens dok, doch dan
zuiver-bijkomstig, tegelijk gebruikt om er de voorhuid van den
penis in vast te klemmen. Waar echter, zooals hieronder blijken
zal, ook een der eerste waarnemers reeds dadelijk gedacht heeft
aan die speeiale bedoeling, en alle feiten ook in die richting
duiden, was er genoegzaam reden om in den titel van dit
Naschrift den term „Penis-gordels” toe te voegen als een afzon-
derlijk iets, tevens als een nieuw ethnographicum.
Doch eerst moet goed voor oogen gebracht hoe hier de dracht
dan is. De afbeelding van den Merauke’r B lM B A JAN (fig. 90 op
p. 392 hiervoor) laat reeds uitstekend zien hoe van zoo’n „penis-
gordel” gebruik wordt gemaakt, juist in tegenstelling tot het
volledig naakt-loopen dat de Merauke-jongens op p. 390 vertoonen,
ook te zien bij twee der Merauke’rs op de afbeelding van p. 545,
of bij den volwassen man van kampoeng Begi (Digoel-rivier) op
p. 575 hiervoor. Verschillende „penis-gordels” ziet men vrij
duidelijk op die afbeelding van p. 545, en de portretten van
JA R O EM , W A T K A I en D A P I , figg. 78— 80 op p. 386. Bij hen allen
wordt de penis naar boven gehouden door het in den gordel
omhooggehaalde en vastgehouden praeputium. Maar het mooist
van al kunnen wij die manier illustreeren door de hierachter-
gaande afbeelding (139), waar : twee Papoesche reuzen, echte
„Enaks-kinderen” van Merauke, gefotografeerd werden aan boord
van de Lombok op 15 Mei 1904.