Bij het bepalen van het gemiddelde der Lengte-verschillen
zijn aan de tijdmeters geen gewichten toegekend, wijl hiervoor
voldoende gegevens ontbraken. Zij zijn dus vastgesteld door een-
voudig het arithmetisch gemiddelde te nemen van alle partieele
uitkomsten. Een uitzondering is hierbij evenwel gemaakt voor de
L .V .en van de Etnabaai uit bepaald in Dec. 1904. Op die reis is
n.l. de gang van Chronometer Schmidt 339, zooals later bleek, on-
regelmatig gaan vertragen, zoodat het door hem verkregen resultaat
zeer weinig vertrouwen verdient en verworpen is. Nadat die vertra-
ging op een latere reis in Maart en April 1905 naar de Digöel-rivier
constanter was geworden, werd terzijdestelling van de toen met
dien tijdmeter gevonden L .V .en niet meer gerechtvaardigd geacht.
De gevonden Lengte-verschillen zijn in twee rubrieken te
verdeelen.
De eerste rubriek omvat die welke van Merauke uit bepaald
zijn; zij zijn via Merauke aan Thursday-Island vastgelegd. Op
dit laatste punt werd geobserveerd S*-0 West en 3".o Noord van
de observatie-pilaar der Britsche Admiraliteit'). — Tot deze
rubriek behooren dus de Lengten van Merauke, Kaap Valsch,
E. WajetSri, Hoek Kombis en de punten op de Digoel-rivier.
De tweede rubriek omvat de Lengte-verschillen van de Etnabaai
uit bepaald. Zij zijn op de volgende wijze via Kei-Toeal aan
Ambon en Makasser verbonden. Uit de trigonometrische opname
der Kei-eilanden in 1888 verricht door den toenmaligen Luitenant
ter zee H. O . W. P L A N T E N in opdracht van het Koninklijk Neder-
landsch Aardrijkskundig Genootschap2), is afgeleid dat het
observatie-punt P . M. te Kei-Toeal ligt 1' 21". 3 West van het
punt te Kei-Doela, dat in 1867 door den toenmaligen hoofd-
ingenieur van den Geographischen Dienst Dr. J. A. C. O U D EM AN S ,
door middel van chronometer-overbrenging, ten opzichte van
Ambon in Lengte is bepaald. Voor dit Lengte-verschil Ambon-
Doela werd destijds gevonden: 4°34' i4w-0; de Lengte van Ambon
is volgens opgave van het Bureau Hydrographie van het Dep.
van Marine te ’s-Gravenhage: 128° 10' 29".7 O. v. Gr., zoodat
dus hierdoor komt voor de Lengte van Kei-Toeal: I32°43 22’
O. v. Gr. Uitgaande hiervan, zijn nu de Lengten van hoek Wariwi
(Etnabaai), Fak-fak, Ruloffs-eiland en Dobo vastgesteld.
1) Ligging obs. pil. 1420 13* ! 4"4 O .L .v .G r ., Z.Br., nabij Postkantooi.
2) Zie: Verslagen van de wetenschappelijke opnemingen en onderzoekingen op
de Key-Eilanden. 1889/90. Leiden, E. J. B r il l 1893.